اصول

پیام های روحی و معنوی حج

 

حج مظهر  فداکاری ، اخلاص ، خداباوری و خدا محوری است و زائران بیت خدا در آنجا درس انسان بودن می آموزند و این سفر میمون و مبارک در پیراستگی آنان از آلایش های  دنیا و آراستگی شان به زیور عشق و محبت و اخلاص و رسیدگی و فرزانگی نقشی تاثیر گذار دارد .

آنگاه که جوشش عشق حق در نهاد انسان فوران می کند و وجود انسان مسلمان را شور و شوقی بی مانند فرا می گیرد ، باشتافتن به سوی خانه خدا می تواند به مرادش برسد و در این حرم انس و محبت عرض حال کند و اشک شوق بریزد .

اسلام به اجتماع مسلمانان اهمیت داده و برای آن برنامه ریزی کرده است ، چنانکه روزانه پنچ بار در مسجد گرد هم می آیند تا ضمن عبادت و بندگی خدا از حال یکدیگر باخبر شوند ؛ سپس هر هفته در اجتماعی بزرگتر در روز جمعه یکدیگر را ملاقات می کنند ، و هر سال دوبار در اجتماعی گسترده تر در نماز عید کنار هم جمع می شوند ، و پس از آن در اجتماعی باشکوه تر و بسیار بزرگتر  در مراسم حج یکدیگر را دیدار می کنند .

در این اجتماع چند میلیونی مسلمانان از سراسر دنیا در سرزمین وحی گرد هم می آیند تا با رب کعبه میثاقی دوباره داشته باشندوپیوسته ایمانشان را تجدید و مستحکم کنند .در این اجتماع بزرگ مسلمانان از طیف ها و قومیتهای گوناگون و با رنگها و نژادهای متفاوت و از طبقات مختلف جمع می شوند تا ثابت کنند که در اسلام چیزی به نام تبعیض وجود ندارد و معیار ارزشمندی انسان  تقوا ، ایمان و معرفت خداوند است . این اجتماع بزرگ این امکان را به مسلمانان می دهد تا برنامه های مثبت را از یکدیگر الگوبرداری کنند و از حال هم آگاهی یابند و در حد امکان با یکدیگر تعاون و همکاری و همفکری دینی ، علمی ، اقتصادی و …داشته باشند و بتوانند توطئه های تفرقه افکنانه دشمنان را خنثی کنند .

در حج دستور شریعت است که حاجی لباس احرام بپوشد ، یعنی همواره تلاش مسلمانان بر آن باشد تا مانند لباس سفید از آلودگی های گناه و معصیت دوری جویند و با قلب و جانی پاک و صاف به سوی خداوند بشتابند و هرگاه زنگار گناه لباس قلب شان  را آلوده کرد با توبه و انابت آن را صیقل داده لباس تقوا و طهارت برتن کنند.

طواف کردن دور کعبه این درس را می دهد که مسلمانان باید خدا را محور و مرکز توجه خویش قرار دهند و تنها او را قبله آمال خود بدانند و بدون چون و چرا در عبادت و بندگی او بکوشند .طواف کعبه تصویر گویای این واقعیت است که مسلمانان باید دور یک محور اصلی بچرخند و به ریسمان محکم الهی چنگ بزنند تا در کشاکش بی عدالتی های زمانه هویتشان محفوظ بماند و یگانگی خداوند را در هر حال و هرجا مدنظر داشته باشند .

سعی بین صفا و مروه نیز این نکته را تعلیم می دهد که انسان همیشه در زندگی برای غیر خدا و دنیا در حال دوندگی است ، اما دویدن و حرکت کردن به سوی خدا و در جهت رضای خدا و نیز بدود و حرکت مجدانه داشته باشد .

توقف در میدان بزرگ عرفه آموزش بندگی و دلدادگی به خدا است ؛ توقف و انتظار در میدان عرفات میدان حسر و روز حساب و کتاب را در ذهن ها ترسیم می کند و گویای این واقعیت است که بندگان باید همواره چشم امید به سوی رحمت های نامتناهی خداوند داشته باشند و الطاف او را انتظار داشته در بارگاه او بندگی و درماندگی و عاجزی خویش را به نمایش بگذارند تا مشمول رحمت های او گردند .

رمی جمرات و پرتاب کردن سنگ به سوی شیطان ونیز  کردارهای بس آموزنده  است تا یک فرد مسلمان همواره در گیر و دار مبارزه با شیطان های جنی و انسی باشد  .سه روز پیاپی این عمل را تکرار می کند تا برای همیشه   دشمنی شیطان را در سر داشته و انزار و تنفر خود را با زدن سنگریزه به او اعیان سازد .

ذبح کردن  حیوان یعنی دادن  قربانی برای  خدا

و زنده کردن سنت ابراهیمی.یعنی هر آنچه داری از آن خداست و برای رضای او مال خود را فدا کنی .

تراشیدن و حلق موی سر نیز نشانه کمال اطاعت و بندگی خداوند و بیانگر این واقعیت است که بایستی اندرون و افکار خود را از سرکشی ها و آزمند های نفسانی پاک کرد و ریشه های نفسانی را از بیخ برکند .

خداوند دستور داده تا در دوران حج از گناه و درگیری به طور کامل پرهیز شود و این دستور در واقع آموزش زندگی مسالمت آمیز و انسان گونه است .این دستورات در واقع برای شکل گیری زیر بنای یک زندگی همراه با آرامش است .

ونیز از آزار و آسیب  نرسانیدن به حیوانات و گیاهان محدوده حرم از موارد ی است که حاجی باید رعایت کند و این دستور نیز بر مبنای تشکیل یک جامعه سالم و آرام و به دور از هرگونه تجاوز و تعدی به حقوق دیگران استوار است .

یکی از موارد مهم حج تلبیه گفتن و تسبیح و تکبیر گفتن است ؛

تلبیه یعنی اعلام حضور در بارگاه خداوند و هر لحظه مطیع دستورات او بودن .

حاجی موظف است تا چنین کلماتی را بارها تکرار کند تا اطاعت خداوند در عمق قلب و ذهن او جای گیرد و همواره در اندیشه فرمانبرداری خداوند و اطاعت او باشد .

گفتن تسبیح

و تکبیر  نیز یعنی یک فرد مسلمان همواره باید در فرازو فرودهای زندگی از یاد خدا غافل نباشد و در پستی ها سبحان الله بگوید و در بلندی ها الله اکبر .

مراسم حج جلوه گاه عظمت و ربوبیت خداوند و برنامه ای نظامند برای تربیت فکری و عملی انسان است و هرکس با رویکردی خداجویانه راهی این سفر ممنون و مبارک گردد و آگاهانه گام در خاک بطحا زند ، گوهر وجودش از عشق حق لبریز شده و پله های قرب الهی را به راحتی به سرعت می تواند طی کند.

بیان عزیزی /پاوه

نمایش بیشتر

بیان عزیزی

استان کرمانشاه - پاوه مترجم - نویسنده

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا