الف) اسباب تقوا در رمضان
اسباب تقوا دررمضان فراوانند که درزیربه برخی ازآنها اشاره می کنیم:
۱- درهای بهشت بازشده وهیچ دری ازآنهابسته نمی مانند. واین اشاره به فراوانی اعمال صالحه دررمضان ، وتشویق اهل ایمان به طاعت بیشتردارد.
۲- درهای دوزخ بسته می شود وهیچ دری ازآنهابازنمی ماند، واین اشاره به کاهش گناهان اهل ایمان دراین ماه مبارک دارد.
۳- شیاطین یا حداقل ولگردهای آنان زنجیر می گردند، واین نشانه اتمام حجت بر گناهکاران است تااعلام کند که شیاطین رابهانه انحراف خودقرارندهند
گویی خداوندمیخواهدبه او بگوید :همانا شیاطین از تو دست برداشته اند پس آنها را بهانه کوتاهی خود درطاعت ،وآلودگیت به معصیت قرار مده، چون کسی درمیان نیست جز تو ونفس اماره ات ، پس آن را مهار نموده وبه طاعت خدا وادار کن.
ابوهریره ازپیامبر صلی الله علیه وسلم نقل می کتد که آن حضرت فرمود : (إذا دخل رمضان فتحت ابواب الجنه وغلقت ابواب جهنم وسلسلت الشیاطین) متفق علیه *آنگاه که رمضان فرا میرسد درهای بهشت باز ودرهای دوزخ بسته، وشیاطین زنجیر می شوند*
۴- روزه انسان را به زهد ودوری ازدنیاپرستی تشویق می نماید . چون خداوند به هنگام روزه انسان را از دو شهوت اساسی : شهوت شکم وشهوت جنسی منع می فرماید.
۵- روزه نفس را عادت می دهد که بخاطر خدا از لذایذ وشهوات وعادات ناپسند دوری نماید وبه طاعت وعمل صالح روی آورد واین همان حقیقت تقوا است.
۶- روزه جسم را تضعیف می کند ودرنتیجه انگیزه آن نسبت به ارتکاب گناه واعمال ناروا کاسته می شود .
۷-روزه در ماه رمضان عبادتی مشترک میان همه مسلمانان است . واین زمینه ای را برای همکاری در امورخیر ، ونشاط در عبادت ایجادمی کند. چون همه مردم باهم عبادت می کنند وتقوا را احساس می نمایند. وبسیاری از آنان راضی به سستی وتنبلی نمی شوند وراضی به معصیت و آسیب رسیدن به روزه اش نیست وکاملا احساس می کنی همه ، در خانه ، مسجد وبازار درحال بندگی وعبادت خدا هستند واین موجب تقویت ایمان وتقوا می گردد.
اسباب مغفرت وآمرزش در ماه رمضان
خداوند متعال دراین ماه مبارک اسباب فراوانی برای مغفرت و آمرزش بندگانش نیز فراهم نموده است ،که به موتردی ازآنهااشاره می کنیم :
۱- سبب اول روزه رمضان است. پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید ( من صام رمضان ایمانا واحتسابا غفرله ماتقدم من ذنبه) متفق علیه
* هرکس ماه رمضان را ازروی ایمان وبخاطر رضای خدا روزه بگیرد خداوند گناهان گذشته اش را می آمرزد*
۲- سبب دوم قیام (تراویح) رمضان
پیامبرصلی الله علیه وسلم فرمود :(من قام رمضان ایمانا واحتسابا غفرله ماتقدم من ذنبه ) هرکس قیام وتراویح رمضان را ازروی ایمان وبخاطررضای خدا انجام دهد خداوند گناهان گذشته اش را می آمرزد،
۴- سبب چهارم : دوری گرفتن از گناهان کبیره است.
پیامبرصلی الله علیه وسلم فرموده است :(الصلوات الخمس والجمعه الی الجمعه ، ورمضان الی رمضان ، مکفرات مابینهن اذا اجتنب الکبائر ) مسلم
* نمازهای پنجگانه ، جمعه تاجمعه بعد ، ورمضان تا رمضان بعد کفاره گناهانی هستند که در میان آنها پیش می آید بشرط اینکه از گناه کبیره دوری شود*
۵- سبب پنجم : توبه کردن ازتمام گناهان ، وآن همیشه واجب است و انسان مؤمن در رمضان وغیر آن ، باید بدان ملتزم باشد . ابوهریره می فرماید شنیدم ازپیامبرکه فرمود : ( والله انی لأستغفرالله وأتوب الیه فی الیوم اکثر من سبعین مره) بخاری * به الله قسم ، روزانه بیش از هفتاد بار نزدخدا توبه واستغفار می نمایم*
ودرروایتی دیگر أغر مزنی نقل می کند که پیامبرصلی الله علیه وسلم فرمود : (یاایهاالناس ! توبوا الی الله ، فإنی أتوب الیه فی الیوم مائه مره ) مسلم * ای مردم توبه کنید ، چراکه من روزانه یکصدبار توبه می کنم*
عبدالله بن عمر نیز می فرماید : ما گاهی در یک مجلس از پیامبرصلی الله علیه وسلم می شمردیم که یکصدبار می فرمود : رب اغفر لی وتب علی ، إنک انت التواب الرحیم . (ترمذی، احمروابوداوود )
پروردگارا مرا بیامرز ، وتوبه مرا بپذیر ، چرا که تو توبه پذیر ومهربان هستی *
انسان مسلمان مکلف است درماه رمضان همانند ماه های دیگر، به توبه و استغفار بپردازد بلکه این تکلیف در رمضان بیشتراست چون فضیلت بزرگتری دارد وثواب عمل صالح درآن نیز بیشتراست. توبه نیز ازبهترین اعمال صالح می باشد
خداوندمردم رابه دو گروه تقسیم نموده که سومی ندارد ومی فرماید : ومن لم یتب فاولئک هم الظالمون. * وهرکس توبه نکند همانا درگروه ستمگران است*
امام ابن قیم می فرماید:خداوند بندگان را به دو گروه : توبه کننده وستمکار تقسیم نموده است ، ودیگرقسم سومی وجود ندارد یعنی خداوند کسی را که توبه نکند ستمکار نامیده است. درحقیقت ستمکارتراز او وجودندارد چون نسبت به خدا وحق او وهمچنین نسبت به عیوب خود وآفات اعمالش ناآگاه است .
امام نووی رحمه الله نیز می فرماید : علما اتفاق نظردارند که توبه از تمام گناهان واجب است. وگناه چه کبیره ویاصغیره باشد باید فورا از آن توبه کرد وتأخیر توبه درهیچ شرایطی جایز نیست.
پس برما واجب است در این ایام مبارک که همگان به خدا روی می آورند ، ازتمام گناهان دست برداریم، این فرصت عمر است وشاید این فرصت هرگز تکرار نشود ، پس ای بندگان خدا بیایید توبه کنیم ، توبه! توبه!!
باتوجه به این همه اسباب کسب تقوا در ماه رمضان ، روا نیست یک مسلمان از تقوا واسباب آن ، فاصله بگیرد، در حالی که خداوند تمام شرایط واسباب شرعی و مادی را براش فراهم فرموده است.
روی آوردن بسیاری ازمردم به عبادت وبندگی خداوند دراین ماه مبارک، حکایت از یک اعجاز بزرگ تشریعی دارد و تحقق تقوارا به وضوح برای بسیاری ازمردم نمایان می کند ، چیزی که در غیر این ماه نمونه ندارد.
✔ تأثیر روزه بر تعامل با دیگران
روزه مدرسه ای است که انسان رابر تقوا تربیت می نماید ، وتقوا دربردارنده تعامل سازنده بادیگران است چرا که اسلام ، بر التزام به اخلاق حسنه ودوری از رفتارهای ناپسند دعوت می نماید پس باید آثار مبارک روزه در وی هویدا شود ، واین همان چیزی است که پیامبر درحدیث ابوهریره بدان سفارش فرموده است : ( اذاکان یوم صوم احدکم فلایرفث ولایصخب فان سابه احد او قاتله فلیقل انی امرؤ صائم) متفق علیه
*هرگاه کسی ازشماروزه بود پس دشنام ندهد ودعوا نکند واگرکسی اوراناسزا گفت یابااو ستیزه نمود، بگوید من شخصی روزه دار هستم،*
همچنین باید از جر وبحث با آدم های بدزبان وبی نزاکت پرهیز نماید وباصراحت اعلام کند که روزه وعبادتش مانع این رابطه ناپسنداست.
انسان روزه دار باید خوب بداند که این خصلت مخصوص حالت روزه داری نیست بلکه روزه مدرسه ای است، که مسلمانان را به فضایل اخلاقی آراسته می نماید.
خداوندمتعال می فرماید : (وعبادالرحمن الذین یمشون علی الأرض هونا، واذاخاطبهم الجاهلون قالوا سلاما، )
*بندگان راستین خداوند رحمن کسانی هستند که بانرمی ومتانت برزمین راه می روند وهرگاه ازجانب نابخردان مورد خطاب وناسزا قرار گرفتند، باسخنانی که دوراز گناه باشد پاسخ می دهند.*
همچنین خداوند می فرماید : ( وقولوا للناس حسنا) بقره: ۸۳ * بامردم ، سخن نیک بگویید *
همچنین می فرماید : (وقل لعبادی یقولوا التی هی احسن ان الشیطان ینزغ بینهم، ان الشیطان کان للإنسان عدوا مبینا) اسراء : ۵۳
* وبه بندگانم بگو سخنی بگویند که بهترین باشد چرا که شیطان میان آنها کدورت و اختلاف می اندازد ، وقطعا شیطان دشمنی آشکار برای انسان است.
درپایان ازخداوند متعال می خواهم که من وشماخواننده عزیز را از تقوا ومغفرت رمضان بهره مند فرماید. آمین
وصلی الله علی سیدنامحمد وعلی آله وصحبه اجمعین
منبع : شبکه آلوکه
