راه‌های دست‌یابی به خانواده‌ای موفق (بخش دوم)

ســــۆزی میــــحڕاب

نگاهی دوباره به اهمیت و جایگاه خانواده و راه‌های دست‌یابی به خانواده‌ای موفق (بخش دوم)

 

آمادگی و تهیه و تدارک امکانات، به نوع هدف و راهی بر میگردد که انتخاب کرده ایم. مثلاً در مسافرت، هر اندازه سفری که در پیش داریم، مهمتر و طولانی تر باشد، آمادگی و امکانات ما نیز باید بهتر و بیشتر باشد. بیایید ازدواج و تشکیل خانواده را نیز در این چهارچوب تحلیل کنیم. آمادگی ما برای ازدواج و تشکیل خانواده ای موفق، به هدف ما از انجام این کار بر می‌گردد.

هدف از ازدواج در فرهنگ‌های مختلف و برای افراد مختلف، جداگانه و متفاوت است. مثلاً هدف خیلی ها از ازدواج، چیزی جز، فرونشاندن غریزهی جنسی نیست و طبیعتاً با این نگرش، نیازی به آمادگی و حتی تشکیل خانواده هم نیست. به همین دلیل، ازدواج و خانواده با بحران شدیدی روبرو شده است. چون به قول بعضی از افراد لا اُبالی تا زمانی که شیر تازه و آماده در دسترس است، نیازی به نگهداری گاو شیری نیست! و چنین نگرش‌هایی در باره‌ی ازدواج است که منجر به بحران طلاق و فروپاشی خانواده و …میشود. در اروپا موضوع از این هم فراتر رفته و به از دست دادن ترکیب جمعیتی و نژاد خالص و پدیدهی زشت و ناپسند و غیر انسانی هم جنس بازی منجر شده است.

اما برای انسان مسلمان و جامعه اسلامی، ازدواج، هم امری مقدس است و هم اهداف والایی دارد که مهمترین آنها  عبارتند از:

1- آرامش درونی که از دو طریق «اطفای غریزه جنسی» با روشی حلال و شرعی و «اظهار محبت و دوست داشتن» تأمین می شود.

2- حفظ نسل به وسیله ی تولید مثل و تشویق به ازدواج با زنانی که توان بارداری دارند.

3- رشد و تربیت فردی با تجاربی که با تشکیل خانواده کسب می گردند.

4- حفظ تنوع و گونه‌گونی نژادها، اقوام و فرهنگ‌ها از راه انتقال آداب و رسوم و زبان و دین و مذهب و… .

5- ایجاد ارتباط و پیوند با سایر فرهنگ‌ها و نژادهاکه از طریق تحریم ازدواج با محارم و حتی تشویق به ازدواج با غیر خویشاوندان حاصل می شود.

در اسلام، تشویق به ازدواج و تشکیل خانواده، و تلاش برای حفظِ حریم و استحکام آن، حالتی قداست گونه و مقدس به آن می دهد و هرگونه موضوع و مسأله‌ای که باعث تخریب و ویرانی آن شود، گناه به حساب می آید. به آیات و احادیث ذیل نگاهی بیندازید:

با این دیدگاه و نگرش، بارها در جلسات آموزش خانواده گفته‌ام: «هر زن و یا مردی که عمداً و صرفاً از روی عواطف و احساسات و بدون دلایل موجه شرعی، عقلی و یا علمی اقدام به سست نمودن بنیان های خانواده کند، نیک بداند و بترسد که آیات الهی و یا صفحات کلام الله مجید را زیرپا گذاشته است. چرا؟! چون پروردگار در سوره روم با صراحت و وضوح کامل از آن به آیات و نشانه ی خویش تعبیر نموده است.

چه آمادگی هایی را برای ازدواج و تشکیل خانواده باید داشته باشیم؟!

1- آمادگی جنسی:  این آمادگی به طور فطری و طبیعی در انسان وجود دارد مگر در موارد خاصی که کسی بیماری داشته باشد. البته این جا نیز نیاز جدی و مبرم به آموزش وجود دارد.

2- آمادگی های جسمانی و ژنتیکی:  این آمادگی اگرچه تقریباً به طور طبیعی ایجاد می شود، ولی نیازمند آزمایشات پزشکی و ژنتیکی است.

3- آمادگی های مادی و اقتصادی :  متأسفانه در جامعه ی امروز بیشترین توجه به این موضوع شده و نمود و ظهور آن در مهریه و جهیزیه است ولی طبق تحقیقات به عمل آمده از روزی که مهریه و جهیزیه سیر صعودی داشته اند، طلاق و جدایی نیز همین طور!

4- آمادگی های عقلانی:  منظور از آمادگی های عقلانی موارد ذیل است:

1- مصلحت اندیشی: یعنی کسی که قصد ازداوج و تشکیل خانواده را دارد، لازم است این آمادگی را داشته باشد که بتواند مصلحت اندیشی کند و مصالح آنی و زودگذر یا مصالح خُرد را فدای مصلحت های بزرگتر و ماندگارتر نماید. اتفاقاً در قرآن نیز دقیقاً در خصوص خانواده و امور مربوط به آن، این آیه نازل گردیده است:«فعسی ان تکرهوا شیئاً و یجعل الله فیه خیراً کثیرا». (نساء/19)مثلاً خیلی از پدران و مادران را می بینیم که به خاطر رعایت حال فرزندان و یا آبرو و اعتبار خود و خویشاوندان از بسیاری از مسایل می‌گذرند. حال اگر این گذشت‌ها به خاطر خدا باشد هم شیرین تر و هم پاداش اخروی را نیز به همراه خواهد داشت.

2– توانایی و مهارت در حل مسأله: کسانی که به توانایی حل مسأله دست یافته اند، دارای چنین ویژگی هایی هستند: 

5- آمادگی های روحی و روانی: که مهمترین و ضروری ترین نوع آمادگی ها نیز هست. من این نوع آمادگی را «مدیریت برخود» می نامم و آن عبارت است از:

*کنترل حواس به ویژه چشم و گوش و زبان چون داده‌ها و اطلاعاتی که از راه حواس به ما می‌رسند منجر به عواطف و احساسات می شوند. به قول شاعر:

ز دست دیده و دل هر دو فریاد   که هر چه دیده بیند دل کند یاد

منظور از احساسات حالتهایی است که بعد از ورود داده‌ها از راه حواس به انسان دست می‌دهد و چون احساسات، آنی و زود گذرند ( یعنی چیزی را می بینیم و تمنایش را میکنیم، چیزی را می‌شنویم و ناراحت یا خوشحال می شویم و…) اگر خوب مدیریت نشوند، مستقیما روی رفتار و حرکات و واکنش های ما در زندگی روزانه تأثیر دارند. واقعاً اگر کسی توانایی و آمادگی کنترل چشم و گوش و زبان خویش را نداشته باشد، هرچه را ببیند، می خواهد، هرچه را بشنود باور می کند و یا آن را بازگو می نماید و یا هرآنچه ناشایست و نابجاست از دهانش بیرون می آید.

کنترل هیجانات و عواطف که مهمترین آن ها عبارتند از: (خشم، محبت، ترس، نفرت، غم ، شادی). عواطف و هیجانات نیز از احساسات ما سرچشمه می گیرند و انسانیت انسان و فاصله و جدایی او از حیوانات دیگر، به تنظیم و مدیریت این عواطف و هیجانات بستگی دارد.

*مدیریت زمان(نظم و تعادل بین کار و زندگی، بین اقوام و خویشان و خانواده، بین دوستان و خانواده). خیلی مهم است که تازه دامادها و نو عروس ها از طرف خانواده یا مراکز آموزش خانواده این آمادگی را کسب کنند که به محض ازدواج، مانند دوران مجردی آزاد و رها نیستند که هر وقت خواستند از منزل بیرون بروند و یا وارد شوند. ممکن نیست با اقوام و خویشاوندان قطع رابطه کرد و یا همیشه با آنان بود. نمی توان به بهانه کار، همیشه بیرون از منزل بود و یا با خستگی و بیحالی و عصبانیت به منزل برگشت. ممکن نیست مانند دوران مجردی تمام وقت با دوستان و آشنایان بود. 

ادامه دارد

 جلال معروفیان

مشاهده بخش نخست مقاله

نوشته های مشابه
↑
خروج از نسخه موبایل