با حکومت اسلامی هرچه تنگتر و تنگتر خواهد شد و هر مسلمانی جسارت نخواهد نمود در چنین صفی قرار گیرد و به مخالفت علنی با محکمات و بیّنات کتاب خدا بپردازد ..
بطور کلّی پنج دیدگاه در مورد حکومت دینی وجود دارد که ما در این فرصت فشرده ، اشاره وار به ذکر آن ها می پردازیم ،
۱- موافقان حکومت دینی .
چنانکه قبلا گفته شد ، با توجّه به تصریحاتِ محکمِ بسیاری از آیات قرآن ، اکثریّت قریب به اتفاقِ مسلمانان از عرب و عجم و شیعه و سُنّی ، نه تنها معتقد به حکومت دینی هستند بلکه اهمّیت آنرا کمتر از اهمّیت اصول و ارکان اسلام نمی دانند .
۲- مخالفان حکومت دینی.. در میان مسلمانانِ زُهدگرا و گوشه نشین که دین و سیاست را از هم جدا می دانند و معتقدند که مسلمان نباید کاری به حکومت و سیاست داشته باشد .
۳- نواندیشان دینیِ متأثّر از اندیشمندان غربی که اسلام را نه از طریقِ منابع و متون دینی بلکه بیشتر از دیدگاه مستشرقین و نظریه پردازان غربی برگرفته اند .
۴- سکولارهائی که نه تنها حکومت دینی ، که اصل دین را هم قبول ندارند ، البته بسیار طبیعی است کسی که دین را قبول نداشته باشد حکومت دینی را بطریق اولی قبول ندارد .
نکته :
هر چهار دیدگاهی که برشمرده شدند ، در میان مسلمانان قرار دارند و مسلمان هستند ، بجز سکولارهای دین ستیز که تفکّر الحادی دارند ولی بخاطر هراس از افکار عمومی از اظهار فکر و اندیشه ی خود ، خودداری می کنند .
۵- غیر مسلمان ها ، بطور کلّی از مسیحیان گرفته تا یهودیان و خدا باوران و خدا ناباوران ، همه و همه از جمله ی مخالفان حکومت دینی می باشند ..
در میان دیدگاه های پنج گانه ، دیدگاه سکولارها و غیر مسلمانها اهمّیتی ندارد ، چون آنها اسلام را قبول ندارند تا حکومت اسلامی را قبول داشته باشند ، در نتیجه روی سخن ما با آن ها نیست و انتظاری هم نیست که حکومت دینی را قبول داشته باشند …
در واقع مخاطب اصلی ما مسلمانانی هستند که در برابر اسلام و سر چشمه ی اصلی آن که کتاب و سنّت است سر فرود می آورند و به حقانیّت آن اذعان و یقین دارند و سخن ما با آن ها این است که چگونه حکومت دینی را تخطئه می کنید در حالی که آیاتِ بیّنات قرآن را می بینید که با صراحت هرچه تمام تر بر حکومت الهی و اسلامی تأکید می ورزند و إقامه ی عدل و قسط را در گرو آن می بینند ؟!
آیه ی چهلم سوره ی یوسف را چگونه تفسیر می کنند آنجا که می فرماید ( إن الحُکم إلّا للّه أمَرَ أن لا تعبدوا إیّاه ، ذالک الدّین القیّم ) حکومت و فرمانروائی فقط از آنِ خداست ، فرمان داده است که فقط اورا پرستش کنید ، این است آیین أستوار …
این آیه ی شریفه ، دو چیز را به ذات اقدس رب العالمین منحصر فرموده است ، یکی حکومت و فرمانروائی ، دیگری عبادت و پرستش ، سپس بدنبال آنها فرموده است ، ذالک الدّین القیّم ، این است آیین استوار..
با کمی دقت در این آیه ی شریفه و معنی و مفهوم آن ، معلوم خواهد شد که پروردگار متعال با وضوح تمام می فرماید : نظام اجتماعی برتر ، نظامی است که دو ویژگی داشته باشد
۱- در آن نظام فقط خدا پرستش شود
۲- حکومت و فرمانروائی فقط از آن خدا باشد و مطابق قوانین الهی جامعه اداره شود و آنگاه جامعه ی نمونه ی اسلامی و حکومت ایدآل شکل می گیرد ..
این آیه ی شریفه با فطرت پاک هر انسان مؤمنی در سازگاری کامل است و اندرونی که آلوده به طاغوت نباشد ، با گوش دل این ندای قرآنی را می شنود و به آن لبّیک می گوید ؛ اگر چه آیات بسیاری از کلام الله مجید بر اقامه ی حکومت بر مبنای قوانین الهی تأکید دارند و بر آن صحّه می گذارند و شرح و بسطِ همه ی آنها در این مجال ممکن نیست اما آیه ی ۲۵ سوره ی حدید را حُسن ختام استشهادات قرآنی بر تایید حکومت اسلامی قرار می دهیم آنجا که می فرماید ( و لقد ارسلنا رسلنا بالبیّنات و أنزلنا معهم الکتاب والمیزان لیقوم النّاس بالقسط ) ما رسولان خود را همراه با کتاب و میزان و آیات روشن فرستادیم تا انسان ها در پرتوِ آن به عدالت زندگی کنند ،
هر چقدر تأمّل و دقّت را در این آیه ی شریفه بیشتر و بیشتر کنیم ، جز این حقیقت را نخواهیم یافت که هدفِ غائی و نهائی از ارسال رُسُل و انزال کتب ، اقامه ی قسط و عدل در پرتوِ حکومت الهی و اسلامی ست ، بنابراین می خواهم خدمت منتقدین حکومت دینی عرض کنم سعی بی هوده نکنند و رنج بی هوده نبرند و در مقابلِ این محکمات و مسلّمات دینی و قرآنی قرار نگیرند ، وعِرضِ خود نبرند و زحمتِ ما ندارند ،
اما مبانی حکومت از منظر سنّت نبوی
بسی واضح تر و مستندتر می باشد ، چون سُنّت عملی رسول أکرم صلّی الله علیه وسلّم آیینه ی تمام نمای تأیید و تأکید بر اهمّیّت و ضرورتِ حکومتِ دینی می باشد و اگر چنین نبود آن حضرت در مدینه ی منوّره هرگز شتابان به تشکیل حکومت نمی پرداخت ..
توضیح اینکه پروردگار متعال ، در آیه ی ۲۱ سوره ی احزاب می فرماید ، ( لقد کان لکم فی رسول الله أسوة حسنة ) بحقیقت برای شما امّت اسلامی در رسول الله ، سرمشقی زیبا وجود دارد یعنی عملکرد پیامبر صلّی الله علیه وسلّم ، زیباترین سرمشقِ زندگی برای امّت اسلامی است ، اوّلین و آخرین پیام این آیه ی شریفه به امّت اسلام ، این است که ، مسلمانان جز اقتدا و تأسّی به سیره ی عملی رسول خدا صلی الله علیه وسلّم ، راه دیگری پیش رو ندارند ، صد البته همه می دانیم و دوست و دشمن نیز گواهی می دهند که اولین و مهم ترین اقدام پیامبرِ مُکرّم صلّی الله علیه و سلّم ، پس از هجرت به مدینه ی منوّره ، تشکیل حکومت و رهبری أمّت اسلامی بود ، فلذا این عمل پیامبر تا قیام ساعت سرمشق زیبای امّت اسلامی است و در هیچ عصر و زمانی این اصل مسلّم ، از حیّز اعتبار ساقط نخواهد شد مگر این که اکثریت جامعه از تمکین در برابر آن خودداری کنند و حکومت جاهلی را بر آن ترجیح دهند و در آن صورت آن جامعه ، جامعه ای جاهلی خواهد بود نه جامعه ی اسلامی ..
خلاصه ی کلام اینکه از منظر قرآن و سنّت حکومت یکی از اساسی ترین ارکان نظام اجتماعی اسلام است و بدون آن بخش بزرگی از برنامه های اجرائی اسلام به تعطیلی خواهد کشید و بدون حکومت ، اسلام ناقص و ناکارآمد
خواهد شد و هرگز زیبائی های آن در معرض دید و قضاوت انسان ها قرار نخواهد گرفت ،
والسلام علینا و علی عباد الله الصالحین
نویسنده : عبدالرّحمن سبحانی – اشنویه
