اخلاص

اخلاص
خداوند متعال بارها در قرآن کریم بارها از اخلاص سخن به میان آورده است.

 از جمله در آیات شریفه ی ذیل در مورد اخلاص در اعمال می فرماید:
* إلا الذینَ تابُوا و أصلَحُوا و اعتَصَمُوا بِاللهِ و أخْلَصُوا دینَهُم للهِ فَاُوْلئِکَ مَعَ المُؤمنینَ146/النساء
مگر کسانی که توبه کردند و به اصلاح خود پرداختند و به خدا متوسل شدند و آیین خویش را خالصانه از آن خدا کردند. پس آنان از زمره ی مؤمنان هستند.
*ألا لِلهِ الدَّیْنُ الخالِصُ3الزمر
آگاه باشید که تنها طاعت و عبادت خالصانه برای خداست و بس.
*إنا أنزَلنا إلیکَ الکتابَ بِالحَقَّ فَاعْبُدِ اللهَ مُخلِصاً مهُ الدینَ 2 الزمر
همانا ما این کتاب را در برگیرنده ی حق است بر تو فرو فرستاده ایم پس خدا را پرستش کن و پرستش خود را خاص او گردان.
*قُلْ إنّي اُمِرْتُ أنْ أعْبُدَ اللهَ مُخلِصاً لَهُ الدَّینَ 11 الزمر
بگو به من فرمان داده شده است که خدا را بپرستم و پرستش را خاص او کنم.
*فَادْعُوا اللهَ مُخلِصِینَ لهُ الدینَ وَ لَوْ کَرِهَ الکافِرونَ 14 غافر
پس خدا را به فریاد بخوانید و عبادت و طاعت را خاص او کنید هر چند که کافران دوست نداشته باشند.
*و مَا اُمِروا إلا لِیَعْبُدَوا اللهَ مُخلِصِینَ لهُ الدَّینَ حُنَفاءَ 5 البینة
و جز این به ایشان دستور داده نشده که مخلصانه خدا را بپرستند و فقط شریعت او را آیین خود بدانند.
*و لاُغْوِیَنّهُم إلا عِبادَکَ مِنْهُمُ المُخْلِصِینَ 40-39 حجر
(خداوند از قول ابلیس می فرماید) : و همه ی آنها را گمراه می کنم مگر بندگان برگزیده و پاک تو از بین ایشان.
@اخلاص یعنی خالص گردانیدن نیت برای پروردگار.

– در عبادت، مهم تر از هر چیزی نیّت است ؛ بدون نیّت هیچ عبادتی پذیرفته نیست.
*پیامبر اسلام(ص) فرموده است : “إنّما الأعمالُ بالنّیّاتِ و إنّما لِکلَّ امريءٍ ما نَوَی” . یعنی همانا اعمال به نیت ها است و هر انسانی پاداش آنچه را که نیّت کرده است می گیرد.
*پیامبر ما(ص) می فرماید: “مَن أحَبَّ لله و أبْغضَ لِله و أعْطَی لِله و مَنَعَ لِله فَقَد اسْتَکمَلَ الإیمان” . یعنی هر کس برای رضایت خدا دوست داشته باشد و برای رضایت خدا ناخوش بدارد و برای رضایت خدا ببخشد و برای رضایت خدا نبخشد به تحقیق ایمانش را کامل کرده است.
*ما هم در دعای استفتاح نماز به پیروی از حضرت ابراهیم خلیل الله(ع) می خوانیم : “إنَّ صلاتِي و نُسُکِي و مَحیايَ و مَمَاتي لِلهِ ربَّ العالَمِینَ” . 162 ألأنعام.
یعنی همانا نمازم و عبادتم و زندگی ام و مرگم (و همه چیزم) برای پروردگار جهانیان است.
*در عبارتی عربی گویند: “ألناسُ هُمُ الخاسِرُونَ إلا العالِمینَ و العالِمونَ هُمُ الخاسِرونَ إلا العامِلینَ و العامِلونَ هم الخاسِرونَ إلا المُخلِصینَ” .
یعنی مردم همه زیانمند هستند غیر از دانشمندان و دانشمندان همه در زیانند غیر از عمل کنندگان(به علمی که دارند) و عمل کنندگان همه در زیان هستند غیر از مخلصان. این بدان معنی است که وظیفه هر انسانی است که باید ابتدا به دنبال علم باشد.

*یعنی همانطور که رسول الله (ص) فرموده : ” طَلَبُ العِلمِ فَریضَةٌ علی کلَّ مُسلِمٍ” دنبال علم رفتن بر هر انسان مسلمانی واجب است. سپس باید به علمی که آموخته است عمل بکند چون علم بدون عمل ارزشی ندارد.

* شیخ سعدی علیه الرّحمة فرموده است : “عالم بی عمل به زنبور بی عسل و یا به درخت بی ثمر می ماند”

اما این مقدار هم کافی نیست بلکه انسان باید در عمل و کردارش اخلاص هم داشته باشد. یعنی هدفش از کاری که انجام داده است تنها و تنها راضی و خوشنود کردن خداوند باشد و این معنی داشتن اخلاص که عمل بدون آن ارزشی ندارد.
*گویند که در غزوه ی خندق یکی از قریشیان به نام عَمرو بن عبد ودّ خواست با اسب خود از خندقی که مسلمانان برای جلوگیری از یورش قریشیان کنده بودند خواست پرش کند و به این طرف خندق بیاید تا با مسلمانان بجنگد.ولی نتوانست و با اسبش به داخل خندق افتاد. حضرت علی (رض) برای مبارزه با او داخل خندق رفت. پس از مدتی حضرت علی او را از اسبش به زیر کشید و او را بر زمین زد و سوار بر سینه اش شد. تا حضرت علی خواست او را بکشد، عمرو گفت دست نگهدار من سؤالی از تو دارم. فرمود بپرس. او هم برای توهین کردن به حضرت علی یکی دو سؤال در مورد مزه مدفوع از او پرسید و حضرت حکیمانه پاسخش داد. پس از آن، تا خواست او را بکشد عمرو به رخسار حضرت آب دهد انداخت . حضرت ناراحت شد و مدتی دست نگه داشت سپس خواست کارش را بسازد باز عمرو گفت دست نگه دار سؤال دارم. فرمود بپرس . گفت چرا بعد از آب دهن انداختنم دست نگه داشتی؟ حضرت فرمود : “وقتی به رخسار من آب دهن انداختی در دل من نسبت به تو کینه ی شخصی ایجاد شد و ترسیدم از این که اگر تو را بکشم برای خودم کشته باشم. دست نگه داشتم تا آن کینه از دلم بیرون برود و اگر تو را بکشم تنها برای رضای خدا تو را کشته باشم.
-این یعنی : “اخلاص” . یعنی انجام کار فقط و فقط برای خوشنودی خدا.

@می دانیم که یکی از مهمترین عبادات نماز است و خداوند بارها نمازگزاران را تمجید کرده است. اما خداوند در جایی هم می فرماید :

“فَوَیلٌ للمُصَلَّینَ” وای به حال نمازگزاران!!!! چرا؟ مگر نماز از فرمان های مهم خداوند نیست؟ پس چرا وای به حال ایشان؟!!!!
چون در آن نماز اخلاص نیست. پس نه تنها پاداش ندارد، بلکه ویل هم دارد. چرا که خداوند در ادامه آن می فرماید : “فَوَیلٌ لِلمُصَلَّینَ الذینَ هُم عَن صَلاتِهِم ساهُونَ الذینَ هُم یُراءُونَ و یَمنَعُونَ الماعُونَ” 7-4 ألماعون
وای به حال نمازگزارانی که نماز خود را به دست فراموشی می سپارند و ریا می کنند. (اخلاص ندارند.)

ابراهیم عمری