1 – دانشمندان با اختیار و انتخاب خویش و نادانان به ناچاری و اضطرار بی بضاعت می شوند .
2- بورد عقل مانند بورد چشم حد و مرزی دارد که از آن حد و مرز فراتر نمی رود .
3 – عاقل کسی است که عقلش او را از هر رفتار و کردار و گفتار زشتی باز دارد .
4 – کسی که نتواند حداقل سی سال با دشمنش در یک ظرف سفالین غذا بخورد ،عاقل به شمار نمی آید .
5- نخستین وسیله ای را که وسیله ی تربیت فرزندان قرار می دهی این است که قبلاً خود را تربیت کنی بعد آیه های کتاب خدا «قرآن »را به آنها بیاموز ولی نه به طور فشار و اجبار که آنها را ملول و خسته کنی و نه در حد اهمال ، که به کلی آن را کنار بگذارند سپس پرعفت ترین اشعار را برای آنها نقل کن و احادیث و ارزشمند ترین سخنان را برای آنها باز گو کن .
6 – کسی که بر اثر ندانستن مطلبی به او خندیده باشند و او را مسخره نموده باشند ، آن مطلب را هرگز از یاد نخواهد برد .
7 – تکبر و خود بزرگ بینی سرچشمه تمام عیب ها است .
8 – به بهانه ی وقار و حفظ شخصیت ، دوری از تفریحات معقول و سالم ،سبک مغزی و کم فکری است .
9 – به بهانه ی اطمینان از محبت برادرت ، هرگز در اداکردن حق او کوتاهی مکن .
10 – کسی که در رفتار با او ناچار به مدارا با وی باشی آنکس برادر تو نیست .
11 – همنشینی با کسی که از ننگ و عار باکی ندارد ننگ و عاری است برای روز قیامت .
12– کسی که به طور خصوصی برادرش را اندرز دهد اخلاص خود را نشان داده و او را زینت بخشیده است و کسی که در میان مردم او را اندرز دهد او را مفتضح و رسوا کرده است .
13- از فرو مایگی و پستی به شمار می آید این که مردی بخاطر دستیابی به چیزی از دارای زن حقارت و ذلت را تحمل کند .
14 – مروت و شخصیت عفت اندامها است از پوچگرایی و بی بند و باری .
15 – جوانمردی زینت و زیور اندام ها است .
16 – گشاده روی با تمام مردم موجب پیدایش همنشینان بد است و ترشروی با همه ی مردم سبب ایجاد عداوت و دشمنی می گردد ،پس مصلحت این است که نه با همه خوشرو و نه با همه ترشرو باشی .
17 – اگر مردی خود را چنان سفت کند که مانند تیر راست گردد ،باز در میان مردم کسانی با او عناد و دشمنی می ورزند .
18 – هر گاه برایتان روشن شد که حدیثی صحیح است به آن عمل نمایید ورای فقهی من را ترک کنید .
19 – من با هیچ کسی بحث و مناظره نکرده ام که دوست داشته باشم او اشتباه کرده باشد
20 – من این کتاب ها را تألیف کرده ام و از هیچ تلاش و کوششی در باره ی آنها کوتاهی نکرده ام امّا با این حال حتماً غلط و اشتباهی در آنها وجود دارد زیرا خداوند متعال در کتاب خود فرموده است :«و اگر قرآن از طرف غیر خدا می بود شما در آن خلاف و زد و نقیض های زیادی می یافتید » پس درکتاب هایم هر قولی را یافتید که مخالف کتاب و سنت بود بدانید که من از آن قول پشیمانم و از آن برگشته ام .
———————————————–
منبع : تحلیلی بر زندگانی امام شافعی «رض»
مولف : استاد عبدالله احمدیان
انتشارات : نشر احسان
