وی سال ١٩۴٩ در شهر پینجوین عراق، خانواده ای متدیّن و میهن دوست چشم به جهان گشود.
فارغ التحصیل دانشگاه بغداد است. در سال ١٩٧٧ لیسانس علوم اسلامی را اخذ و استخدام می شود.
در سال ١٩٨۶ به دلیل حضور در جنبش ملی، حکم اخراج وی صادر شده و از تدریس باز می ماند.
در سال ١٩٨۶ بیش از شش ماه مفقود الاثر شده و بعد از سپری شدن این مدت، در زندان انفرادی رژیم بعثی صدام ، به دادگاه انقلاب ارجاع داده می شود و بی گناهی وی ثابت می شود.
در اواخر سال ١٩٨٧ بار دیگر توسط مزدوران و جاسوسان رژیم بعثی تعقیب شده و در صدد دستگیری وی بر می آیند که خوشبختانه استاد موفق به گریز شده و به کوردستان ایران پناهنده می شود و به مدت دو سال در ایران – سنندج – می ماند.
در سال ١٩٩٢ مدرک کارشناسی در علوم حدیث را کسب می کند و به مدت سه سال در دانشگاه انترناسیونال اسلامی، اسلام آباد پاکستان به تدریس مشغول می شود.
وی از جمله نویسندگان توانمند کوردستان است که در موضوعات مختلف روشنفکری اسلامی تألیف و ترجمه دارد.
ایشان دارای شش فرزند سه دختر و سه پسر می باشند و هم اکنون در هیچ از ارگان های دولتی کار نمی کند.
سایتی را که مختص به آثار و نوشته های خودش است پایه ریزی نموده است.
در اینجا مصاحبه کننده توفیق پیدا کرده و چندین سؤال را از وی جویا شدند و ایشان به بهترین نحو احسن پاسخ دادند که به آنها می پردازیم.
سوال ：وضعیت کورد زبانان را در دولت های اروپایی و آمریکایی را چگونه قلمداد می کنید؟
جواب：من به همزبانان و هم ولایتی هایم که در کشورهای غرب زندگی می کنند، توصیه کنم که دور شدن از خاک خود و فاصله گرفتن از آن باعث نشود که آنها را از دین و آیین و زبان مادری خویش جدا کند و به فراموشی بسپارند. در تاریخ، ملت های فراوانی بوده اند که به نقاط مختلف دنیا پراکنده شده اند، ولی آنهایی که از دین و آیین و خود محافظت نمودند، فرهنگ و زبان مادری خویش را نیز حفظ کرده اند. واما آنهایی که دین و آیین خود حفظ نکردند، زبان و فرهنگ خویش را نیز به باد فراموشی سپردند. برای نمونه، یهودیان از زمانی که رومانی ها به کشورشان حمله کردند و بر آنان سیطره پیدا کردند، هویّت و ملیّت شان از میان رفت و این انسجام به واسطه زنده نگه داشتن یک ملت از اعتقادات و باورهایش قابل جبران است. ولذا برای ملت کورد زبان بسیار لازم و ضروری است که دین و فرهنگ خویش را حفظ کنند و زنده نگه دارند تا در میان ملت های غرب و جهان خنثی نشوند و از میان نروند.
سوال ：تا چه حدودی پناهنده شدن را در کشورهای غرب و غیرمسلمان را مشروع می دانید که بدون گذاشتن حد و مرز و محدودیت در آنجا ماندگار می شوند؟ اقامت و ماندن در اروپا، بدون دلیل از جمله ：مریضی، تحصیل و تجارت، تا زمان صحیح است؟
جواب：پاسخ هر دو سوال به هم نزدیک است که برایتان توضیح خواهم داد.
کشورهای غیر مسلمان به دو دسته تقسیم می شوند، کشورهایی که علیه مسلمانان در حال جنگ و جدال هستند و کشورهایی که به ظاهر با اسلام دعوایی ندارند، علمای جهان اسلام بر این باورند که مهاجرت و مسافرت به کشورهایی که با اسلام و مسلمانان در حال جنگ هستند، صحیح نیست علی الخصوص در کشورهایی که نمی توان آزادانه دین و آیین خود را عیان و آشکار نمود و تکالیف و وظایف دینی و مذهبی خویش را ادا نمود.مگر اینکه شخصی جرأت و جسارت و آگاهی کافی داشته باشد و با وجود این محدویت ها همچنان انجام وظیفه کند و در انجام تکالیفش دچار مشکل نشود اگر چه تحت فشار یا بی حرمتی قرار گرفت مقاومت کرده و از خود دفاع کند.
علما مهاجرت و مسافرت را مباح نمی دانند، مگر اینکه این چند دلیل وجود داشته باشد：
١_ برای بازرگانی، تاجری که برای سفری کاری رفته باشد.
٢_ برای کسی که مبلّغ است و دین اسلام را تبلیغ می کند.
٣_ نماینده و سفیر دولت ها
۴_ برای تحصیل و کسب علومی که در کشورهای اسلامی در دسترس نباشد.
۵_ ترس از امنیت مالی و جانی
۶- ترس از زندان و شکنجه
مهاجرت و مسافرت با وجود یکی از دلایل ذکر شده، صحیح و بلامانع است.و باید کشوری که قصد دارند در آن بمانند که علیه مسلمانان در حال جنگ و دعوا نباشند همانطور که قبل اشاره شد در آنجا آزادی بیان و عقیده وجود داشته باشد.و بتوانند شعار های دینی خود را در انجام دهند و بتواند از دین و آیین خود محافظت به عمل آورد.
وباید هدف او اقامت موقت باشد نه دائمی یعنی اگر کار و مأموریت و تحصیل وی به پایان رسید و یا مسأله ی امنیتی وی بر طرف شد باید قصد بازگشت کند و در غیر این صورت اگر خدشه ای به دین و آیین وی وارد شود، اقامت و ماندن در کشورهای غیر مسلمان حرام است.
نظر شما در مورد افرادی که کارت یا مجوز پناهندگی نگرفته و جان خود را به خطر می افکنند، چیست؟
افرادی که خانواده از قبیل زن و فرزندان خود را جا گذاشته و غیر قانونی به کشورهای دیگر مهاجر می شوند و امیدی به پناهنده شدن وکسب مجوز نمی رود،ماندن آنان بیش از شش ماه درست نیست و حرام است. طبق این روایت بیهقی و عبدالرزاق که آورده اند که：هنگامی که امام عمر رضی الله عنه عازم جهاد شدند، به سربازانش اجازه نمی داد که بیشتر از شش ماه بمانند.
یکی از حقوق زنان این است که همسرانشان اجازه ندارند بیش از شش ما از آنان دور باشند. همچنین ابن قدامه در مغنی شرح کبیر می فرماید： هر گاه مردی سفر کند و بیشتر از شش ماه بگذرد زن می تواند در دادگاه شکایت کرده و حکم رجعت همسرش را بگیرد.
امام احمد نیز روایت می کند：هرگاه مردی بیشتر از شش ماه زن و فرزندانش را ترک کند، زن می تواند به دادگاه مراجعه کرده و طلاق غیابی بگیرد.
سوال：اگر شخصی اقدام به تعویض شناسنامه کرده و تغییر هویت دهد چه حکمی دارد؟
علمای جهان اسلام در این ضمینه می فرمایند：هر گاه شخصی مسلمان شناسنامه خود رل تعویض و هویت خود را به غیر مسلمان تغییر دهد این عمل کاملا حرام است مگر از روی ناچاری ودر شرایط ویژه و خاص مثلا در زمان دیکتاتوری صدام مسلمانان کورد ناگزیر هویت خویش را تغییر داده و به دیگر کشورها پناه می بردند و یا موقعیتی که هم اکنون فلسطینیان در آن قرار دارند و یا کسی که برای منفعت اسلام به کشوری غیر مسلمان سفر کرده و هویت خویش را برملا نکند و همان شخص باید قصد برگشت داشته و در صورت امکان به کشور خویش باز گردد.
سوال：سفر یک زن به تنهایی از نظر اسلام چگونه است؟
همانگونه که اسلام مرد را مکلف نموده تا نفقه و مخارج زن و خانواده را تامین نماید ضروری نیست یک زن تنهایی به قصد و نیت تجارت و کسب درآمد به شهر یا کشوری سفر کند. اگر از روی ناچاری به قصد تحصیل ویا کاری مجبور به سفر باشد، در صورتی که شرایط ویژه یک زن مسلمان را رعایت کند و جایی که عفت و آبرویش به خطر نیافتد و گمان بی احترامی به وی نرود بلا مانع است. اما حکم برای خارج شدن از کشور بدون محرم از دیدگاه اسلام حرام است همچنان که امام مسلم در حدیث روایت می کنند：یک زن مسلمان صحیح نیست سفری یک روزه را بدون محرم راهی شود. امام بخاری نیز روایت می کند ：که پیامبر(ص) فرمودند：یک زن به تنهایی نمی تواند به سفر برود که در همان موقع شخصی بلند می شود و می پرسد یا رسول الله (ص) من برای جهاد عازم سفرم و همسرم نیز برای به جا آوردن حج قصد سفر نموده اند، چاره چیست؟ پیامبر فرمودند：همراه همسرت به حج برو که تنها و بدون محرم نباشد. محارم عبارتند از ：برادر، برادر زاده ،خواهر زاده ،عمو، دایی، پدر یا پدر شوهر. هر چند نظر برخی از علما متفاوت است و اعتقاد دارند اگر گمان و خطر فتنه ای برای زن نباشد بلا مانع است اما برخی دیگر حتی اگر این خطر هم وجود نداشته باشد آن را جایز نمی دانند. شیخ ابن تیمیه این اجازه را تنها برای رفتن به سفر حج می داند و این کار را حلال می پندارد.
شیخ یوسف قرضاوی براین عقیده اند که：مسافرتهای که در این عصر و زمان اتفاق می افتد با مسافرتهای قدیم بسیار متفاوت است، امروز امنیت راه بسیارو مسافت ها با وجود وسایل نقلیه از قبیل هواپیما و کشتی وماشین ،بصورت دسته جمعی در امنیت کامل و آن را بلا اشکال می داند.
سوال کار و فعالیت به اسم مستعار در کشوری دیگر چگونه است؟
جواب کار کردن به اسم غیر واقعی و مستعار از دو جهت خلاف شرع و ضرر و زیان به دنبال دارد یکی اینکه اگر کسی به این شیوه شغلی دولتی دست وپا کند و در جایی مشغول فعالیت و کار باشد، دولت خدمات و مزایای آن را به شخصی محتاج و واجب شرایط می پردازد در واقع اگر این شخص خود را چنین فردی معرفی کند و اینگونه هم نباشد حق یک شخص نیازمند را پایمال نموده و از سویی دیگر این فرد هنگام گرفتن پناهندگی عهد و پیمان بسته است که به دولت خیانت نکند و به قانون این کشور احترام بگذارد و آن را نقض نکند، پس با وجود این شرایط این عمل وی از نظر اسلام حرام است.
دوم اینکه اگر روزی این عمل وی برملا و آشکار گردد و دولت متوجه این خلاف وی گردد، اعتماد و اعتبار خود و یک دین و ملت را زیر سوال می برد و نتیجه خوبی نخواهد داشت هر چند دولتی که در آن کار می کند کافر باشد این توجیهی بر کار و خلاف وی نیست مسلمان در هر شرایطی که باشد باید طبق حدیث پیامبر به عهد خویش وفا کند و دروغ نگوید.
برخی از افراد هم وجود دارند که برای کار و استخدام به شرکتها مراجعه می کنند و برای کار گشایی ادعا دارند که از همسرشان جدا شده اند، که این کار هم حرام است.
و وی در جواب اینکه شخصی خود را مجرد معرفی کند تا پناهندگی بگیرد و همسرش را با شخصی دیگر به خارج از کشور بفرستد، می گویند که این کار نیز خلاف است و جایز نیست باید شخص پناهجو مدتی صبر کند تا بعدأ برای همسرش دعوتنامه فرستاده و بهم دیگر بپیوندند.
حکم اخذ وام بانکی برای خرید مسکن از نظر شرع چگونه است؟
ممکن است وام بانکی به دو شیوه به شخص درخواست کننده واگذار شود که کاملا از لحاظ شرعی متفاوت هستند، که شخص درخواست مبلغی از بانک کرده و بانک نیز در قبال بهره ی بیشتر آن را به شخص پرداخت می کند که کاملا حرام و ربا محسوب می شود. ولی اگر بانک برای شخص طالب ماشین یا خانه خریداری کند و به قیمتی بالاتر به وی بفروشد این همان وعده یا مراحبه به حساب می آید که از نظر شرع بلا مانع است و اشکالی ندارد.
والسلام علیکم ورحمه الله
مصاحبه با ماموستا حسن پینجوینی
ترجمه ： شیدا محمودی
