فضیلت سوره فاتحه:
در این مقاله سعی بر آن است که به برخی از فضایل سوره حمد و نقش و قدرت این سوره در شفا و معالجه بیماری ها را به خوانندگان گرامی یادآور شویم. سوره ی حمد به عنوان بزرگترین سوره قرآن، شفا بوده و برای خواننده اش کافی می باشد.
بزرگترین سوره قرآن:
ای کاش مردم برای معالجه بسیاری از بیماری ها و رفع و پیشگیری از بسیاری از ضررهای نامحسوس، سوره حمد را هر روز هفت بار تلاوت می کردند. همچنین این سوره مبارک، بزرگترین سوره قرآن مجید می باشد که بدون قرائت آن، نماز صحیح نمی باشد. این سوره ای است که خداوند آن را ام الکتاب نامیده و کتاب نیز که یکی از نام های قرآن است، یعنی «مادر قرآن» و در واقع مادر شفا و معالجه می باشد.
پیامبر محبوبمان(صلی الله علیه و سلم) در مورد بزرگی و فضیلت این سوره می فرماید: «ما أنزلت فی التوراه و لا فی الإنجیل و لا فی الزبور و لا فی الفرقان مثلها و إنها سبع من المثانی و القرآن العظیم الذی أعطیته» (البخاری و مسلم)
یعنی: «سوگند به خدایی که جانم در دست اوست، مانند این سوره نه در تورات و نه انجیل و نه زبور و نه قرآن، نازل نشده است. سوره فاتحه با هفت آیه، تکرار شده ی این قرآن بزرگ است که به من اعطا شده است».
رهنمودی به راه راست است:
از عبدالله بن عباس(رضی الله عنه) روایت شده است: «بینما جبریل قاعد عند النبی(صلی الله علیه و سلم) سمع نقیضاً من فوقه فرفع رأسه فقال: هذا باب من السماء فتح الیوم، لم یفتح قط إلا الیوم، فنزل منه ملک فقال: هذا ملک نزل إلی الأرض، لم ینزل قط إلا الیوم، فسلم و قال: أبشر بنورین أوتیتمها، لم یؤتهما نبی قبلک: فاتحه الکتاب و خواتیم سوره البقره، لن تقرأ بحرف منهما إلا أعطیه» (مسلم)
یعنی: «هنگامی که فرشته وحی (جبرئیل) در شکل انسانی در کنار پیامبر(صلی الله علیه و سلم) نشسته بود، صدایی را از آسمان شنیدند، جبرئیل سرش را بلند کرد و به آسمان نگاه کرد و فرمود: این دروازه ای در آسمان بود که امروز باز شد، به جز امروز در هیچ روز دیگری باز نشده بود، سپس فرشته ای از آن دروازه فرود آمد که به جز امروز هرگز پایین نیامده بود. فرشته به مجلس آنان وارد شد و بر پیامبر(صلی الله علیه و سلم) سلام کرد، سپس به ایشان فرمود: (بشارت بر تو باد که دو نور به تو بخشیده شده است که به هیچ پیامبری قبل از تو بخشیده نشده است و آن هم سوره فاتحه و انتهای سوره بقره است، هر حرفی را از آنها تلاوت کنی خداوند (نور آن را) به تو می بخشد)».
معنای این حدیث این را می رساند که زمانی که می گویی: «إهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ» یعنی: تو از خداوند می خواهی که تو را در تمام جوانب زندگی و کار و پیشه و… به راه راست هدایت نماید. همچنین راهنمایی برای اتخاذ تصمیماتی صحیح در تمام زمینه های زندگی می باشد.
هدف از راهنمایی و هدایت تنها هدایت ایمانی نیست، بلکه انواع هدایت و راهنمایی را شامل می شود.
زمانی که می خواهی کاری را انجام دهی، می بینی که تصمیمی درست و مناسب را گرفته ای و خدای بزرگ نیز در این راه یاری ات می دهد. سپس هرگاه که دچار موضعی سخت و دشوار شدی، خدای بزرگ راهنمایی ات می کند تا به راه چاره ای مناسب و صحیح دست یابی.
زمانی که تو این سوره مبارک را هفت بار با دقت و تفکر و تدبر می خوانی، در واقع پیامی مثبت را به عقل درون (العقل الباطن) خود می فرستی که هر روز، هفت بار به تو سود می رساند. (الحَمدُ للهِ رَبِّ العَالَمین) یعنی: سپاس و ستایش نامنتها، تنها شایسته خداوند است. زیرا که پروردگار عالم و عالمیان، پروردگار جهان و جهانیان است. خدایی که از غم و اندوه و گرفتاری هایت بسی بزرگتر است. او خدایی بخشنده و مهربان است و تو همیشه محتاج مهر و شفقت او هستی.
زمانی هم که این آیه را می خوانی: «الرَّحمَنِ الرَّحِیم»؛ به قدرت و تواناییِ غریبی دست می یابی، زیرا احساس می کنی که خدایی بخشنده همراهت است و سپس قرب و نزدیکی به وی را احساس می کنی. یقین داری که در سخت ترین شرایط نیز خداوندی مهربان همراهت است و این احساسی بس بزرگ است که آرامش و اطمینانی بی نظیر را به درون می بخشد. همچنین احساس می کنی که تمام آشفتگی های درونی در هر اندازه و شیوه ای که باشد، پایان یافته اند.
زمانی هم که می گویی: «مَالِکِ یَومِ الدِّین»، تو پیامی دیگر به عقل درون خود می فرستی که بر آن تأثیر می گذارد و بعد از چند روزی تأثیرات شگفت آن نمایان می شود. فایده ی این پیام نیز در آن است که لازم است بدانی که همه در روز قیامت محاسبه می شویم، روزی که به آن «یوم الدین»، یعنی روز پاداش و سزا گفته می شود. روزی که خدای بزرگ تمام انسان ها را بر اساس اعمالی که در دنیا انجام داده اند، پاداش یا عذاب می دهد. خدای بزرگ پادشاه و فرمانروا و حاکم آن روز است، خدایی که تمام انس و جن را محاسبه می کند. بنابراین در برابر مصایب و مشکلات زندگی، آرامشی بر دل چیره می شود. زیرا این آیه به تو می گوید که مسایل فانی دنیایی ارزش غم و غصه خوردن را ندارند، چرا که خدای مهربان در آخرت، با بهترین ها تو را پاداش می دهد. روزی که از گناهان هر کسی پرسیده می شود و به هیچ کسی ظلم نمی شود.
آنگاه نیز که می گویی: «إِیَّاکَ نَعبُدُ وَ إِیَّاکَ نَستَعِینُ»؛ در این وقت نیز پیامی زیبا به خرد درونی خویش ارسال می کنی که عبارت است از اینکه: عبودیت باید مختص خدای مهربان باشد و استعانت و طلب یاری باید تنها از خدای بزرگ باشد. با تکرار این پیام مثبت، تو با قناعتی تام و کامل، غذایی به مغز و ذهن خود داده ای که عبارت است از اینکه: «خداوند با توست و پشتیبانت می باشد». همین، احساس و قدرتی شگرف به تو می بخشد که برای انجام کارها و جلب امکانات و نیازهای خود و دفع مضرات، از خداوند بزرگ یاری می طلبی. همچنین در هر موضعی که در آن قرار می گیری، با خدا مشورت می کنی و برای حل تمام مشاکل و گرفتاری های زندگی ات به او تکیه می کنی، آیا احساسی زیباتر از این هست؟
برخی از علمای زبان شناسی می گویند: مهمترین عامل موفقیت این است که خودت را کاملا احساس کنی و باور داشته باشی که انسانی موفق و قدرتمند هستی، این احساس در درونت شکوفا می شود تا اینکه به بخشی از وجودت تبدیل می گردد.
خواننده گرامی؛ آیا تلاوت قرآن مخالف چنین اندیشه ای است؟ مگر غیر از آن است که تفکر و تدبر در آیات قرآن، احساس موفقیت و پیروزی را در هر دو نیا، در تو تقویت می کند؟ یا این احساس را در تو تقویت می کند که خدا با توست و در تمام لحظات زندگی ات به تو نزدیک بوده و هرگز تو را تنها نمی گذارد؟
برای رسیدن به خدای بزرگ و حاکم قدرتمند:
خواهر و برادر ایماندارم، آیا به این فکر کرده ای که به قرب خدای بزرگ برسی؟ آیا به این اندیشیده ای که تو با خدای آفریننده بزرگ و صاحب قدرت مطلق، حرف بزنی؟ آیا به این فکر کرده ای که تمام انسان ها را ترک و تنها با خدای بزرگ در ارتباط باشی و ارتباطت را محکم و قوی و منظم گردانی؟
روزی شخصی آمد و گفت: لازم است که ارتباطت را با برخی از ثروتمندان و قدرتمندان جامعه محکم گردانی، تا بتوانی شهرت و ثروت و قدرت بیشتری کسب نمایی! من نیز گفتم: اما چه کسی ارتباطم را با خدای بزرگ محکم می گرداند؟
به همین خاطر من همیشه تأکید می کنم که ابتدا ارتباطم را با خدای بزرگ محکم گردانم، سپس در فکر تعامل و ارتباط با مردم نیز باشم. اما متأسفانه این قانون امروزه برعکس شده است. می بینیم که بیشتر مردم برای ارتباط و پیوند با انسانهای به ظاهر قدرتمند، اما در واقع ضعیف و کم قدرت، به رقابت و مسابقه می پردازند. کسانی که قادر به رساندن کوچکترین سود و زیانی برای خود نیز نیستند. در همان حال خدای متعال و آفریننده ی هفت طبقه آسمان را از یاد برده اند.
بنابراین عزیزانم! لازم است که سوره فاتحه را بسیار با دقت و تدبر و تفکر بخوانیم که خود عاملی است برای رسیدن به مالک این سوره، یعنی خدای بزرگ. همچنین عبارت است از نوعی احساس قدرت و توانایی، زیرا که خدای بزرگ همیشه پشتیبان ماست و با ما حرف زده و ستایش می کند. تصور کنید که هر بار که سوره فاتحه را قرائت می کنید، خدای بزرگ و فرشتگان نیز با تو حرف می زنند. نظرت در مورد این احساس والا چیست؟
به همین خاطر پیامبر گرامی(صلی الله علیه و سلم) می فرماید: «قال الله تعالی: قسمت الصلاه بینی و بین عبدی نصفین، ولعبدی ما سأل، فإذا قال العبد: الحَمدُللهِ رَ بِّ العَالَمِینَ، قال الله: حمدنی عبدی. فإذا قال: الرَّحمَنِ الرَّحِیم، قَالَ: أثنی علی عبدی. فَإذَا قَال: مَالِکِ یَومِ الدِّینِ، قال: مجدنی عبدی و إذا قال: إِیَّاکَ نَعبُدُ و إِیَّاکَ نَستَعِینُ، قال: هذا بینی و بین عبدی و لعبدی ما سأل. فإذا قال: إهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ صِرَاطَ الَّذینَ أنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِم وَ لَا الضآلِّینَ، قَال: هذا لعبدی و لعبدی ما سأل» (مسلم)
یعنی: «خدای بزرگ می فرماید: نماز را میان خود و بنده ام به دو قسمت تقسیم نموده ام. آنگاه که بنده ام می گوید: (الحَمدُللهِ رَ بِّ العَالَمِینَ) یعنی: (حمد و ستایش برای پرودگار عالمیان است). خدای بزرگ می فرماید: بنده ام مرا سپاس و ستایش می کند. سپس آنگاه که بنده ام می گوید: (الرَّحمَنِ الرَّحِیم) یعنی: (خدای بخشنده (خدایی که ذاتاً مهر و رحمت است) و بخشاینده (خدایی که نسبت به بندگانش مهربان و مهرورز می باشد)). خدا می گوید: بنده ام مرا ستایش و وصف می کند. آنگاه که بنده ام می گوید: (مَالِکِ یَومِ الدِّینِ) یعنی: (مالک و صاحب روز جزا و پاداش). خدای بزرگ می فرماید: بنده ام مرا صاحب قدرت و حاکمیت می داند.
زمانی که بنده ام می گوید: (إِیَّاکَ نَعبُدُ و إِیَّاکَ نَستَعِینُ) یعنی: (خدایا تنها تو را پرستش می کنم و تنها از تو یاری می جویم). خداوند می فرماید: بنده ام راست می گوید، تنها مرا می پرستد و از من طلب یاری می جوید و مرا پشتیبان خود می داند. سپس آنگاه که بنده ام می گوید: (إهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِیمَ صِرَاطَ الَّذینَ أنعَمتَ عَلَیهِم غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِم وَ لَا الضآلِّینَ) یعنی: (خدایا مرا به راه راست هدایت بفرما؛ راه کسانی که به آنها نعمت داده ای، نه کسانی که بر آنها غضب گرفته اید (به خاطر آنکه می دانند و با این حال سرپیچی می کنند) و نه گمراهان (به دلیل طغیان، دیکتاتوری یا نادانی)). خدای بزرگ می فرماید: این برای بنده ام است و من نیز هرچه بخواهد بدو عطا می کنم».
سوره حمد وسیله ای برای شفا و مراقبت از خویشتن:
با تجربه هایی که از این سوره مبارک و بزرگ داشته ام، مشاهده کرده ام که خواندن سوره فاتحه در همه سحرگاهان و شامگاهان (هفت بار)، آثار گهرباری در شفا و مراقبت از خویش به دنبال دارد. البته این بدان معنا نیست که تنها جهت بهبودی و در موقع بیماری آن را بخوانیم. بلکه لازم است که روزی هفت بار با صدای آرامی که قابل شنیدن باشد و با تفکر و تدبر در مفهوم و معنایش و تلاش جهت تأثیر پذیرفتن از آن، تلاوت شود. اگر عهد ببندیم که هر روز آن را تلاوت نماییم، به درمانی جهت مصون ماندن از بیماری ها تبدیل می شود. همچنین باعث پیشگیری از چندین نوع بیماری می شود، اما به شرط آن که به شفا بخش بودن و درمان آن، باور داشته باشیم.
ابو سعید خدری(رضی الله عنه) روایت می کند: «کنا فی مسیر لنا فنزلنا فجاءت جاریه فقالت إن سید الحی سلیم و إن نفرنا غیب فهل منکم راقٍ فقام معها رجل ما کنا نأبنه برقیه فرقاه فبرأ فأمر له بثلاثین شاه و سقانا لبنا فلما رجع قلنا له أکنت تحسن رقیه أو کنت ترقی قال: لا، ما رقیب إلا بأم الکتاب (و هی سوره الفاتحه) قلنا لا تحدثوا شیئا حتی نأتی أو نسأل النبی(صلی الله علیه و سلم) فلما قدمنا المدینه ذکرناه للنبی(صلی الله علیه و سلم) فقال و ما یدریه أنها رقیه اقسموا واضربوا لی بسهم» (البخاری)
یعنی: «همراه تعدادی از صحابی در سفری با هم بودیم، میان راه در نزدیکی یک آبادی، کاروان را جهت استراحت و غذا خوردن متوقف کرده بودیم، از آن آبادی تقاضای پذیرایی کردیم، اما آنها حاضر به مهمانداری از ما نبودند و درخواستمان را رد کردند، بعد از مدتی کنیزکی آمد و گفت: مار، بزرگ قبیله ما را نیش زده است، آیا پزشکی یا درمانی همراهتان هست؟ یکی از صحابی به نزد بزرگ قبیله رفت و (ام الکتاب) یعنی سوره فاتحه را بر وی خواند، خدای بزرگ او را شفا بخشید. سپس سه گوسفند و مقداری شیر به ما بخشیدند، میان خودمان عهد بستیم که آن را برای کسی تعریف نکنیم و غنیمت آن را نیز تا زمانی که نزد پیامبر(صلی الله علیه و سلم) برنگردیم، تقسیم نکنیم، آنگاه از ایشان سوال می کنیم. زمانی که به نزد پیامبر(صلی الله علیه و سلم) بازگشتیم، ماجرا را برایشان تعریف کردیم. پیامبر(صلی الله علیه و سلم) به آن صحابی که دعا را بر مارگزیده خوانده بود، فرمود: چگونه فهمیدی که سوره ی فاتحه، دعا و نیایش است؟! منظور ایشان، زیرکی و آگاهی صحابی بود. سپس فرمود: غنیمت را تقسیم کنید و قسمتی را نیز برای من بگذارید».
این نیز دلیلی بر آن است که سوره فاتحه، دعایی کامل و محدود به خود است، به شرط آنکه چند بار آن را بخوانیم. زیرا خداوند بزرگ اسراری شگفت در این سوره قرار داده است، همچنین زبانی که ما آن را درک نمی کنیم، اما سلول های بدنمان آن را درک کرده و می فهمند و از آن متأثر می شوند. در تحقیق و پژوهش هایی در مورد معالجه با قرآن کریم، ثابت شده است که قرائت قرآن، تأثیر شگرفی بر سلول های از بین رفته و یا صدمه دیده ی بدن و بازگرداندن هماهنگی و فعالیت به بدن دارد.
شیطان را از خانه هایتان بیرون کنید:
عزیزانم؛ چه بخواهیم و چه نخواهیم ما در این جهان، با دنیایی سراسر از جن و شیاطین زندگی می کنیم. این مخلوقات نیز قوانین و مقرراتی مختص به خود دارند. طبق این قوانین، شیاطین از شنیدن قرآن کریم لذت نمی برند و در هر خانه ای که قرآن تلاوت شود، شیاطین از آنجا گریزانند، به ویژه خواندن سوره بقره.
از ابوهریره(رضی الله عنه) روایت شده است که پیامبر(صلی الله علیه و سلم) فرموده است: «لا تجعلوا بیوتکم مقابر إن الشیطان ینفر من البیت الذی تقرأ فیه سوره البقره» (مسلم). یعنی: «خانه هایتان را به گورستان تبدیل نکنید، شیطان از خانه ای که سوره بقره در آن خوانده می شود، گریزان است».
اگر خواستید شیطان از منزلتان فراری شود، که دلیل اصلی وجود آن نیز، محصور شدن در غم و پریشانی و گرفتاری ها و ترس و اضطراب می باشد، تنها کاری که لازم است انجام دهید قرائت سوره بقره یا آیه هایی از آن می باشد.
تجربه ثابت کرده است که اگر نتوانستید تمام سوره را نیز بخوانید، می توانید تنها دو آیه پایانی سوره را قرائت نمایید. این دو آیه برای محفوظ ماندن از زیان های ناشی از بیماری، شیاطین، مضرات پریشانیِ روان و استرس کافی است.
از عبدالله بن مسعود(رضی الله عنه) روایت شده است که پیامبر(صلی الله علیه و سلم) فرموده است: «من قرأ بالآیتین من آخر سوره البقره فی لیله کفتاه» (البخاری) یعنی: «هر کسی که شب ها دو آیه پایانی سوره بقره را بخواند، برایش کافیست».
آیا دوست داری به بهشت بروی؟
با آسانی و سلامتی می توانی به بهشت بروی، آن هم با خواندن بزرگترین آیه قرآن مجید که عبارت است از: آیه الکرسی، آیه ۲۵۵ سوره بقره. پیامبر(صلی الله علیه و سلم) می فرماید: «من قرأ آیه الکرسی دبر کل صلاه مکتوبه، لم یمنعه من دخول الجنه إلا أن یموت» (النسائی) یعنی: «هر کسی بعد از تمام نمازهای واجب (آیه الکرسی) را بخواند، هیچ مانعی بر رفتن وی به بهشت نیست، به جز مرگ». یعنی میان بهشت و آن شخصی که بعد از نماز هایش (آیه الکرسی) را می خواند، تنها مرگ فاصله است.
در پایان:
خواهر و برادر بزرگوارم: از خواندن هر روزه سوره فاتحه و سوره بقره، تردید نکنید و غافل مباشید. خواندن آنها وقتتان را به هدر نمی دهد، بالعکس خدای بزرگ در آن برکت می اندازد. ضمن اینکه شما را از بسیاری از بیماری ها و شکست و مشکلات و غصه و ناراحتی و پریشانی مصون می دارد. به راستی که تنها راه خوشبختی و سعادت، خواندن قرآن می باشد.
