استغفار چیست و مستغفِر کیست؟
الغَفر:به معنی پوشیدن (به تن کردن) آنچه انسان را از چرک و کثافت محافظت می کند، میتوان گفت از معنی لغوی این کلمه ستر و پوشاندن ومحافطت کردن استنباط می گردد..
الغُفران والمَغفِرة :از سوی خداوند به این معنی است که بنده اش را از اینکه به عذاب دچار شود مصون میدارد.
استغفار به معنی طلب ستر وپوشاندن وبخشش کردن است، زمانی خداوند امر به استغفار می فرماید تنها امر به طلب آن به زبان نیست بلکه این کار باید درخواست با گفتار و کردار باشد. لذا گفته شده استغفار با زبان بدون طلب آن با فعل کار دروغگویان است.
ٱسۡتَغۡفِرُوا۟ رَبَّكُمۡ إِنَّهُۥ كَانَ غَفَّارࣰا سوره نوح 10 (از پروردگار خویش طلب آمرزش کنید که او بسیار آمرزنده است وشما را می بخشاید)..
مستغفر کسی است که با زبان وعمل که همان گفتار و کردار است از خداوند متعال طلب بخشش می کند تا در سایه محافظت پروردگار از دریای پر از تلاطم حیات به ساحل آرامش واطمینان برسد..
وَاسْتَغْفِرِ اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ كَانَ غَفُورًا رَحِيمًا» النساء 106
و از خدا آمرزش بخواه. بیگمان خداوند بس آمرزنده و مهربان است (و مغفرت و رحمت خود را شامل کسانی میکند که عفوِ خطا را از او میطلبند).
«وَمَنْ يَعْمَلْ سُوءًا أَوْ يَظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ يَسْتَغْفِرِ اللَّهَ يَجِدِ اللَّهَ غَفُورًا رَحِيمًا» النساء 110
هرکس که کار بدی بکند یا (با ارتکاب معاصی) بر خود ستم کند، سپس (دست دعا به سوی خدا بردارد و) از خدا آمرزش بطلبد، (از آنجا که درگاه توبه همیشه باز است) خدا را آمرزندهی (گناهان خویش و) مهربان (در حق خود) خواهد یافت.
خداوند به سبب استغفار قولی وعملی دروازه های رحمت ونعمت های فراوان خود را به روی ایمان داران می گشاید. شرط قبول استغفار، بیان اوراد ذکر شده در قرآن و سنت است وسپس عملی کردن آنها در زندگی روزمره می باشد. پس
✅اگر اهل استغفار قولی وعملی باشیم خداوند نعمت های فراوان خود را تا هنگام مرگ شامل حال ما می کند. وباران رحمت های بی پایانش را بر ما می باراند
وَأَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُمْ مَتَاعًا حَسَنًا إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى
و این که از پروردگارتان طلب آمرزش کنید و به سوی او برگردید که خداوند (به سبب استغفار صادقانه و توبهی مخلصانه) شما را تا دم مرگ به طرز نیکوئی (از مواهب زندگی این جهان) بهرهمند میسازد، و… /هود/3
فَقُلْتُ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ إِنَّهُ كَانَ غَفَّارًا /نوح /10
و بدیشان گفتهام: از پروردگار خویش طلب آمرزش کنید که او بسیار آمرزنده است (و شما را میبخشاید).
يُرْسِلِ السَّمَاءَ عَلَيْكُمْ مِدْرَارًا /نوح/11
(اگر چنین کنید) خدا از آسمان بارانهای پر خیر و برکت را پیاپی میباراند.
وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَيَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ وَيَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهَارًا
و با اعطاء دارائی و فرزندان، شما را کمک میکند و یاری میدهد، و باغهای سرسبز و فراوان بهرهی شما میسازد، و رودبارهای پر آب در اختیارتان میگذارد. /نوح /12
✅ اگر اهل استغفار قولی و عملی باشیم خداوند نیرو و توان ما را افزایش می دهد
وَيَا قَوْمِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُرْسِلِ السَّمَاءَ………… وَيَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَىٰ قُوَّتِكُمْ
ای قوم من! از پروردگارتان آمرزش (گناهان و لغزشهایتان) را بطلبید و به سوی او برگردید تا آسمان…. ونیروئی بر نیرویتان (و عزّت و شکوهی بر عزّت و شکوهتان) بیفزاید./هود/52
✅ اگر اهل استغفار قولی و عملی باشیم خداوند ما را از عذاب محافظت می کند
وَمَا كَانَ اللَّهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ يَسْتَغْفِرُونَ
وَهمچنین خداوند ایشان را عذاب نمیدهد در حالی که (برخی از) آنان طلب بخشش و آمرزش مینمایند /انفال /33
✅ اگر اهل استغفار قولی وعملی باشیم خداوند متعال تا رسیدن اجل مسمی به ما فرصت زندگی می دهد، ودر آخرت جزای اهل فضل را عادلانه به آنها می دهد
وَأَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُمْ مَتَاعًا حَسَنًا إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى وَيُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ ۖ
و این که از پروردگارتان طلب آمرزش کنید و به سوی او برگردید که خداوند (به سبب استغفار صادقانه و توبهی مخلصانه) شما را تا دم مرگ به طرز نیکوئی (از مواهب زندگی این جهان) بهرهمند میسازد، و (در آخرت برابر عدل و داد خود) به هر صاحب فضیلت و احسانی (پاداش) فضیلت و احسانش را میدهد. /هود/3
پیامبر رحمت ومهربانی حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله و سلم در باره فواید استغفار میفرماید :هر کسی که استغفار را همیشه بر خود لازم گیرد خداوند از هر مصیبت گشایشی، واز هر تنگنا راه خاصی برای او قرار می دهد و از جایی که گمان نمی برد به او روزی می دهد.
زمان استغفار
همه ی کسانی که اهل ایمان هستند در راه فرمانبرداری و عبادت خداوند ودوری از گناه و معصیت وتحمل مشقات وناملایمات بردبار می باشند ودر نیت وگفتار و کردار مداوم وماندگار بر برنامه الله ی متعال هسنتد، ذکر وطلب آمرزش شان از خداوند همیشگی وفراوان است. در روز که در پی کسب روزی حلال روان می گردند به استغفارمشغولند واندکی از شب را می خوابند.
الصَّابِرِينَ وَالصَّادِقِينَ وَالْقَانِتِينَ وَالْمُنْفِقِينَ وَالْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحَارِ
و همان کسانی که بردبار، و درستکار،و مداوم و ماندگار، وبخشاینده، و در سحرگاهان آمرزش خواهند. /آل عمران 17
اینان طبق فرمان خداوند در برگزیده ترین زمانها نیز از خداوند متعال طلب استغفار میکنند چنانکه به برگزیده خود امر می فرماید..
وَاسْتَغْفِرْ لِذَنْبِكَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ بِالْعَشِيِّ وَالْإِبْكَارِ
و آمرزش گناهانت را بخواه، و بامدادان و شامگاهان به سپاس و ستایش پروردگارت بپرداز.
/غافر 55
وَبِالْأَسْحَارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ
و در سحرگاهان درخواست آمرزش میکردند./ذاریات 18
کسی که قرآن و سنت را بعنوان منهج و برنامه زندگی برگزیده است، قول وعملش یکی می باشد حیاتش سراسرمملواز حمد و استغفار است ومطيع این فرمان خداوند است.
فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَاسْتَغْفِرْهُ ۚ إِنَّهُ كَانَ تَوَّابًا
پروردگار خود را سپاس و ستایش کن، و از او آمرزش (خود و یاران خویش را از شتابگری در فرا رسیدن فتح و وقوع پیروزی، و اظهار دلتنگی و گلایهی از زندگی) بخواه. خدا بسیار توبهپذیر است.
محمود کریمی