اصول

اختلاف فقها اندرباب «شش روز روزه ماه شوال»!

فضیلت روزه شش روز ماه شوال و اختلاف های فقها

خداوند پاداش بسیار بزرگی را برای روزه داران آماده نموده است ، نمونه ای از این پاداش بزرگ عبارت است از این مژده نبوی که امام بخاری و مسلم آن را از زبان پیامبر رحمت روایت نموده اند : سَمعْت النَّبیَّ صلى اللـه‌ علیه‌ واله‌ وسلم یَقول: مَنْ صَامَ یَوْمًا فی سَبیل اللَّه بَعَّدَ اللَّه وَجْهَه عَنْ النَّار سَبْعینَ خَریفًا (۱) از پیامبر (ص) شنیدم که فرمود: هرکس در راه خدا و به منظور رضایت او روزه داری کند الله متعال در روز قیامت او را به اندازه هفتاد سال از جهنم دور می کند.
البته ناگفته نماند زمانی روزه داران از این پاداش عظیم برخوردار خواهند بود که در اثر گرفتن روزه ضرری متوجهشان نشده و حقی را پایمال نکنند برای مثال روزه باعث نشود شخص کارگر کارش را به تاخیر بیندازد و همچنین کشاورز و دانشجو در اثر روزه داری کار و تلاششان آسیبی نبیند .

امام نووی رحمه الله در شرح این حدیث چنین می گوید : پاداش روزه داران نزد خداوند فراوان و گسترده است ؛ البته آن روزه دارانی که در اثر روزه بودن حقی متضرر نشده و همچنین حقی را پایمال ننمایند.

این به صورت کلی و شش روزه ماه شوال و نه روز ذی الحجه و سایر روزه های سنت نیز به عنوان ارمغان هایی تقدیم مومنان شده اند و بابت آن از خداوند پاداش دریافت خواهند نمود.

شش روزه ماه شوال

پیامبر(ص) روزهای معینی را در هرماه برای روزه بودن مشخص و معین نموده است یکی از این موارد عبارت است از شش روز از ماه شوال که معمولا بلافاصله پس از عیدفطر روزه گرفته می شوند.

در این باره چند حدیث صحیح از پیامبر روایت شده است:

از جمله آن حدیثی که امام مسلم از ابو ایوب انصاری روایت نموده آنجا که رسول الله می فرماید: عَنْ أَبی أَیّوبَ اڵانْصَاریّ رَضیَ اللَّه عَنْه: أَنَّ رَسولَ اللَّه صل اللـه‌ علیه‌ واله‌ وسلم قَالَ: مَنْ صَامَ رَمَضَانَ ثمَّ أَتْبَعَه ستًّا منْ شَوَّال کَانَ کَصیَام الدَّهْر (۲).  هرکس ماه رمضان را روزه بگیرد و در پی آن شش روز از ماه شوال را نیز روزه باشد مانند این است که تمام سال را روزه بوده باشد. امام ترمذی و ابوداود هم این حدیث را روایت نموده اند.

امام نووی این حدیث را دلیلی می داند بر دیدگاه صحیح امام شافعی و ظاهری می داند مبنب بر اینکه  این شش روز را را سنت می دانند. البته مالکی و حنفی مذهب ها روزه بودن در این شش روز را  سنت نمی دانند هیچ ؛ تازه مکروه هم می دانند و در نظریه خود به این استدلال می کنند که مبادا مردم آن را واجب بپندارند !

امام مالک در کتابش « الموطا» می گوید: هیچ دانشمند و عالمی را ندیده ام که شش روز شوال را روزه گرفته باشد .(۳)

پیشوایان مذهب شافعی می گویند: اگر کسی می خواهد این شش روز را روزه بگیرد شایسته است بلافاصله پس از عید رمضان شروع کند و آن را به تاخیر نیندازد و اگر چنین کند بخشی از پاداش آماده شده برای این شش روزه را از دست خواهد داد ؛ چرا که در حدیث فوق اشاره شده به اینکه بلافاصله پس از رمضان این روزه داری محقق شود.

برخی از حنفی ها بویژه امام طحاوی بر این باورند که شش روزه در ماه شوال سنت است و در کتابش « مشکل الآثار» می گوید: پیامبر اسلام مردم را به شش روز روزه بودن در ماه شوال توصیه و سفارش نموده است و کار خوب هم که یک به ده پاداش برایش در نظر گرفته شده است  مَن جَاء بالْحَسَنَه فَلَه عَشْر أَمْثَالهَا (۴) هرکس کار نیک انجام دهد پاداشش یک به دو خواهد بود ، در واقع خداوند با این شش روز و سی روز از ماه رمضان اراده فرموده که شخص روزه دار از پاداش یک سال (۳۶۰ روز) برخوردار باشد(۵)همانطور که پیامبر در حدیثی که امام  بخاری و مسلم روایت نموده اند می فرماید: صمْ مِنَ الشَّهْر ثلاثَه أیَّام، إنَّ الحَسَنَهَ بعَشْر أمْثالهَا، وَذلکَ مثل صیام الدَّهْر (۶) هرکس سی ماه رمضان و شش روز از شوال را روزه باشد مانند این است که تمام سال را روزه بوده باشد.

علما و محدثین در شرح این حدیث گفته اند : از آنجا که پاداش هر حسنه و کار نیک یک به ده می باشد پیامبر وعده داده است که پاداش در نظر گرفته برای روزه داری که رمضان و شش روز از شوال را روزه گرفته باشد به اندازه یک سال است چون سال هجری قمری ۳۶۰ روز دارد و حاصل ضرب ۳۶ در ۱۰ چیزی نمی شود جز ۳۶۰ و یک سال تمام.

آری روزه بودن در شش روز از شوال ثواب بسیاری دارد که جا دارد مومنان آن را از دست ندهند. از خداوند بخواهیم آن را نصیبمان کند

********************************************************

۱.أخرجه البخاری فی کتاب الجهاد والسیر/باب فضل الصوم فی سبیل الله، ص:۵۷۷، برقم:۲۶۲۸. و مسلم فی الصیام/باب فضل الصیام فی سبیل الله لمن یطیقه بلا ضرر، ص: ۴۸۶، برقم: ۱۹۴۹.

۲.أخرجه مسلم فی کتاب الصیام/باب استحباب صوم سته أیام من شوال، ص: ۴۹۴، برقم:۱۹۸۴. و أخرجه الترمذی فی کتاب الصوم/باب ماجاء فی صیام سته أیام من شوال، برقم:۶۹۰. و أخرجه أبوداود فی کتاب الصوم / باب صوم سته أیام من شوال.برقم: ۲۰۷۸.

۳. أخرجه مالک فی کتاب الصیام / باب جامع الصیام، قبل کتاب الإعتکاف.

۴.سوره الأنعام/ ۱۶۰.

۵.راجع الطحاوی فی مشکل الآثار/ باب بیان ما روی “من صام شهر رمضان ثم أتبعه… “.

۶.أخرجه البخاری فی الصوم/باب صوم الدهر،ص:۳۹۰، برقم:۱۸۴۰. ومسلم فی کتاب الصیام/باب النهی عن صوم الدهر برقم: ۱۹۶۲.

ماموستا حه سه ن پینجوینی

منبع : سوزی میحراب

ترجمه از کوردی :سه وزه حیدری- مهاباد

 برای مراجعه به مقاله کوردی اینجا را کلیک کنید

نمایش بیشتر

سه وزه حیدری

@ مترجم وشاعر @ آذزبایجان غربی - مهاباد ☑ کارشناسی روانشناسی

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا