اسلام با نهي كردن از امور عديده و مشخصي كه متعلق به قبور و زيارت آنها ميشود به صيانت و حفاظت و حمايت از توحيد مي پردازد. بر هر مسلماني واجب است كه آن را ياد بگيرد تا از باطل محفوظ و از گمراهي و ضلالت در امان باشد كه از آن جمله:
- دوري كردن از سخن هجر نزد قبرها:
در حديثي كه رسول الله ج فرمودند:« وَلَا تَقُولُوا هُجْرًا» مراد از هجر تمام اموري است كه شرع از آن نهي كرده است. و در مقدمه شرك به خداوند به وسيله اهل قبور و درخواست كردن از غير خداوند و استغاثه به آنها و طلب ياري و سلامتي از آنها مي آيد و تمام آنها از شرك و كفر آشكار است. از پيامبر (ص) احاديث متعدد و صريحي در منع و نهي از آن و لعنت كردن انجام دهنده آن وارد شده است. در صحيح مسلم از جندب بن عبدالله روايت است كه گفت: از رسول الله ( ص )قبل از فوتش پنج چيز شنيدم كه فرمودند:«أَلَا وَإِنَّ مَنْ كَانَ قَبْلَكُمْ كَانُوا يَتَّخِذُونَ قُبُورَ أَنْبِيَائِهِمْ وَصَالِحِيهِمْ مَسَاجِدَ أَلَا فَلَا تَتَّخِذُوا الْقُبُورَ مَسَاجِدَ إِنِّي أَنْهَاكُمْ عَنْ ذَلِكَ» صحيح مسلم (532) .
«آگاه باشيد كساني قبل از شما قبر پيامبران و صالحان را مي پرستيدند آگاه باشيد كه قبرها را مسجد قرار ندهيد من شما را از آن نهي كردم». پس دعا كردن از مردگان و درخواست نياز از آنها و چيزي از عبادت را به آنها اختصاص دادن شرك اكبر است. اما نشستن به دور قبرها و درنگ كردن و ماندن در آنجا به منظور اجابت دعا و مانند آن نماز خواندن در مساجدي كه در آن قبر وجود دارد بدعتي منكر است. در صحيحين از عائشه روايت است كه رسول الله صلی الله علیه وسلم در زمان بیماریش اين را ميفرمود و مرتب تكرار مي كردند:«لَعَنَ اللَّهُ الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِيَائِهِمْ مَسَاجِدَ»بخاري (1330) ، وصحيح مسلم (531) .
«لعنت خدا بر يهود و نصاري باد كه قبر پيامبرانشان را مسجد كردند».
- قرباني كردن و سربريدن نزد قبرها:
اگر آن براي تقرب جستن به صاحبان قبرها به منظور برآورده شدن نياز شخص باشد آن شخص دچار شرك اكبر شده و اگر غير از آن باشد دچار بدعت خطرناكي گشته كه از بزرگترين وسائل شرك مي باشد. رسول الله صلی الله علیه وسلم مي فرمايد:« لَا عَقْرَ فِي الْإِسْلَامِ قَالَ عَبْدُ الرَّزَّاقِ كَانُوا يَعْقِرُونَ عِنْدَ الْقَبْرِ بَقَرَةً أَوْ شَاةً» سنن أبي داود (3222) .
«سربريدن نزد قبرها در اسلام نيست. عبدالرزاق مي گويد: آنها نزد قبرها گاو يا گوسفند سرمي بريدند».
3ـ نهي از بلند كردن قبر به وسیله خاك ، نهي از گچ كاري، نوشتن، تعمير و نشستن بر روي آن:
تمام آنها از جمله چيزهايي است كه يهود و نصاري به وسيله آن گمراه شدند و از بزرگترين اسباب شرك هستند. از جابرروايت است كه:« نَهَى رسول الله صلی الله علیه وسلم أَنْ يُجَصَّصَ الْقَبْرُ وَأَنْ يُقْعَدَ عَلَيْهِ وَأَنْ يُبْنَى عَلَيْهِ وَأَنْ يُزَادَ عَلَيْهِ أَوْ يُكْتَبَ عَلَيْهِ» صحيح مسلم (970).
«رسول الله صلی الله علیه وسلم از گچكاري قبر، نشستن بر روي آن، تعمير، بلند كردن يا نوشتن بر روي آن نهي فرمودند».
4ـ نماز خواندن به سوي قبر و نزد آنها:
از ابو مرثد غنوي روايت است كه گفت:«سَمِعْتُ رسول الله صلی الله عليه وسلم يَقُولُ لَا تُصَلُّوا إِلَى الْقُبُورِ وَلَا تَجْلِسُوا عَلَيْهَا» صحيح مسلم (972) .
«از رسول الله صلی الله عليه وسلم شنيدم كه فرمود: به سوي قبرها نماز نخوانيد و بر روي آنها ننشينيد» و از ابوسعيد خدريت روايت است كه رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمودند:«الْأَرْضُ كُلُّهَا مَسْجِدٌ إِلَّا الْمَقْبَرَةَ وَالْحَمَّامَ»
«تمام زمين جز مقبره و حمام مسجد است». سنن أبي داود (492)
- بنا كردن مسجد بر آن:
و اين بدعت از گمراهيهاي يهود و نصاري است. در حديث عائشه كه پيشتر آورده شد، پيامبر(ص) مي فرمايند:«لَعَنَ اللَّهُ الْيَهُودَ وَالنَّصَارَى اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِيَائِهِمْ مَسَاجِدَ»
«لعنت خدا بر يهود و نصاري باد كه قبر پيامبرانشان را مسجد كردند». صحيح بخاري (1330) ، وصحيح مسلم (531) .
- آن را تبديل به محل رفت و آمد كردن: و اين از جمله بدعتهايي است كه به خاطر ضرر و زيان آن نهي صريح بر آن شده است.
از ابوهريره روايت است كه رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمودند:« لَا تَتَّخِذُوا قَبْرِي عِيدًا وَلَا تَجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قُبُورًا وَحَيْثُمَا كُنْتُمْ فَصَلُّوا عَلَيَّ فَإِنَّ صَلَاتَكُمْ تَبْلُغُنِي»
«قبر مرا محل رفت و آمد قرار مدهيد و منازلتان را تبديل به قبر نكنيد هركجا باشيد بر من درود بفرستيد كه درود و سلام شما به من مي رسد». سنن أبي داود (2042) ، ومسند أحمد (2 / 367) .
{ العيد چيزي است مانند عيد فطر و عيد قربان كه مرتب تكرار مي شود انسان كه مرتب هر روز به خاطر سلام كردن، به زيارت قبر رسول الله صلي الله عليه وسلم مي رود مانند اين است كه آن را عيد كرده باشد، پس رسول الله صلي الله عليه وسلم از آن نهي كردند، به مسلمانان امر نمودند در هر كجا كه باشند بر او سلام و درود بفرستند زيرا خداوند ملائكه هايي را مي فرستد تا سلام را به پيامبر برسانند و اين از آساني دين است چون هر مسلماني استطاعت و توانايي آن را ندارد كه به مدينه برود.}
- سفر كردن به سوي آن:
و آن كاري است كه از آن نهي شده است. زيرا از وسائل شرك مي باشد. از ابوهريره روايت است كه رسول الله صلی الله عليه وسلم فرمودند:«لا تُشَدُّ الرِّحَالُ إِلاَّ إِلَي ثَلاثَةِ مَسَاجِدَ: الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ، وَمَسْجِدِ الرَّسُولِ ج، وَمَسْجِدِ الأَقْصَي» صحيح بخاري (1189) ، وصحيح مسلم (1397) .
«بار سفر را جز براي زيارت سه مسجد: 1ـ مسجد الحرام 2 ـ مسجد النبي ج 3ـ مسجد الاقصي نبنديد».
منبع: صید الفوائد
مترجم : خلیل پارسا
