صبحگاه روز چهارشنبه دوازدهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۷ مراسم سنتی اجازه نامه در شهرستان بوکان برگزار شد.
مراسم راس ساعت ۱۰ صبح با تلاوت آیاتی از کلام الله توسط طلبه مسلم دانش آموز شروع شد.
مجری برنامه مراسم ماموستا عبدالواحد رحمت الله امام جمعه و جماعت روستای کلیجه ( مهاباد) بود
مراسم با همت مردم محله و امام جماعت مسجد دارالسلام بوکان ماموستا صلاح الدین یوسف زاده برگزار شد.
سخنران نخست مراسم ماموستا عبدالله اسعدی امام جماعت مسجد شهرک بود
نامبرده در سخنرانی نسبتا طولانیش از ارزش علم در اسلام و جایگاه علما سخن گفت و با استناد به آیه هل یستوی الذین یعلمون و الذین لایعلمون از مردم خواست نسبت به علمای اعلام دینی احترام لازم را داشته باشند
سخنران دوم ماموستا محمد فکری امام جماعت یکی از مساجد شهرستان سقز بود.
موضوع سخنرانی مختصر و مفید ماموستا فکری اخلاص در عمل بود .
استاد فکری ضمن اشاره به ارزش علم افزود: زمانی علم ارزش دارد که همراه با عمل مخلصانه باشد.
بدلیل عدم حضور اینجانب(تهیه کننده گزارش) در زمان سخنرانی این دو بزگوار از تفصیل خودداری شد
دیگر سخنران مراسم مهندس صلاح الدین عباسی از شهرستان مهاباد بود.
او سخنانش را با ذکر خاطره ای از مرحوم پدرش که یک روحانی بود شروع نمود و افزود:منزل ما در روستا هر شب مملو بود از مردم روستایی که پدرم آنجا امام جمعه و جماعت بود , آنان بزرگ ترین سرگرمیشان این بود که شب ها در خانه ما گرد می آمده و با همدیگر به بحث و تبادل نظر می پرداختند. یکی از سخنانی که در آن مجالس تکرار می شد این بود که در آخر الزمان دجال خواهد آمد و بر ای مقابله با فتنه دجال، امن نرین مکان مسجد خانه خداست!
آری , مردم و جوانان در گذشته های نه چندان دور که خطرهایی آن چنانی هم تهدیدشان نمی کرد در مساجد آرام می گرفتند!
آیا امروزه که از چهار طرف جوانان ما مشکل می بارد و جوانان ما در معرض افکار خطرناک هستند ، آیا مساجد ما می تواند آن کاربرد گذشته را داشته باشد? !
آن روز ناامن ترین مکان ها برای جوانان ما دانشگاه ها بود, معدود جوانان دانشجوی ما در آنجا با افکار مارکسیستی آشنا می شدند! ولی امروزه از هر سو, در خانه , در بازار , در خانه و حتی زمانی که جوانان ما در بستر خواب هستند از طریق آن گوشی هوشمندی که در اختیار دارند تهدید می شوند!
نمی توان بی تفاوت بود نسبت به این پدیده خطرناک که بی تفاوتی نوعی شریک شدن در جنایتی است که علیه جوانان ما در حال شکل گیری است.
اگر می گوییم باید مسجد جایگاه قدیمی و واقعی خود را بدست آورد منظورمان این است که صاحبان اصلی مسجد همانا امام جماعت و هیات امنا و مامومان و خادم آن باید مسئولانه با این قضیه رفتار نمایند.
مساجد امروز ما اگر می خواهیم آن را به مامن جوانان مبدل کنیم باید جذاب و مورد تایید آن جوانانی باشد که آینده سازان ما هستند!
چرا جوانان ما ساعت ها وقت خود را برای تماشای فوتبال و کنسرت ها و آوازهای این و آن خواننده صرف می کنند ولی حاضر نیستد برای نماز جماعت یا گوش دادن به سخنان ماموستا لحظات اندکی را در مسجد سپری کنند!?
آقای عباسی با به چالش کشیدن دعوتگران عرصه دینی پرسید:چرا گردانندگان مسجد و صد البته ماموستایان ما نتوانسته اند مانند خوانندگانی چون…… جذبه و تاثیر داشته باشند?!
آیا جوان و نیازهایش را شناخته ایم ?!
نامبرده با ارائه راه حل برای این پدیده خطرناک خاطرنشان کرد :اینکه جوانان از چیزهای دیگری غیر از اسلام و گفته های علما لذت می برند ایجاب می کند که در نمایش دادن اسلام برای جوانان تجدید نظر کنیم! باید بر جاذبه هایش افزوده و از طرح بعد مشقت آلود احکام و آموزه های دینی خودداری نماییم!
