اصول

تبریک کریسمس امری است مشروع!

تبریک کریسمس و سال نو میلادی از نگاهی دیگر! (بخش دوم و پایانی)

علما وفقهاومجتهدینی که بامکتب فکری امام ابن تیمیه هم سو نیستند از جملهد شیخ ابن حجر  می گویند: مادامی که تقدیس عید و جشن و شعایر دینی غیر مسلمانان  مدنظر فرد مسلمان نباشد، تبریک گفتن به آنان هیچ اشکالی ندارد.

نظریات وفتاوای آنان دراین موردبه شرح زیراست:

علمای اسلامی می فرمایند: حضرت مسیح ، سلام الله علیه درتفکر اسلامی ، پیامبری اولوالعزم است ونزد مامسلمانان از ارزش و جایگاه خاصی برخورداراست، اکنون که پیروانش درحق اوظلم کرده واو را خدا می خوانند، برماست که کرامت او را حفظ کنیم وکسانی که می گویند تبریک گفتن میلاد آن حضرت به پیروانش حرام است، چون او را پروردگار خطاب می کنند به خطا رفته اند ؛ چون این تبریک هیچگونه ارتباطی با عقیده منحرف ومنحط وافراطی آنان ندارد.

در صحیح بخاری آمده است که رسول رحمت (ص) وقتی که جنازه زن یهودی ازکنارش گذرکرده ازجایش برخاسته است، این احترام و اکرام کردن پیامبر هرگز به خاطر عقیده و باوری که زن یهودی داشته نبوده ؛ بلکه به منظور بیان عظمت مرگ وهیبت آن بوده است.

 پس تبریک گفتن به مناسبت نوشدن سال میلادی هیچگونه ارتباطی به اعتقادات مسیحیان و سایر کسانی که تارخشان میلادی است ندارد، بلکه تبریک آغاز تاریخ است.

در تاریخ آمده که امام عمر(رض)مردم را جمع کردند تا واقعه و حادثه ای را انتخاب و آن را مبدأ و آغاز سال و تاریخ مسلمانان قرار دهند ، از میان ماوران چندین رأی و نظر پیشنهاد شد ؛ عده ای گفتند: مبنای تاریخ مسلمانان میلاد عیسی مسیح باشد و عده ای تاریخ یهود را به عنوان مبدأ تاریخ اسلام پیشنهاد کردند، آنان اگر چنین موضوعاتی را حرام می دانستند، قطعاً بحثی از آن ها به میان نمی آوردند!

هدیه گرفتن از غیر مسلمانان

علمای مسلمان می فرمایند: هدیه گرفتن از غیرمسلمان و هدیه دادن به آن ها حرام نیست؛ چرا که رسول اکرم (ص) هدیه از غیرمسلمان را پذیرفته ، همانطورکه هدیه پادشاهان مصر و دومه الجندل و ئیله را باکمال میل پذیرفت.

 هدیه غیرمسلمانان  مادامی که ازمحرماتی مانند شراب وگوشت خوک ویا عکس زنان لخت نباشد، حرمت ومنعی برآن نیست.

آنان در ادامه می گویند:  اگر چه کسانی همانند شیخ الااسلام ابن تیمیه و شاگردش ابن قیم رحمه الله علیهم در این باب سخت گیری کرده ؛ ولی ما در این مورد باآنان موافق نیستیم که می گویند : مسلمان نباید عید آنها را عید و جشن خود بداند و همچنین نباید همراه آن ها به شادی بپردازد به این ئلیل که ما عیدهای مخصوص خودمان را داریم!

تبریک عید به غیر مسلمانان هیچ منع وحرمتی ندارد برای کسانی که ارتباط همسایگی ویا فامیلی و یا اجتماعی با غیرمسلمانانی دارند !

این عده از علما و فقهای اسلام به دلایل زیر تبریک گفتن اعیاد را به غیرمسلمانان ، جایز می دانند:

1- قرآن کریم در دو آیه از سوره  ممتحنه ارتباط با غیرمسلمان را جایز می داند:

لَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ لَمْ يُقَاتِلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَلَمْ يُخْرِجُوكُم مِّن دِيَارِكُمْ أَن تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَيْهِمْ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُقْسِطِينَ“خدا شما را از نيکی کردن و عدالت ورزيدن با آنان که با شما در دين ، نجنگيده اند و از سرزمينتان بيرون نرانده اند ، باز نمی دارد خدا کسانی راکه به عدالت رفتار می کنند دوست دارد

إِنَّمَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ قَاتَلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَأَخْرَجُوكُم مِّن دِيَارِكُمْ وَظَاهَرُوا عَلَى إِخْرَاجِكُمْ أَن تَوَلَّوْهُمْ وَمَن يَتَوَلَّهُمْ فَأُوْلَئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ فقط خدا شما را از دوستى با كسانى باز مى‏دارد كه در [كار] دين با شما جنگ كرده و شما را از خانه‏هايتان بيرون رانده و در بيرون‏راندنتان با يكديگر همپشتى كرده‏اند و هر كس آنان را به دوستى گيرد آنان همان ستمگرانند  ( آیه 8و9 سوره ممتحنه)

می بینیم که قرآن بین غیر مسلمانان شرور و صلح طلب فرق گذاشته است و با خوبان آنان به عدل ونیکی توصیه فرموده است.

2- سنت وراه و روش پیامبر(ص) ومعامله ایشان باآنان:

اسماء دختر ابوبکر نزدپیامبر(ص)آمدوعرض کرد : ای پیامبر خدا (ص) مادرم بت پرست است،به عیادت من آمده و دوست دارد به عیادتش بروم و هدیه به او بدهم ، آیا با او ارتباط داشته باشم ؟ پیامبر فرمود: نزدش برو و با او ارتباط داشته باش.

3- همانطور که می دانیم مادر اسماء ، بت پرست بود  و موضع اسلام نسبت به اهل کتاب خیلی آسانگیرانه تر است تا بت پرستان .

 قرآن در رابطه با اهل کتاب می فرماید: ” وطعام الذین اوتوا الکتاب حِل لکم و طعامکم حل لهم” طعام وغذای اهل کتاب برای شما حلال وغذای شما نیز برای آنان حلال می باشد.

علمای علم تفسیر متفقند بر این که منظور از طعام ، در آیه حیوان ذبح شده به دست اهل کتاب می باشد.

4- جایز است که ارتباط زناشویی با اهل کتاب داشته باشیم حتی اگر بر دین خود باقی بمانند و مسلمان هم نشوند

چنانچه درآیه 5 سوره ما ئده آمده است: ازدواج بازنان پاکدامن مؤمن واهل کتاب برای شماحلال است، که پیش از شما آمده اند.

الْیَوْمَ أُحِلَّ لَکُمُ الطَّیِّباتُ وَ طَعامُ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ حِلٌّ لَکُمْ وَ طَعامُکُمْ حِلٌّ لَهُمْ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الْمُؤْمِناتِ وَ الْمُحْصَناتُ مِنَ الَّذینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ إِذا آتَیْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنینَ غَیْرَ مُسافِحینَ وَ لا مُتَّخِذی أَخْدانٍ وَ مَنْ یَکْفُرْ بِالْإیمانِ فَقَدْ حَبِطَ عَمَلُهُ وَ هُوَ فِی الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرینَ

امروز چیزهای پاکیزه برای شما حلال شده و ( همچنین ) طعام اهل کتاب ، برای شما حلال است و طعام شما برای آنها حلال و ( نیز ) آنان پاکدامن از مسلمانان ، و آنان پاکدامن از اهل کتاب ، حلالند هنگامی که مهر آنها را بپردازید و پاکدامن باشید نه زناکار ، و نه دوست پنهانی و نامشروع گیرید. و کسی که انکار کند آنچه را باید به آن ایمان بیاورد ، اعمال او تباه می گردد و در سرای دیگر ، از زیانکاران خواهد بود.

5- بدون شک عشق وعلاقه بین زوجین (زن ومرد) امری است فطری ؛ بلکه ازثمرات ازدواج می باشد وحتی یکی از نشانه های بزرگی خداوند این است که ازنفس خودتان زوج هایی را برایتان خلق کرده تا درکنار همدیگر آرام بگیرید و بین شما مودت ورحمت قرارداده است.

ودر آیه دیگری درهمین ارتباط چنین می فرماید: زنان لباس شما هستند وشما نیز لباس آنانید.- اگر در اسلام  ازدواج با زنی مسیحی یا یهودی جایز باشد  و انسان مسلمان مُجاز باشد که تربیت فرزندانش را به چنین کسی بسپارد ، آیا منطقی به نظر می رسد که تبریک عید را از او ممنوع نماید ؟! – 

6- از ثمرات پیوند زوجین پدید آمدن ارتباطات فامیلی و خویشاوندی گسترده ای می باشد که از همسرگیری پدید می آید و در نهایت دایی ،عمه ، خاله ،مادر بزرگ ، پدربزرگ و عموزاده و …. ایجاد می شوند و تمام این ها در اسلام حقوق رحمی و فامیلی را موجب می شوند. خداوند می فرماید : به راستی خداوند شما را به عدل واحسان وبخشش به فامیل نزدیک- چه مسلمان و چه غیر مسلمان امر می کند.

7-اسلام علاوه بر توصیه به نیکی کردن به فامیل ، به غیرمسلمان نیز توصیه نموده است، اخلاق حسنه را باهمه مردم چه مسلمان وچه کافر توصیه می کند ؛ همانطور که پیامبر ابوذر را اینگونه توصیه نمود: هرکجابودی ازخدا بترس و به دنبال انجام کاربد، کارخوب انجام بده ، چون خوبی ها بدی ها را محو می کند و با مردم ( مسلمان وکافر) خوش رفتارباش.

8- تعدادی ازیهودیان خدمت پیامبر شرفیاب شدند و به جای السلام علیکم خدمت ایشان السامّ علیکم گفتند یعنی : مردن نثار شما باد. ام المؤمنین عایشه (رض) فرمودند: ای دشمنان خدا سام و لعنت بر شما باد، پیامبر (ص) عایشه را توبیخ کردندکه چرا باآن ها بد رفتاری کردی؟! عایشه (رض) عرض کرد : مگر شما نشنیدی چه گفتند؟! پیامبر فرمودند : چراشنیدم و در جواب گفتم و علیکم یعنی آنچه گفتید برخودتان باد. ای عایشه خداوند در هرکاری آرامش ونیکی را می پسندد.

خواننده گرامی:

همه ی دلایل مذکور درتکریم غیرمسلمان مستدل به آیات قرآنی و یا سیره نبوی بودند، فراترازاین خداوند در قرآن کریم می فرماید: “ وَإِذَا حُيِّيْتُم بِتَحِيَّةٍ فَحَيُّواْ بِأَحْسَنَ مِنْهَا أَوْ رُدُّوهَا إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَسِيبًا و چون به شما درود گفته شد، شما به [صورتى‏] بهتر از آن درود گوييد، يا همان را [در پاسخ‏] برگردانيد، كه خدا همواره به هر چيزى حسابرس است.

شأ ن شخصیت مسلمان می طلبد که درتکریم دیگران بایستی اخلاق نیکو را سرلوحه تمام امور زندگی خود قراردهد و اخلاقیات را به سرحدکمال برساند .

پیامبراسلام دراین زمینه می فرماید: واکمل المؤنین ایماناً احسنهم اخلاقا”  کامل ترین مردم درایمان کسی است که اخلاقش ازهمه نیکوتر باشد.

بداخلاقی وترش رویی و بی توجهی به دیگران حتی مسلمانان هیچگونه نسبتی با پیامبر وتوصیه های ایشان ندارد، همسایه درفرهنگ اسلامی وتوصیه های آسمانی هر کسی که باشد ، اعم از مسلمان یا غیرمسلمان ، حقوق خاص خود را دارد و حضرت رسول اکرم (ص) فرموده اند: جبرییل درمورد همسایه آنقدر به من توصیه نمودند که گمان بردم که همسایه از همسایه ارث می گیرد.

یکی از امتیازات اسلام برسایرادیان و مذاهب دیگر، توجه خاص امت رسول الله (ص) و شخص ایشان به ویژگی های اخلاق ناب می باشد و درتاریخ اسلام بنا به توصیه های پیامبر تا آنجا پیش رفتند که اندیشه اسلامی را با اخلاق نیکو به سرزمین های دوردست انتقال دادند و همین است که می بینیم بزرگ ترین کشوراسلامی (اندونزی) بواسطه اخلاق نیکوی تاجران مسلمان ، اسلام را پذیرفته است.

امروزه نیز می توانیم با همین اخلاق زیبا اسلام را به سایر ملل جهان معرفی کنیم نه باچهره های عبوس وخشن که جز خسران و ضرر چیزی عایدمان نخواهد شد

پروردگارا امت پیامبر(ص) را به اخلاق و سنت ایشان آشنا و هدایت فرما ( آمین)

 

حه سه ن پینجوینی

ترجمه : محمود خالدی زاده

نمایش بیشتر

محمود خالدی زاده

@نویسنده و مترجم @ آذزبایجان غربی - مهاباد @ شغل : امام جماعت مسجد

نوشته های مشابه

یک نظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا