تاریخمنطقه

جستاری در مورد پیشینه طایفه امامی!

طایفه امامی

*طایفه امامی یکی از طوایف اتحادیه ایلی مهم‌ و نیرومند جاف هستند. که ساکن در مناطق کردستان ایران و کردستان عراق می باشند.
این طایفه در استان کردستان و استان کرمانشاه و کردستان عراق ساکن هستند. جاف که اکثرا در دهستان بانه وره ساکن هستند. از بزرگان این قبیله می‌توان به محمد خان بیگ اشاره کرد. در قدیم این طایفه در زمستان‌ها به ناحیهٔ گرمسیری دروله و لاوران و دیگر ناحیه‌های مرزی کشور که نسبت به قسمت‌های دیگر گرمتر بوده مهاجرت می‌کردندو در تابستان به ناحیهٔ سرد سیری همچون شاهو و میگوره و همچنین سوروان مهاجرت می‌کردند و زندگی روزمره خود را می‌گزرانند در حال حاضر بیشتر افراد این قبیله در دهستان بانه وره که از توابع شهرستان پاوه است قرار دارند.

????بە یاری پروردگار عالم، خالق دانا و توانا در مورد پیشینه و مبدأ طایفه محترم امامی با کسب اجازه از مردم محترم و متدین طایفه امامی و میراولی و عرض سلام بر تمام اعضای دو طایفه محترم تصمیم گرفتیم نتایج قطعی بحث های گذشته را که با پیام صوتی به زبان کوردی و سپس در یک مقاله نوشتاری به زبان کوردی پخش شده ، این بار با توضیحات بیشتر با زبان فارسی در اختیار علاقمندان قرار دهیم…

????برای جستجو و پی بردن به سابقه تاریخی طایفه امامی و شناخت بیشتر امام آقا “جد طایفه امامی ” که خداوند او را مورد لطف و مرحمت و محبت خود قرار دهد، در نتیجه تحقیقات از جنبه‌های مختلف علمی، عقلی ، تاریخی، ادبی و مقایسه نظرات و مطالعه شجرەنامه ها و بحث های گذشته پی بردیم که امام آقا شخصیتی، متدین، ادب دوست و وطن دوست بوده و یکی از شخصیت های ملت کورد در میان طوایف جاف جوانرود که نسبت به دین اسلام و ملت کورد و زبان مادری خود بسیار دلسوز و کوشا بوده اند و همان است که یکی از نوادگان او به نام یوسف بیگ در مدرسه های دینی آن روزگار نزد علمای زمان خویش قرآن و علوم دینی را آموخته است.

????یوسف بیگ علاوه بر کسب علوم دینی در زبان کوردی و شعر و ادبیات کوردی مهارت پیدا می‌کند و به شاخه اورامی زبان کوردی شعر می سراید، زبان کوردی دارای چهار شاخه اصلی است که شاخه اورامی از شاخه های دیگر لطیف تر و ظریف تر است ،شعر سرودن به زبان اورامی توسط یوسف بیگ در آن زمان نشانگر اصالت خانواده امام آقا و ریشه دار بودن آن خانواده در میان طوایف و عشرتهای آن زمان مناطق جوانرود و اورامانات بوده است.

????عنوان بیگ پیام دیگری به ما می دهد؛ یعنی این عنوان از قبل نیز در میان طایفه ای که امام آقا متعلق به آن بوده وجود داشته است و این عنوان بیشتردر میان طوایف بزرگ جاف بخصوص جاف جوانرود وجود داشته است و در میان نوادگان دیگر و نسل های بعدی ادامه داشته است ؛مانند محمد خان بیگ، عثمان بیگ و نیز واژه آقا برای احترام گذاشتن به کار رفته است، عناوین مذهبی و طریقتی نیز در میان نوادگان و نسل های امامی جود داشته است؛ مانند خلیفه عمر (خەلیفە هۆمەر) و خلیفه کیخسرو” از خداوند متعال خواستارم که همه اموات مؤمنین که در این مقاله نام آن ها ذکر می شود با سایر اموات مؤمنین همه را مورد رحمت و مغفرت قرار دهد” گرچه ما معتقدیم که اسلام دینی است بدون طبقه و بدون عنوان و بدون امتیاز مادی و معنوی اما این کلمات و عناوین پیام خود را می رسانند که شجاعت، سخاوت، مردم داری انواعی از این پیام‌ها است و بدون هماهنگی و همکاری و دلسوزی  و ایثارسایر برادران این عناوین برای کسی بوجود نیامده است.

????امام آقا از دیدگاه محمد میر عبدولی مورد احترام خاص بوده است و این علاقه، محبت و احترام موجب شده که امام آقا داماد محمد میر عبدولی شود ، حال همسر امام آقا چه فرزند یا برادر زاده محمد میر عبدولی باشد، تفاوتی ندارد.

????محمد میر عبدولی، مردی دانا، عالم ،نیک نام و مشهور زمان خود بوده است،با خانواده ای پیوند خویشاوندی بسته که قطعاً هم شأن او بوده است، برای شناخت امام آقا به بررسی زندگینامه محمد میر عبدولی پرداختیم، دریکی از وبلاگ های جوانان طایفه میر عبدولی آمده بود که محمد میر عبدولی در سال ۷۹۰ به دنیا آمده است و در سال ۸۶۰  به دعوت زمامداران آن موقع ایران برای شرکت دریک شورای ملی مذهبی دعوت شده و در آن سفر وفات یافته است. با این حساب سال وفات محمد میر عبدولی ۵۴۰ سال پیش  می شود؛ پذیرش این تاریخ برای ما و دیگران بسیار شبهه انگیز و غیرقابل باور بود.

????وقتی که شجرەنامه‌ عشرت میراولی و امامی را بررسی و مقایسه کردیم دیدیم که زندگان موجود در نسل کنونی هر دو عشیرت حداقل به هشت نسل و حداکثر به دوازده نسل به جدشان می رسند ، پس از آن به مطالعه و تحقیق در مورد مجالس مشورتی ملی و مذهبی پیش از قاجاریه پرداختیم به مسأله بسیار مهم و گره گشایی برخوردیم و آن این که تنها در دوران حکومت نادر شاه افشار این واقعه روی داده است و نادرشاه افشار درسال۱۷۳۶ میلادی مطابق به سال ۱۱۱۵ هجری شمسی مطابق با ۱۱۴۸ هجری قمری بزرگان و شخصیتهای برجسته ملی و مذهبی برای بستن این شورای مشورتی ابتدا به قزوین دعوت کرده و سپس جای دعوت را دشت مغان تعیین کرده است.

????برای تشکیل این مجلس، نادر شاه افشار علاوه بر خدم و حشم و سپاه سه هزار شخصیت مشهور و معتبر آن زمان را دعوت کرده است و محمد میر عبدولی یکی از این شخصیت هایی بوده است؛ در این مجلس نادرشاه افشار تاجگذاری کرده است و پایان سلسله صفویه اعلام شده است.

????هنگام سفر برای شرکت مجلس مشورتی نادر شاه افشار، محمد میر عبدولی در سن هفتاد سالگی بوده و همان سال و گفته‌اند درهمان سفر وفات یافته است؛ خداوند متعال او را مورد رحمت و مغفرت خود قرار دهد و در بهشت جای دهد.

????بنابراین معلوم شد که محمد میر عبدولی در سال ۱۷۳۶میلادی مطابق به سال ۱۱۱۵ هجری شمسی مطابق با سال ۱۱۴۸ هجری قمری یعنی  ۲۸۵ سال پیش با سال هجری شمسی وفات کرده است و نیز معلوم شد که درسال ۱۶۶۶ میلادی مطابق به سال ۱۰۴۵ هجری شمسی مطابق به سال ۱۰۷۵ قمری به دنیا آمده است” یعنی با سال هجری شمسی ۳۵۵ سال پیش به دنیا آمده است.

????پس از تحقیق، دقت و تفکر در تسلسل نسل‌های طایفه امامی و مقایسه‌ی آنها با نسل های طایفه میراولی و پذیرش این موضوع که مورد اتفاق تمام نسل های امامی و میراولی است و آن نیز مسأله خویشاوندی سببی محمد میر عبدولی و امام آقا است به این نتیجه رسیدیم که سال ۱۰۶۰ هجری شمسی مطابق به سال ۱۶۸۱ میلادی نزدیکترین سال برای تولد امام آقا است محاسبات عقلی و ریاضی و مقایسه نسل ها و مدارک به دست آمده این مسئله را تأیید می‌کند.

????بنابراین امام آقا ۳۴۰ سال پیش به سال هجری شمسی به دنیا آمده است و در سن ۲۵ تا ۳۰ سالگی داماد محمد میر عبدولی شده است بنابراین حداکثر سال ۱۰۸۵ و حداقل سال ۱۰۹۰ هجری شمسی اولین خانواده امامی بوجود آمده است یعنی حدود ۳۱۰ تا ۳۱۵ سال پیش به سال هجری شمسی.

????در قولنامه ای که توسط کاک سامان شاهرخ به دست آمده و در کانال های مجازی منتشر شده است، در ماه شوال سال ۱۱۲۸ هجری قمری برابر با  شهریورماه سال ۱۰۹۵ هجری شمسی برابر سال ۱۷۱۶ میلادی قطعه ملکی به نام بەرگوێز در مزرعه مەیگۆڕێ از طرف عشرت نەوڵۆڵی یا نەوڕۆڵی به فروش می‌رسد ؛ امام، فرزند رستم یکی از شهود این معامله بوده است؛ یعنی ۳۰۵ سال پیش امام آقا در حیات بوده است و شخصی معتبر، محترم و شناخته شده در روزگار خود بوده است به همین علت یکی از شهود معامله مذکور بوده است، به نظر ما امام، فرزند رستم همان امام آقا بنیانگذار عشرت امامی در سایه اراده ،لطف و فضل خداوند متعال بوده است ،زیرا تداوم نسل‌ها ، موفقیت و ادامه حیات تنها به اراده، لطف و فضل خداوند بخشنده و مهربان ممکن است.

????در شجرەنامه عشرت امامی که توسط کاک #والی_منصوری تهیه و تنظیم شده است آمده است که امام فرزند شمام و شمام فرزند رستم است ؛ اما چنین معلوم میشود که شمام برادر امام و یا پدر رستم است که احتمال برادر بودن بیشتر است.

????در کتاب تاریخچه جوانرود تألیف محمد حسین زاده آیشه دولی نیز آمده است که امامی جزء عشیره جاف هستند و یکی از معتبرترین طوایف جاف محسوب می‌شوند و از قبیله رستم بیگی جوانرود هستند، نشانها و قراین نشان می‌دهند که نظر آقای محمد حسین زاده آیشه دولی بسیار درست به نظر می رسد، یادآوری می شود که بیگزادهای جوانرود نیز شاخه ای از قبیله رستم بیگی جوانرود هستند.

????در مورد مبدأ مکانی اولیه امام آقا در کتابهای تاریخ نویسان دیگر و سر زبان مردم احتمالات دیگر مطرح شده است مانند بان لیلاخ، سقز ، بانه ، کلار که این احتمالات با توجه به داستانها و وجود روستای به نام دروله در بین سقز و بانه و وجود شخصیت های با شهرت امامی در سقز و بانه و نزدیکی لهجه مردم امامی با مردم کلار مطرح شده است ؛ اما هیچکدام از این احتمالات دلیل و مدرک معتبر ندارد و معتبرترین قول همان است که عشرت امامی یکی از معتبرترین عشرتهای جاف جوانرود بوده است و هست زیرا کلمات واژگان هر زبان متعلق به همه همزبانان است و ممکن است بارها و درجاهای مختلف به کار روند.

????آنچه مسلم است تا حدود ۹۰ سال پیش اکثر طوایف و عشرتهای جاف چه جاف جوانرود و چه جاف مرادی که اکنون ساکن اقلیم کوردستان هستند زندگی کوچ نشینی داشته‌اند و ییلاق و قشلاق کرده اند و ییلاق و قشلاق طوایف جاف از شاهو تا شهرزور و دربندیخان و کلار و گرمیان و شمیران بوده است که ما از آن به نام شاهو تا شمیران نام می‌بریم ، در میان طوایف جاف جوانرود عشرت امامی گسترده ترین ،مهمترین و حساسترین مناطق را به خود اختصاص داده‌اند.

????پس عشرت امامی برای طوایف دیگر جاف شناخته شده بوده اند و طوایف دیگر حقوق و مالکیت آنها را به رسمیت شناخته‌اند ،اگر عشرت امامی در نظر طوایف دیگر خویشاوند و سهیم در جغرافیای جوانرود قدیم محسوب نمی‌شدند، قطعاً طوایف دیگر بر علیه آنان متحد می شدند و آن سر زمین گسترده شاهو، میگوریه، هانه سلیمان، لاران ،زەمەگە، هەڕەگاڵ ،قڵاوەرزە، ماکوان ، کۆیڵە، دارەقڕەڵێ، نایە، کۆیڵە سەر سوورەوان، دەرەیاب،زاخێ، ئیمان ، دگاگا، شێرۆڵە، دڕۆڵەی ژوور دڕۆڵەی خوار ، کۆڵسە، پەسەخۆر ، کلور ،کوڵە  کانی سالار، لاوران و زمناکۆ  را از آنان می گرفتند.

????در پایان از همه کسانی که در انجام این تحقیقات نقش داشته اند تشکر میکنیم ، نقش افراد مؤثر در این تحقیقات یکسان نبوده است؛ اما همه مؤثر بوده‌اند.

????در این بخش از نوشتار  به نقش و نام  افرادی که در انجام این تحقیقات شرکت داشته اند،  می پردازیم و از منابع مورد استفاده سخن می گوییم…

????۱_کاک والی منصوری ۲_ کاک بیستون منصوری ۳_کاک ثابت منصوری که در تهیه ، تنظیم و تدوین شجرەنامه امامی بسیار زحمت کشیده اند  ۴_ کاک سامان شاهرخ سند معامله فروش قطعه ملک در مزرعه میگوری را آشکار ساخته است ۵_ کاک برهان بهزادی که درمیان اعضا ارتباط مستقیم و غیرمستقیم برقرار کرده و نظرات همه را برای یک نفر فرستاده است ۶_ حیدر قادری  فرزند عبدالله  نظرات و مدارک را از کاک برهان دریافت کرده است و با ربط دادن مدارک ،منابع و نظرات و  پی بردن به  مجلس شورای ملی مذهبی در دوره نادرشاه در دشت مغان به تاریخ زندگانی محمد میر عبدول پی برده است و همه مدارک ،نظرات  و استدلال سایر برادران را به هم ربط داده و به استدلال پرداخته است، تحقیقات ابتدا با زبان کردی و با صوت زیبای کاک برهان بهزادی در کانال های تلگرامی منتشر کرده ایم.۷_ کاک وهبی یوسفی ۸_ کاک حشمت سهرابیفر ۹_ کاک سعید الماسی ۱۰_کاک شیرزاد امامی  ۱۱_کاک علی اشرف عزیزی  ۱۲_کاک مسعود رستمی ۱۳_ کاک محی الدین بهرامی ۱۴_ کاک رفعت کریمی  ۱۵__ کاک سعید محمدی امامی ۱۶_کاک فرهاد کوهزادی ۱۷_ کاک آزاد شاهرخ.

????لازم می دانیم که از کاک صلاح الدین توحیدی تشکر کنیم که پس از اعلام تحقیقات گروه هفده نفره ، تحقیقات خود را به زبان فارسی انتشار دادند و تحقیقات گروه هفده نفره را نزدیک به حقیقت و مطابق با تحقیقات خود دانسته و آن را تأیید کرده است ، البته تحقیقات گروه هفده نفره بیشتر مربوط به مبدأ زمانی و مکانی ظهور و پیدایش عشرت امامی است ؛اما کاک صلاح الدین توحیدی در تحقیقات خود به نسل‌های بعدی نیز پرداخته است.

????عزیزان ما عشیره امامی دوست، خویشاوند و دلسوز تمام طوایف وعشیره های جوانرود و اورامانات هستیم ؛ امام آقا ، فرزندان و نوادگانش با طوایف و عشیره های اطراف پیوند خویشاوندی برقرار کرده‌اند و داماد طوایف اطراف شده‌اند و طوایف اطراف نیز خویشاوند و داماد آنها شده‌اند بطور مثال حبیب الله خان باباجانی مقتدرترین پادشاه زمان خود که قلمرو فرمانروایی او جغرافیای کنونی شهرستان جوانرود ، ثلاث باباجانی ، بخشی از شهرستان پاوه و بخشی از شهرستان سرپل ذهاب را در بر می گرفته بود ، دامان محمد خان بیگ امامی بوده است و همسرش به نام فاطمه خانم مادر تعدادی از فرزندان او است، ما به این خویشاوندی ها و احترام متقابل طوایف و عشیره های منطقه ارج می‌نهیم و معتقدیم همه باهم قوی تر می شویم و همه در اصل از یک ریشه هستیم.

????در قرآن آمده است: يا أيها الناس إنا خلقناكم من ذكر و أنثي و جعلناكم شعوبا و قبايل لتعارفوا إن أكرمكم عند الله أتقاكم، إن الله عليم خبير .( سوره حجرات آیه ۱۳).

????به قول سعدی شیرازی”

بنی ادم اعضای یکدیگرند

که در آفرینش ز یک گوهرند         

چو عضوی به درد آورد روزگار        

دگر عضوها را نماند قرار.              

تو کز محنت دیگران بی غمی                  

نشاید که نامت نهند آدمی

????عزیزان تاریخ و پیشینه تاریخی خیلی از ملل و اقوام مورد تحریف عمدی یا غیر عمدی قرار گرفته است، بسیاری برای منافع خود تاریخ دیگران را تحریف کرده‌اند، تا خود را برتر ،اصیل‌تر و متمدن تر جلوه دهند و دیگران را ضعیف ، بدون پیشینه و کم ارزش تر جلوه دهند.از تاریخ کشورها ، ملت ها، طوایف، شهرها، روستاها، مکانها ، کتابها و … احتمال تحریفات در آنها وجود دارد.

????تاریخ پیشینه عشیره امامی نیز از تحریف درامان نبوده است، تعدادی افراد و خانواده‌ها نیز برای منافع خود گاهی سند و مدارک گذشته را پنهان می کنند یا از بین می‌برند، ما دوست داریم برای آگاهی تمام افراد طایفه امامی در حال و آینده نتایج تحقیقات خود و یافتن نتایج تازه را برای کانال های مجازی بانه وره بفرستیم تا از این به بعد مورد استفاده قرار گیرد و دانش آموزان در مدرسه در نوشتن انشا از آن استفاده کنند.

????از مدیران کانالهای تلگرامی بانه وره تشکر میکنیم که در نشر این تحقیقات همکاری کرده‌اند و کانال #بانه‌وره_هه‌وال برای انجام این تحقیقات دعوت به عمل آورده است، در آغاز و پایان از خداوند متعال طلب مغفرت و بخشش می کنیم زیرا فقط سخن او و رسولانش که الهام گرفته از کلام خودش باشد ،بدون خطا و اشتباه است.

????از خوانندگان و شنوندگان این مقاله نیز پوزش می‌طلبیم ؛ ممکن است شماره سالها مانند سال تولد و سال ازدواج امام آقا اندکی کم و زیاد باشد، فقط خداوند علیم و حکیم  است؛ ما با توجه به قراین ، شواهد ،مدارک و وقایع تاریخی گذشته به این نتایج رسیده‌ایم .والله اعلم. سبحانک اللهم و بحمدک نشهد أن لا إله إلا أنت نستغفرک و نتوب إلیک.

????منابع تحقیقات

????تاریخ دوران نادرشاه افشار، زندگینامه محمد میر عبدولی، تاریخچه جوانرود نوشته محمد حسین زاده آیشه دولی، دیوان یوسف بیگ امامی، کتابهای تاریخی در مورد قبایل جاف جوانرود و جاف مرادی، قولنامه خریدوفروش یک قطعه ملک در مزرعه میگوری به نام برگویز (بەرگوێز) در سال ۱۲۲۸ هجری قمری، شجرەنامه امامی، شجرەنامه میراولی، شناخت کاتب قرآن مشهور و تاریخی میراولی که توسط شخصی به نام عبدالغنی در روستای روان زردویی کتابت شده است، وبلاگ و فضای مجازی برادران میراولی، نظرات و رهنمودهای برادرانی که در این مقاله نام بردیم.

✅این مقاله را کاک حیدر قادری در تاریخ چهارم فروردین ماه سال ۱۴۰۰ هجری شمسی ویرایش کرده‌ و به فارسی ترجمه کرده است. حمد سپاس فراوان مخصوص خداوند توانا  است” و سلام علیکم و رحمه‌اللة و الحمدالله رب العالمین ۴ / ۱ / ۱۴۰۰

ترجمه: حیدر قادری

ارسالی: حشمت سهرابی

نمایش بیشتر

ســــۆزی میــــحڕاب

سایت ســــۆزی میــــحڕاب در آذرماه 1392 با همت جمعی از اهل قلم خوشنام و گمنام تاسیس شد ســــۆزی میــــحڕاب بدون جنجال و در اوج عملگرایی به ترویج مبانی میانه روی می پردازد ســــۆزی میــــحڕاب با هیچ جریان و هیچ احدی درگیری ندارد ســــۆزی میــــحڕاب رسالتی جز همزیستی و دگرپذیری ندارد

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا