استاد عزیز با سلام و عرض ادب،می خواستم از شما بخواهم مختصری درباره بیوگرافی عمومی خودتان توضیح دهید و بفرمایید
✅ در چه سالی و کجا متولد شده و چی شد که راهی”حُجره” شدید و نزد کدام یک از اساتید منطقه درس خوانده و تلمذ نموده اید؟
– با سلام متقابل و خسته نباشید، بنده علی رحیمی فرزند حسن، معروف به ملا علی { قه لاته ره ش}، بر اساس شناسنامه سال ۱۳۳۷ هجری شمسی در روستای چیانه از توابع شهرستان پیرانشهر از آذربایجان غربی در میان خانواده ای کشاورز، متولد شده ام.
در مورخه ۱۳۵۲/۱۲/۷ با تشویق ماموستا مصطفیٰ محمودی امام جماعت وقت روستای شین آباد رسما وارد حجره شدم . مراحل ابتدایی را در حجره روستای سوغانلو، زرگتن، پسوه،لیک بن و کانی باغ و… گذراندم.
اساتید برجسته ای که زیاد در خدمتشان مانده و به تلمذ و کسب فیض پرداخته ام عبارتند از:
حاج ماموستا شفیع برهانی،ماموستا محمودی،ماموستا عبداللہ سرخابی،حاج ماموستا سیدنورالدین واژی،ماموستا محمدامین مشهور به سمالوک،ماموستا محمد عزیزی ،ماموستافتاح یوسفی گرگول . تا اینکه بعد از طی کردن فراز و نشیب های دوران طلبگی و دست و پنجه نرم کردن با مشکلات در نزد استاد شهیر مرحوم حاج ماموستا محمد بداقی بعد از دوسال کسب فیض در خدمتشان مفتخر به دریاف اجازه افتا و تدریس شدم. بعد از دریافت اجازه نامه برای اولین بار در روستای قلعه تراش (پیران) شروع به کار تبلیغ و تدریس و ارشاد کردم ،مدت ۱۷ سال در آنجا ماندگار شدم. و اینک ۱۳ سال است که در مسجد یارغار{دونه خور} یکی از محله های پرجمعیت پیرانشهر موسوم به کهنه خانه در خدمت مردم و طلاب هستم.
علت رفتن من به طلبگی این بود که پدر و مادرم مذهبی بوده و شدیداً به دینداری و خدمت در این راستا علاقمند بودند ، که این نشأت گرفته از دین و ایمان و باور آباء و اجدادم بود که جگرگوشه های خود را جهت خدمت به دین به مساجد و حجره ها گسیل می نموده اند.
✅ استاد، از مشکلات و موانع دوران تحصیلاتیتان برای خوانندگان «سوزی میحراب» بگویید؟
-دوران تحصیلی ما با رونق و علاقه ی زیاد به خواندن علوم دینی در راه خدمت به دین و روش نبی اکرم (ص) همراه بود و بدینگونه همه موانع را پشت سر می گذاشتیم ،ولی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دست اندازهای زیادی برای ناامید کردن طلاب علوم دینی نمایان شد ؛ ظهور افکار انحرافی سیاسی علیه دین،پیدایش رسانه های انحرافی و فرهنگی وارداتی ،وجود فکرهای سیاسی دینی و مذهبی ….و تبلیغ بی انصافانه و مغرضانه علیه طبقه روحانی و طلاب ،عدم وجود فکری اساسی از اول تا حال در کردستان برای بقا وتثبت و دوام حجره ها از لحاظ سیاسی و اجتماعی و معیشتی و نحوه ی مدیریت آن ، ناامیدی از آینده و تبلیغ بر آن و ترفندهای مکارانه برای از بین بردن حجره ها و به انزوا کشاندن علمای دینی آن هم با انواع و اشکال و حیله های گوناگون ….. این نمونه ها بخشی از مشکلات و نابسامانی های دوران تحصیلی بنده بود .
✅ مزایا و محاسن تدریس در حجره های سنتی را در چه می بینید؟
مزایا و محاسن تحصیل در حجره های قدیم با جدید قابل شمارش نیست ! از مزایای مدارس قدیم می توان به این موارد اشاره کرد :
۱- حجره های سنتی قدیم مکان و تربیتگاه انسان سازی بوده اند ،از لحاظ فکری و ارزش های اخلاقی ،ادب وحیا،احترام و تقویٰ که می توان گفت هر طلبه ای نماد واقعی دینی بود .
۲ – حجره های گِلی و فرسوده قدیمی و دور از هر امکانات جزئی با نور معنویت الهی منور بوده اند که جلوه ی آن در قلوب علمای کردستان نمایان و آشکار بود.
۳- حجره های سنتی آن زمان دانشکده های مترقی عصر خود بوده اند که دانشگاه های مجلل و پر از امکانات دنیا در قبال عالمان پرورش یافته این حجره ها سر تعظیم فرود می آوردند و از لحاظ تربیتی و اخلاقی و ادب همچون آموزشگاه نظامی بوده اند و از لحاظ حفظ امانت و دلپاکی و تقویٰ و حفظ اسرار و کرامت مردم روح جان مردم بوده اند؛ مقایسه حجره های سنتی از لحاظ تربیتی با حجره های امروزی بسان مقایسه آسمان و ریسمان است.
✅ آیا پس از اتمام دروس حوزوی، به تحصیل علوم دینی و یا علوم دیگر ادامه دادید ؟
همان گونه که اشاره کردم بنده بعد از فارغ التحصیلی – در خدمت استاد عالیقدر حاجی ماموستا محمد بداقی در شهرستان پیرانشهر – به روستای قلعه تراش رفتم و ۱۳ سال تمام و بدون وقفه در خدمت مردم و طلاب بودم.- و به همین خاطر نتوانستم به تحصیل علوم جدید و دانشگاهی بپردازم-
✅ استاد،از آثار و تألیفاتتان بگویید، تا کنون چند کتاب و جزوه تألیف نموده اید و آیا اثری یا آثاری آماده ی چاپ داری؟
– در واقع به علت مشکلات و مسئولیت خانواده فرصت ادامه تحصیل در علوم آکادیمی و دانشگاهی نداشتم ، ولی شکر خدا از سعی و تلاش و کوشش غفلت ننمودم و به تألیف و ترجمه علاقه مند بودم. این بود که در این راه قدم برداشتم و به توفیق خدای متعال موفق به خلق آثار ذیل شدم:
۱- تحقیق در شناخت – شخصیت – حضرت عثمان رضی اللہ عنہ .
۲- چهار صفت ابوبکر صدیق رضی اللہ عنہ .
۳- باغی گۆلان بو ناسێنی خودا
۴- جلیس المتقین من آثار الانبیاء الصالحین{۳جلد}
۵- أصحاب از دیدگاه حضرت علی رضی اللہ عنہ
۶- ترجمه ألف معجزه من معجزات الرسول به زبان کردی
۷- ترجمه مؤذن الرسول بلال حبشی به زبان کردی
۸- ترجمه کتاب التصوف والطرق الیه عبدالرزاق نوفل به زبان کردی
۹- ترجمہ الاستعداد الیوم المیعاد إبن حجر العسقلانی به زبان کردی.
۱۰- مولودنامه
۱۱- تعددنماز جمعه
۱۲- بیوگرافی امام جعفر صادق علیہ السلام .
✅ عدم وجود مدارس علوم دینی در سطحی وسیع در کردستان را معلول چه عواملی می دانید؟ چرا بیشتر این حجره ها تعطیل شده اند ؟
– برچیده شدن حجره ها در شهر و روستاها در منطقه و کوردستان به طور کلی زایده تحولاتی سیاسی بوده است که در کردستان بعلت وجود نشانه های خفته ای احزاب لائیک و تبلیغ گسترده زیر زمینی آنها علیه دین و رهروانش تا حدی نتیجه ای منفی را ببار آورده و بعلت اینکه روحانیون منطقه کردستان از هرگونه پشتوانه ی سیاسی محروم بوده اند و می توان گفت که پر آسیب ترین قشرجامعه هستند و از طرف دیگر تمام سیاست های حاکم بر جو کردستان را بر دوش آنها انداخته اند در حالیکه روحانیون کردستان از کلیه مزایای نظامی سیاسی و دولتی محرومند بلکه با عناوین متنوعی آنها را از صحنه خارج می کنند و هر روز با فشارهای سنگین اقتصادی و سیاسی و فرهنگی و معیشتی دست به گریبان بوده و از این مسؤلیت عظیم فرهنگی دینی کاسته علاوه بر این دردهای نوظهور و افکارهای متفاوت دینی به نام اسلام در سطح منطقه با پیشنهادی متضاد چهره و سیمای پاکی طلاب و روحانیون را در انظار عموم مردم زشت نشان داده و از طرف دیگر نفوذ دسته های استعماری و استبدادی و تعصبات نژادی و مذهبی و سیاسی قدرت های منطقه ای تمام توان خود چه از لحاظ فکری و رسانه ای و فرهنگی و تبلیغی و دخالت های بی مورد ظاهراً و باطنی ،مستقیم و غیرمستقیم در تعطیلی حجره های دینی سهم بسزایی داشته است .
