رمضان مدرسه ای است که هرسال مومنان در آن درس های فراونی می آموزند . درس ها و پیام های رمضان در آیات و احادیث نبوی ذکر شده است و روزه داران به مقدار استعداد و ظرفیتی که دارند هر سال به مدت یک ماه این درس های متفاوت زندگی را می آموزند و در طول سال از این اندوخته های رمضانی بهره می برند.
برخی از کارشناسان دینی انسان را به گوشی موبایل تشبیه نموده اند که برای ادامه فعالیت هر از چند گاهی نیازمند شارژ شدن است و بهترین زمان شارژ سالانه او عبارت است از روزه ماه مبارک رمضان .
متفاوت ظاهر شدن پیامبر و اصحاب در ماه رمضان بیانگر این حقیقت ساده است که رمضان با سایر ماه های سال تفاوت دارد و روایت ها حاکی از آن است که عده ای از بزرگان در این ماه ، کاملا از خود بیخود و بیگانه می شدند.
بزرگ ترین ویژگی رمضان در پرداختن به آبادانی درون و رستن از معماری برون است؛ اگر ما در طول سال برای زیباسازی خانه و کاشانه امان تلاش می کنیم در رمضان جا دارد با تلاشی مضاعف برای تزکیه و تصفیه درون مان بکو شیم.
آنچه از نظرتان می گذرد درس هایی عملی است که می توانیم از دانشگاه ربانی رمضان بیاموزیم ، امید است رمضان نقش اصلی و جایگاه قرآنی اش را در بین مومنان پیدا کرده و فارغ التحصیلان این دوره تزکیه و توبه با تغییراتی اساسی در جهان بینی و رفتار برخاسته از آموزه های رمضان ، با جهان پیرامون تعامل نمایند.
پیامبر اسلام صلی الله علیه و سلم این گونه به معرفی رمضان می پردازد :
(هان ای مردم، بیدار باشید که ماه خدا با کوله باری از نعمت ها و رحمت ها و مغفرت های الهی به سوی شما روی آورده است. رمضان ماهی است که در نزد خداوند از همه ماه ها برتر و بالاتر است. روزهای آن با فضیلت ترین روزها و شب هایش بالاترین شب ها است. ساعت های این ماه، بهترین ساعات و لحظات است. رمضان ماهی است که همگی شما به میهمانی خداوند دعوت شده اید و این نعمت بزرگ خداوند است که شما را در این ماه قرار داد.)
درس اول:
مسابقه در انجام خوبی ها
سعی کنیم در این ماه مبارک، هر کار خوب و شایسته ای را انجام دهیم. بیایید از نخستین شب رمضان تصمیم بگیریم که در انجام کارهای نیک پیشگام باشیم و از هر کار بد و زشتی دوری کنیم تا مشمول این حدیث نبوی شویم که می فرماید:( إِذَا کَانَ أَوَّلُ لَیْلَهٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ صُفِّدَتْ الشَّیَاطِینُ وَمَرَدَهُ الْجِنِّ وَغُلِّقَتْ أَبْوَابُ النَّارِ فَلَمْ یُفْتَحْ مِنْهَا بَابٌ وَفُتِّحَتْ أَبْوَابُ الْجَنَّهِ فَلَمْ یُغْلَقْ مِنْهَا بَابٌ وَیُنَادِی مُنَادٍ یَا بَاغِیَ الْخَیْرِ أَقْبِلْ … الحدیث ) رواه الترمذی وابن ماجه (صحیح) . وفی روایهٍ : ( وَیُنَادِی مُنَادٍ کُلَّ لَیْلَهٍ یَا طَالِبَ الْخَیْرِ هَلُمَّ وَیَا طَالِبَ الشَّرِّ أَمْسِکْ ) رواه النسائی وغیره.
ترجمه مفهومی : با حلول ماه رمضان شیاطین و جنی های سرکش به زنجیر کشیده می شوند ، همه درهای بهشت گشوده می شود و همه درهای دوزخ قفل می شوند و نداکننده ای فریاد می کشد : ای شیفته کارهای شایسته بشتاب و ای فریفته کارهای زشت دست نگهدار.
درود بر کسی که این فرصت طلایی را غنیمت شمرده و با اندوختن کوله باری از خوبی ها و معنویات ، این ماه را بدرقه می کند.
درس دوم:
رمضان، زمانی معدود با برکت های فراوان
ای مومنان روزه دار توجه کنید که رمضان عبارت است از روزهای معدودی که مانند سایر ایام و لیالی دیگر به سرعت هرچه تمام می گذرد.
البته این ایام، برکت ها و معنویات فراوانی را در خود دارند ؛ اگر مواظب نباشیم و آستین همتمان را بالا نزنیم ، این ایام معدود و رمضان بدون آنکه بهره ی کافی برده باشیم تمام خواهد شد و سر ما بی کلاه خواهد ماند.
پس باید بر لحظه لحظه شب ها و روزهای رمضان حساب باز کنیم و ساعت ها و روزهای مبارک رمضانی را بیهوده و بدون برنامه تلف ننماییم؛ رمضان یک ماه است ؛ پس باید در این ماه برای یازده ماه دیگر کسب انرژی و معنویت نماییم .
آیا کسی که بداند که این ماه با سایر ماه ها تفاوت دارد و باید در این مدت زمان معدود درس دین و زندگی آموخت و برای یک سال تمام انرژی کسب نمود ، آیا چنین شخصی حاضر است روزهایش را با خوابیدن و شب هایش را با سرگرمی های غیر مفید بگذراند؟! هرگز
– بهترین کار در رمضان کسب تقوا است (کتب علیکم الصیام …… لعلکم تتقون) تقوی به تعبیر یکی از بزرگان یعنی احساس مسئولیت و انجام هر آنچه شایسته است و همچنین دوری جستن از هرآنچه مطلوب رب العالمین نمی باشد.
روزه، کلاس کسب تقوا است و تمرینی برای متقی شدن است.
– دیگر کار ارزشمند در رمضان عبارت است از تلاوت توام با تدبر قرآن کریم.(این کار ارزشمند به صورت یک درس مستقل رمضانی به اطلاع خواهد رسید).
– مطالعه سیره نبوی و بویژه آن رخدادهایی که در رمضان برای پیامبر و اصحاب بزرگوارش اتفاق افتاده است ، می تواند یکی از برنامه های روزانه ایام رمضانی ما باشد.
البته کارهای مفید رمضانی تنها در چند کار مشخص منحصر نمی شود؛ بلکه کافیست انگیزه کاری که انجام می دهیم خشنودی خدا بوده و مطابق قانون او باشد که آن کار به عنوان عبادت محسوب خواهد شد؛ حتی خوابیدن و تفریح های سالم و ورزش و …. ما با چاشنی نمودن دو مولفه فوق می تواند عبادتی باشد که صاحبش را به منزلتی مافوق تصور بشری برساند.
درس سوم:
ذکر خدا
دیگر برنامه مفید و عملی و سودمند ما در این ماه مبارک عبارت است از
زمزمه نمودن آگاهانه اذکار (سبحان الله و الحمد لله لا اله إلا الله و الله اکبر)
قال رسول الله صلى الله علیه وسلم : (( أحب الکلام إلى الله تعالى أربع , لا یضرک بأیهن بدأت : سبحان الله , والحمد لله , ولا اله إلا الله , والله اکبر )) خداوند این چهار چهار ذکر را بسیار دوست دارد.
همچنانکه می دانیم برای تمام حرکات و سکنات انسان مومن در طول شبانه روز، ذکر علیحده ای از پیامبر عزیزمان روایت شده است ؛ بنابراین جا دارد رمضان را فرصتی طلایی بدانیم برای زیستن در سایه این اذکار نبوی.
در باره ذکر نباید از این نکته غافل شویم که به تعبیر قرآن ذکری مفید و نتیجه بخش خواهد بود که فراگیر و متفکرانه باشد.
الَّذینَ یَذْکُرُونَ اللَّهَ قِیاماً وَ قُعُوداً وَ عَلی جُنُوبِهِمْ وَ یَتَفَکَّرُونَ فی خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هذا باطِلاً سُبْحانَکَ فَقِنا عَذابَ النَّارِ سوره آل عمران آیه ۱۹۱
همان ها که خدا را در حال ایستاده و نشسته، و آنگاه که بر پهلو خوابیدهاند، یاد مىکنند؛ و در اسرار آفرینش آسما نها و زمین مىاندیشند؛ (و مىگویند:) بار الها! این ها را بیهوده نیافریدهاى! منزهى تو! ما را از عذاب آتش، نگاه دار!
-مصیبت زمانی مسلمانان را در برخواهد گرفت که عبادت هایشان از روی عادت بوده و ذکرهایشان بدون تفکر و اندیشه باشد.
تهیه و نگارش : رسول رسولی کیا
ادامه دارد
