مقدمه
چند سالی که پیاده روی اربعین به یک حرکت بین المللی تبدیل شده است و مسلمانان از کشورهای مختلف برای حضور در این گردهمایی بزرگ و میلیونی عازم عراق می شوند. میلیون ها عاشق دلباخته امام حسین علیه السلام همچون جابر بن عبدالله انصاری که اولین زائر اربعین اباعبدالله علیه السلام بعد از شهادت ایشان همراه با عطیه عوفی بوده است در این مکان مقدس حاضر می شوند تا این زیارت با ارزش را بجا آورده باشند.
زیارت اربعین سنی و شیعه، مرد و زن، کوچک وبزرگ نمی شناسد و از همه طوایف و قشرها در آن حضور دارند، و عاشقانه حداقل هشتاد کیلومتر پیاده روی می کنند تا در کربلاء و کنار قبر شریف فرزند نبی بزرگوار اسلام صلی الله علیه وآله و سلم در روز اربعین حضور داشته باشند.
در این مقاله بصورت خلاصه و کوتاه به آثار اجتماعی و سیاسی این حرکت عظیم اشاره خواهد شد.
آثار اجتماعی و سیاسی زیارت اربعین
۱٫ وحدت عملی امت اسلام
حضرت امام خمینی (ره) از اول انقلاب ندای وحدت شیعه و سنی را دادند و حقوق اهل سنت در قانون اساسی کشور پذیرفته شد و بعد از انقلاب اهل سنت نیز همچون دیگر اقشار مردم کشور در صحنه های دفاع از انقلاب و نهادها و ارگان های مختلف حضور پیدا کردند که قبل از انقلاب و در زمان طاغوت خبری از این مسائل نبود.
در همین راستا به دستور مقام معظم رهبری مجمع تقریب مذاهب اسلامی تشکیل یافت، ولی چیزی که همیشه مورد گلایه مردم و نخبگان شیعه و سنی بوده است عدم وجود وحدت عملی در امور مشترک می باشد؛ ولی امروز شاهد هستیم که این وحدت عملی در سایه اهل بیت که جزء مشترک شیعه و اهل سنت و تمام مذاهب اسلامی است جامه عمل به خود پوشیده است و می تواند الگوی زیبایی برای وحدت بین شیعه و سنت نه تنها در ایران بلکه ایران و عراق و سایر مسلمانان در کشورهای دیگر باشد.
ثعلبی از علما و مفسران قرن پنجم اهل سنت در تفسیر خود از ابان بن تغلب از شخصیت های مورد وثوق در نزد شیعه و اهل سنت و از شاگردان آن حضرت نقل می کند؛
امام صادق علیه السلام فرمود:
نحن حبل الله الّذی قال الله: واعتصموا بحبل الله جمیعا ولا تفرقوا، ما همان ریسمانی هستیم که خداوند فرمود: چنگ زنید به ریسمان الهی ومتفرق نشوید.
سالهای اخیر در ایام اربعین حسینی این حقیقت به وضوح دیده شده است ومیتواند الگویی باشد برای وحدت عملی ونه شعاری در سایر عرصه با محور قرار دادن قرآن واهل بیت علیهم السلام که مورد تاکید نبی مکرم اسلام صلی الله علیه وآله وسلم در حدیث ثقلین می باشد.
۲٫ تقویت آموزه های اجتماعی اسلام
این زیارت از نظر تربیت اجتماعی و تقویت اخلاق اجتماعی نیز آثار زیادی دارد که به چند نمونه اشاره می شود:
أ. دوری از گناه: میلیونها انسانی که در این مراسم شرکت می کنند که بیش از دو میلیون آن از کشور عزیز ما ایران هستند، وبیشترین قشر شرکت کننده از جوانان است، حداقل در طول این مدت از گناه وفساد دوری می کنند واین مساله از نظر کاهش یافتن جرم وجنایت در جامعه خیلی موثر می باشد، علاوه بر آثار اجتماعی در تقویت باورهای دینی واحساسات دینی که نسبت به خود افراد وجود دارد.
ب. کمک در خیرات: خداوند متعال می فرماید: تعاونوا علی البرّ والتقوی ولا تعاونوا علی الإثم والعدوان، همدیگر را در نیکی وتقوی کمک کنید ودر راه گناه و تجاوز به ذیگری کمک کار یکدیگر نباشید.
مصداق بارز همکار وهمراهی در انجام خیرات در اربعین اتفاق می افتد، از مردم عراقی که میلیونها دینار برای پذیرایی از زائران اربعین خرج می کنند واین مصداق کامل اطعامی است که دین اسلام به آن سفارش کرده وسیره پیامبر (ص) واهل بیت (ع) نیز چنین بوده است. وتاثیری که این حرکت برای مردم ما داشته است وآنها نیز موکب های زیادی برای پذیرایی از زائران در داخل ایران برپا می کنند.
از اهم این نیکی هایی که می توان نام برد موارد زیر است:
I. تواضع: انسانهای زیادی که بخاطر امام حسین علیه السلام با کمال تواضع برای آنها غذا آماده می کنند، کفشهایان را واکس می زنند، وصدها کار دیگری که در مسیر زیارت صورت می گیرد وهمه نشات گرفته از روحیه تواضع وفروتنی در برابر زوار کربلا است.
II. احسان: این احسان ونیکوکاری در شکل های مختلفی انجام می گیرد، وهر عشیره عراقی وافراد مختلف هر چه در امکان داشته باشند دریغ نمی کنند، بطوری که کسی که هیچ امکان حتی چای دادن هم بخاطر فقر ندارد آب پخش می کند تا به ابن وسیله از مهمانان کربلا پذیرایی کرده باشد.
III. ایثار: این حرکت عظیم مصداق بارز ایثار است که خیلی ها از مال وتوان خود گذشت می کنند وبیش از یک ماه دست از کار وفعالیتهای شخصی بر می دارند تا بدون هیچ مزد ومواجبی بلکه با هزینه شخصی از زائران پذیرایی کنند تا آنها با آسایش وراحتی کامل مشغول زیارت باشند، خانه های خود را در اختیار زوار قرار داده واز آنها پذیرایی می کنند.
ت: تقویت حکومت اسلامی وجبهه حق
زیارت اربعین خاری در چشم دشمنان اسلام وقرآن است وبا انواع شبهه ها قصد کمرنگ کردن آنرا دارند، چرا که خود شاهد هستند که میلیونها مسلمان به عشق فرزند پیامبر(ص) نه با پای جان که بلکه به پای دل عازم حرم معشوق هستند تا از نزدیک ارادت خود را ابراز کنند ودر سوگ مظلومیت او بنالند. و این حرکت مشترک اسلامی مایه تقویت جبهه حق واسلام بوده ودشمنان را نسبت به تعدی وتجاوز به مسلمانان ونابود کردن آنها با ایجاد اختلاف ناامید می کند.
در خاتمه
اربعین زیارت مشترک همه مسلمانان است ونشان دهنده وحدت امت اسلام در مسیر تحقق اهداف ومبانی دین است و رونق و شکوه بیشتر این حرکت هر سال بهتر از سال دیگر خاری است در چشم دشمنان تا معادلات تحقیر آمیز خود را نسبت به مسلمانان تغییر دهند چرا که مسلمان درس عزت را از حسین آموخته است، و عراقی که روزی آمریکا با نابودی صدام هوای تسلط بر منابع ومردم آن را داشت وبه هر شکل ممکن مردم آن را اعم از شیعه وسنی تحقیر کرد امروز کشور امام حسین (ع) است و عاشقان حسین در آن شکوه وقدرت مردمی اسلام را به نمایش گذاشته اند.
«حسین منافی»
