خانواده

صبر زیبنده ترین اخلاق مؤمن

اللهم اجعل خیر عمرنا آخره و خیر أعمالنا خواتمه و خیر أیامنا یوم لقائک فیه

به امید روزی که پروردگارمان را ملاقات کنیم در حالی که از ما راضی و خرسند باشند.آمین

عزیزان میخواهم در مورد یکی از خصلتهای اخلاقی انسان از دیدگاه قرآن و سنت، چند سطری خدمت شما بزرگواران ارائه دهم .آن خصلت کلمه زیب و با ارزش صبر می باشد.

صبر یکی از اساسی ترین خصلت های اخلاقی در دین حنیفمان و از اخلاقیات اساسی و پایه برای انسان محسوب میشود که در دل رهروان دین رسوخ کرده و ریشه دوانیده است .بیایید در ابتدا نشانه هایی از صبر را در مخلوقات خداوند جستجو.کنیم تا بتوانیم این حقیقت را راحت تر با دل و درون خود آشنا کنیم

اولین مثال زندگی و رشد و نمو یک جنین در طول نه ماه در بطن مادر،که اگر خوب به ان بیندیشیم بجز مادر چه کسی صبر و تحمل تمام مشقاتی را که طی نه ماه رشد این جنین بر مادر وارد می شود را دارد،ویا نمونه دوم خلقت دنیا در شش روز،خداوند با این کار خواست که ما بدانیم که همه چیز تدریجی میباشد .سبحان الله تمام دنیا بر پایه صبر و تدریج استوار می باشد.

صبر تنها یک اخلاق انسانی نیست بلکه کلید جهان هستی است.کلمه صبر کلمه ای است که در قران نودبار تکرار شده است در حالی که  هیچ خلق و خویی اینقدر تکرار نشده است.

خدای من این کلمه بیشتر از صدق و امانت تکرار شده است و این خود  ارزش این خصلت را میرساند.

علما میگویند روح مرکب بنده است که او را به بهشت یا جهنم میبرد،و افسار این مرکب صبر است اگر افسار ان را آزاد ساختی نفس تو را به هر جا که بخواهد میبرد.بد نیست کمی ر مورد این ایه تأمل کنیم«فصبرجمیل» صبر زیباو نیکو داشته باشن.آیا وقت ان نرسیده که صبر را به اخلاق نیکوی خود بیفزاییم آیا ارزش آن را نداردکه خود را به آن آراسته کنیم.

آیا میتوانید بدون صبرخدا را اطاعت کنیم ویاگناه و معصیت را ترک کنیم؟آیا بدون صبر می توانیم به پدر مادر خود نیکی کنیم؟ آیا شجاعت بدون صبر وجود دارد؟

«استعینوا بالصبر و الصلاة ان الله مع الصابرین.»بقره153

از بردباری ونماز در برابر حوادث سخت زندگی کمک بگیرید به راستی که خداوند با صابران است.

خصلت نیکوی صبر در قرآن بسیار تکرار شده است و این به آن سبب است که خدای بزرگوار میداند جهت ماندگاری در راه راست و.کوشش زیادی همراه با صبر لازم است تا در برابر جاذبه ها و دافعه های گوناگون استوار بمانی.

زمانیکه راه طولانی میشود و تلاش سخت می شود و احساس سستی میکنیم آن وقت است که خداوند نماز را با صبر همراه کرده است زیرا نماز چشمه ای است که نمی خشکد و توشه ای است پایان نمی پذیرد.

زمانیکه راه طولانی میشود و تلاش کردن سخت می شود و احساس سستی  می کنیم ،آن وقت است که خداوند نماز را با صبر همراه می کند زیرا نماز سر چشمه ای است که هرگز نمی خشکد و توشه ایست که پایان نمی پذیرد،توشه ای که طاقت و توان را زنده می کند و در نتیجه طناب صبر دراز می شود و پاره نمی گردد، و حال در آن زمان است که خداوند بر صبر، خشنودی و شادی و آرامش و اعتماد و یقین را می افزاید. پس وظیفه ی مای مسلمان این است که بر فرمانبرداری خدا صبر کنیم ،چون ما به غیر از خدا وند متعال چه کسی را داریم ؟ پس با این تفکر صبر و ان شاءالله طعم شیرینش را خواهیم چشید.

حال با صمیم قلب به این آیه توجه کنید. إنما یوفی الصابرون اجرهم بغیر حساب.«زمر10» قطعا اجر و پاداش صابران ، تمام و.کمال بدون حساب داده میشود.

در تفسیر این آیه گفته میشود نیکی ها بدون حساب بر سرشان ریخته می شود .حال این سوال پیش می آید ، چرا فقط صابران؟؟؟

زیرا آنان بر معصیتهایی که خداوند در دنیا بر آنان فرستاده است صبر کردند .لب به کلمه ای که حال از درماندگی و نارضایتی باشد نگشودند و به قضا و قدرش در دنیا راضی شدند خداوند نیز در آخرت آنها را محاسبه نکرد

بنابر این تنها عملی که اجر و پاداش نا معلوم دارد صبر می باشد .مثلا ثواب اعمال نیک ده برابر،انفاق تا هفتصد برابر ، ولی پاداش صبر بی حساب است.

بنا بر این خوشابحال کسی که این آیه قلبش را شکافت و خوشابحالش که بعد از اینکه این آیه در قلبش رسوخ کرد شیرینی آن را چشید.

سروران بزرگوار این قسمت را با حدیثی از رسول اکرم صلی الله علیه وسلم که از صبر و شکیبایی سخن می گوید شروع کنیم و در نهایت کمی عمیق تر به آیه فصبرجمیل بپردازیم.

ایشان می فرمایند؛ «الصبر ضیاء» صبر روشنایی است.

شاید با خود بگوییم این حدیث را می دانم و بارها خوانده ام ،آیا تا کنون از خود پرسیده اید که چرا کلمه ضیاء به معنی روشنایی را انتخاب کرده اند؟؟ چه می شد که اگر حدیث این چنین بود. که صبر قوت است . یا که صبر عزم و ا راده است؟؟

پیامبر این کلمه را برگزید زیرا بحرانهای دنیا ظلمت و تاریکی هستند که مانع بینایی انسان میشوند و صبر تنها چشمه نور و چراغ فروزان برای خلاصی از این ظلمت ها می باشد.حال که اهمیت صبر را دانستیم شیوه مطلوب آن چگونه است؟ خداوند متعال می فرمایند «فاصبر صبرا جمیلا».صبر جمیل و زیبا داشته باش.

صبر جمیل و زیبا چیست؟ کلمه جمیل به چه معنا به صبر اضافه شده است ؟ می گوییم صبر جمیل صبری است بدون بی تابی و بی قراری ، بدون نگرانی و دشواری ، بدون اعتراض و شکایت ،صبری با زبان و قلب ، نه آن طوری که حال می بینیم شخصی را می بینیم که با زبانش می گوید خدا را شکر راضیم به رضای خدا ولی در قلبش می گوید خدا چرا؟؟ بنابر این صبر زیبا با زبان و قلب است.صبور: بسیار شکیبا، یکی از نامهای نیکوی خداوند است و صبور به کسی گفته می شود که حالش بر صبر استوار است ولی این صبر با صبر بشریت قابل مقایسه نیست صبری است سزاوار جلال و عظمت و ذات اقدس الهی .

اگر چه مردم در ارتکاب گناه شتاب می کنند ولی خداوند در عقاب و مکافات شتاب نمی کند و عفویت را به تاخیر می اندازد .رسول اکرم صلی الله علیه وسلم نی فرمایند:

هیچ کس به اندازه خداوند بر آزار و اذیتی که بر او می شود صبور نیست چرا که بر او شرک ورزیده می شود ،برای او فرزند قرار داده اند،سپس او آنها را می بخشد و به آنها رزق و روزی ارزانی می دارد.

 

اگر صبر هیچ اجر و پاداشی نداشته باشد همین که از صفات باری تعالی است خود کافی است .که ما خود را به آن مزین کنیم و این احساس نیازمندی قلب آکنده از محبت الهی است.

حال اگر خوب فکر کنیم با وجود غلبه خداوند بر بشر که تقریبا 6/5ملیارد نفر هستند. چند در صد خداوند را عبادت می کنند؟ چند در صد به یاد او هستند؟؟ و در مقابل چند در صد از فرمانش سر پیچی می کنند؟

مخلوقات خداوند این نا سپاسی را تحمل نمی کنند ولی به صبر خدا نگاه کنید و در جستجوی این باشیم که آیا حق بندگی خدا را آنگونه  که شایسته است بجا آورده ایم؟انواع صبر:

_صبر و بر دباری در مقابل مصیبت

_ صبر در اجتناب از گناه

_صبر بر انجام طاعت

 

نوع اول :شکیبایی در برابر بلا و مصیبت، نوعی از صبر مؤمن صبر بر مصیبتهای جانی و مالی، جاه و مقام یا نسبت به خانواده اش می باشد که همه اینها در مسیر زندگی پیش می آید و انتظار وقوع آنها میرود.اگر به صورت سیل آسا به کسی هجوم نیاورد به صورت قطرات پراکنده به وی اصابت می کند. بعلاوه هرگاه فرد مسلمانی خود را در حمایت خداوند ببیند و به وی پناه ببرد لبه تیغ حوادث نسبت به وی کند می گردد و اثر برندگی آن بر بدن او بسیار کم می باشد . و بر آلام و رنجها وسختیها چیره میشود . مادام که این انسان مؤمن در برابر سختیها سست نگردد و در آن هنگام متزلزل نشود هرگز رحمت خداوند او را به حال خود وا  نمیگذارد.برخی می پرسند چرا خدا وند ما را بر مصیبت و بلاها دچار میکند؟ حکمت آزمایش و ابتلا چیست؟

یکی از حکمت های بزرگ این است که دچار کبر و غرور نشویم ، تصور کنید اگر همه چیز درست و مرتب و زندگی آرام باشد اینجاست که انسان دچار کبر و غرور و گردنکشی در برابر خداوند و عدم نیاز به ذات اقدسش می شود. و یکی دیگر از حکمتها این است که تا تلخی دنیا را نچشیم مشتاق بهشت با تمام رفاه و آسایش آن نمی شویم. وقتی دنیا را راحت می بینبم چطور ممکن است مشتاق بهشت شویم.

و در نهایت از خداوند میخواهم که قلبی پاک ، تمیز، زنده و پیوند خورده با خود را به ما عطا کند و ما را در زمره صابران قرار دهد. آمین

نمایش بیشتر

مژگان جواهری

@نویسنده و مترجم @ آذزبایجان غربی - مهاباد @ مدرس و فعال دینی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا