حدیثی را امام مسلم این گونه از پیامبر صلی الله و علیه و سلم نقل کرده است (من صَامَ رَمَضَان ثمَّ أتبعه سِتا من شَوَّال كَانَ كصيام الدَّهْر) هرکس ماه رمضان را روزه بگیرد و سپس به دنبال آن شش روز از ماه شوال را روزه بگیرد مانند این است که تمام سال را روزه گرفته باشد.
این بخش از حدیث پیامبر که روزه ماه رمضان و ۶ روز از شول معادل یک سال است را حدیث دیگری این گونه تشریح کرده است، امام نسائی در کتاب سنن کبری از ثوبان نقل کرده که پیامبر (ص) فرموده است: (ثم صيام شهر رمضان بعشرة أشهر وصيام ستة أيام بشهرين فذلك صيام سنة) روزه ماه رمضان برابر است با ده ماه و روزه ۶ روز از شوال برابر است با دو ماه که در محموع معادل یک سال تمام محسوب می شود.
🔹نکته دیگر درباره ۶ روز ماه شوال این است که این چند روه مانند سنت راتب بعد از نمازهای واجب است که به منظور جبران اشکالات احتمالی در نمازهای واجب تشریع شده است.
🔹 آیا این ۶ روز حتماً باید در ماه شوال باشد؟
پاسخ: طبق مذهب شافعی و حنبلی و به استناد ظاهر احادیث نبوی ثواب مورد نظر فقط با گرفتن آن ۶ روز در ماه شوال حاصل می شود.
ولی طبق مذهب امام مالک می توان این ۶ روز را در غیر ماه شوال روز گرفت، تازه اگر بتوان این شش روز روزه را به دهه ماه ذیحجه یا ذیقعده انتقال داد ثواب آن به مراتب بیشتر خواهد بود، به تعبیر دیگر هرچه فاصله آن شش روز با رمضان بیشتر باشد – بدلیل مشقت بیشتر – پاداش آن نیز بیشتر خواهد بود!
🆔 آیا باید آن ۶ روز را بلافاصله پس از روز عید فطر روزه گرفت؟
پاسخ: جمهور فقها معتقدند که مستحب است آن ۶ روز ماه شوال بلافاصله بعد از رمضان باشد.
⭕️اما امام مالک این پیوستگی را مکروه می داند. ابن رشد در کتاب مقدمات می گوید: امام مالک بلافاصله روزه بودن پس از رمضان را مکروه دانسته است آن هم به این دلیل که مبادا انسانهای نادان و اهل جفا این ۶ روز را بخشی از رمضان قلمداد کنند.
🟢 آیا این ۶ روز را باید پشت سر هم روزه گرفت یا خیر؟
پاسخ: شربینی در مغنی المحتاح می گوید: این سنت با روزه گرفتن آن ۶ روز به صورت پراکنده هم حاصل می شود ولی پشت سر هم باشد بهتر است.
🔹 آیا صحیح است همزمان این شش روز را به نیت سنت شوال و قضای رمضان روزه گرفت؟
پاسخ: فقها این کار را صحیح نمی دانند زیرا نیت قضای رمضان برتر است از نیت روزه شوال و هر کدام یک عبادت مستقلی به حساب می آید، بنابراین شخص روزه دار باید نیت خود را مشخص کند آیا در صدد قضای روزه است یا روزه سنت.
اما طبق نظر فقهای شافعی این کار درست است همانگونه که شربینی در مغنی محتاج آورده است.
🟢 آیا می توان قبل از قضای رمضان، شش روز شوال را روزه گرفت؟
✴️ پاسخ: در این باره سه نظریه وجود دارد؛
نظریه اول: طبق مذهب امام احمد ابن حنبل این کار حرام است، در کتاب« الموسوعة الفقهیة» آمده است: حرام است قبل از قضای رمضان، روزه سنت گرفت و جایز نیست قبل از قضای روزه رمضان روزه سنت گرفت و تازه باید ابتدا نسبت به قضای رمضان مبادرت کرد و اگر چنانچه نذری کرده باشد باید آن را پس از قضای رمضان انجام دهد.
نظریه دوم: این کار مکروه است، شربینی که یکی از فقهای شافعی است در کتاب مغنی محتاج این چنین آورده است: مکروه است برای کسی که باید روزه رمضان قضا کند، روزه سنت بگیرد.
نظریه سوم: فقهای حنفی این کار را جایز می دانند ، در کتاب الهدایه آمده است که صحیح است روزه فوت شده رمضان را با حوصله و شکیبایی قضا کرد و می توان در این فاصله روزه سنت گرفت.
✍ دکتر احمد عبدالکریم
ترجمه: یوسف ساجدی
┏━━━━━━ 💐 ━┓
🆔 @Sozimihrab 🕋
┗━ 🌹 ━━━━━━┛
