تاریخ

اسلام و میهن دوستی

 

ترجمه : ادریس اسلام نژاد

میهن دوستی از موضوعاتی است که سخنان زیادی پیرامون آن گفته شده و نظرات متفاوتی در مورد آن ارائه شده است، ولی متأسفانه عده ای گمان می کنند هرگاه سخن از علاقه و عشق به وطن و خاک و سرزمین مادری نمودی، بدان که از امت و دین اسلامی خارج شده ای !

 ولی اگر به درستی به آیات قرآن و فرموده های رسول گرامی اسلام (ص) دقت کنیم، در خواهیم یافت که میهن دوستی نه تنها از نظر دینی جرم (گناه) بحساب نمی آید، بلکه از وظایف دینی همه ما این است که سرزمین پدری و اجدادی خویش را دوست بداریم.

*خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: (للفقراء المهاجرین الذین أَخرجوا من دیارهم و أموالهم یبتغون فضلاً من اللهِ و رضواناً و ینصرون الله و رسولهُ أولئک هم الصَّادقونَ)حشر/۸ اموال«غنایم جنگی» از آن کسانی است که از خانه و کاشانه و اموال خود بیرون رانده شدند در حالی که فضل الهی و رضای او را می طلبند و خدا و رسولش را یاری می کنند؛و آنها راستگویانند.

آیه به مهاجرین اشاره دارد که از جانب اهالی مکه«بت پرستان» از شهرشان بیرون رانده شدند، چون آنها نیک سرشت و حق گرا بودند ولذا نمی توانستند در مکه زندگی کنند.

با توجه به این آیه از قرآن کریم و چندین روایات، بیرون رانده شدن و آوارگی از سرزمین آباء و اجدادی، سببی برای گرفتن غنایم جنگی می باشد که از غیر مسلمانان «بدون جنگ و درگیری و به علت فرار کافران» بدست می آید.

* خداوند می فرماید: (لا ینهاکم الله عن الذین لم یقاتلوکم فی الدین و لم یخرجوکم من دیارکم أن تبّروهم و تقسطوا إلیهم ان الله یحب المقسطین)

خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در راه دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمی‌کند؛ چرا که خداوند عدالت‌پیشگان را دوست دارد.

در این آیه، خداوند کسانی آشوبگر و ناپاک را از کسانی مسلمان و صلح طلب، جدا می کند و پروردگار به مسلمانان اجازه می دهد که با کافرانی که با مسلمانان در نبرد نبوده و آنها را از سرزمینشان بیرون نمی رانند، نیکی کنند؛‌ چون براستی خداوند نیکوکاران و عدالت پیشه گان را دوست دارد.

-حضرت باری تعالی در این آیه نیز اشاره به آوارگی و دربدر شدن از سرزمین مادری دارد.

رسول گرامی اسلام(ص) در این رابطه می فرماید: “عن ابن عباس (رض) قال: قال رسول الله (ص)- لِمکهِ ((ما أطیَبَک من بدرٍ و أُحبَّکَ الیَّ، و لو لا أنَّ قومی أخرجونی مِنکِ، ما سکنتُ غیرَکِ”

ای مکه ! ای سرزمین پاک، چقدر نزد من محبوب و دوست داشتنی هستی، سوگند به خداوند متعال اگر قوم و ملتم مرا بیرون نمی راندند تو را هرگز ترک نمی گفتم و نزد تو می ماندم.

-در آیین اسلام و نزد مسلمانان، برخی از اماکن،  جایگاه و اهمیت مخصوصی دارند و نسبت به دیگر مکانها، دارای برتری ویژه ای می باشند، شهر مکه نیز یکی از آنهاست؛ اما رسول اکرم(ص) علاوه بر این، علاقه ی خاصی به شهر مکه داشتند؛ چون سرزمین پدری اش بود و دوران کودکی و نوجوانی را نیز در آنجا سپری کرده بود.

*بدینسان دفاع از سرزمین اسلامی و (مادری) قبل از آنکه وظیفه ای ملی باشد، وظیفه ای دینی است.

-چنانکه پیامبر اکرم(ص) در جواب شخصی که از وی سؤال کرد فرمود: «عن عبدالرحمان عن أبی هریره قال: جاءَ رجل الی رسول الله فقال یا رسول الله. أرأیت إن جاءَ رجُلٌ یریدُ أخذ مالی قال: فلا تعطیه مالک. قال إن قاتَلَنِی قال قاتلهُ. قال أرأیت إن قَتَّلنِی قال فأنت شهیدٌ قال أرأیت إن قتَّلتُهُ قال هو فی النارِ. أخرجه مسلم

ابوهریره (رض) می گوید مردی از رسول خدا(ص) سؤال کرد: اگر کسی قصد تصرف اموال مرا داشت چه کارکنم؟ فرمود: در برابرش  بایست، گفت: اگر خواست آنرا به زور بگیرد و غصب کند، چه کارکنم؟ فرمود: با او بجنگ و از اموالت دفاع کن، مرد گفت: اگر کشته شدم چی؟ فرمودند: آن وقت تو شهیدی. مرد گفت: اگر من او را کشتم چی؟ رسول الله(ص) فرمود: او به جهنم رهسپار می شود.

و نیز می فرماید:

-عن سعید بن زید قال : سمعت النبی یقول: «من قُتل دون دینه فهو شهید و من قتل دون دمه فهو شهید و من قتل دون ماله فهو شهید و من قتل دون أهله فهو شهید» روات ابوداوود

سعید پسر زید می گوید از رسول خدا(ص) شنیدم ایشان می فرمودند: هر که در راه آیین و خون و مال و دارایی و اهل و عیال خویش کشته شود به درجه شهادت می رسد.

هر کس در سرزمین و خاک اجدادی خویش زندگی کند و به دفاع از آن برخیزد حکمش همانگونه است که در حدیث بالا بدان اشاره شد .

 همچنین از این فرموده ها آشکار می شود که حس میهن دوستی با تعصب و نژادپرستی متفاوت بوده و آنچه آیات قرآن کریم و فرمایشات رسول خدا بدان اشاره دارند، معنی افراطی و انحرافی از میهن خواهی و ملی گرایی را نمی رساند.

 [۲۳٫۰۱-حیث: ((عن صدقه بن یزید قال: حدثتنی بنت واثِله بن الأسقع، عن ابیها، قال: قلت یا رسول الله(ص). الرجل یحب قومه، أعصبیٌّ هوَ؟ قال : لا، قلتُ : مَنَ العصبیُّ؟ قال  الذی یعین قومهُ علی الظُلم»

ترجمه : به رسول خدا گفتم ای رسول الله ، اگر شخصی قوم و تبارش را دوست داشته باشد آیا او متعصب –نژادپرست – به شمار می آید؟ فرمود : خیر. پرسیدم : پس نژادپرست کیست ؟ فرمود : کسی که قومش را بر ظلم و ستم، همکاری و یاری می کند. 

بنابراین حدیث: عشق به وطن و میهن دوستی معنای تعصب جاهلانه را نمی رساند بلکه تعصب جاهلی آن است که شخصی مردم و قوم خویش را در جهت ظلم و ستم، یاری رساند.

جامعه انسانی هیچ برتری ذاتی نسبت به همدیگر ندارند همانطور که رسول اکرم (ص) می فرماید:

“عن ابی نضره، عمن شهر خطبه النبی(ص) فی أوسط أیام التشریق قال: قال رسول الله (ص) : أیها الناسُ الا إن ربَّکم واحدٌ، الأ وان أباکم واحدٌ، ألا لا فضل لعربیٍ علی عجمیّ و لا لعجمیٍ علی عربیٍ و لا أسودَ علی أَحمرَ و لا أحمرَ علی أَسودَ الا بالتقوی، الا هل بلَّغتَ قالوا بلَّغَ رسول الله(ص) فلیُبَلغَ الشاهدُ الغائبَ”

رسول خدا (ص) در گفتار روز عید قربان فرمودند: ای مردم آگاه باشید که پروردگار شما یکی ست و شریکی ندارد و نیز پدر شما یکی است و همگی از آدم (ع) خلق شده اید.

آگاه باشید هیچ عربی بر دیگر ملتها برتری ندارد وغیرعرب  بر عرب برتری ندارد و نیز هیچ سیاه پوستی بر سرخ پوستی و هیچ سرخ پوستی بر سیاپوستی برتری ندارد؛ ملاک در برتری انسان ها فقط تقوا است.

باید تأکید کرد که نام یکی از کوههای کردستان در قرآن کریم آمده و درج شده است.

(و قیل یا أرض ابلعی ماءَکِ و یا سماءُ أقلعی و غیضَ السماءُ و قُضیَ الأمرُ واسَتَوتْ علی الجودیَ و قیل بعداً لقوم الظالمینَ)هود

بعد از غرق شدن قوم نافرمان و طغیانگر حضرت نوح توسط خداوند متعال  فرمود: ای زمین هر آنچه از آب بر سطح خویش داری به عمق خویش فرو کش و ای آسمان تو نیز از باریدن دست بکش، آب کم شد و به عمق زمین فرو رفت و فرمان خداوند مبنی بر نابودی و غرق شدن قوم نوح نیز اجرا شد و کشتی نیز بر کوه جودی لنگر انداخت و ایستاد.

-کوه “جودی” در کردستان عراق و شمال ترکیه، نزدیک به شهر موصل عراق قرار گرفته و تا به این عصر نیز بدین نام شهرت دارد. و سپس گفته شد که این قوم ستمکار (قوم نافرمان نوح) از رحمت خدا بدور باشند.

“جودی” کوهی است در شمال عراق نزدیک موصل(آرارات، جودی، بشنده، هراوراد، گردی، کوردی، کردین)

در آئین اسلام مبحثی تحت عنوان(احیاءالموات) مطرح شده است که به معنی زنده گردانیدن زمین های موات وبلا استفاده است، به گونه ای که هر کس زمینی یا متروکه ای را آباد کند؛ بدین سان آن شخص صاحب آن مکان می شود همچنان که رسول خدا(ص) می فرماید:

“عن عائشه (رض)، قالت: قال رسول الله(ص) : العباد عبادالله، والبلاد بلادالله فمن أحیا من موات الأرض شیئاً فهو لهُ و لیس لِعرقِ ظالمٍ حقٌّ”

 تمام انسانها بندگان خداوند بلند مرتبه هستند و تمامی ممالک نیز از آن خداست، هرکس خرابه یا متروکه ای را آباد کند،  خود وی از هر کسی شایسته تر است که از آن سود ببرد و کسی بدون اجازه ی صاحب آن، حق ورود بدانجا و استفاده از آنرا ندارد.

این در مورد مکانی است که کسی قبل از هر کس دیگر، بدانجا وارد شده و آنرا احیاء و آباد کرده است؛ بنابراین هیچکس حق استفاده از آن زمین را ندارد، حال آن سرزمینی  که ساکنانش، صدها سال در‌آنجا سکنی گزیده اند، و در آن زندگی کرده و نسل ها بر آن، پشت سرهم آمده و رفته اند، چگونه است؟!

 

ترجمه : ملا دلشاد شمس الدین باله

ویراستاری توسط : عبدالله رشی مقدم

۱۳۹۴۰۱۱۹۱۴۵۴۱۲۷۵۸۵۰۶۳۱۰۴

نمایش بیشتر

ادریس اسلام نژاد

استان آذربایجان غربی دبیر آموزش و پرورش

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا