معنای صلوه قسمت پایانی
موسی و ماموریت “صلوه”!؟
همانطور که ذکر شد، جان ِ کلام و جوهر معنائی “صلوه”، “روی آوردن و توجه کردن بخدا” است، در روزگاری که همه رویکردها بسوی فرعون بود، همه پیرو منویات ملوکانه او بودند و یاد و نام او در هر کوی و برزنی برده می شد، آیا معرفی خداوند خودش را به صفت یکتائی (توحید) و توصیه موسی (ع) به برپائی صلوه برای (احیای) یاد خدا، همان ماموریت اصلی او برای نجات بنی اسرائیل از ننگ و نکبت اسارت ِ در نظام فرعونی نبوده است؟! و در اینصورت “صلوه” مفهمومی فراگیر بر همه حق طلبی ها، عدالت خواهی ها و خداجوئی های خالص دارد! بار دیگر به سروش خداوند به حضرت موسی که پیامی به همه انسانهاست، نگاه کنید:
اننی انا الله لا اله الا انا فاعبدنی و اقم الصلوه لذکری
اقامه “صلوه” برای (احیاء) “ذکر” خدا، ابعادی گسترده تر از عبادت فردی دارد، این ماموریتی عظیم و اجتماعی است که با زدودن ذکر ِ ظالمان ِ زورمدار، زرپرستان دنیاطلب و تزویرگران زهد فروش، یعنی همان تثلیث تاریخی هامان، قارون و فرعون تحقق می یابد و بهمین دلیل است که حضرت موسی، همکاری برادرش هارون را برای چنین مقابله ای که در فرهنگ قرآن “تسبیح و ذکر” نامیده شده است، از خداوند طلب می کند:
»… واجعل لی وزیراً من اهلی، هارون اخی، اشدد به ازری، واشرکه فی امری، کی نسبحک کثیراً و نذکرک کثیراً« (طه:٢٩-٣٣)
«خداوندا، یاوری از کسانم برای من قرار ده، برادرم هارون را؛ پشتم را به (کمک) او استوار دار و او را در امر (رسالت) شریک گردان تا تو را فراوان “تسبیح” کنیم و “ذکر” بسیار نمائیم.»
شگفت اینکه موضوع “صلوه” در رسالت حضرت عیسی هم نقشی کلیدی ایفا کرده است. آیا هرگز به این نکته توجه کرده اید که اولین سخن حضرت عیسی در گهواره، پس از معرفی خود و اعلام نبوتش ابلاغ این پیام پروردگار بود که:
«… و اوصانی بالصلوه و الزکوه ما دمت حیاً» (مریم:۳١)
«مرا مادام العمر به صلوه و زکوه توصیه کرده است»
موضوع پی آمدن “صلوه” بعد از ایمان و ناشی شدن نماز از مشاهده نور حق را در آیات فراوانی می توان دید که تجربه موسی (ع) و عیسی (ع) یکی از آنها بود. به تعبیر قرآن کسی رستگار می شود که:
١- رب خویش را یاد کند.
۲- در نتیجه آن یاد کردن، صلوه را بجا آورد.
«قد افلح من تزکی و ذکر اسم ربه فصلی»
قسمت اخر .. پایان
منبع گرفته شده از مقالات و تفسیر عبدالعلی بازرگان؛ پژوهشگر و محقق و اساتید دیگر
ارسال: نایب نیکرفتار
