حجامت
حجامت اصطلاحاً به روشی از خون گیری اطلاق می شود كه جهت درمان بعضی ازبیماری ها بكار می رود و دارای سابقه تاریخی هفت هزار ساله و مورد تایید و تاکید اسلام می باشد.
قدمت حجامت در ایران به قبل از اسلام می رسد ؛ بهرام گور پادشاه ساسانی چون درمان بیماری خود را منحصر در حجامت یافت دستور داد حجامت در ایران رایج شود
حجامت رسول الله (ص)
پیامبر اسلام (صلی الله علیه وسلم) در مورد حجامت می فرمایند: (خيرُ ما تَداوَيتُمْ بِهِ الحِجَامَة)، بهترین دارویی که شما از آن بهره می برید حجامت است.
و او در قسمت هایی از سر خود بخاطر دردی که داشت حجامت انجام داده است و همچنین از جاهای دیگری از جسم خود حجامت بعمل آورده اند.
آیا پیامبر(ص) هر سال حجامت کرده است یا نه ؟ چندان معلوم نیست.
از شیخ بن باز پرسیده شد: آیا پیامبر(ص) هر سال حجامت می نمود؟ در پاسخ گفت : آنچه از ایشان ثابت شده این است که حجامت کرده ولی آیا هر سال بوده یا نه این معلوم و مسجّل نیست.
انواع حجامت
در طب سنتی ایران حجامت به طور كلی به دودسته تقسیم می شود:
Dry cupping – حجامت خشك یا بادكشی
Wet cupping – حجامت تر
*حجامت خشك :
نوعی حجامت است كه در آن خونی از بدن خارج نمی شود، بلكه تنها عمل مَكِش یا Suction روی پوست انجام می شود.
حجامت خشك خود بر دو قسم است:
الف : سرد و خشك،
ب ـ گرم و خشك
حجامت گرم و خشك در فرهنگ عامه اصطلاحاً به كوزه یا لیوان گذاری معروف می باشد.
حجامت خشك در نقاط مختلفی از بدن انجام می شود و در درمان بسیاری از دردها و بیماری ها نقش موثری دارد.
اینگونه از حجامت موجب انبساط عروق و رفع انسداد آنها و تحریك دیواره مویرگ ها می شود و در افزایش توان سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارد.
حجامت تر با خارج نمودن مقداری از خون بیمار همراه می باشد.
خواص درمانی اثبات شده وتجربه شده حجامت
1- برطرف کردن انسداد عروق وپیشگیری از سکته های مغزی وقلبی
2- تنظیم ترکیبات خون، کاهش چربی وکلسترول، تری گلیسرید وقند خون و رفع غلظت خون
3- درمان سردردهای شدید مانند میگرن وسینوزیت، آرامش اعصاب، افزایش هوش وحافظه، قوت بینایی وجلای چشم
4- درمان ناراحتی های پوست وخارش بدن، جوش، کهیر، لک و پیس صورت وآلرژی ها
5- درمان آسم، تنگی نفس، واریس، رماتیسم، دیسک کمر، آرتروز و بسته شدن دریچه قلب
6- تقویت و واکسینه بدن در مقابل سرماخوردگی و ویروس های بیماری های مختلف و مسمومیت ها
7- درمان ریزش موی سر وهمچنین تقویت رشد موها
8- بهبود در اندام های بدن، رفع قولنج، بی حالی، کسلی، سنگینی بدن، اسپاسم عضلات، بهبود بیماری های زنان و…
بطوركلی حجامت یك روش درمانی بدون عوارض جانبی است و اگر به صورت تخصصی از آن استفاده شود برتری های فراونی نسبت به روش های درمانی جاری مانند مصرف داروهای شیمیایی وجراحی دارد.
مزیت های درمان با حجامت بطورخلاصه بدین شرح بیان كرد:
1-حجامت یك روش درمانی بدون عوارض جانبی است .
2-حجامت برای تمامی سنین (به جزچهارماه اول زندگی )كاربرددارد.
3-حجامت باحداقل توان فنی وتجهیزات اجرایی می تواند بیماریهای سخت ومزمن رادرمان كند.
4-حجامت هیچگونه وابستگی فنی ؛علمی وابزاری به خارج ازكشورندارد.
5-حجامت یك رفتاردرمانی سرپایی است ونیازی به تجهیزات بیمارستانی ندارد.
6-درحجامت فاكتورهای مداخله گروجودنداردویك رفتاركامل موجب درمان می شود.
7-حجامت یك دستوردینی است توان جلب تاثیرات روانی درآن بالاست وازاین طریق علاوه برافزایش سطح درمان پذیری موجب تقویت فرهنگ واعتقادات مذهبی وارتباطانسان باخدامی شود.
در مورد افراد زیر نباید حجامت كرد:
1-افرادی كه باتعریف طب اسلامی وطب سنتی دچار غلبه شدیدبلغم هستند.
2-كودكان ازبدو تولد تا چهارماهگی
3-زنان باردارتا ماه چهارم بارداری
4-زنان درمدت ایام عادت ماهیانه
5-افراددارای كمبودپلاكت خون
6-افرادی كه دچارفشارخون مقطعی بالاهستند(دراین افرادابتداباید بااستفاده ازحجامت گرم وخشك به طریق مخصوص فشارخون را كاهش داده وسپس اقدام به حجامت كرد)
حجامت تاچه حدجنبه علمي دارد؟
تلاش علمي براي توجيه حجامت درجهان شروع شده است وتاليفاتي نيز در اين زمينه منتشر گرديده است
((حجامت يك روش درماني آزموده )) حاصل پژوهشي است كه آقاي دكتريوهان آبله دركشورآلمان انجام داده است .
برخي ازمتخصصين آمريكايي نيزتحقيقاتي دراين موضوع منتشر ساخته اند ويكي ازكلينيك هاي مجهزپژوهشي پيرامون حجامت درآمريكا تاسيس گرديده ودرحال بررسي علمي روي حجامت مي باشد .
دربرخي ازكشورهاي آسيايي نيز اثردرماني حجامت مي باشد.
دربرخي ازكشورهاي آسيايي نيزاثرحجامت برروي بيماري هاي خاص مورد مطالعه قرارگرفته است وگزارش آن منتشر گرديده است .
دردانشگاه شهيد بهشتي ايان هم درسالهاي 71-72چندطرح پژوهشي پيرامون حجامت اجراگرديده است ازآن جمله ((مقايسه خون وريدوخون حجامت ازنظر فاكتورهاي بيوشيميايي ))؛((مقايسه مواضع حجامت بامسيرمريديان هاي طب سوزني ))؛((بررسي تاثير حجامت بربيماريهاي عصبي سردردهاي ميگرني))؛به صورت پايان نامه دكتري مي باشد.
((بررسي اثر حجامت برسروتونين خون ))نيزپژوهشي ديگراست كه دردانشگاه تهران درشرف انجام است وگزارش اوليه آن درپنجمين كنفرانس بين المللي طب اسلامي درهندوستان درسال 1999ارائه گرديده است .
دانشجويان سال آخرپزشكي ورشته هاي مرتبط؛موضوعات متعددي رادراين زمينه به صورت پايان نامه تدوين كرده اند.
پزشكان ومحققان عضوشده ودرمان بيماري هاي گوناگون را با روش حجامت مورد تحقيق قرارداده اند و در اين زمينه اطلاعات ارزشمندي را به دست آورده اند.
آياهمه پزشكان حجامت را به بيماران توصيه مي كنند ؟
خير-اطلاعات پيرامون حجامت درجامعه پزشكي محدوداست .به طوركلي دردانشكده هاي پزشكي ايران اين موضوع تدريس نمي شود.فقط دربعضي ازدانشگاههاي آمريكا؛انگليس ؛آلمان ؛وچين اين موضوع به شكل كلاسيك تدريس مي شود.
طبيعي است كه وقتي پزشكان ما ازويژگي هاي درماني آن بي اطلاع هستند همه اقدام به اين عمل نمي كنند ؛ازسویی ديگراطلاعاتي كه مطرح گرديده است بسيارجديداست وبيش ازپنج هزارسال از عمر آن مي گذرد.
پزشكاني كه درايران بااين موضوع آشناهستندبه هزارنفرنمي رسند.
حجامت در درمان چه بيماريهاي بكارمي رود؟
حجامت در مورد بيمارهاي هايپرليپيدمي (چربي خون بالا)؛ ديابت غيروابسته به انسولين ؛ دردهاي عضلاني ؛سردردهاي عصبي ؛و ميگرني ؛بيماريهاي پوستي شامل آكنه ؛پسوريازيس ؛ آلرژي هاي دارويي ؛غذايي ؛فصلي ؛اعتيادبه مواد مخدر؛بيماريهاي انسدادي عروق كرونر؛عوارض بعد از يائسگي (منوپوز)دردهاي قاعدگي درزنان ودوشيزگان (ديسمونوره)و برخي بيماريهاي عفوني ؛ هورموني وغددكاربردارد.www.zibaweb.com
انجام چندمرحله حجامت درسال بي خطراست ؟
حجامب براي طبايع بلغي وصفراوي انجام 1الي 3مرحله درسال مفيدوبي خطراست وبيشترازآن نبايدتجويزگردد.
براي طبايع سوداوي به همراه يك سلسله تمهيدات درماني ديگر تعدادرامي توان افزايش داد .سقف حجامت موردنيازطبايع دموي ؛ سن روزفاصله است .
يعني فردسي ساله سي روزيكبار؛چهل ساله چهل روزيكبار؛ و000والبته كمترازسي روزيكبارنبايدتجويزگردد.
تهیه و تحقیق : عبدالله رشی مقدم
