اصول

ولاء و براء در اسلام

با نام و یاد خدا و درود و سلام بر پیامبر اسلام و یار و یاوران آن حضرت باد
خدمت دوستان ارجمند عرض سلام و ارادت دارم، موضوع ولاء و براء را خدمت شما سروران ارائه خواهم داد امیدوارم که قابل استفاده باشد.
برادران وخواهران ایمانیم هم چنانکه می دانید ما در دنیای پر از تشنج وهرج ومرج ودر حال دگرگونی ودنیایی پر از اختلاف وتناقضات، زندگی می کنیم ، که متاسفانه پیروی و اطاعت از هوا و هوس و فتنه های گمراه کننده، بسیار رایج است ،
در چنین دنیایی پایبند بودن به چند اصل برهرانسان مسلمانی لازم ، وضروری است  و شایسته است آنان را به کار گیرد و در زندگی روزمره خود عملی سازد و با قاطعیت تمام آنان را قبول، و حتی یک قدم از موضعش تنازل نکند، زیرا اینها پایه های اساسی و سرنوشت سازی هستند، که نجات انسان از آتش جهنم و خوشبختی وی در روز قیامت، آن روزی که خالق خویش را ملاقات می نماید به آن گره خورده است.
این ها اصولی هستند که شوخی بردار نمی باشند و جزء ثوابت در عقیده هستند. انجام آنها نشانه ایمان و تقوا است و ترک آنان کفر و ارتداد است و شک در آنها نفاق و فسق است.
یکی از آن اصول ثابت در اسلام قضیه، ولاء و براء است – دوست داشتن و پیروی کردن از خدا و پیامبرش، دوستی با مؤمنان و بیزاری جستن از کفر و کافران، و از کسانی که رهرو راه آنان هستند.
ولاء و براء رکن عظیمی است از ارکان عقیده، و از شروط مهم ایمان است که متأسفانه بسیاری از مردم نسبت به آن آگاهی ندارند.
در حال حاضر که مسلمانان ضعیف و بدون حکومت و قدرت و شوکت هستند متاسفانه عموماً اطلاعات دینی پایین دارند ؛ در مقابل ، دشمنان دین اسلام، و مسلمانان قدرت مالی و جنگی جهانی پیدا کرده اند و یکی از کارهایشان این بوده که علماء و دانشمندان اسلامی را از بیان واقعیت باز داشته اند.
در نتیجه قضیه ولاء و براء در میان مسلمانان به باد فراموشی سپرده شده است. جایگاه خود را در قلب ها از دست داده ،و به ندرت از آن سخن به میان می آید.
بنابراین، لازم و ضروری است که انسان مسلمان قلباً این عقیده عظیم را پذیرا شود، و دائماً آن را ذاکر باشد و نصب العین خود قرار دهد و بداند که چه کسی را باید دوست داشته باشد و از چه کسی بیزاری جوید تا مبادا در اشتباه افتد ودشمنی ورزد با کسانی، که به دوست داشتن آنان امر شده است و دوستی برقرار کند با آنان که، دشمنی با آنان واجب است. که در این صورت دچار هلاکت و خسران خواهد شد.
@خداوند متعال در سوره مجادله آیه 22 می فرماید : (لَّا تَجِدُ قَوْمًا يُؤْمِنُونَ بِاللَّـهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ يُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّـهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ كَانُوا …………﴿مردمانی را نخواهی یافت که به خدا و روز قیامت ایمان داشته باشند، ولی کسانی را به دوستی بگیرند که با خدا و پیغمبرش دشمنی ورزیده باشند، هرچند که آنان پدران، یا پسران، یا برادران، و یا قوم و قبیله‌ی ایشان باشند. چرا که مؤمنان، خدا بر دلهایشان رقم ایمان زده است، و با نفخه‌ی ربّانی خود یاریشان داده است و تقویتشان کرده است، و ایشان را به باغهای بهشتی داخل می‌گرداند که از زیر (کاخها و درختان) آنها رودبارها روان است، و جاودانه در آنجا می‌مانند. خدا از آنان خوشنود، و ایشان هم از خدا خوشنودند. اینان حزب یزدانند. هان! حزب یزدان، قطعاً پیروز و رستگار است. )
@و همچنین در سوره مائده آیه 51 می فرماید : (يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَالنَّصَارَىٰ أَوْلِيَاءَ ۘبَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ ۚ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ ۗ إِنَّ اللَّـهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ ) ای مؤمنان! یهودیان و مسیحیان را به دوستی نگیرید (و به طریق اولی آنان را به سرپرستی نپذیرید). ایشان برخی دوست برخی دیگرند (و در دشمنی با شما یکسان و برابرند). هرکس از شما با ایشان دوستی ورزد (و آنان را به سرپرستی بپذیرد) بیگمان او از زمره‌ی ایشان بشمار است. و شکّ نیست که خداوند افراد ستمگر را (به سوی ایمان) هدایت نمی‌کند
و در آیه(1-2) سوره ممتحنه باز می فرماید  يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ …………..ای مؤمنان! دشمنان من و دشمنان خویش را به دوستی نگیرید. شما نسبت بدیشان محبّت می‌کنید و مودّت می‌ورزید، در حالی که آنان به حق و حقیقتی ایمان ندارند که برای شما آمده است. پیغمبر و شما را به خاطر ایمان آوردن به خدا که پروردگارتان است (از شهر و دیارتان) بیرون می‌رانند. اگر شما برای جهاد در راه من و طلب خوشنودیم (هجرت کرده‌اید و از زادگاه خویشتن) بیرون آمده‌اید (با ایشان پیوند دوستی برقرار نسازید). در نهان با آنان دوستی می‌کنید، در حالی که من نسبت به هرچه پنهان می‌دارید یا آشکار می‌سازید (از همگان) مطّلع‌تر و آگاه‌تر هستم. هر کس از شما چنین کاری را بکند، از راستای راه منحرف گشته است. (۱) اگر بر شما دست یابند، دشمنان شما می‌گردند، و دست تعدّی به سویتان دراز می‌کنند، و زبان را در حق شما به بدی می‌گشایند، و آرزو می‌کنند که کاش می‌شد کافر شوید! (۲)
@ودر سوره مائده آیات 80-81 به این موضوع اشاره می کند و می فرماید : تَرَىٰ كَثِيرًا مِّنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا ۚ لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنفُسُهُمْ ……. بسیاری از آنان را می‌بینی که کافران را به دوستی می‌پذیرند (و با مشرکان برای نبرد با اسلام همدست می‌شوند. با این کار زشت) چه توشه‌ی بدی برای خود پیشاپیش (به آخرت) می‌فرستند! توشه‌ای که موجب خشم خدا و جاودانه در عذاب (دوزخ) ماندن است. (۸۰) اگر آنان به خدا و پیغمبر (اسلام) و آنچه بر او (از قرآن) نازل شده است، ایمان می‌آوردند، (به سبب ایمان راستین هرگز) کافران را به دوستی نمی‌گرفتند. ولی بسیاری از آنان فاسق و از دین خارجند. (۸۱)
@خداوند متعال در حدیثی قدسی این می فرماید : هر کس با محبوبی از محبوبان من دشمنی ورزد، با من وارد میدان جنگ شود.
@پیامبر(ص) می فرماید : هر کس به خاطر رضای خدا دوست بدارد، دشمنی ورزد، ببخشد یا اینکه منع نماید، ایمان خود را کامل نموده است.
پیامبر (ص) بر محقق ساختن این اصل عظیم(ولاء و براء) با اصحابش بیعت می کرد.
جریر بن عبدالله البجلی(رض) گفت که نزد پیامبر(ص) رفتم که اصحاب با ایشان بیعت می کردند ، عرض کردم ای رسول خدا(ص) دستت را بیار تا با تو بیعت کنم پیامبر(ص) فرمود : با تو بیعت می کنم که خدا را عبادت کنی، و نماز را بر پا داری و زکات را پرداخت نمایی، مسلمانان را نصیحت کنی و از مشرکین فاصله بگیری.
-شیخ الاسلام ابن تیمیه می فرماید : گفتن لا اله الا الله مستلزم این است که دوست داشتنش به خاطر خدا و دشمنیش به خاطر خدا باشد، با کسی دوستی برقرار نکند مگر به خاطر خدا و با کسی دشمنی نورزد مگر به خاطر خدا، و دوست بدارد آنچه را که خدا دوست می دارد  و کینه داشته باشد نسبت به کسی که خدا او را دوست نمی دارد.
-محمد بن عبدالوهاب می فرماید : دین اسلام و پرچم جهاد و امر به معروف و نهی از منکر به انجام نخواهد رسید مگر با دوستی بر قرار کردن با دیگران به خاطر خدا و دشمنی کردن به خاطر خدا.
-شیخ حمد بن عتیق (رحمة الله) می فرماید : بیزاری جستن و دشمنی با کفّار و مشرکین موضوعی است که خداوند بعد از وجوب توحید، آن را واجب گردانیده و در آیات متعدد بر آن تأکید کرده و برقراری دوستی با آنان را به شدّت حرام نموده است.
ای برادران دینی : لذّت و شیرینی که مؤمنان واقعی در مسئله محبت و بغض به خاطر رضای خدا می چشند لذتی است که دیگران آن را احساس نمی کنند
پیامبر(ص) می فرماید : ثلاثُ مَنْ کُنَّ فیه، و جد بهنَّ حلاوة الایمان : مَنْ کان الله و رسوله اَحَبَّ الیه مما سواهما و مَنْ اَحَبَّ عَبَدا لا یحبه اِلَّا لِلهِ، و یکره اَنْ یَعُودَ فی الکفر بعد اَنْ اَنْقَذَهُ اللهُ منه کما یکره اَنْ یُلقی فی النار هر کس این سه خصلت را داشته باشد لذت ایمان را چشیده است . هر کس خدا و رسولش را از هر چیزدیگری بیشتر دوست داشته باشد و دوست نمی دارد هیچ کس را مگر به خاطر خدا، و دوست ندارد داخل دایره کفر شود بعد از آنکه خدا او را نجات داد همچنانکه نمی پسندد داخل آتش گردد.
ولی آنچه را که ما امروز در رسانه های رسمی و دیپلماسی می بینیم غیر از این است ، داریم کفار را ستایش می کنیم دائماً از تمدن آنان سخن به میان می آوریم افتخار می کنیم به صنعت و پیشرفت آنان، بدون توجه به اینکه احساس کنیم که آنان دارند بر ضد مسلمانان دسیسه چینی می کنند مسلمانان را قلع و قمع می نمایند جنگهای خانمان سوز بر ضد ما تدارک دیده و می بینند این در حالی است که ما از کینه توزی های آنان غافلیم، این رفتارناشی از ضعف ایمان به عقیده ولاء و براء است،که ما خوب آنرا نفهمیده ایم.
ای برادران ایمانیم. پایبند به دین و آیین خود باشید و با چنگ و دندان از آن دفاع کنید . کسانی که گمراه شدند شما را فریب ندهند هر چند منزلت و مقام والای در جامعه داشته باشند.
بیزاری و برائت از کفار و همدستانش، همان عقیده حنیف است، حضرت ابراهیم برای ما در این مورد الگو و نمونه می باشد خداوند متعال در سوره ممتحنه آیه 4 می فرماید : قَدْ كَانَتْ لَكُمْ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ فِي إِبْرَاهِيمَ وَالَّذِينَ مَعَهُ إِذْ قَالُوا لِقَوْمِهِمْ إِنَّا بُرَآءُ مِنكُمْ ……. (رفتار و کردار) ابراهیم و کسانی که بدو گرویده بودند، الگوی خوبی برای شما است، بدانگاه که به قوم خود گفتند: ما از شما و از چیزهائی که به غیر از خدا می‌پرستید، بیزار و گریزانیم، و شما را قبول نداریم و در حق شما بی‌اعتنائیم، و دشمنانگی و کینه‌توزی همیشگی میان ما و شما پدیدار آمده است، تا زمانی که به خدای یگانه ایمان می‌آورید و او را به یگانگی می‌پرستید. (کردار و رفتار ابراهیم و گروندگان بدو، سرمشق خوبی برای شما است) مگر سخنی که ابراهیم به پدر خود گفت: من قطعاً برای تو طلب آمرزش می‌کنم، و در عین حال برای تو در پیشگاه خدا هیچ کار دیگری نمی‌توانم بکنم. (این سخن، چیزی نیست که بدان اقتداء کنید). پروردگارا! به تو توکّل می‌کنیم، و به تو روی می‌آوریم، و بازگشت به سوی تو است (و همه‌ی راهها سر به جانب تو دارد و به تو منتهی می‌گردد)
لازم به ذکر است هر چند که دشمنان خدا و پیامبر، نسبت به مسلمانان اظهار محبت و ارادت و حسن نیت بکنند ، باید دانست که دروغ می گویند و حُقه ای در کار دارند خداوند با بیانی بسیار شفاف پرده از نیّت پلید آنان بر می دارد و می فرماید : سوره آل عمران آیه 119هَا أَنتُمْ أُولَاءِ تُحِبُّونَهُمْ وَلَا يُحِبُّونَكُمْ وَتُؤْمِنُونَ بِالْكِتَابِ كُلِّهِ وَإِذَا لَقُوكُمْ قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا عَضُّوا عَلَيْكُمُ الْأَنَامِلَ مِنَ الْغَيْظِ ۚ قُلْ مُوتُوا بِغَيْظِكُمْ ۗ إِنَّ اللَّـهَ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ هان! (ای مؤمنان!) این شمائید که آنان را (به خاطر قرابت یا صداقت یا مودّت) دوست می‌دارید، و ایشان شما را (به خاطر تعصّب دینی خود) دوست نمی‌دارند، و شما به همه‌ی کتابهای (آسمانی) ایمان دارید (امّا آنان به کتاب آسمانی شما ایمان ندارند). و وقتی که با شما برخورد می‌کنند (برای گول‌زدنتان، به دروغ) می‌گویند: ایمان آورده‌ایم. امّا هنگامی که تنها می‌شوند، از شدّت خشم بر شما، سرانگشتان خود را به دندان می‌گزند، بگو: با (درد همین) خشمی که دارید، بمیرید، بیگمان خداوند از آنچه در درون سینه‌ها می‌گذرد آگاه است. (۱۱۹
در پایان باید بگویم که پیروزی نهایی و تأیید الهی برای کسانی است که برای مسلمانان ولاء داشته واز کفَّار بیزاری و براءة جویند.
والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته
سایت : شبکه الوکة
نویسنده : شیخ عبدالله بن محمد البصری
ترجمه : خلیل پارسا
نمایش بیشتر

خلیل پارسا

@نویسنده . مترجم . فعال دینی و مدنی @ آذزبایجان غربی - مهاباد @ شغل : دبیر آموزش و پرورش

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا