مصاحبه سوزی میحراب با ماموستا علی عزیزی ـ روانسر

چند سالی است کانال سوزی میحراب در ماه مبارک رمضان به بارگذاری روزانه تلاوت قرآن قاریان بومی و اغلب ماموستا و طلبه همت می گمارد … در بحبوحه دعوت از قاریان قرآن به مجموعه سوزی میحراب خبر رسید که ماموستا علی عزیزی از شهرستان روانسر دارای صوتی شنیدنی و لحنی حزین می باشد و آشنایی خوبی هم دارد با قواعد و احکام تجوید قرآن .. با ایشان تماس گرفته و از او دعوت نمودیم که جزئی از کلام الله مجید را برای سوزی میحراب تلاوت نماید که با استقبالی گرم دعوت ما را لبیک گفت ….

این سرآغازی بود برای آشنایی ما با استاد عزیزی بزرگوار ..

برای شناخت بیشتر این استاد فرزانه و خادم علم و دین و مسجد از شما دعوت می کنم گفتگوی صمیمی و البته تلگرامی سوزی میحراب با ایشان را مشاهده و مطالعه بفرمایید امیدوارم از تجربه های موفق این دعوتگر سنت گرا و مدرن و نویسنده و مترجم توانمند خطه اورامانات حداکثر استفاده را ببرید

با تشکر : مصاحبه کننده 

سوزی میحراب : خدمت شما استاد بزرگ عرض سلام داریم .از سایت سوزی میحراب خدمت رسیده ایم . ممنون می شویم خودتان را به عالقمندان این سایت معرفی بفرمایید و بیوگرافی مختصری از خودتان )شامل تاریخ و مکان تولد ، تحصیالت، ازدواج ، تعداد فرزندان و ….( را برای ما بیان بفرمایید.

پاسخ : دراول فروردین ماه سال 1345 در خانواده ای متدین در روستای خوش آب و هوای قوری قلعه روانسر چشم به دنیا گشودم …..  قبل از رفتن به مدرسه ابتدایی قرآن را درمسجد ختم نمودم  و سپس مدرسه ابتدائی را در روستا و مدرسه راهنمایی را در شهر روانسر به پایان رساندم … هنگامی که انقلاب شد بنده سال دوم راهنمایی بودم … دوران دبیرستان را هم در روانسر به پایان رساندم و همیشه یا شاگرد اول بودم یا دوم.

بعد از دبیرستان همراه جمعی از هم مسیران وهمکلاسی هایم  نزد استاد عبدالرحمان پیرانی شروع به درس طلبگی نمودیم و نزد اساتید برجسته منطقه اورامانات از جمله:  استاد محمدصالح مراد ویسی وملا محمود فتاحی و ملاحسین محمدی و ماموستا شیخ محمد سعید نقشبندی و ماموستا ملا محمدامین حسینی کلاشی و سپس در شهر سنندج نزد استاد ماموستا محمدیوسف رهنمون و ماموستا ملا محمود عنبی عراقی دوران طلبگی را در مدت کمتر از سه سال به پایان رساندم….

سوزی میحراب :چی شد که راهی حُجره شدید ؟به خاطر علاقه شدید به دین خدا ودفاع ازاسلام وفهم مسائل دینی ودعوت مردم به دین خدا. نزد کدام اساتید و در چه شهرها و روستاهایی درس خوانده اید؟

پاسخ : در شهر روانسر نزد استاد پیرانی و ماموستا محمود فتاحی و محمد صالح مراد ویسی وحسین محمدی ودر روستای مرادآباد نزد استاد شیخ محمد سعید نقشبندی و در سنندج نزد ماموستا محمد یوسف رهنمون و در ریژاب نزد ماموستا محمود عنبی عراقی و در جوانرود نزد ماموستا محمدامین حسینی کلاشی.

زمانی که در جنوب ایران در مدرسه بستک مدرس بودم خدمت استاد شیخ عبدالکریم محمدی علم فرایض وتجوید را خواندم.

سوزی میحراب :دوران طلبگی تان را به یاد دارید؟ از آداب و رسوم طلبگى آن زمان بگویید؟

پاسخ :دوران بسیار خوشی بود ؛ ما اولین کسانی بودیم که با بینشی متفاوت از دین و آگاه از مسائل دین وارد حجره های سنتی قدیم شدیم ؛  نخستین یادگارهایی که از خود به یادگار گذاشتیم عبارت بود از برداشتن نظام راتبه و سوخته و مستعدی را لغو کردیم و نظام مساوات را میان طلاب برقرار نمودیم .

سوزی میحراب : چه مواد درسی را می خواندید و برنامه درسی اتان چند ساله بود؟

ما هم نظام جدید را خواندیم وهم بعضی از نظام قدیم ؛از جمله کتاب های انموزج و اظهار و جامی و سیوطی و منهاج امام نووی وغایه الوصول دراصول فقه.

سوزی میحراب :در دوران طلبگی اتان ، میزان توجه به درس هایی چون قرآن ، تفسیر و حدیث چگونه بود؟

پاسخ : میزان توجه به قرآن و تفسیر و حدیث در حجرهای سنتی کم بود؛ اما ما آنها را می خواندیم .

سوزی میحراب :طلاب و حجره ها درعصر تحصیل شما از چه مشکلات و کمبودهایی رنج می بردند؟

پاسخ : نبودن امکانات و کتاب و استادان متخصص را می توان به عنوان بارزترین کمبودهای آن عصر نام ببریم

 

سوزی میحراب :به جز تحصیلات حوزوی مدارک دانشگاهی هم دارید؛ آثار و تالیفات و ترجمه چی ؟

پاسخ : بله بنده مدرک کارشناسی ارشد فقه شافعی دارم با پان نامه برتر و لوح تقدیر معاون رئیس جمهور در امور اهل سنت … با استاد راهنمایی  استاد دکتراسعد شیخ الاسلامی .

ترجمه ها و تالیف های اینجانب عبارتند از :

مسئولیت جوانان مسلمان نویسنده:  دکتر یوسف قرصاوی 

دانستنی های لازم برای حجاج بیت الله الحرام 

سوزی میحراب :ذوق شعری هم دارید؟

پاسخ : بله ؛ ولی قبلا بیشتر.!

سوزی میحراب :در بین علما و ماموستایان دوران تحصیلی اتان از چه کسی بیش از همه متاثر شده اید؟

پاسخ : استاد عبدالرحنان پیرانی یکی از شخصیت هایی است که بسیار از ایشان درس آموخته ام …

سوزی میحراب : در مورد شخصیت ایشان توضیح بفرمایید.

پاسخ : استاد بسیار باشخصیت و اهل ایثار و با اخلاق بود.

سوزی میحراب :پس از فارغ التحصیل شدنتان چندسال به خدمت مقدس دعوتگری در کسوت ماموستایی پرداختید ؟

پاسخ : 32 سال .

سوزی میحراب : نحوه تامین معاش زندگی یک ماموستا و طلبه در منطقه شما چگونه است ؟

پاسخ : اگرمنبع درآمد دیگری نداشته باشد با هزار بدبختی زندگی بسر می برد..

سوزی میحراب : سالهاست کە شما بە تدریس و آموزش طلاب می پردازید ؛ بفرمایید شیوە نوین شما در ادارە مدرسە علوم دینی چگونە است؟

پاسخ : من معتقدم امروز ما بیشترنیازمند عملکرد مخلصانه هستیم تا شعار! بایستی افراد دلسوز که دلسوزیشان را نسبت به مردم در میدان عمل ثابت کرده اند وارد شوند و با تلاش وعلم و اخلاص عمل وحکمت و وحدت رویه جهت بازسازی مدارس اتاق فکر تشکیل دهند و بعد از بررسی وعلت یابی ازهمه ظرفیت‌ها ی علمی وعملی استفاده نمایند. همه ما تجارب زیادی داریم که می توان این تجارب را در مسیر صحیح انداخت و با حکمت و درایت طرحی نو و میانه روانه جهت استفاده بهینه ازامکانات مادی و معنوی دلسوزان دین درانداخت.

سوزی میحراب : همچنانکه مستحضرید این روزها طلبگی و تحصیل علوم دینی خیلی کم رنگ و در برخی مناطق خاموش شده است! دلایل آن را شما در چی می بینید؟

پاسخ : علت ها ودلایل زیادی دارد که نمی توان این جا به همه آن ها اشاره کرد ؛ هرچند این کم رونقی در دانشگاه ها و مجامع علمی و آموزش و پرورش هم به عیان دیده می شود ؛ از جمله می توان به عملکرد ضعیف ماموستایان، نداشتن طرح و برنامه ای صحیح، مسائل مالی وعدم تامین ماموستایان و اختلافات و تفرقه وعدم پشتیبانی حاکمیت و دهها علت دیگر اشاره کرد.

سوزی میحراب :در این خطای نابخشودنی مقصر اصلی کیست ؟ پدران ، ماموستایان یا طرف ثالث؟!

پاسخ : می توان هرکدام را به گونه ای مقصر دانست.

سوزی میحراب :امروزه شایع است که گویا در حجره ها و مساجد و مدارس علوم دینی، افراط و تفریط شکل می گیرد ؛ یا طلاب تندرو و افراطی پرورش می یابند و یا طلبه هایی حزبی و متعصب فارغ التحصیل می شوند ! آیا این ادعا صحت دارد؟!

پاسخ: ممکن است موارد انگشت شماری باشد اما در مجموع عمومیت ندارد ؛ گاهی تفریطی ها خطرشان از افراطی ها بیشتر است ؛ چون افراط و تفریط هردو جو دین گریزی ایجاد می کنند.

سوزی میحراب :اگر با طلاب جوان علوم دینی هم سخن شوی ؛ در مقام نصیحت آنان، چه می گویید؟

پاسخ : می گویم: ما امروز نیازمند بزرگوارانی هستیم که با دو بال علم  و ایمان و زاد و توشه اخلاص و تقوی دعوت الی الله را با شعار “قل هذه سبیلی ادعو الی الله علی بصیره” شروع نمایند و با درایت و حکمت و دور از افراط وتفریط گام های عالی بردارد.

ما نیازمند مجتهدانی عالم پرور هستیم که تعیین تکلیف کنند نه تقلید.

سوزی میحراب : استاد گرامی ؛ بە نظر شما طلبه شدن و طلبگی یک ضرورت دینی است؟ آیا می توان به جای حجره و طلبه به دانشجو و دانشگاه دل خوش کرد ؟

پاسخ : به نظر من طلبه شدن و درس طلبگی علاوه بر اینکه یک ضرورت دینی است از همه ضرورت ها نیز ضروری تر است ؛ در این دورانی که ملاهای چینی دین داری جامعه ما را ویران کرده اند نیازمند پرورش عالمان متفکر و دانشمند و مجتهدی هستیم که این بار درحال افتادن را سامامانی ببخشد و مسلما دانشجو طلبه و طلبه محصل نمی توانند چنین نقشی ایفا کنند.

سوزی میحراب :استاد بزرگوار؛ به نظر شما یک دعوتگر موفق در عصر حاضر باید دارای چه ویژگی هایی باشد؟

پاسخ : ناصح امین باشد، هم عالم به روش دعوت وهم دلسوز ومتعهد و با اخلاق و با گذشت و ایثارگر باشد.

سوزی میحراب : ماموستا و دعوتگر به روز یعنی چه؟

پاسخ :یعنی علاوه برعالم بودن به علوم گذشته آگاه به زمان حال هم باشد و ازعلوم روزهم بهره ای داشته باشد مثلا جامعه شناس وروانشناسی آگاه و با حکمت باشد ، سیاستمداری بصیر باشد، بتواند پیچ وخم های حیات را با عقلانیت طی کند.

سوزی میحراب : بسیاری از کارشناسان – و البته مردم خداجو- بر این باورند که آشفتگی بسیاری در میان ماموستایان دینی کوردستان؛ بویژه در بخش صدور فتوا، اعلان زمان عیدهای رمضان و قربان و همچنین زمان اذان در مساجد به چشم می خورد؛ این بازار آشفته چرا؟!

پاسخ :  علت های زیادی دارد اول و قبل از هر چیزی جهل مرکب جای علم را گرفته و مسولیت فتوا را برعهده ملاهای چینی گذاشته اند. ثانیا اختلاف ماموستایان که آن هم سببش وابستگی سیاسی وحزبی است. ثالثا نداشتن یک رهبر بزرگ وعالمی توانا وبا حکمت که فرا جناحی عمل کند وسخنش فصل الخطاب و برای همه حجت باشد و بتواند با  درایت همه ماموستایان را تحت یک محور دلسوزانه جمع کند.

سوزی میحراب : همچنانکه می بینیم در این دوره و زمانه رابطه و مراجعه جوانان جهت پرسش از دین به ماموستایان دینی به شدت کاهش پیدا نموده است ؛ تحلیل شما از این وضع نامطلوب چیست؟

پاسخ : فضای مجازی ناسالم، تبلیغ سوء دشمنان دین، فضای دین گریزی ودین ستیزی، اختلاف و کشمکش احزاب اسلامی و ماموستایان آنان و ایجاد فاصله میان دعوتگران نسل گذشته با زمان حال  و… چرا در گذشته شرایط این گونه نبود؟ چون ماموستایان بیشتر از دو طیف نبودند و تشخیص آنان آسان بود.

سوزی میحراب : یکی از پدیده های وقت گیر در زندگی ماموستایان ما حضور مُدام در مجالس ترحیم مُردگان- فاتحه خوانی- است؛ اولا بفرمایید این عادت در منطقە شما چگونە است؟ ثانیا آیا از ته دل از این عادت اجتماعی – دینی خشنود هستید ؟ چه راهکاری را برای برگزاری مشروع این عادت دارید؟

پاسخ : درشهرما ماموستایان هم همچون مردم عادی حضورپیدا می کنند مگر کسی که خویشاوند باشد، ممکن است انتظار بیشتری داشته باشند و یا در روستایی باشد که مردم ایشان راتامین کنند.

واکنون ملاهایی هم هستند از اول تا  آخر می نشینند و قرآن می خوانند و پول می گیرند…  و ما در فکر این هستیم که نشستن برای فاتحه خوانی را از مسجدها به طرف سالن های فاتحه خوانی ببریم و زمان آن را هم به حداقل برسانیم.

سوزی میحراب : حضور زنان و کودکان در مساجد جهت شرکت در نماز جماعت ، آموختن قرآن و احکام دینی در سال های اخیر در بیشتر شهرها و روستاها رایج شده است ؛ خواستیم نظر شما استاد بزرگور را در این رابطه بدانیم. چه توصیه هایی برای آنان و مربیانشان دارید؟

پاسخ : الحمدلله چنین است که فرمودید. اما در همه جا نیاز به افراد تلاشگری است که با دلسوزی وعلاقه و پشتکار و طراحی این زمینه را افزایش دهند، نیاز به مربیان مجود و تربیت شده وموسسات وایجاد مکتب خانه ها و واحدهای قرآنی خواهران و برادران در هرمحله و مراکز حفظ  قرآن وجود دارد که با امکانات و وسائل روز و ارتباط با موسسات پیشرفته این امر مهم را به انجام رسانند که بحمدالله مادراین زمینه کارهای مهمی انجام داده ایم و هر کس بخواهد تجارب خودمان را در اختیارش می گذاریم.

سوزی میحراب : خوش ترین خاطره دوران طلبگی – و ماموستایه تی- و البته تلخ ترین آن را برای ما بیان بفرمایید ؟

پاسخ : خوش ترینش زمانی بود که در بهمن ماه سال 67 به عنوان مدرس  وارد مدرسه علوم دینی بندر پل در منطقه بندر خمیر بندرعباس شدم .. دیدم مدرسه دارای چهل، پنجاه طلبه و چند مدرس می باشد با امکانات زیادی از جمله خوابگاه و کلاس درس و آشپز و کتابخانه بزرگ و مسجد و ماشین و تشکیلات مخصوصی، ازآن منظره که تا آن زمان در مناطق خودمان ندیده بودم لذت بردم و خوشم آمد. و تلخ ترین آن هم زمانی بود که به عنوان امام جمعه و جماعت در بهمن سال 66 پس از فارغ التحصیلی به درگز خراسان مهاجرت کردم … سخت ترین روز عمرم بود که حدود 40 ساعت دراتوبوس بودم تا به مقصد رسیدم و به اندازه ای سردم شده بود و یخ بسته بودم که تا حدود یک ساعت کنار بخاری نمی توانستم صحبت کنم.

سوزی میحراب : گویا در بین ماموستایان و طلاب علوم دینی هم علاقه به مطالعه کمرنگ شده است ؛ چرا؟

پاسخ :  متأسفانه این قضیه عام و فراگیر است و نداشتن اهداف والا و انگیزه وافی و عدم احساس نیاز جامعه و تاثیرات فضای مجازی از جمله اسباب آن است ؛ در ضمن چرا عده ای از ماموستایان نامدار پس از مرگشان برای بسیاری از مردم ناشناخته اند؟ پاسخ : شاید علتش ان باشد که آنان بیشتر با خواص جامعه ارتباط داشته اند و یا خود نخواسته اند که شناخته شوند و یا زمینه ای برای معرفی آنان فراهم نشده است  و انسان ها هم قدر نعمت ها را نمی دانند تا زمانی که آن را از دست می دهند.

سوزی میحراب : دعوت و دعوتگری در فضای مجازی را چگونه ارزیابی می کنید؟ 

پاسخ : امروزه چه بخواهیم وچه نخواهیم بایستی دعوتگران از این فضا استفاده کنند و اگر نکنند فرصت ها را از دست می دهند و به نطر من فرصت مناسبی است برای دعوت و مطرح نمودن افکار سالم خود به جامعه.

سوزی میحراب : آیا حضور دعوتگران توانمند در این فضای بیکران را ضروری می دانید؟

پاسخ :  لازم وضروری است که دعوتگر در هر زمان از وسایل لازم آن زمان استفاده بهینه نماید،

سوزی میحراب : واپسین سخن و توصیه شما را می شنویم…

پاسخ : من معتقدم امروز ما بیشتر ازهر زمانی نیازمند علم و ایمانی آگاهانه و با بصیرت داریم و با افکار میانه رو و معتدل دور ازافراط و تفریط و با بصیرت و حکمت و روحیه دگرپذیری و با اخلاق شایسته با همه انسان ها برخورد کنیم،تا بتوانیم هم خود را به کاروان نجات یافتگان برسانیم و هم دیگران را.

سوزی میحراب :  استاد گرامی ؛ از وقتی که در اختیار سوزی میحراب گذاشتید و از حوصله ای که در پاسخ ها بخرج دادید صمیمانه متشکریم

پاسخ : بنده هم ازهمه شما عزیزان که چنین زحماتی در مسیر رسیدن به حق می کشید کمال تشکر را دارم … موفق و پایدار باشید.

مصاحبه کننده : یوسف ساجدی