معنای درست حج
حج یعنی رو نمودن به کعبه و پشت کردن به هر مرکز دیگری ..
لازم است کسانی که توانایی جسمی مادی و غیره را دارند ، بعضی وقت ها بروند و از نزدیک خانه ی فرمانروا و فریادرسشان را ببینند و اگر کسی نمی تواند و توانایی و استطاعه ندارد شایسته است دیگران را تشویق نماید؛ چون اگر کسی تبلیغات منفی کند و نسبت به این خانه بی ادبی نماید قطعا دچار کفر شده است ؛ البته که ضرری هم به خدا نمی رساند و خداوند بی نیاز است.
و در سوره ی ابراهیم آیات ۳۵ – ۴۱ بحث ابتدایی ساختن خانه ی کعبه و وضعیت آن دوران و وضعیت ساختن و دعاهای حضرت ابراهیم را مطرح می کند
موضوع با دعا شروع می شود که به این مکان، امنیت و آرامش ببخش و ما را از بت پرستی نجات بده و ما را ببخش.
سپس می فرماید : که ابراهیم، به دستور خداوند، خانواده ی خود که یکی از آنها اسماعیل است را به این درّه ی بی آب و محصولات آورده تا در کنار این خانه ی محرم ، آنطور که درست است و با انجام تمام شرایط و ارکان و خشوع و ظاهر و باطن آن ، نماز بگذارد.
خداوند حرمتی را برای این خانه قرار داده و با جمله ی (المسجد الحرام) از آن نام برده است
مسجد : یعنی مکان تواضع و خودکم بینی در برابر خداوند که کامل ترین حالتش سجده می باشد و حرمت خانه به این معنی است که تنها مؤمنان حق دارند بدان جا بروند و ایمن شوند ، اگر چه سلاطین بعضی وقت ها اهلش را بیرون انداخته اند و خود در آنجا مستقر شده و به ظاهر، خود را خادم و اهل آنجا دانسته اند.
در آیه ی ۱۱۴ سوره ی بقره بطور کلی از مسجد بحث شده و آمده که بزرگترین مسجد، مسجدالحرام است.
همچنین بیان شده است که هدف از مساجد، ذکر خدا و بندگی او است و کسانی که مانع از حضور در مسجد هستند ظالم ترین افراد به شمار می روند ؛ چرا که مساجد، مرکز توحید و بندگی خالق آمر است
و منع و تخریب مسجد به منظور گسترش شرک و کفر و روکردن به غیر خدا است.
این منع و تخریب در هر زمان و مکانی می تواند اتفاق بیفتد و ممکن است ظالمان، قدرت و سلطه را در دست بگیرند و مانع مسجد شوند! ما در این دوران هم می بینیم که عده ای دارند مساجد را به تعطیلی می کشانند
قرآن در سوره ی نور آیه ی ۳۶ بطور کلی اشاره نموده که مساجد، برای انجام وظیفه ی بندگی است و باید این کارها در مساجد انجام گیرد؛ « فِی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَیُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فِیهَا بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ رِجَالٌ لَا تُلْهِیهِمْ تِجَارَهٌ وَلَا بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاهِ وَإِیتَاءِ الزَّکَاهِ یَخَافُونَ یَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِیهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ در خانه هایى که خدا رخصت داده که [قدر و منزلت] آنها رفعت یابد و نامش در آنها یاد شود در آن [خانه]ها هر بامداد و شامگاه او را نیایش مى کنند مردانى که نه تجارت و نه داد و ستدى آنان را از یاد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زکات به خود مشغول نمى دارد و از روزى که دلها و دیده ها در آن زیرورو مى شود مى هراسند
ذکر نام الله ، نماز و تسبیح ذات او کارهایی هستند که به عنوان عبادت مخلصانه باید انجام گیرند و بندگان باید در آن مساجد، خدا را تسبیح نمایند .
تسبیح به این معنی که مؤمن نباید یک لحظه از اجرای تکلیفات بندگی توقف کند و بایستد ؛ بلکه باید همیشه مشغول بندگی باشد؛ چون در غیر این صورت نشانه ی بندگی ناقص و ناتمام خداست ، خدایی که از نقص به دور است ؛ پس باید بنده خدا همیشه سعی کند که به کمال مورد نظر نزدیک شوند و برسد.
خداوند در سوره ی طور به خانه کعبه سوگند یاد می کند (والبیت المعمور)سوگند به خانه ای که به وسیله طواف ، قیام ، رکوع ، سجود و اعتکاف آباد شده است.
و در سوره ی انفال آیه ی ۳۴ بیان می کند که این خانه، مربوط است به کسانی که به شیوه ای درست بندگی خدا را انجام می دهند و اهداف بنای کعبه را تحقق می بخشند و اگر کسانی که از روی قدرت و سلطه ی خود، مانع حضور مؤمنان در مسجد می شوند باید بدانند که آنها اهل این خانه نیستند و شایستگی بودن در این مکان را ندارند و این که این خانه که اولین محل بندگی بوده است مردمش در امنیت قرار دارند و از رزق و روزی برخوردارند چرا که بندگان مخلص خدا از مکان های مختلف جهان به این خانه می آیند و هر کدام ثمره و کالای مخصوص مملکت خود را به مکه می آورد و اهل مکه از آن استفاده می کنند.
آیات دیگری نیز این موضوع را مطرح کرده اند؛ از جمله در سوره ی قصص آیه ۵۷ اشاره شده است به اینکه این خانه اولا دارای حرمت است و ثانیا امنیت دارد. ثالثا مردم از اقصی نقاط جهان به این مکان می آیند و در واقع تمام مردم برای این خانه، حرمت قایلند و هر کاری که منجر به عدم امنیت این مکان مقدس گردد مثل تجاوز و قتل و غارت و ظلم به دیگران و … در آن ممنوع شده است
در سوره قریش، خداوند به اهل مکه دستور می دهد که بندگی خدایی را کنند که امنیت سیاسی و اقتصادی و اجتماعی را برای آنان بوجود آورد و آنان را ساکن این خانه نمود « فَلْیَعْبُدُوا رَبَّ هَذَا الْبَیْتِ الَّذِی أَطْعَمَهُمْ مِنْ جُوعٍ وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ» پس باید خداوند این خانه را بپرستند همان [خدایى] که در گرسنگى غذایشان داد و از بیم [دشمن] آسوده خاطرشان کرد
آشکار است که دستور فرمانروای از خالق آمر هم برای زمان نزول قرآن بوده و هم برای امروز و تا ابد هم همینطور می باشد . البته می توان مدعی شد که مانند عصر نزول قرآن، شاید نتوان بار دیگر موضع اهل مکه و شهر بیت الحرام را آنگونه بینیم …
در این راستا سوره انفال آیه ۵۴ اشاره دارد به منحرف شدن اهل مکه از اهداف بیت الحرام چون جز اعمالی ظاهری و بی روح کار دیگری نمی کنند و نمازشان جز سر و صدا وهیاهو چیز دیگری نیست « وَ ما کانَ صَلاتُهُمْ عِنْدَ الْبَیْتِ إِلاَّ مُکاءً وَ تَصْدِیَهً فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کُنْتُمْ تَکْفُرُونَ» و نماز و دعای آنها در نزد خانه کعبه جز سوت کشیدن و کف زدن نبود ، پس بچشید عذاب ( دنیا و آخرت ) را به کیفر آنکه کفر می ورزیدید.
نتیجه این شد که وجود مرکزی که همه به آن روی آورند و دل ببندند لازم است ، مرکزی که مردم، مطابق دستور فرمانروا و فریادرس راستینشان گرد آن جمع شوند.
ناصر سبحانی
ادامه دارد
