تاریخ

نقش کُردها در انتشار تمدن اسلامی(2-2)

 

فرماندهان نظامی ، علمای ربانی و ادبا و شعرای کورد

در بخش دوم مقاله به ذکر مردان کُرد در سه گروه متفاوت می پردازیم آن کسانی که نقش بارز و آشکاری در نشر فرهنگ و تمدن اسلامی داشته اند.

گروه اول فرماندهان نظامی و قهرمانان سرزمین اسلامی:

1-اسدالدین شیرکو، عموی صلاح الدین ایوبی ، از بزرگترین رهبران نظامی در جنگ ، عماد الدین زنگی کسی که توانست صلیبیان را شکست دهد و موفق به نشر اسلام در مصر شد.

2-ابومظفر الملک الناصر صلاح الدین الایوبی از مشهورترین پادشاهان اسلامی ، اهل تاریخ بر این نظر هستند که پدر او و خانواده اش ازمنطقه  دوین که سرزمینی در آذربایجان بود هستند و آنها جزئی از کردهای روادیه هستند.

گروه دوم علمای کرد و بزرگان قهرمانان عقیده اسلامی:

1-ابن صلاح شاره زوری  ابن صلاح امام حافظ علامه شیخ الاسلام تقی الدین ابو عمر و عثمان بن المفتی صلاح الدین عبد الرحمن بن عثمان بن موسی الکردی الشهرزوری الموصلی الشافعی صاحب علوم حدیث و ملقب به ابن الصلاح الشهرزوری .

2- ابن تیمیه ،شیخ الاسلام تقی الدین احمدبن عبدالحلیم المعروف بابن تیمیه الحرانی الکردی الاصل عام 661هجری سال 1262م پنج سال بعد از سقوط خلافت عباسی سال 656هجری،1258م به دست تاتارها .

3- الدینوری: در اول قرن سوم هجری در شهر دینور به دنیا آمد و در مصادر اسلامی نسب ایشان کردی نام ننهاده اند ، بلکه نسبت ایشان را به دینور که یکی از نام های معروف است ذکر می کنند

می گویند دینور یک ریشه سریانی دارد از دینه ور، که از مهم ترین شهرها در سرزمین های کوهستانی کردستان شرقی در غرب ایران واقع در همدان ،و شمال کرمانشاه می باشد.

 و از آثار ایشان کتاب البیان، الشعر و الشعراء و رساله فی الطب می باشد.

4– ابن الحاجب کُردی ، ابن تغری بردی در کتاب النجوم الزهراة «6/360» ازابن الحاجب نام برده و می گوید: عثمان بن عمر بن ابی بکر بن یونس الشیخ الامام العالم و علامه جمال الدین ابو عمر و المعروف بابن الحاجب الکردی المالکی النحوی الأصولی و صاحب تصنیف هایی در نحو و غیره می باشد.

 ایشان در اسنا در سرزمین صعید به دنیا آمدند، از آثار ایشان در نحو ، الکافیه و همچنین شرحی بر المفصل أمالی ابن الحاجب ، و شرحی بر کتاب سیبویه است.

5-6- الامام بدیع الزمان الجزری و ابن الأثیر.

7- ابن خلکان: او احمد بن محمد بن ابراهیم بن أبی بکر بن خلکان بن عبدالله بن ساکل بن الحسین بن مالک بن جعفر بن یحیی بن خالد بن برمک، منتسب به خانواده مشهور برامکه می باشد.

مترجم شرف الدین ابن المستوفی صاحب تاریخ أربیل لابن عم ابن خلکان .نسب ایشان هم به برامکه می رسد  و این به این معنی است که این از نسب های معروف در اربیل و روستاهای آن می باشد. صرح و ابن خلکان و پسرش موسی از قبیله ای بودند که به کردها نسبت داده می شوند و اسم آنهارزرازی«ولد الذئب».او تألیفاتی زیادی داشت معروف ترین آنها«وفیات الأعیان و أبناء أبناء الزمان»

 گروه سوم ادیبان و قهرمانان عرصه ادبیات عرب:

1-،امیرالشعراء احمد شوقی«1868هـ،1932م»

امیر الشعراء احمد شوقی علی احمد شوقی در سال1868م در قاهره به دنیا آمد پدر ایشان کردبود،ایشان از بزرگ ترین شعرای عرب در عصر حدیث بودند از آثار ایشان«الشوقیات،عنتره، مجنون لیلی» است

2- معروف الرصافی شاعر آزادی خواه و انسان دوست در سال «1875هـ_1945م» معروف بن عبدالغنی و ملقب به الرصافی در سال 1875در قبیله ای از قبایل بغداد به دنیا آمد. و قبیله خود را به فراغول نسبت داده است . و از سوی پدر یه طایفه جباره نسبت داده شده که از طایفه هایی است که به کردها نسبت داده شده اند. ولی ادهم آل جندی در کتاب اعلام الادب و الفن در بخش دوم رصافی را از طایفه های کرد «برزنجی»نام برده و نزدیکتر به طایفه جباری است.

در کتاب العشائر کردی آمده که :عشیره جباری در منطقه ای از کرکوک ساکن بوده و به کشاورزی مشغول بوده اند و از سوی الشیخ محمود الحفیدی در خلال انقلاب ضد انگلیسی در سال 1919 در کردستان عراق مورد حمایت قرار گرفته اند.

نکته:

خداوند تبارک و تعالی می فرمایند: یا ایها الناس انا خلقنا کم من ذکر و أنثی و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفوا إن أکرمکم عند الله أتقاکم إن الله علیم خبیر.«13حجرات» ای مردم ، بی تردید ما همه ( افراد نوع ) شما را از یک مرد و زن ( آدم و حوّا ) آفریدیم ، و یا هر فرد شما را از یک پدر و مادر خلق کردیم ، و شما را قبیله های بزرگ و کوچک قرار دادیم تا همدیگر را بشناسید ( پس در میان شما برتری نژادی نیست بلکه ) مسلّما گرامی ترین شما در نزد خدا پرهیزکارترین شماست همانا خداوند بسیار دانا و آگاه است.

رسول اکرم صلی الله علیه وسلم می فرمایند: إن ربکم واحد، و أباکم واحد، و بنیکم واحد، لا فضل العربی علی العجمی و لا العجمی علی العربی ، ولا الأحمر علی الأسود و لا الأسود علی الأحمر الا بالتقوی.

با توجه به این ایه مبارک و حدیث شریف این مقاله را به نگارش درآوردم به این خاطر که افتخار می کنم به قوم خود .

در نهایت قصد و نیت من از برتری کردها در خدمت این دین مبارک بوده و بدینگونه نباید از نقش بارز کردها در رابطه با این دین مبارک بی اطلاع باشیم .

همانطور که امیر المؤمنین عمربن خطاب رضی الله عنه می فرمایند: «نحن قوم أعزنا الله بالأسلام فأن ابتغینا العزة بغیره أذلنا الله».و الحق کردها قومی بودند که خداوند آنها را با اسلام بزرگی و اکرام بخشید و خداوند بر این قول شاهد است.

ترجمه: مژگان جواهری

منبع: مجله المجتمع

 

نمایش بیشتر

مژگان جواهری

@نویسنده و مترجم @ آذزبایجان غربی - مهاباد @ مدرس و فعال دینی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا