علامه عبدالهادی افخمزاده و دیدگاه های مترقیانه اشان(3-2)
نگاهی به زندگی و تلاش های دینی و اصلاحی عالم فرزانه ملا عبدالهادی افخمزاده
- از آغاز طلبگی تا از کار افتادگی مطلق حتی زمانی که دست هایش به شدت میلرزید باز از مطالعه و تحقیق و یادداشتبرداری غافل نبودند.
- معرفی دین در قالب های قابل فهم برای عموم اقشار جامعه.
- تدریس دروس دینی بر اساس منهجی که به جای دانشمندان عربیدان، عالم اسلامشناس و قرآنی پرورش یابد.
- پایهریزی برنامه منظم علمی و پرورشی برای طلاب
- تغییر در اجازهنامههای پایان تحصیلات طلاب
- بازداشتن روستاییان از امور بدعت و ناپسند و غیراخلاقی در مراسم عروسی و عزاداری
- رواج خطبه نماز جمعه به زبان کردی برای اولین بار در کردستان ایران
- احیای مراسم مولودیخوانی به نحوی که معرّف مقام شامخ رسالت باشد
- سخن گفتن و نوشتن درباره عدالت اجتماعی و دموکراسی و حقوق مردم
- توجه خاص به قشر زنان
———————————————————————————–
نوآوری و بدعت شکنی های علامه افخم زاده
احیاگری و اصلاح در اسلام با رفرمیست در فرهنگ مغرب زمین تفاوت دارد.
اصلاح مقابل إفساد و مصلح در برابر مفسد است، چنانکه حدیث نبوی از غربای دین به «یصْلحونَ ما افسده الناس» تعریف میکند و یا در قرآن از زبان یکی از پیامبران «إِنْ اُرید الاَّ الإصْلاح» آمده است.
اصلاح اسلامی چیزی نیست جز اینکه ترکشدهها و ناشناختهها را در دین خدا کشف و آشکار و معرفی میکند، بنابراین او یک نوآور است و ساختهها و بافتههای بیگانه از اسلام را که از افکار بشری برخاسته است از اسلام میزداید، بنابراین او یک بدعتشکن و پالایشگر است.
مصلح عالیمقام حاج ملا عبدالهادی افخمزاده رحمهالله در هر دو زمینه فوق گام های مؤثری برداشتهاند.
اکنون به طور اجمال به اقدامات اصلاحی و تأثیرات فکری ایشان در جامعه میپردازیم:
۱ـ ایشان برخلاف علمای بزرگوار کورد که در قرن اخیر کمتر به تصنیف و تألیف پرداختهاند ایشان از آغاز طلبگی تا از کار افتادگی مطلق حتی زمانی که دست هایش به شدت میلرزید باز از مطالعه و تحقیق و یادداشتبرداری غافل نبودند.
۲– توجه به قشر جوان و حتی کودکان در فراگیری مسائل دینی در قالب کتاب و حتی شعر و سرود.
۳– سادهنویسی و سادهگویی و طرح و معرفی دین در قالب های قابل فهم برای عموم اقشار جامعه.
۴ـ تغییر سیستم آموزشی طلاب و تدریس بر اساس منهجی که به جای دانشمندان عربیدان، عالم اسلامشناس و قرآنی پرورش یابد، ارزش علوم غایی که فهم قرآن و سنت است برتر از علوم آلی(همچون صرف، نحو، بلاغت، منطق و فلسفه) باشد و علوم آلی هم اهمیت خود را داشته باشد.
۵ـ پایهریزی برنامه منظم علمی و پرورشی برای طلاب و متعهد کردن آنان به اجرای برنامههایی چون حفظ قرآن و حدیث رسولالله(ص) و شرکت در نماز جماعت صبح.
۶ـ تغییر در اجازهنامههای پایان تحصیلات طلاب که از نظر توصیه به وظایف دینی و اجتماعی و اخلاقی از اجازهنامههای معمول پربارتر بوده است.
۷ـ بازداشتن روستاییان از امور بدعت و ناپسند و غیراخلاقی در مراسم عروسی و عزاداری و تفریحات ناسالم و جایگزین کردن برنامههای تفریحی سالم و ورزشهای محلی که خود نیز در آنها شرکت کرده است.
به طور کلی به همه از افراد خانواده تا دیگران نسبت به انجام واجبات و اجتناب از محرمات جدی و سخت گیر بوده است.
۸ ـ معرفی چهره اصیل و حقیقی اسلام به دور از خرافات و تعصبات فرقهای در تمام بیانات و نوشتجاتش.
۹ـ رواج خطبه نماز جمعه به زبان کردی برای اولین بار در کردستان ایران با نثری مسجع و زیبا.
۱۰ـ احیای مراسم مولودیخوانی به نحوی که معرّف مقام شامخ رسالت باشد و بیرون آوردن آن از حالت خشک و اشرافی و انگیزه بخشیدن برای تحرک و مبارزه با شرک و فساد به طوریکه مولودنامه تهیه شده ایشان از بهترین مولودنامههای موجود است.
۱۱ـ سخن گفتن و نوشتن درباره عدالت اجتماعی و دموکراسی و حقوق مردم که این پدیده در نیم قرن پیش در محیط بسته و دور افتادهای چون کردستان آن هم از زبان یک پیشوای مذهبی بیسابقه بوده است و نشانهای از آگاهی وسیع ایشان نسبت به مسائل روز جهانی بوده است و بیانگر روحیه حقطلبی و عدالتخواهی این شخصیت بزرگ اسلامی است.
۱۲ـ اقدام به بریدن و ریشهکنی درخت «ویله» در منطقه افشار کردستان که حالت تقدیس و پرستش به خود گرفته بود و مغایر با اصل توحید و از بقایای مذهب فیتیشیسم (جانگرایی) میباشد.
۱۳ـ توجه خاص به قشر زنان و تأسف بر بیخبری آنان، و نوشتههای مخصوص برای این طبقه و اصلاح مسائل فراوانی در زمینه ازدواج و طلاق و ارث که در آنها حقوق بانوان تضییع شده بود و فتاوای ایشان به تبعیت از قرآن و سنت و در جهت حفظ قوام خانواده و کرامت انسانی مشهور است و همیشه مراجعین فراوانی برای استفتاء از کردستان ایران و عراق به خانه ایشان میآمدند و حتی در سال های بیماری و اواخر عمر ایشان در نامهای از سوی ملا عبدالکریم مدرس یکی از علماء برجسته کردستان عراق با توجه به تخصص ویژه ایشان در امر طلاق تقاضای ارسال رسالهای در این زمینه شده است.
۱۴ـ آگاهی وسیع نسبت به مذاهب مختلف اسلامی و حتی نحلههای انحرافی همچون بهاییگری و مسیحیگری و کسرویگری.
منبع : هیوا