اگر مردم را برای حضور در نماز جماعت تشویق می کنیم باید در گوشه ای از مسجد نیز کارشناس ارشد دینی حضور داشته باشد و با آرامش توام با استدلال به سوالات متکثر و شبهات خطرناک جوانان مسلمان پاسخ دهد.
امروزه بیش از گذشته نیازمند این هستیم که جوانان و زنان ما به مسجد بیایند و در محضر خداوند کسب آرامش معنوی نموده و در محضر دعوتگر مسلمان و ماموستایان خدوم هم کسب دانش دینی به روز نمایند.
مهندس عباسی در بخش پایانی و جنجالی سخنرانی اش که مورد اعتراض عده ای از ماموستایان حاضر نیز قرار گرفت با اشاره به یکی از نیازها و خواسته های جوانان گفت: جوانان سخت علاقمند موسیقی هستند و از آنجا که مساجد ما فاقد هرگونه موسیقی و هنر است جذابیت خود را از دست داده است! جادارد در مساجد ما در کنار دف ، سایر ادوات موسیقی مدرن نیز وجود داشته باشد تا بدین وسیله جوانان راهی مسجد شوند.
سخنران چهارم مراسم کسی نبود جز ماموستا محمد خضر نژاد امام جمعه و جماعت روستای ناچیت بوکان .
عنوان سخنرانی او عبارت بود از اینکه چرا امروز کمتر کسی طلبه می شود?
ایشان با اشاره به پدیده حجره گریزی در بین جوانان خاطرنشان: در شهرستان بوکان – که در قدیم یکی از مهدهای علم و طلبگی بود – کم تر از بیست طلبه رسمی و شبانه روزی داریم.
ماموستا خضر نژاد با طرح این سوال که چرا به این حال و روز رسیده ایم و چرا حجره ها تعطیل و طلبه علوم دینی یافت نمی شود به ذکر دلایل آن پرداخت و افزود: یکی از بارزترین دلایل افول مدارس علوم دینی این است که مردم مسلمان ما نیز دچار مادیگرایی شده اند و در واقع موج گرایش به مادیات جهان و کشورهای اسلامی را در برگرفته است .
آقای خضر نژاد با اشاره به دلیل دوم پدیده فوق افزود : دلیل دوم تعطیل شدن مدارس علوم دینی در منطقه ما عبارت است از ضعف روحیه ایثار و دلسوزی در بین ماموستایان دینی امروزه. در گذشته ماموستایان ما برای اموزش و تربیت طلاب از همه چیز مایه می گذاشتند و به صورت شبانه روز تلاش می کردند که دعوتگری را تربیت نمایند ولی امروز چنینئ نیست.
وی با اشاره به فداکاری و دلسوزی علامه علی قزلجی در تربیت و تدریس طلاب خاطر نشان کرد: ماموستایان ما اگر می خواهند به نتایجی که علمای قدیم بدست می آوردند برسند باید مثل قزلجی باشند.
وی با توضیح این نکته که ماموستایان قدیم به شغل خطیر دعوتگری و تدریس علاقه ای وافر داشتند و به همین دلیل الگوی طلاب خودشان قرار گرفته بودند افزود: از آنجا که عده ای از ماموستایان ما نسبت به مسئولیت و سمت ماموستایی اشان گلایه مندند نمی توانند مثل گذشته درخشان و متفاوت و موثر ظاهر شوند و همین است که در بین فرزندان ماموستایان به ندرت اتفاق می افتد که طلبه داشته باشیم و البته حضور اعضای خانواده ماموستا در مسجد و نماز جماعت هم یکی از نوادر روز گار به شمار می آید و همین امر بورد سخنان آن علمای نامی را کم کرده است!!
ماموستا محمد در ادامه بازخوانی دلایل نبودن طلبه به دلیل سوم این معضل دینی اشاره نمود و گفت: نبودن وحدت و همدلی در بین علمای مسلمان منطقه یکی از دلایل اساسی گریز جوانان ما از حجره و مدرسه علوم دینی به شمار می آید ؛ متاسفانه ماموستایانی داریم که ترقی همکارانشان را برنمی تابند و حسودی و سنگ اندازی نسبت به دیگر ماموستایان خدوم و مخلص را در دستور واکنش هایشان قرار داده اند!
امام جمعه روستای ناچیت دلیل چهارم پدیده تعطیل شدن مدارس سنتی علوم دینی را ماموستایانی دانست که لیاقت و شایستگی این لباس و منصب سراپا دینی را ندارند و خاطرنشان کرد: این گونه ماموستایان که به تعبیر ماموستا عبدالرحمان ناصری دزدانی بیش نیستند ضررشان برای دین و جامعه به مراتب از سودشان بیشتر می باشد!
مدیر و مدرس مدرسه علوم دینی روستای ناچیت با اشاره به وضعیت موجود و نامطلوب روحانیون افزود: بدلیل عدم برخورداری ما دانش روز قادر به پاسخگویی به سوالات و نیازهای مردم ، جوانان و جامعه نیستیم !
پنجمین عامل تعطیلی حجره های طلاب علوم دینی از دیدگاه ماموستا خضر نژاد عبارت بود از نداشتن انگیزه تحصیل علوم دینی نزد جوانان. جوانی که می داند کوچکترین امتیازی از لحاظ حقوق و استخدام برایش در نظر گرفته نشده است با چه انگیزه ای راهی حجره شود؟!
وی با خطرناک توصیف نمودن شرایط موجود جامعه روحانیت هشداد و افزود: نگذاریم شخصیت و هیبت ماموستا آسیب ببیند که آسیب دیدن علما به منزله آسیب دین دین مبین اسلام است و از مردم مسلمان می خواهم کما کان به احترام علمای خود پرداخته و نگذارند بیش از این بی مهری ببینند!
ماموستا خضر نژاد ضمن تبریک و شادباش به طلبه در آستانه فارغ التحصیلی گفت: اگر با پیوستن این ماموستای جوان به جمع خود خرسندیم باید به اطلاعتان برسانم که همین بهار دهها ماموستای جوان و مستعد و خدمتگذار این وظیفه خطیر را رها نموده اند که جا دارد ناراحت و متاسف باشیم!
ماموستا خضر نژاد که سال های سال است در بوکان مشغول پرورش و آموزش طلاب می باشد با اشاره به راه حل و برون رفت از معضل کنونی گفت: تشکیل شورای مدرسان در سطح شهرستان بوکان تنها راه حل پیشنهادی این جانب می باشد.
وی با اشاره فضاهای آموزشی موجود در روستای ناچیت و ….. و سطح شهرستان خاطرنشان نمود: می توانیم با استفاده از فضای بیش از ۴۰۰۰ متری مذکور مدرسه علوم دینی متمرکزی را مدیریت نماییم .
وی در پایان با اشاره به نگرانی مسئولان نظام در این باره گفت: شورای مدرسان اگر تشکیل شود می تواند به مسئولان نظام اطمینان دهد که مدرسه علوم دینی و طلبه های آن نه اینکه هیچ خطری برای نظام و کشور ندارند بلکه سراپا سود و نفع هستند برای میهن و کشور.
سخنرانی بعدی مراسم که دقایقی قبل از اذان ظهر به ایراد سخنرانی پرداخت ماموستا حسن علی پور امام جماعت سابق مسجد دارالسلام(محل برگزاری مراسم) بود.
ماموستا علی پور در باره مدارا و همزیستی سخن گفت.ایشان ضمن تشکر از مردم خدا جوی بوکان به تفاوت دو اصطلاح مدارا و مداهنه پرداخت و افزود: مداهنه و چاپلوسی نامطلوب ولی مدارا مطلوب و ستودنی است.
وی با بیان ضرورت وجود مدارا و مفید بودن آن در امر دعوت اسلامی افزود: به قول لقمان حکیم آتش ، آتش را خاموش نمی کند بلکه باید برآتش شعله ورشده آب ریخت تا خاموش شود.
این تحصیل کرده دانشگاه و حوزه با اشاره به آیه ای از قرآن خاطرنشان کرد: دعوتگران ما باید گفتمانشان را بر اساس حکمت و موعظه حسنه(ترغیب و ترهیب) و جدال بالتی هی احسن تنظیم نمایند.
دبیر آموزش پرورش مهاباد در پایان با نقل قولی از امام ابوداود که ما با کسانی می خندیدم که از درون از آنان متنفر و گریزانیم افزود: مدارا یکی از مولفه های همزیستی در جامعه است.
بعد از نماز ظهر ماموستا صلاح الدین یوسف زاده امام جماعت مسجد دارالسلام و مدرس حجره آن جهت خیر مقدم به میهمانان گزارش مختصر و کوتاهی را از حجره و نحوه تدریس در آن ارائه نمود و افزود: الحمدلله از دیرباز تاکنون حجره علوم دینی داشته ایم و مدرسان بزرگواری در سطح شهرستان بوکان به همکاری ما مبادرت ورزیده اند که جای تشکر دارد و البته عده ای هم از همکاری ما در تدریس سر باز زده اند که امیدوارم معذور باشند!
وی در پایان ضمن توصیه خیر به طلبه محمد عبیدالله آمان اینگونه او را مخاطب قرار داد : آمان ؛ از تو که حافظ قرآن هم هستی می خواهم حتما لباس ماموستایی به تن کرده و در مسجد و محراب به خدمت دین و مردم مشغول باش.
در حالی که آثار خستگی و گرسنگی بر چهره حاضران خودنمایی می کرد مجری دوست داشتنی مراسم از طلبه محمد عبیدالله آمان دعوت نمود که به پشت تریبون آمده و مطلب مختصر و پیام کوتاهش را به نظر حاضران برساند.
او با تلاوت آیه « و قل رب زدنی علما» افزود: علم و دانش آن نقطه کمالی است که همگان خواستار رسیدن به آن بوده و برایش گام بر می دارند.
ماموستا آمان از آنجا که حافظ قرآن بود و وقت اندکی هم برای سخنرانیش در نظر گرفته شده بود و ظاهرا یادداشتی هم همراه نداشت! مرتب از این آیه به آیه می پرید و تقریبا پراکنده سخن می گفت تا اینکه بالاخره به دو اصطلاح « اوتوا العلم» و «اولوالعلم» اشاره نمود و خاطرنشان نمود : دو اصطلاح فوق بیشتر از واژه علما در قرآن آمده اند و اوتوالعلم کسانی هستند که علم را از کسانی دیگر دریافت نموده اند (و علمی ارزش دارد که با زحمت فراگرفته شده باشد).
وی در پایان از والدینش و همچنین تعدادی ماموستا که به قول خودش برایش زحمت کشیده اند تشکر و قدردانی نمود.
مجری برنامه ضمن اینکه مرتب از مردم دعوت می نمود که شکیبا باشند از حاجی علی رستمی یکی از سرکاروان های حجاج بوکانی دعوت نمود که پیام تبریکی را که به زبان عربی تنظیم نموده است قرائت نماید ، که حاج علی با چابکی هرچه تمام پشت تریبون قرار گرفت و مخست پیام را به زبان کوردی و سپس عربی به سمع و نظر مخاطبان گُشنه و خسته رساند!
بخش پایانی برنامه عبارت بود از سخنرانی و خواندن اجازه نامه توسط مجیز محترم جناب ماموستا محمدامین رستگار
او در آغاز خطاب به مجری برنامه که از وی خواست سخنانش را کوتاه کند گفت: قرار بر این بود اینجانب هم سخنرانی داشته باشم و هم قرائت اجازه نامه.!
ماموستا رستگار در باره طلبه ای که امروز گواهی فارغ التحصیلی اش را امضا می کند گفت : ملا محمد که طلبه ای بسیار مستعد است درس اصول الفقه را نزد اینجانب خوانده و در واقع او کتاب را می خواند و من گوش فرا می دادم و بیشتر کار ما رفع اشکال بوده تا تدریس! تازه من مطالب زیادی بویژه در تفسیر قرآن را از او فراگرفته ام!!
ماموستا محمدامین وصایایی را خطاب به ملامحمد ارائه نمود که به شرح زیر عرضه شد
-از آنجا که فعالیت دینی گسترده است توصیه می کنم از قرآن و سنت استفاده نمایی. قرآن را برای مردم تفسیر و احادیث را هم تبیین کن.
-در دعوت اسلامی این نکته خیلی مهم است که از کجا آغاز کنیم . من توصیه می کنم در تربیت و تبلیغ از عقاید دینی شروع کنی . اگر چه عده ای از علما بر این باورند که اخلاق باید نقطه شروع دعوت باشد . بعضی هم می گویند باید از احکام دینی شروع نمود؛ البته امام غزالی هم می فرماید دعوت و تبلیغ باید از مُهلِکات شروع شود.
– به مقاصد و اهداف تشریع احکام حتما توجه کن.
-نخست به یقینیات و سپس به ظنیات بپرداز
-تمرکز خودت را بر مشترکات متمرکز کن و از طرح مسایل اختلافی به شدت پرهیز کن
ماموستا رستگار که ظاهرا پیام ها و توصیه های ناب و سودمندی یادداشت نموده بود به دلیل ضیق وقت از طرح آن باز ماند.
استاد محمد امین رستگار در پایان اجازه نامه و گواهی نامه طلبه محمد عبیدالله آمان را قرائت نمود و سپس مراسم عمامه گذاری انجام شد و مراسم خاتمه پیدا کرد.
مراسم با خوردن ناهار دیر وقت خاتمه پیدا نمود و با نظم و شکوه خاصی از مدعوین تجلیل و پذیرایی شد.
ناگفته نماند در طول مراسم سرودهایی توسط گروه های سرود و بویژه ماموستا شفیع شافعی سروده شد که بر زیبایی و جذابیت مراسم افزوده بود
تهیه گزارش : یوسف ساجدی
