تاریخ

پرده کعبه

یکی از سوالات اکثر حجاج سرزمین وحی پس از زیارت خانه خدا این است که چرا پرده خانه کعبه سیاه است؟ نخستین بار چه کسى به خانه کعبه سیاه پوشاند؟

سالانه به طور متوسط 10 تا 11 میلیون نفر زائر از کشورهای مختلف جهان اسلام برای زیارت مسجد نبی (ص) و بیت الله الحرام به عربستان سعودی عزیمت می‌کنند.
یکی از مهمترین ویژگی‌هایی که چشم هر زائر مسلمانی را به خانه کعبه مجذوب می کند، رنگ سیاه پارچه های نصب شده در اطراف خانه خدا است.
بر این اساس این سوال اساسی مطرح می شود که چرا پرده خانه کعبه سیاه است؟ نخستین بار چه کسى به خانه کعبه سیاه پوشاند؟
در قرآن کریم درباره رنگ پرده کعبه موضوعی نیامده است و از نظر تاریخى نیز درباره رنگ پرده کعبه آگاهى زیادى وجود ندارد.
درباره پوشش و پرده کعبه بنا بر آنچه در برخى روایات‏ آمده، نخستین بار حضرت اسماعیل بر کعبه پرده انداخت‏، اما راویان اخبار (مورخان) بر این باورند که سلطان یمن اسعد بن تبع حمیرى نخستین کسى بود که در عصر جاهلى کعبه را ابتدا با پوششى از چرم و سپس با پارچه ‏هاى مخطط حریر یمنی پوشاند.

وبعضی غیر این رونقل کردن به این معنی که درزمان رسول الله صلى الله عليه وسلم خود آن راپوشانده وخلفا هم همین کار روکرده اند .

بنابر صحیح ترین روایات ؛

بعد از زوال خلافت عباسی درسال ( 656 هجری 1258 م ) پوشش از مصر یا یمن آورده می شد .
ملک اسماعیل قلاوون 3 روستا دراطراف قاهره رابرای درست کردن پوشش وقف کرد سپس سلطان سلیم خان عثمانی 7 روستای دیگر رابه خاطر تشویق درکار درسال 947 هجری به آن اضافه کرد و…… در سال ( 1343 هجری/1924 م ) به علت مشکلات وحوادث ناگواری بین این دو کشور متوقف شد . که بعد از آن ملک عبدالعزيز آل سعود برای پوشاندن خانه کعبه درخودعربستان اقدام به ساخت پرده کعبه کرد.

کارخانه ساخت پوشش خانه کعبه ؛

در سال 1329 هجری 1972 م) ملک فهد بن عبدالعزيز آل سعود – سنگ بنای کارخانه را گذاشت در آن هنگام ایشان جانشین دوم ریاست مجلس وزراء و وزیر داخلی بود وسپس درسال (1397هجری /1977 م ) زمانی که ولیعهد بودبه افتتاح آن پرداخت ، و ازآن موقع کارخانه برای ساختن پوشش به طور سالیانه اقدام می کند .
البتہ علاوہ بر آن مهم ترین کارهای آن عبارتند از ؛
پرده داخلی خانه کعبه وپرده مخصوص حجره نبوی شریف، و….
بعضی از این چیز ها به مهمان های مملکت تقدیم می شود.

کارخانه ساخت پوشش مساحت صد هزار متر مربع را اشغال می کند و درآن بیشتر
از ( 240 ) کارگر مشغول به کار است واین کارخانه تحت نظارت اداره کل عمومی امور مسجد الحرام ومسجد النبی است .

ویژگی های پوشش پرده !!

از حریر طبیعی خالص بافته شده که بارنگ مشکی رنگ شده است وبر تمام پوشش به شکل رقم ( 7 ) وصورت متصل تکرار شده ومتصل عبارات زیر دوخته شده اند

لاإله إلا الله محمد رسول الله ، سبحان الله وبحمده سبحان الله العظيم، ياحنان، يامنان .

پوشش پرده کعبه ؛

از پنج قطعه درست شده است که چهارتا از آنها جهات چهارگانه خانه کعبه رومی پوشاند وقطعه پنجم پرده ای است که روی درب گذاشته می شود.
در درست کردن آن (47) طاقه پارچه بکار رفته که طول هریکی ازآنها( 14 ) متر وعرض آن ( 95 ) سانتی متر می باشد .

ارتفاع پوشش ؛ 14 متر

وزن حریر بکار رفته ؛ 670 کیلوگرم

عرض چادرازطرف درب ؛ 11/68 متر

بین رکن یمانی وحجرالاسود ؛ 10/18 متر .
جهت حطیم ؛ 9/90 متر

بین رکن یمانی وثمانی ؛ 12/ 04 متر

مساحت سطح پوشش ؛ 658 مترمربع
کمربند پوشش کعبه ؛

یک سوم بالائی پوشش را ازهرطرف به طول 45 متر وعرض 95 سانتی متر احاطه کرده است که آن قطعه هنر زیبائی است که به پوشش ارزش وزیبائی وجلال می دهد .
آیات عظام ، با خطی ثلث مرکب نوشته شده که با قابی از نقش ونگارهای اسلامی که به شکل های واضح با رشته های نقره ای زراندود شده احاطه شده است .
ودر( 16 ) قطعه تنظیم شده است که در هرطرف خانه کعبه چهار قطعه است .

چندنمونه از نوشته های پرده کعبه

در جهت درب ملتزم ؛

( 289 سانتیمتر ) بسم الله الرحمن الرحيم، وإذ جعلنا البيت مثابة للناس وأمنا واتخذوا من مقام ءابراهيم مصلى. …
جهت مقابل درب کعبه ؛
( 328 سانتیمتر )
بسم الله الرحمن الرحيم ، نبي عبادى أنى أنا الغفور الرحيم

جهت حطیم ؛
(323 سانتیمتر )
بسم الله الرحمن الرحيم ، الحج أشهر معلومات فمن فرض فیهن الحج فلا رفث ولا فسوق ولا جدال في الحج

آنچه زیر کمربند است ؛
درهرگوشه ای پوشش های دوقطعه و 3 قندیل غیر از جهت باب ملتزم یافته می شود که درآن یک قطعه بزرگ که اهداء نامیده می شود وجود دارد تاتعدادها 7 و 12 قندیل شود ودرهر پایه ای از پایه های پوشش قطعه مربع شکلی که صمدیه نامیده می شود است که در آن سوره اخلاص نوشته شده است ومساحت هریکی ازآنها(85*82=6970)سانتیمتر می شود .

پرده درب کعبه ؛

برقع نامیده می شود وتابع پوشش است که ف

عبدالله علی پور, [۰۸.۰۹.۱۵ ۲۳:۲۹]
قط نقش ونگارهای داخل آن، آن را از بقيه پوشش جدا می کند .ارتفاع آن ( 6 / 3 متر و عرض آن 3 /30 متر ) است

درحاشيه آن داخل (8 ، دایره الله ربی)
ودر وسط آن داخل (3 ، دایره حسبی الله) ودراطراف آن سوره فاتحہ (داخل 10) دایره نوشته شده است.
دربالای پرده ( قد نرى تقلب وجهك فى السماء فلنولينك قلبه ترضها. ..) نوشته شده است وزیر آن آية الكرسي وپائین آن ( بسم الله الرحمن الرحيم، لقد صدق الله رسوله الرءیا بالحق لتدلخن المسجد الحرام إن شاء الله ءامنین. …) سپس سوره إخلاص و…..

پس از آن نیز قریشیان به کمک هم پوشش کعبه را تأمین میکردند و کعبه با چادرهاى خز زرنگار سبز و زرد و باکتان نازک پوشیده می‏شد.
در همین حال به نقل از عباس بن عبدالمطلب نقل شده است: رسول خدا صلى الله علیه و آله در حج خود بر خانه کعبه جامه گران ‌بهاى سیاه پوشاند.
در روایت ابن سعد، نوع پارچه مشخص نشده است، اما واقدى می‏گوید: پارچه‏ ها یمنى بود.
پرده کعبه در روایات داراى اهمیت فراوانى است و در برخى روایات از آن تعبیر به دامان خداوند متعال شده است که هر کس دست در آن دامان زند و به آن پناهنده شود در امان می‏ماند.
تنها رسول خدا صلى الله علیه و آله پس از فتح مکه مکرمه که اهل آن را بخشید در باره عبداللَّه بن خَطَل فرمود: عبداللَّه را بکُشید، گرچه به کعبه پناه برده باشد.

کعبه خود رمز توحید ویگانگی – رمزی بودن آن – کسی که پرچم کشور خودرا احترام می کند بخوبی آگاه است که آن پرچم، بخود خود ، یک تکه پارچه بیشتر نیست، اما درضمن احساس می کند که پارچه مزبور نشان دهنده همه عظمتها وبزرگیهای مورد افتخار وطن او می باشد ودقیقترین احساسات ملی راتصویر می کند وبنابراین کعبه هم بمنزله پرچمی است که خداوند، برای نمایش مفاهیم برادری وزیباترین جلوه های وحدت انسانی واستواری هرچه بیشتر آن، درزمین قرار داده است .

والسلام عليكم ورحمة الله

تهیه و تدوین ؛ عبدالله علیپور
منبع تاریخ مکه مکرمه
التاریخ القویم
تاریخ الکعبہ المعظمه

نمایش بیشتر

عبدالله علی پور

@نویسنده و مترجم @ آذزبایجان غربی - نقده @ شغل : دعوتگر دینی و فعال اجتماعی - مدیر کانال تلگرامی @sozimihrab

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا