گفتگو

آیا صلاح الدین ایوبی شایسته سرزنش است؟!

به محض شنیدن نام صلاح الدین، تصویر قهرمان نامدار جنگ های صلیبی در اذهان تداعی خواهد کرد، شخصیتی که توانست قدس را پس از ۹۰ سال اشغال توسط صلیبیان؛ دوباره ضمیمه ی قلمرو سرزمین های اسلامی نماید.
آری این رادمرد کورد بود که قبل از فتح قدس، مرزهای جهان اسلام را از لیبی به یمن و عربستان و سپس به مصر و سوریه و عراق توسعه داده و همە را بە یک امپراطوری قدرتمند تبدیل کرد.
صلاح الدین را نمی توان با دیگر قهرمانان میادین جهاد مقایسه کرد؛ وی قهرمانی ویژە و منحصر به فرد امت اسلامی است؛ شخصیت صلاح الدین مانند یک بازیگر سریال های تلویزیونی ، سینمایی و یا شخصیت کتاب های داستانی نیست که پس از مدتی فراموش شود!
آری! صلاح الدین از جمله معدود قهرمانان افتخار آفرینِ تاریخ است که نزد افراد بزرگ و کوچک، دین دار و بی دین، با سواد و بی سواد و خلاصه نزد هر انسان منصف و دوستدار عدالت، دارای جایگاه ویژه ای می باشد.
بر اساس آنچه مورخان مسلمان و غیر مسلمان دربارەی قهرمانی های آن رادمرد نگاشتەاند، مهم ترین عامل تاثیرگذار در تبدیل شدن صلاح الدین به یکی از اسطورەهای تاریخ و تمدن اسلامی، عبارت از جان فشانی ها و از خودگذشتگی های این ابَر مَرد مسلمان در آزاد سازی مسجدالاقصی ((قدس)) و باز پس گیری قبله نخست مسلمانان از دست مسیحیان و در نهایت پیروزی امپراطوری اسلامی در طول جنگ های صلیبی است.
اسفا برای حال و وضع امروز مسجدالاقصی و ذلت مسلمانان در برابر یهود و صهیونیسم جهانی، که طبق نقشه های شومشان می خواهند بیت المقدس را بعد از انهدام، به کلیسا تبدیل کنند.
آری امروز سرزمین های اسلامی و به خصوص مسجدالاقصی، دردمندانه فریاد کجایی ای صلاح الدین را سرمی دهند؛ تا بلکه با آمدنش باری دیگر قدس شریف را از چنگال یهودیان دُد منش نجات دهد.
زمانی که به مطالعه ی کتاب های تاریخی مربوط به بیت المقدس در دوران سلطان صلاح الدین و قبل از آن می پردازیم، متوجه می شویم که به محض شنیدن نام مسجدالاقصی، نخست نام فاتح بزرگ آن، خلیفەی دوم حضرت عمر فاروق و بدون فاصله پس از ‌ایشان؛ نام قهرمان آزادی بخش قدس یعنی سلطان صلاح الدین ایوبی در اذهان مجسم خواهد شد، چه شرف بزرگی و چه افتخاری از این با ارزش تر…؟!
اما آن چه در این میان شگفت آور و مایەی رنجش قلوب می شود، نقد و انتقادت بیجا و بی اساس و متعصبانەی دشمنان و برخی از دوستان نادان این امت در مورد شخصیت صلاح الدین است؛ البته بهتر است که به جای انتقاد؛ اصطلاح نق زدن بکار برده شود تا اسم و مسمی هم خوانی بیشتری داشته باشند.
مخالفان سلطان صلاح الدین ایوبی از این که گویا وی در اصلاح امور اداری کم کاری نموده است، یا این که می گویند بیشتر جنگ های ایشان با مسیحیان بر اساس تعصبات قبیله ای بوده است! و حتی در این اواخر برخی از بردارن کرد زبانمان به خود فشار آورده اند که چگونه درصدد تخریب این بزرگ مرد افتخار آفرین امت اسلامی و ملت کرد بر آیند تا شاید مورد تشویق دوستان مکارشان در داخل و بیرون قرار گیرند، نهایتا گفتەاند که صلاح الدین در عدم توجه به حقوق ملت کرد و عدم تشکیل “دولت کردی” به قومش خیانت نموده است…
در واقع ما به عنوان شاگرد مکتب آزادی خواهی و انسان دوستی پیامبر رحمت ص، بر این باوریم که تنها فرد معصوم در میان امت اسلامی شخص رسول الله ص است و غیر ایشان را با رعایت ادب و در نظر گرفتن معیارهای نقد صحیح و منصفانه و مستدل، خارج از دایرەی عصمت محسوب می نماییم؛ به عبارتی دیگر اجازه نقد عالمانه و دلسوزانەی هر شخصی در هر سطحی که باشد؛ از جانب شریعت برلی همیشه صادر شده است . ما نمی گوییم که کسی نمی تواند عملکردهای صلاح الدین را به باد انتقاد بگیرد، بلکه سخن ما این است که چرا این گروه از مردم تنها کاستی ها و نقایص را ملاک تشخیص این قهرمان برای خود و دیگران قرار دادەاند، اما در مورد خدمات بی شمارش؛ خود را به کوری و کری و لالی زده اند.
در پاسخ یکایک منتقدان بی انصاف صلاح الدین ایوبی می گوییم:
۱- در مورد جنگهای صلیبی، نخست باید استعمارگران و اشغال گران مسیحی و یهودی را به دادگاه فرضی خودشان احضار و به عنوان مسببان این جنگ ها محکوم نمایند، ضمنا صلاح الدین ایوبی به عنوان رهبر و امیر امپراطوری مقتدر اسلامی ، از سفارشات موکد پیامبر (صلی الله علیه و سلم که مکررا فرموده است: ‘هرکس بمیرد و در صورت نیاز به جهاد و مبارزه با دشمنان به میدان نشتابد و یا نفسش را به این فریضه علاقەمند ننموده باشد، احتمالا در حال نفاق از دنیا برود.’ پس صلاح الدین به دفاعی مشروع و لبیک به فرمان رسول الله صلی الله علیه و سلم در میادین جنگ آماده و به کارزار پرداخته است.
۲- در جواب انتقاد آنانی که می گویند: صلاح الدین ایوبی بر خلاف برخی اصول کلی در شیوەی حکومت داری به اصل شوری و گرفتن بیعت و … رفتار نکرده و یا از برادران و خویشان نزدیکش در پست های ادارەی حکومتش استفاده نموده است، باید گفت: زمانی این اعتراض وارد و مورد قبول خواهد بود که این شیوه از ادارەی مملکت را او ابداع کرده باشد، در حالی که او بوجود آورندەی چنین سیستمی نبوده و توان تغییرات اساسی در این رابطه از عهده ی آن ابر مرد خارج بوده، ضمن اینکه به خاطر سر گرم بودن به جنگ و جهاد در بیشتر روزهای عمر پر برکتش، فرصت رسیدگی و بررسی این گونه مسائل را نداشته است.
۳- اما در پاسخ آنانکه گفته اند که صلاح الدین ایوبی  قدرت تشکیل دولت کوردی را داشت، اما  چنین اقدام مهمی را انجام نداد و آن فراموش کرد!
در جواب اینان نیز باید گفت: تحقیق و بررسی مسائل گذشته نیازمند چند نکتەی کلیدی می باشد که اگر در حین نقد مسئلەای از مسائل بدانها توجه نشود؛ نتیجەای چندان عملی و مفید در بر نخواهد داشت:
الف- زمان و مکان رخدادهای مورد نقد.

ب- عوامل موثر غیر قابل چشم پوشی در مورد عدم فراهم شدن زمینەی مسئلەی مورد نقد.
ج- نداشتن توانایی کافی جهت اصلاح تمامی امور
د- در نظر گرفتن درک و فهم عامەی مردم آن زمان و…
علاوه بر تمامی این دلایل، زمانی که صلاح الدین ایوبی در رٲس حکومت اسلامی بودند، اصلا قضیه تبعیض نژادی و یا تعصبات قومی و حسّ ناسیونالیستی وجودِ خارجی نداشت، بزرگترین دلیل نیز بر این ادعا، رهبری امپراطوری عظیم اسلامی توسط یک شخص مسلمان کورد بنام صلاح الدین ایوبی است، اگر امروز را با آن زمان مقایسه کنیم؛ بوضوح این تفاوت غیر قابل انکار را خواهیم دید که نژادپرستی و…. چگونه این امت را به جان هم انداخته است، طوری که اقلیت ها از کم ترین حقوق مسلّم خود برخوردار نیستند! چه رسد به اینکه شخص کورد زبانی بتواند چون صلاح الدین نه رهبری ملتش، بلکه رهبریت تمامی امت اسلامی را عهده دار باشد!!
خطاب به متقدان بی انصاف صلاح الدین می گویم: چرا مدعیان آزادی و دمکراسی را به انتقاد نمی گیرید که هر روز به بهانەی مبارزه با تروریسم و حقوق انسان جان دەها زن و کودک و… را می گیرند!!
وجدانتان را بیدار سازید و منصفانه نقد کنید، قبل از هر کس خود و اطرافیانتان را نقد کنید که نتوانستەاید حامل خیر و صلاح برای خود و دیگران باشید و بیش از این مردگان را دادگاهی نکنید که سودی در نخواهد داشت!
پس ای آزادی خواهان جهان، دیگر صلاح الدین را سرزنش نکنید، چون که او انسانی بیش نبوده و هر انسانی هم ممکن است در اثنای حکمرانی از اولویت های مهمی غافل شده باشد! و بیایید اشتباهات بسیار معدود و دفاع پذیر این گونه بزرگان را در برابر زحمات و خدماتش، بسان مشتی آب آلود در برابر اقیانوسی بیکران تلقی نماییم.
نویسنده: سری سمور
ترجمه با اندکی تلخیص و اضافات: عبدالواحد رحمت الله

نمایش بیشتر

یوسف ساجدی

نویسنده و شاعر و مترجم آذربایجان غربی - مهاباد خطیب و دعوتگر

نوشته های مشابه

‫2 نظر

  1. بنام خدای محمد و آل محمد، لعنت خدا بر صلاح الدین ایوبی ملعون که به اسم جنگ صلیبی آنقدر که مسلمان کشت مسیحی نکشت و لعنت خدا بر هر کسی که به جهالت این ملعون پلید را قهرمان اسلام بخواند

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا