نویسنده : دکتر جاسم المطوع
گفت: اسلام، به کودک ستم کرده است؛ زیرا قائل به آزادی او در رفتار و تصمیماتش نیست!
گفتم: سخن تو را نفهمیدم؛ منظورت چیست؟
گفت: من می بینم که پدران از روزهای آغازین کودک تا زمانی که پا به سن می گذارد عهده دار آموزش و راهنمایی فرزندشان هستند و کوچک ترین حق انتخاب و تصمیم گیری را برایش به رسمی نمی شناسند!
گفتم: اگر بر فرض، کودک چهار ساله ای را ببینی که چاقویی در دست دارد و می خواهد آن را در دهانش فروکند آیا او را آزاد می گذاری یا پس از رهنمودهایی، چاقو را از وی می گیری؟!
گفت: پس از توضیحاتی چاقو را از وی می گیرم. پرسیدم: اگر برای چندمین بار این کار را تکرار کرد چی ؟ آیا او را رها می کنی یا همچنان به توجیه و راهنمایی او می پردازی؟
پاسخ داد: او را رها می کنم، زیرا او در کاری که می کند آزاد است! گفتم: ولی او هنوز عقلش کامل نشده و رشدش کامل نشده است.
گفت: خوب باید به او فرصت بدهم تا از دنیا درس بگیرد!گفتم: حتی اگر خودش را آتش بزند یا بکشد!
سکوت کرد!
گفتم: آیا می دانی اسلام، به منظور سلامتی کودک و حمایت از وی و آموزش بهتر، تصمیم های آموزشی و بهداشتی و روانی متعددی اتخاذ کرده است؟
گفت: می توانی چند مثال بیاورید.گفتم: یه چند مثال زیر توجه کنید:
مادر شیرده به منظور جلوگیری از آسیب رسیدن به نوزاد می تواند رمضان را روزه نگیرد. برای محافظت بر حق کودک در نَسَب، اسلام، زنا را حرام شمرده تا نسل و نسب کودک حفظ شود. در اسلام، سقط جنین حرام شمرده شده است ؛ زیرا با این کار حیات کودک به خطر می افتد.
دیگر حق کودک که باید قبل از متولد شدن حفظ شود عبارت است از ارث ؛ روا نیست ارث، قبل از تولد کودک و مشخص شدن سهم وی تقسیم شود!
یکی از سفارش های اسلام این است که بر گوش نوزاد الله اکبر و اذان سر داده شود تا نخستین کلمه ای که می شنود الله باشد و قلبش بر آن شکل بگیرد.
همچنین توصیه شده مقداری خرمای خیس بر دهان نوزاد مالش داده شود تا از درد دندان مصوون بماند. دیگر سفارش اسلامی به منظور ابراز شادمانی در هفته نخست تولد نوزاد، این است که والدین معادل موی سر نوزاد طلا به عنوان صدقه به مستمندان بدهند . علاوه بر این، توصیه شده برای نوزاد، جشن تولد برپا شده و از نزدیکان و فقرا دعوت به عمل آید .
یکی از دستورات اکید اسلام این است که باید دو سال تمام به نوزاد شیر داده شود تا بدین وسیله تغذیه کامل دریافت نماید. دیگر حق نوزاد بر والدین این است که نام نیکویی بر او بگذارند و خورد و خوراک و پوشاک و آموزش و معالجات پزشکی او را متعهد و متقبل شوند و هرگونه سهل انگاری در این زمینه پیگرد دارد.
از منظر اسلام والدین حق ندارند بین نوزاد پسر و دختر فرق قایل باشند. دیگر دستور اکید اسلام این است که حضانت کودک پس از جدایی والدین، از آنِ مادر می باشد ، زیرا مادر و کودک نابالغ متقابلاً به یکدیگر نیازمندند. علاوه بر اینکه سفارش شده که به طور مساوی و بدون هرگونه تبعیض با خواهر و برادر رفتار شود.
گفت: ماشاءالله! انتظار نداشتم در اسلام این همه حقوق برای کودک تشریع شده باشد.
گفتم: مضاف بر آن ها ، اسلام دستور داده که کودک به شیوه ای نیکو آموزش ببیند و به او نماز و عبادات آموخته شود و باید به او آموزش داده شود که رابطه اش با خود ، خدا و مردم چگونه باشد. کشتن کودک از بیم فقر حرام است و همچنین جداکردن نوزاد از مادرش حرام است حتی اگر مادرش مسلمان نباشد! نفرین کردن کودک از طرف والدین و فامیل امری ناپسند و زشت می باشد.
باید از شخصیت او احترام گرفته شود و هرگز روا نیست مورد تحقیر و اهانت قرار گیرد . این سفارش اسلام است که با کودک باید بازی کرد و او را بوسید و در آغوش گرفت، تازه اسلام دستور داده که پدر قبل از اینکه با همسرش همبستر شود دعای مخصوصی را زمزمه کند و با گفتن بسم الله رحم زنش را پاک گردانیده و با گفتن اعوذبالله از سهم شیطان در این عمل شرعی جلوگیری کند و در این، نکته ظریفی وجود دارد که باید در برابر شیطان از او دفاع کرد!
پرسید: این کار چگونه محقق خواهد شد؟ گفتم: این حدیث صحیح نبوی است که می فرماید:اگر یکی از شما وقتی با همسرش همبستر می شود بگوید: اللهُمَّ جَنِّبني الشَّيطانَ وَ جَنِّبِ الشّيطانَ ما رزقتَني» شیطان به او آسیبی نمی رساند و بر او مستولی نمی شود.
گفت: واقعاً این، نکته ظریفی است، نمی دانستم اسلام ، برای اینکه یک کودک به خوبی بزرگ و تربیت شود پدران را این همه سفارش کرده باشد!
گفتم: تازه، باید بدانی آن انتقادی که در آغاز گفتگو مطرح کردی که “اسلام هرگونه آزادی را از کودک سلب نموده است” نیز غلط است!
گفت: چگونه؟
پاسخ دادم: زیرا کودک پس از رسیدن به سن بلوغ مسئول رفتارهایش می باشد و او آزاد است هر کاری بکند و حسابش درروز رستاخیز با خداست؛ که اگر نیک رفتاری کرده باشد خداوند او را گرامی می دارد و اگر بدی کرده باشد مجازاتش می کند و تداوم مسئولیت والدین نسبت به راهنمایی فرزندشان پس از رسیدن به سن بلوغ ریشه در محبت و احساس مسئولیت نسبت به یادآوری و راهنمایی دارد! زیرا کودک پس از رسیدن به سن بلوغ در انتخاب آزاد است، زیرا او رشد کرده و بزرگ شده و خودش باید پاسخگوی رفتارهایش باشد.
گفت: ظاهراً من مطلب را اشتباهی فهمیده بودم!
گفتگو به پایان رسید.
ترجمه: رسول رسولی کیا
تربیت در جوامع خشونتگرا و فحاش و قانون شکن و متجاوز مانند ایران، مفهوم و جایگاهی ندارد و انسان متمدن بودن در چنین جوامعی بمنزله نقطه ضعف بزرگ و ناکامی در زندگی محسوب میشود. تربیت درمحدودیتها و نظارتها رشد و در ازادی به ثمر مینشیند. در ازادی اگاهانه و مسئولانه که فرد خود را موظف به رعایت بدون نظارت قوانین دانسته و با صداقت و حسن نیت و نوعدوستی به شخصیت و حقوق اجتماعی دیگران احترام میگذارد، با ازادی مخرب امنیت و ارامش و پیشرفت مانند ایران، متفاوت است. مقایسه تمدن ایران و غرب در شرایط یکسان، تمدن ایرانی قابل نفس کشیدن نخواهد بود چه رسد زندگی.در غرب اگر برهنگی هست اما افکار اهریمنی بندرت وجود دارد و این موضوع مهمترین عامل امنیت و ارامش جامعه است اما در ایران، برهنگی نیست اما افکار اهریمنی تمام فضای ذهن افراد را اشغال کرده و منتظر فرصت اند تا در شرایط مناسب انرا اشکار کنند.