واکاوی سه اصطلاح ” امراه ، زوجه و صاحبه” در قرآن

چند نکته ی قرانی

قران کتابی برای هدایت بندگان وفلسفه ی وجودی اش ایجاد آگاهی ،حرکت و نجات مردم ، استقرار عدالت ، آموزش معنوی ، رهبری اجتماعی و تکامل نوعی انسان است.
ودر عین حال یک ساخت اعجاز آمیز بوده و ترتیب حروف و کلماتش تصادفی نیست .در این مطلب کوتاه اعجاز سه کلمه ی (امرات ،زوجه ، صاحبه) را بررسی کرده و تفاوت هر کدام را با ذکر مثالهای قرانی بیان خواهیم نمود.

(امراه)

زمانیکه ارتباط و علاقه در بین زن و مرد تنها رابطه ی جنسی و جسمی است و زن و مرد دارای فکر و ایده های مشترکی نبوده و کمترین محبت و مودتی را نسبت به یکدیگر ندارند قران واژه ی ( امرات )را به کار برده است.
مانند:( امرات نوح و امرات لوط )که همسر دو نفر از پیامبران الهی بودند اما چون به کیششان در نیامده و سکونت و آرامشی را نثار همدیگر نمی کردند قران واژه ی ( امرات) را ذکر کرده است.
ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِینَ کَفَرُوا امْرَأَتَ نُوحٍ وَامْرَأَتَ لُوطٍ ۖ کَانَتَا تَحْتَ عَبْدَیْنِ مِنْ عِبَادِنَا صَالِحَیْنِ فَخَانَتَاهُمَا

در مورد آسیه همسر فرعون که خود مومن اما در رکاب مردی کافر بوده و کمترین علاقه ای را بدو نداشت قران (امرات) را به کار برده است.
وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِینَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَتْ رَبِّ ابْنِ لِی عِنْدَکَ بَیْتًا فِی الْجَنَّهِ وَنَجِّنِی مِنْ فِرْعَوْنَ وَعَمَلِهِ وَنَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ

واما چرا حضرت زکریا با وجود آنکه با همسرش ارتباط فکری و دینی و عاطفی داشت ولی زمانیکه خداوند مژده ی یحیی را بدو داد،فرمودند : (قَالَ رَبِّ أَنَّىٰ یَکُونُ لِی غُلَامٌ وَقَدْ بَلَغَنِیَ الْکِبَرُ وَامْرَأَتِی عَاقِرٌ ۖ)
در اینجا نکته ی ظریفی نهفته وآن اینکه چه بسا به سبب نازایی همسرش خللی در روابط شان ایجاد شده باشد.

اما بعد از آنکه خداوند یحیی را بدو بخشید آهنگ قرانی در مورد همسر زکریا از ( امرات )به (زوجه )تغییر پیدا کرد.

(فاسْتَجَبْنَا لَهُ وَوَهَبْنَا لَهُ یَحْیَىٰ وَأَصْلَحْنَا لَهُ زَوْجَهُ )

خانواده ی ابولهب گرچه در آزار دادن پیامبر متفق بوده اما در زندگی خانوادگی از کمترین عواطف و احساسات همسر داری نسبت به یکدیگر برخوردار نبودند.زیرا قران در مورد همسر ابولهب می فرماید:
(وامْرَأَتُهُ حَمَّالَهَ الْحَطَبِ)
واژه ی (امرات ) این ادعای ما را در مورد خانواده ی ابولهب تایید می نماید.

(زوجه)

زمانیکه زن ومرد علی رغم ارتباط جسمی و جنسی دارای یک بینش و جهان بینی واحدی بوده و ومودت و مهربانی وسکونت و آرامش را به یکدیگر هدیه دادند، قران واژه ی (زوجه) را به کار می برد.
در مورد آدم و حوا می فرماید:
(وقُلْنَا یَا آدَمُ اسْکُنْ أَنْتَ وَزَوْجُکَ الْجَنَّهَ)

ودر مورد حضرت رسول الله و همسرانش می فرماید:
(یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْوَاجِکَ)

(صاحبه)

وقتی که تمام ارتباط های موجود دنیای همسر داری قطع شد خداوند واژه ی (صاحبه)را به کار می گیرد.
به این آیه در مورد اوضاع بندگان در قیامت بنگریدکه چون ارتباطها قطع شده و برخی از مردم تنها برای رهایی خویش در تلاشند قران می فرماید:
(یوم یفر المرء من اخیه و امه و ابیه و صاحبته وبنیه)

خداوند در مورد خود که برخی ها ملائکه را دختران او می دانستند، می فرماید:
( أَنَّىٰ یَکُونُ لَهُ وَلَدٌ وَلَمْ تَکُنْ لَهُ صَاحِبَهٌ ۖ)
خداوند با ذکر (صاحبه) در این آیه هر گونه علاقه ی جنسی و فکری خود را با زنان به شدت رد می کند.

منزه است خدایی را که این کتاب اعجاز آفرین را برای هدایت بندگان نازل فرمود.
قُلْ لَئِنِ اجْتَمَعَتِ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَىٰ أَنْ یَأْتُوا بِمِثْلِ هَٰذَا الْقُرْآنِ لَا یَأْتُونَ بِمِثْلِهِ وَلَوْ کَانَ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ ظَهِیرًا
بگو: اگر همه‌ی مردمان و جملگی پریان گرد آیند و متّفق شوند بر این که همچون این قرآن را (با این شیوه‌های دلربا و معانی زیبا بسازند و) بیاورند، نمی‌توانند مانند آن را بیاورند و ارائه دهند، هرچند هم برخی از ایشان پشتیبان و مددکار برخی دیگر شوند (چرا که قرآن کلام یزدان و معجزه‌ی جاویدان آفریدگار است و هرگز از معلومات محدود آفریدگان چنین چیزی ساخته نیست).
خداوند همه ی ما را از کسانی قرار دهد که می گویند:
وَالَّذِینَ یَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّیَّاتِنَا قُرَّهَ أَعْیُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَامًا
و کسانیند که می‌گویند: پروردگارا! همسران و فرزندانی به ما عطاء فرما (که به سبب انجام طاعات و عبادات و دیگر کارهای پسندیده، مایه‌ی سرور ما و) باعث روشنی چشمانمان گردند، و ما را پیشوای پرهیزگاران گردان (به گونه‌ای که در صالحات و حسنات به ما اقتداء و از ما پیروی نمایند). 

ترجمه و اضافات : عبدالرحمن رسولیان بانه