✅ وضع معیشتی و معنوی علمای دینی کردستان را چگونه می بینید؟
علما و روحانیون منطقه کردستان ایران بعلت وابستگی معیشتی تمام عیار به مردم ، خودکفائی خود را در کلیه جوانب از جمله : فرهنگی،عقیدتی،اجتماعی ،تبلیغ و ارشاد… را از دست داده است . آری وضعیت معیشتی متکی به مردم هیچ گاه در راستای قداست و کرامت آنها نبوده و نیست ،همین وضعیت نابسامان مالی تأثیری عمیق بر معنویات ماموستایان نهاده که متأسفانه همین اتکاء به مردم ابزار تبلیغ دشمنان دین بوده علیه ماموستایان که آنها را سربار جامعه و مفت خور قلمداد می کردند و از طرف دیگر این وابستگی ماموستایان را مدیون و مقروض تاک تاک مردم نموده به طوری که استقلال فکری و معنوی را وی سلب نموده ؛ با این طرز فکر هر جا فتوای فقهی و عملکرد ماموستایان برخلاف میل آنان باشد ،هتک حرمت شده و از مسجد هم وی را بیرون می کنند. این طرز تفکر و اندیشه و یا به عبارتی دیگر ارباب و رعیتی و چشم انتظاری مالی ماموستایان در قبال مسؤلیت محوله ،معنویت ماموستایان را سست نموده که طلبه جوان امروزی در آینه دورنمای آینده زندگی خود را این چنین مشاهده می کند.
✅ متأسفانه شکاف نسبتاً عمیقی بین علمای کردستان و جوانان و مساجد صورت گرفته است ،علل و عوامل این شکاف را در چه می بینید؟
– شکاف و اختلاف فکری و نظری در بین ماموستایان در کردستان را اگر موشکافی کنیم می توان به این موارد ذیل اشاره نمود :
۱- وابستگی به جریان های اجتماعی و سیاسی و گاها مذهبی.
۲- عدم متکی به اصول دین،متکی بودن بر قال و قیل.
۳-خودپسندی و حسادت
۴- نفوذ مؤثر در بین این قشر و ساده نگری و دل پاکی آنان از هر لحاظ !
۵- نبود مرجعیت شورای رهبری که اصل دین است
۶- تواضع و کرنش و ذلت ماموستایان در مقابل افرادی به نام اولیاء ، که خود جانشین انبیاء است این نگرش و ساده لوحی وجه ی علماء کرام را بطور کلی در جامعه کاهش و مخدوش نموده .
۷- عدم اعتماد بنفس درقبال ناهنجاری ها و سکوت جمعی در مقابل این همه تبلیغات گروه و ستمها یکی بنام دین و ….
۸- جلوه دادن فروعیات و سکوت در برابر اصل دین .
۹- با این که (علماء امتی کانبیاءبنی اسرائیل )ولی تا بحال در قبال جامعه خود این مسؤلیت سنگین دینی و دنیایی را نادیده گرفته اند.
۱۰- قضاوت بی مورد و بدور از اخلاق و انصاف بیشتر دوستان در قبال هم نوع خودش با القاب وهابی ،اخوانی،مکتبی و تکفیری خصوصاً در عصر کنونی بدون بررسی وضعیت و یا تأمل در آیه { ان جاء فاسق بنبأ فتبین…..} این طرز تفکرات و تعقل ، خواسته یا ناخواسته که کار دشمنان دین و دوستان ناباب است لطمه ای جبران ناپذیری بر ارتباطات ماموستایان آورده که باعث شکاف عمیق بین جوانان و دانشجویان و علمایان کردستان و مسجد شده است .
✅ استاد اگر سخن ناگفته ای باشد با جان و دل می شنویم ؟
ضمن تقدیر و تشکر از جنابعالی بابت فراهم کردن بستر گفتگو برای حضرتعالی و مدیر و مؤسس سایت سوزی میحراب و نویسندگان و خوانندگانش از خالق هستی آرزوی موفقیت و شادی و سربلندی را خواستارم .
توصیه بنده برای سایت وزین سوزی میحراب { اوصیکم بتقوی الله } است بخاطر خدا و در خدا و تبلیغ واقعی دین قدم بردارید و از هرگونه اختلاف و کشمکش های مذهبی و فکری و عقیدتی دوری جوید و تنها متکی به قرآن و سنت باشید ، استقلال کاری خویش را حفظ نموده کما اینکه تا به این لحظه زیر هیچ چتری نبوده و در راه رهائی انسان ها و اتحاد و همبستگی مردم قدم بردارید و بس .
والسلام علیکم ورحمه الله وبرکاته
مصاحبه کننده : عبدالله علی پور