اندیشه

دعوت براساس حکمت بهترین راهکار اصلاح- بخش دوم

 

(دعوت براساس حکمت بهترین راهکار اصلاح)

*بخش دوم*

برای بهتر به بار نشاندن نهال دعوت، ضرورت دارد که آموزشگاه ها و دانشکده های تخصصی برای تعلیم افراد دعوتگر ایجاد شوند.

برای اینکه دعوتگران ما درعرصه ی دعوت، افرادی شایسته ومؤثر وتوانمند ظاهر شوند، نیازمند مجموعه ای از دانستنی ها و اطلاعات و خصوصیات می باشد، که به صورت اختصار به بیان آنها می پردازیم:

۱ – آشنایی با مفاهیم قرآن کریم و سنت پیامبر ص(دانستنی های دینی)

۲ – آگاهی همراه با تحقیق از تاریخ اسلام بویژه رویدادهای صدر اسلام

۳ – دانستنی های ادبی و فرهنگی

۴ -آگاهی از علوم انسانی

۵ – اطلاعات عمومی

۶- آگاهی از داستان ها ی واقعی وعبرت آموز.

آنچه ازیک دعوتگر موفق انتظار می رود، اینست که موارد مذکور را به عنوان راهنمای کار دعوت، دردستور کارش قرار دهد وبه آسانی آنها را جمع بندی ودسته بندی نماید. واینکه آنها را بصورت مخلوطی تازه ومفید بمانند زنبور عسل که از شیره ی هرگل و میوه ای تغذیه میکند، تاعسلی شیرین باخصوصیت شفا بخش بودن دراختیار نیازمندان قرار داده شود.

    برشخص دعوتگر لازم است که درحد توان کل قرآن یا بخشی از آن را حفظ کند  و نیز براحادیث پیامبر (ص) تاحدودی تسلط داشته باشد، تا از آن دو منبع به عنوان مرجع اصلی پیامهایش استفاده نماید.

دراین میان آگاهی از اعجاز علمی قرآن وسنت درمیدان دعوت و تبلیغ بهره ی ایمانی فراوانی خواهد داشت.

شخص دعوتگر باید در استدلال به آیات وأحادیث صحیح مهارت داشته باشد واز سوء تأویل آیات ویا تحریف معنی ظاهرنصوص بشدت پرهیز نماید. به خاطر اهمیت این امر اسباب انحراف برخی از فرقه هادرقرون گدشته وعصر حاضر را درحدتوان خلاصه وار یادآور خواهیم شد:

۱ – پایین آوردن ارزش نصوص به خاطر یک رویداد زمانی یا مکانی، چون قرآن کتاب وبرنامه ی عموم انسانها وبرای همیشه است.

۲ – استفاده از تنها یک منهج خاص درتفسیرو تعصب بیش از حد درآن.

۳ – تجزیه و تفکیک نصوص وقطع رابطه ی آنها با یکدیگر که خود نوعی از تحریف بشمار می آید.

۴ – پیروی از متشابهات وترک محکمات.

به دلیل اینکه سنت به عنوان تبیین قرآن بخش اعظم دین را دربر می گیرد، دراین رابطه نیز به صورت اختصار مواردی که دعوتگر باید از آنها پرهیز نماید را، بیان خواهیم کرد:

۱ -متفرقه ارائه دادن احادیث و توجه نکردن به شأن نزول آنها.

۲ – آگاهی نداشتن از قواعد ومصطلحات علوم حدیث.

۳ – تکیه بر روایات موضوع وضعیف، درحالی که باوجود آنهمه روایات معتبر نیازی بدانها نیست.

۴ – استفاده از احادیث وارده دربرخی از کتابها ی تفسیر و موعظه، که درجه ی صحت و سقم آن ها بیان نشده است.

۵ – نداشتن توانایی درجمع بندی دسته ای از احادیث وترجیح یکی بر دیگری درصورت تعارض که دریک درجه از صحت قرار داشته باشند.

ای اهل ایمان!

بدانید که مسیر دعوت راهی است پر مشقت وسختی آور، برای پیمودن این راه زاد و توشه ی لازم، همراه جماعت بودن واحساس مسئولیت پذیری و پیمایش راه بابصیرت ، وظیفه ی دعوتگر را آسان جلوه می دهد به صورتی که دعوتگر از سختی ها ومشقات طول مسیر احساس فرح ولذت می کند.

بر دعوتگر لازم است از افراط وتفریط در ارائه ی مطالب پرهیز نموده ودر هرحال راه میانه و وسط رابر گزیند در غیر این صورت درکار دعوت با شکست مواجه خواهد شد. شخص دعوتگر باید سخنوری خوش کلام ومتخلق به اخلاق قرآنی باشد، تا نیازهای معنوی اطرافیانش را عطش بخشد، ضرورت دارد میزان درک سامعین را در نطر بگیرد وسفره ی بحثش را به همان اندازه پهن کند و دعوتگر نباید زودرنج و عصبی باشد.

چه بسیارند عالم نمایانی که در میدان دعوت به سوی خدا، چنان ضرباتی هولناک و ویران گر بر پیکره ی اسلام ومسلمانان وارد کرده اند، که هرگز دشمنان جسارت آن را نداشته اند.

متأسفانه هستند افراد زیادی که با تعصب و تقلید کورکورانه و تحجر وکوته اندیشی، سد راه دعوتگران نوگرا و ماهر و دلسوز شده اند.

امیدوارم ازکسانی باشیم که در بیداری اسلامی معاصر نقش آفرینی کرده باشیم.

باید رضایت خداوند متعال را درهمه ی احوال با وجودمان عجین نماییم.

مواظب باشیم در مسیر دعوت دچار انحراف وتزلزل و سستی نشویم و یادمان نرود فقط درمسیر اصلاح حرکت کنیم واز گفتن و نوشتن حق از هیچ احدی ابایی نداشته باشیم.

اگر بخواهیم در مسیر مسئولیت پیامبران ودعوتگران راستین گام برداریم، باید همیشه شعارمان این فرموده ی الله باشد:(إن ارید إلا الإصلاح ما استطعت وما توفیقی إلا بالله علیه توکلت والیه انیب) .

وآخر دعوانا أن الحمد لله رب العالمین.

 

تحقیقی از : عبدالواحد رحمت الله

بخش نخست مقاله

نمایش بیشتر

عبدالواحد رحمت الله

نویسنده و شاعر و مترجم آذربایجان غربی - مهاباد خطیب و دعوتگر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا