نویسنده: زید رمانی
این ده روز، روزهای معلوم و مشخصی بوده که باری تعالی جل جلاله در آیات محکمی درباره فضیلت آنها در آیه دوم سوره مبارکه فجر به آنها سوگند یاد نموده است و می فرماید: ( وَٱلۡفَجۡرِ وَلَیَالٍ عَشۡرࣲ) «سوگند به صبح و به شب های دهگانه (ذیحجه)»
منظور از شبهای ده گانه، ده شب و روز اول ماه ذیالحجه است که در آن شاهد بزرگ ترین اجتماع مسلمانان در سرزمین وحی هستیم و پس از این ایام، بزرگ ترین عید مسلمانان یعنی عید قربان سر میرسد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم در مورد فضیلت این ده روز میفرماید: عبادت و کار نیک در هیچ ایامی به اندازه این ایام یعنی ده روز اول ذیالحجه، فضیلت و برتری ندارد، عرض شد یا رسول الله صلی الله علیه و سلم حتی از جهاد در راه خدا نیز برتر است؟ فرموند: بله ؛ مگر آنکه کسی با مال و جانش به جهاد رفته اما برنگشته و در این راه جان و مالش را فدا نموده و شهید شده باشد. (رواه البخاری)
کارهای نیکی که خداوند دوست دارد بیشتر و بیشتر در این ایام مبارک انجام بدهیم شامل نماز، روزه، صدقه و هر کار نیک دیگری که میتوانیم انجام دهیم ، می باشد .
نماز در این روزها
مستحب است که نمازهای سنت را بیشتر و مرتبتر از قبل اقامه نماییم ؛ زیرا پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم در حدیثی قدسی میفرمایند: بنده من با خواندن نمازهای سنت، پیوسته در حال نزدیک شدن به من است تا اینکه او را دوست میدارم و زمانی که با او دوست شدم، گوشی خواهم شد که با او میشنود، چشمی میشوم که با آن میبیند، دستی میشوم که با آن بگیرد و پایی خواهم شد تا با آن راه برود.
همچنین از پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم روایت شده که هر کس دوازده رکعت نماز سنت بخواند، خداوند برای او قصری در بهشت میسازد.
درباره فضیلت روزه در این ایام مبارک نیز روایت شده است که برخی از سلف صالح این ده روز را روزه میگرفتند و برخی نیز تنها تعدادی از آن را روزه میگرفتند ، زیرا این روزها به دلیل مصادف بودن با روز عرفه، از برترین روزها بوده و رسول خدا صلی الله علیه و سلم در مورد عرفه فرمودند: عرفه از برترین روزهایتان است و بهترین چیزی که من و پیامبران قبل از من در شبانگاه عرفه گفتهایم این جمله بوده است: «لا اله الا الله وحده لا شریک له له الملک و له الحمد و هو علی کل شیء قدیر»
و هنگامی که از ایشان در درباره زوره عرفه سؤال شد، فرمودند: کفاره گناهان سال گذسته و آینده خواهد شد.
صدقه و بخشش مال در این ایام مبارک
انفاق و صدقه نیز در این ایام از منزلت و پاداش بیشتری برخوردار است؛ زیرا سبب خواهد شد که فقرا و مساکین هزینههای روزمره و مورد نیاز ایام عیدشان تأمین گردد.
همچنین گفتن تکبیر در این ده روز با صدای بلند در مساجد، منازل، بازار و… بدون ایجاد مزاحمت برای کسی، مستحب است؛ در صحیح بخاری آمده که ابن عمر و ابوهریره به بازار آمده و تکبیر میگفتند و مردم نیز با آنها تکبیر میگفتند تا جایی که فریاد تکبیر در همه جا طنین انداز و شنیده میشد.
قربانی در این ایام
با کتاب و سنت به اثبات رسیده است که قربانی کردن حیوانی در این ایام از جایگاه ویژهای برخوردار است؛ همچنانکه باری تعالی در سوره مبارکه کوثر به آن دستور داده است (فصل لربک و انحر) و در احادیث زیادی هم به ثواب آن پرداخته شده است.
برگردان: عبدالرحیم کاکهمم