حضرت محمد تمام توان و قدرت خود را برای ارائه رساله ای در مورد زنان صرف نمود و مسیری را که دنبال می کرد کاملاً واضح و آشکار بود.
حد اقل حدود یک سوم زنان در طول زندگی شان به شکلی از اَشکال گوناگون خشونت و تندروی و آزار و اذیت رنج می برند و این عمل همه ساله نسبت به چهار میلیون از زنان در آلمان، و چهار میلیون زوج در ایالت های آمریکا اعمال می شود.
بدون شک در وجود زنان نوعی ضعف وجود دارد، ولی این ضعف یک ضعف زشت و نکوهیده نیست و هرگز منفی نمی باشد ؛ تازه باید آن را تحسین آمیز و خوب دید ؛ چرا که ضعیف بودن زن از نظر بنیه جسمی می باشد نه عقلی و فکری !
هر چند این خود باعث می شود که زن توان و قدرت انجام بعضی از کارها را در جامعه نداشته باشد ، ولی در عین حال کار و هنرهایی از دست او ساخته است که شاهکار بوده و هرگز از دست مردان بر نمی آید ! پس هیچ کس نمی تواند به خاطر این امر ، رنان را مورد سرزنش قرار دهد.
از سوی دیگر شایسته است به این اختلاف و تفاوت در آفرینش جسمی زنان با مردان به دیدی ستوده و تحسین آمیز نگاه کنیم …
زنان دارای احساسی لطیف و نرم و طبعتی آرام هستند و وجود این حالت زیبا در زنان جای هیچ شکی نیست و این خود باعث برتری آنان می باشد …
رسول اکرم (ص) به خوبی این ویژگی زنان را به خوبی درک کرده و از آنان در برابر آزار و اذیت جسمی و معنوی محافظت و حمایت می کردند و محبت و مهربانی ایشان نسبت به زنان به مناسبت های گوناگون آشکار و روشن می باشد .
رسول اکرم (ص) همواره نسبت به زنان سفارش نیک رفتاری می کردند، و به یاران خود می گفتند (استوصوا بالنساء خیرا)و زمانی که در حجه الوداع بودند این سفارش را تکرار کردند ، و ایشان زمانی که هزاران نفر امت از اقوام مختلف در آنجا حضور داشتند آنان را مورد خطاب قرار داده و به آنان دستور دادند که نسبت به جامعه زنان دادگر باشند و این خود نشانه اهمیت این وصیت و سفارش در نزد رسول اکرم (ص) بود که در آن مکان قسمت خاصی از خطبه و سخنان خود را به این موضوع اختصاص دادند!
پیامبر اکرم (ص )در آن روز فرمودند ( استوصوا بالنساء خیرا فانما هن عوان عندکم) با زنان به نیکی رفتار کنید ؛ چراکه آنان تحت قیمومت و مسئولیت شما هستند.
هرچند قیومت زنان در دست مردان است و طلاق نیز در دست آنان قرار داده شده است ، ولی باید توجه نمود این امتیازی برای مردان و ضعفی برای زنان به شمار نمی آید .
رسول اکرم (ص) می فرمایند: خیرکم خیرکم لاهله و انا خیرکم لأهلی.بهترین شما کسی است که با همسر و فرزندانش خوب رفتار کند و من از همه شما در این زمینه برترم .
کاملا واضح و آشکار است که رسول اکرم (ص) در این جمله زیبا و واضح خود زنان را در قدر و مکانت با مردا ن برابر دانسته و هیچ وقت زنان را نسبت به مردان ناقص ندانسته اند ؛پس می فر مایند ( إن النساء شقاق الرجل) همانا زنان همتای مردان هستند
ابن اثیر می گوید: شقائق الرجال به معنی شبیه بودن و مثل آنها بودن است.
همانطور که رسول اکرم (ص) مسلمین را از خشونت نسبت به زنان برحذر داشته ، دستور می دهد که در تعامل با او نیکو رفتار کنند ؛ حتی اگر از رفتاری از رفتارهایش بدش آمد نباید این را بهانه ای برای بدرفتاری با او قرار دهد آن حضرت می فرمایند: لا یفرک مؤمن مؤمنه إن کره منها خلقا رضی منها آخر زوج مومن همسرش را به خاطر ضعفی که در او می بیند رها نکند ؛ بلکه به این بیندیشد که اگر همسرش صفتی نکوهیده دارد قطعاً صفات شایسته ای دارد که باید بدان دل خوش کند.
و این کلام خداوند عزوجل در قرآن کریم هیچ شکی را در این باره برجا نخواهد گذاشت که می فرمایند
هان اى کسانى که ایمان آوردید این براى شما حلال نیست که بزور از شوهر رفتن زن میت جلوگیرى کنید، تا بمیرد و شما ارث او را بخورید و در مضیقه اشان بگذارید تا چیزى از مهریه اى که از شما گرفته اند به شما برگردانند، مگر آنکه عمل شنیعى مرتکب شده باشند، که در این صورت تضییق جایز است و با زنان بطور شایسته معاشرت کنید و اگر از آنان بدتان مى آید باید بدانید که ممکن است شما از چیزى بدتان بیاید که خدا خیر بسیاری را در آن نهاده باشد و اگر خواستید به جاى همسرى که دارید همسر دیگری بگیرید، حتى اگر به همسر اول یک پوست گاو پر از طلا کابین داده اید نباید چیزى از آن را پس بگیرید چگونه و به چه مجوزى پس بگیرید با اینکه پس گرفتن آن بهتان و گناهى آشکار است
بدون توجه به اینها اگر با وسعت دید بهتری به عطوفت و مهربانی رسول اکرم(ص)و رفتار و برخورد آن حضرت با امهات المؤمنین در منزل خود که روش عملی آن بزرگوار می باشد بنگریم درخواهیم یافت که این جملات و کلمات دلنشین نبوی تنها برای تسکین و آرامش زنان نمی باشد بلکه حقیقتی است که هیچ شکی در آن نیست!و این کلمات و جملات زیبا و رفتارها در تمام طول روز و تمام لحظه ها در خانه رسول اکرم (ص) ابراز و تکرارمی شده است.
تنها ما این را نمی گوییم بلکه مسلمانان جهان بر این نکته در حیات رسول اکرم (ص)گواهی می دهند که آن حضرت هرگز زنی را مورد آزار و اذیت و ناراحتی قرار نداده است .
و جدای از همسران و زنان مسلمین این برخورد کریمانه حتی در مورد زنان مشرک هم صدق پیدا می کند ؛ در بعضی مواقع رسول الله شخصاً مطالبی را برای زنان تفسیر و توضیح می دادند بدون اینکه آن را به تأخیر انداخته و یا به زمان دیگری موکول کند و این خود به تنهایی برای درک مهربانی و عطوفت آن حضرت نسبت به زنان کافی است.
روزی ابوبکر (رض) به سوی منزل رسول اکرم (ص) رفتند زمانی که به آنجا رسیدند از بیرون صدای بلند دخترش عایشه(رضی)را شنید ،پس داخل شد و خواست دست روی دخترش عایشه بلند کند و گفت: مگر نمی دانی صدایت را روی رسول اکرم بلند کرده ای؟ در این زمان رسول اکرم آمدند و او را از این کار منع کردند پسو ابوبکر(رض) باعصبانیت از آنجا خارج شدند!و در حالی که خارج می شد پیامبر اکرم (ص) به عایشه گفت: خوشحال شدی که این گونه تو را از دست آن مرد نجات دادم؟ بعد از چند روز ابوبکر (رض) تصمیم گرفت به خانه پیامبر بروند ، دید که عایشه نزد رسول اکرم (ص)نشسته است و با او آشتی کرده است پس گفت: همان طور که مرا وارد دعوایتان کرده اید باید در صلح و آشتیتان نیز شرکتم دهید! پیامبر فرمود: موافقیم موافقیم.
و در اینجا محبت و مهربانی رسول اکرم (ص)از حد گذشت و بالاتر از محبت پدرش بود و درست است که می خواست او را به خاطر اشتباهش تنبیه کند ولی پیامبر با مهربانی و عطوفت خود مانع از این کار او شد!
شاید اشتباه همسر آن حضرت عایشه بزرگ بوده ؛ چون جلوی شخص دیگری بوده و این برای رسول اکرم تلخ و ناراحت کننده بوده باشد ؛ ولی با این حال ایشان با مهربانی و عطوفت خود با این موضوع برخورد کردند و به ضعف عایشه در این زمینه رحم کردند و او را به خاطرمردانگی و غیرتش بخشید و عصبانی نشد و با کمال آرامش از او گذشت و او را بخشید!
این مهربانی است که در قلب پیامبر اکرم (ص) بود!در آنچه که ذکر نمودیم هیچ شکی نیست و قطعا عطوفت و مهربانی ایشان نسبت به یتیمان بیشتر و بزرگ تر بوده است و حتی این رحم و عطوفت نسبت به بیوه زنان بی کران مخابره شده است.و به همین خاطر بود که کسی که برای رفع مشکلات بیوه زنان تلاش می کرد نزد رسول اکرم (ص) مقام و منزلت خاصی داشت که در تخیل هیچ کدام از ما نمی گنجید ، همان طور که آن حضرت می فرمایند: اجر و پاداش تلاش کردن برای بیوه زنان و مساکین مانند جهاد در راه خدا و یا قیام اللیل و روزه دار بودن می باشد.
این همه فضل و عظمت چرا؟
رسول اکرم (ص) در این امر از همه مردم سریع تر و جلو تر بودند و در آن هیچ تأخیری نمی کردند . عبدالله بن اوفی از رسول اکرم روایت می کند که ایشان هیچ وقت همنشینی و راه رفتن با مساکین و بیوه زنان را کسر شأن و مایه ننگ نمی دانستند و همچنان در تلاش برای رفع نیاز های آنان بودند.
و چیزی جالب تر از آنچه ذکر کردیم آن عطوفت و مهربانی رسول اکرم (ص) نسبت به کنیزان می باشد و آنان را از زنان دیگر جدا نمی دانستند. انس بن مالک روایت می کند که ایشان می فرمایند: (إن کانت الإمه من إماء أهل المدینه لتاخذ بید رسول الله علیه و سلم فتنطلق به حیث شاءت).یکی از کنیزان مدینه گاهی دست رسول خدا را می گرفت و او را جهت رفع مشکل و یا ماوره هرجا می خواست با خود می برد!
ابن حجر در مورد این روایت می گوید: « اخذ الید» به این معنی است که حتی اگر کنیزی در خارج از شه از رسول الله درخواست مساعدت می کردآن حضرت متواضعانه جهت رفع آن می شتافت واین خود دال بر تواضع و مبرا بودن آن حضرت از انواع کبر می باشد.
یک سوال…
آیا تا بحال شنیده اید که رهبر یک کشور و یا فرمانده ای شخصاً برای برطرف نمودن نیاز زن بیوه و بی سرپرستی اقدام کرده و با او به این سو و آن سو برود؟!
این گونه بود رفتار پیامبر و فرقی نمی کرد که طرف رسول الله خدمتکار باشد یا کنیز! آیا تابحال کسی جز رسول الله چنین رفتار کرده است؟!!
قطعا این رفتاری را که از رسول اکرم می بینیم دلیلی برنبوت او می باشد و تا بحال چنین رفتار بزرگ منشانه ای در کسی دیده نشده جزرسول اکرم (ص)…
همین است که خداوند می فرمایند: (وما ارسلنا ک إلا رحمه للعالمین).
منبع : اسلام ویب
ترجمه : مژگان جواهری
