عنوان شبهه : تبارک الله أحسن الخالقین؟
شبهه : قرآن می گوید : (تبارک الله أحسن الخالقین)): والا مقام و مبارک یزدان است که بهترینِ اندازه‌گیرندگان و سازندگان است. و این یعنی اقرار به وجود خالقی دیگر به جز الله.
جواب :
معنی آیه در اینجا این است که: ثابت است که مخلوق هم می¬آفریند، اما خلق و آفریدنِ مخلوق، مانند آفریدن خدای متعال نیست. چرا که خلق و آفریدنِ خداوند بوجود آوردن چیزی از نیستی است اما آفریدنِ مخلوق، تنها با ایجاد تغییر و تحولات در موادی که خداوند آن را آفریده است، صورت می¬پذیرد .
دلیل این گفته این است که در صحیحین آمده است که در روز قیامت به کسانی که مجسمه و عکس ساخته¬اند گفته می¬شود : “آنچه را که ساخته¬اید زنده گردانید “. و معلوم است که عکاس و مجسمه ساز چیزی را از نیستی به وجود نیاورده¬اند بلکه او تنها گِل یا سنگی را به صورت انسان یا پرنده ¬ای در آورده است، و با رنگ آمیزی، پارچه ¬ای را که سفید بوده به پارچه¬ ی رنگی تبدیل نمود است ، و عیان است که گل، سنگ، مواد و ورق همه مخلوق خداوند هستند .
دوماً: انسان نمی¬تواند چیزی را انجام دهد مگر با اراده ی جازم و قدرت تام، و اراده و قدرت هر دو مخلوق خدای عزّ و جلّ هستند، و آفریننده¬ ی سبب تام آفریننده¬ ی مسَبََّب آن هم هست. و به این خاطر است که در اعتقاد اهل سنت و جماعت خداوند متعال هم خالق بندگان و هم خالق افعال آنها است، همانطور که پروردگار ما فرموده است: ( والله خلقکم وما تعملون ) [الصافات: ۹۶].
حاصل موضوع این است که خلقی که به معنی ایجاد از نیستی باشد، مختص الله تعالی است همانطور که خداوند می¬فرماید : ((أفمن یخلق کمن لا یخلق أفلا تذکرون )) « آیا کسی که می‌آفریند، همچون کسی است که (چیزی) نمی‌آفریند ؟ [ النحل: ۱۷]
و در جای دیگر می فرماید : ((هل من خالق غیر الله یرزقکم من السماء والأرض لا إله إلا هو )) «آیا جز الله، آفریننده‌ای وجود دارد که شما را از آسمان و زمین روزی برساند ؟ ( نه ! اصلاً ) . جز او خدائی وجود ندارد.»[فاطر: ۳]
عنوان شبهه : رمز هلال مقدس در اسلام
شبهه : مسلمانان از مسیحیان [نصاری ] در رابطه با تقدیس بعضی علامتها اشکال می¬گیرند در حالی که می بینیم در مرور زمان علامت هلال را مقدس می¬شمارند .
جواب :
اتنخاب هلال یا ستارگان به عنوان شعاری برای مسلمانان هیچ اصل و اساسی در شرع ندارد، و در زمان پیامبر و خلفای راشدین وحتی در زمان بنی امیه معروف نبوده است، بلکه بعد از آنها پیدا شده و بعضی از تاریخ نگاران در اول پیدایش آن ونیز در مورد اولین کسی که آن را انجام داده است اختلاف نظر دارند، بعضی¬ها گفته¬اند فارسها بودند و بعضی¬ گفته¬ اند که اغریقیها بودند و سپس در بعضی از حوادث به مسلمانان نیز سرایت کرد (به کتاب التراتیب الاداریه للکتانی ۱/۳۲۰) مراجعه شود) و برخی هم گفته ¬اند سبب انتخاب هلال، این بوده است: هنگامی که مسلمانان کشورها و شهرهای غرب را فتح کردند دیدند که آنها علامت صلیب را بر بالای کلیساهای خود نصب نموده¬ اند لذا مسلمانان نیز علامت هلال را به جای آن گذاشتند [تا اینکه مکان عبادت مسلمانا با این علامت از مکان عبادت آنها تشخیص داده شود] و بعد از این جریان علامت هلال در میان مسلمانان شیوع پیدا نمود .
بهر حال شعارها و علامتها باید موافق شرع باشند و از آنجا که در این مورد دلیلی بر مشروعیت آن وجود ندارد لذا بهتر، ترک آن است، و هلال و ستاره در نظر مسلمانان مقدس نیستند، هرچند که بعضی از مسلمانان از آنها را مقدس بشمارند.
و اما اعتقاد مسلمانان نسبت به هلال و ستارگان این است که آنها هم مخلوق خداوند بوده و هیچ گونه نفع، ضرر و تأثیری در حوادث زمینی ندارند، بلکه خداوند آنها را به محض فایده برای بشر آفریده است، از جمله این دلایل فرموده¬ی خداوند متعال است که می فرماید : ((یَسْأَلُونَکَ عَنِ الأَهِلَّهِ قُلْ هِیَ مَوَاقِیتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ .. ( بقره /۱۸۹ ) یعنی: در مورد هلالهای ماه از تو می پرسند (که چرا هر دم به شکلی پدیدار می شود؟) بگو: آنها شناسه¬های زمانی (و تقویم طبیعی) برای (نظام زندگی) مردم و (تعیین وقت) حج هستند.
ابن کثیر رحمه الله در خصوص تفسیر گفته ی خداوند که می¬فرماید : ((هی مواقیت للناس و..)) نقل کرده است که” به وسیله¬ ی آن هنگام رسیدن وقت قرضشان و عده¬ ی زنان و وقت حج را می-فهمند.. خداوند آن را نشانه ای برای وقت روزه مسلمانان و افطار و وقت عده زنان و هنگام آمدن وقت قرض آنها قرار داده است .” تفسیر ابن کثیر.
و قرطبی رحمه الله در تفسیر این آیه گفته است : ” توضیحاتی حکیمانه در زیاد و نقصان هلال وجود دارد ، و آن هم از بین رفتن اشکالات در وقتهای تعیین شده و معاملات و سوگند ها و حج و عده زنان و روزه و افطار و مدت حمل و اجاره¬ها و دیگر مصالح مردم می¬باشد. و نظیر این آیه گفته¬ی دیگر خداوند در سوره¬ ی اسراء است که می¬فرماید: ((وجعلنا اللیل والنهار آیتین فمحونا آیه اللیل وجعلنا آیه النهار مبصره لتبتغوا فضلا من ربکم ولتعلموا عدد السنین والحساب)) یعنی: ما شب و روز را دو نشان (دال بر وجود خدا و قدرت فراوان او ) قرار داده¬ایم. نشان شب را محو (تاریکی) گردانیده¬ایم (تا در آن بیاسایید) و نشان روز را تابان کرده¬ایم تا (در آن به تلاش و کوشش بپردازید و) از فضل پروردگار بهره مند گردید و شماره سالها و حساب (اور زندگی خود) را بدانید . [الإسراء: ۱۲]
و گفته¬ی دیگر خداوند: ((هو الذی جعل الشمس ضیاء والقمر نورا وقدَّره منازل لتعلموا عدد السنین والحساب)) یعنی: خداست که خورشید را درخشان و ماه را تابان گردانده است، و برای ماه منازلی معین کرده است تا شماره سالها و حساب (کارها) را بدانید. و سرشماری بر اساس ماه آسانتر از حساب و سرشماری بر اساس روزها است . [یونس: ۵]
اما در مورد ستارگان دانشمندان اسلامی گفته¬اند : که خداوند این ستارگان را به سه حکمت آفریده است :
۱- آنها را زینت آسمان قرار داده است .
۲- آنها را وسیله¬ ی رجم شیاطین قرار داده است.
۳-نشانه¬ هایی هستند که مردم راهها را بوسیله آن پیدا می-کنند، همانطور که خداوند می¬فرماید (( وَهُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِی ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ .. )) یعنی: و او ذاتی است که ستارگان را برای شما آفریده است تا (در شبهای سفر) در تاریکیهای خشکی و دریا بدانها رهنمود شوید. [انعام / ۹۷]
و نیز می فرماید: ((وَلَقَدْ زَیَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْیَا بِمَصَابِیحَ وَجَعَلْنَاهَا رُجُومًا لِلشَّیَاطِینِ وَأَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابَ السَّعِیر)) و ما آسمان نزدیک (به شما) را با چراغهایی ( به نام ستارگان ) آراسته ایم. و آنها را وسیله ی راندن اهریمنان ساخته ایم و برای ایشان عذاب آتش سوزانی را آماده کرده ایم . [ملک : ۵ ]
وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمین.
واحد ترجمه و تحقیق سایت سوزی محراب
