برگزاری مراسم مولودي ، از نگاهی متفاوت
حكم شرعي برگزاری مراسم مولودي
الحمدلله والصلاة والسلام علي رسول الله وعلي آله واصحابه اجمعين.
تاريخ اسلام سرشار از وقايع و حوادثي است كه هركدام تاثير بسزائي در تربيت امت و تكوين تمدن اسلامي داشته اند.
ربيع اﻷول يكي ازماه هاي عربي است كه ميلاد ؛ هجرت و رحلت پیامبر (ص) در آن رخ داده است .
اما آنچه در این ماه بیشتر در میان مسلمانان تجلی پیدا نموده یاد میلاد آن حضرت است ؛ بطوری که هرساله مراسم های بزرگ وگسترده ای درعالم اسلامی بویژه در مناطق کوردستان به عنوان مولود پیامبر برگزارمی گردد.
دیدگاه مؤرخان درباره پیشینه این مراسم متفاوت است ؛ برخی معتقدند سابقه آن به قرن چهارم هجری برمی گردد ؛ اما علامه جلال الدین سیوطی می فرماید: ملک مظفر پادشاه اربیل نخستین کسی بود که مراسم مولود را برگزار کرد.
امام ابن کثیر می فرماید:ملک مظفرهرساله در ربیع الاول مراسم بزرگی به مناسبت میلادپیامبر اسلام برگزار می کرد ؛ ایشان فرمان روایی با شهامت ؛ شجاع؛ قهرمان ؛ عاقل ؛ عالم و دادگر بود.
کسانی که در علم حدیث مطالعه دارند می دانند این واژه ها از زبان محدثی مثل ابن کثیر هر کدام معنا و مفهوم بزرگی در بر دارند.
علمای معاصر ملک مظفر ، مخالفتی با این کار وی نداشتند و تازه در آن شرکت هم می کردند.
اما بعدها این مراسم چنان با تقدیس و خرافات آمیخته شد که جمعی از علمای بزرگ امثال امام ابن تیمیه و شاگردانش را به مخالفت و تحریم برگزاری آن واداشت!
مخالفان این مراسم ، آن را بدعت ؛ تقلید از کفار و باعث ترویج غلو و خرافات به نام دین می دانند .
اما در مقابل این بزرگواران جمعی دیگر از علمای بزرگ سلف مانند امام ابن حجرعسقلانی(شارح بخاری) امام ابن کثیر محدث و مفسر مشهور ؛ امام سخاوی ؛ امام سیوطی و….و از علمای معاصر نیز کسانی مانند : دکتریوسف قرضاوی ؛ دکتراحمدریسونی ؛ علامه عبدالله بن بیه و…و از علمای کورد بزرگوارانی مانند دکتر علی قره داغی ؛ کاک احمدمفتی زاده ؛ماموستا هادی افخم زاده ؛ ماموستا ربیعی ؛ ماموستا محمد عزیزی برده رشی؛ دکتررمضان بوطی و ماموستا عبدالکریم مدرس و… آن را تایید نموده و اشکالی در اصل مراسم نمی بینند.
نگاهی به مولودنامه های علامه افخم زاده ؛ علامه مفتی زاده و علامه برده رشی انسان مسلمان را متوجه درس های ارزشمندی از توحید و اخلاص و ترویج محبت پیامبر در آن ها می نماید.
استدلال موافقان برگزاری این مناسبت
– مولودی عبادت نیست بلکه یک مناسبت تاریخی است ؛ پس بدعت تلقی نمی شود.
– نص صریحی از کتاب و سنت در منع برگزاری آن وجود ندارد.
–شباهتی بامراسم مسیحیان در میلادمسیح ندارد چون آنان به مجسمه مسیح و مریم تعظیم و سجده می نمایند؛ مشروبات الکلی می نوشند ؛ زنان و مردان با هم مختلط می شوند و آهن گهای مبتذل می نوازند… اما هیچ کدام از این ها درمیان مسلمانان وجودندارد.
– و اگر در جاهایی مراسم مولودی با غلو و خرافات آمیخته شده باشد باید آن را اصلاح نمود و از مراسم دور کرد نه اینکه با اساس آن نخافت نمود.
نتیجه گیری:
اگر مراسم مولودی دارای شرایط زیر باشد هیچ اشکال شرعی ندارد:
1- آن را یک مناسبت تاریخی بدانیم نه یک عبادت و فکر نکنیم اگر آن را ترک کنیم یک سنت را ترک کرده ایم
2- در اشعار و سخنرانی ها از کلمات و جملات خرافی و شرک آمیز و افراط نامشروع در مدح پیامبر پرهیز شود.
3- زنان و مردان با هم اختلاط پیدا نکنند.
اگر موارد فوق رعایت شود به دلایل زیر برگزاری آن مشروع و پسندیده است:
الف)فرصتی مناسب برای دعوت مردم به اسلام و اصلاح انحرافات فکری واخلاقی و… درجامعه است
ب) فرصتی برای آشنا کردن مسلمانان به سیره وسنت صحیح پیامبر و تشویق به التزام به تعالیم آن حضرت و ایجادشوق و محبت نسبت به پیامبرمان می باشد
ج)مردم به ذکر و یادخدا و صلوات برپیامبر تشویق می شوند.
د) اجتماع مسلمانان در یک مراسم شاد و تقویت اخوت و برادری صورت می پذیرد.
ه) اطعام و شیرینی به مسلمانان بویژه نیازمندان شکل می گیرد.
علاوه براین ها بسیاری از کسانی که در نمازها و جمعه ها شرکت نمی کنند در این مراسم شاد حضور می یابند و پیام هایی از قرآن و سنت را گوش می کنند و چه بسیار کسانی بوده اند که درچنین مراسماتی بیدارشده و از انحراف توبه کرده اند .
خداوندبه همه ماتوفیق دهد درتمام مناسبات و مراسمات درچارچوب شریعت اسلام عمل کنیم
والسلام علیکم ورحمةالله
هاشم حکیمی – پاوه