آشنایی با علامه شیخ محمد علی صابونی

علامه شیخ محمد علی صابونی

0 2,992 خواندن این مطلب 4 دقیقه زمان میبرد

شیخ محمد علی صابونی یکی از بارزترین علمای معاصر اهل سنت و جماعت و متخصص در علم تفسیر قرآن، مؤلف تفسیر گرانسنگ «صفوه التفاسیر» شخصیت برگزیده جهان اسلام در سال ۲۰۰۷ م

تولد شیخ صابونی
شیخ محمد علی صابونی در سال ۱۹۳۰ میلادی در شهر حلب سوریه چشم به جهان گشود. وی آموزش ابتدایی را در حضور پدر بزرگوارش شیخ جمیل صابونی – یکی از علمای بزرگ شهر حلب – شروع نمود. در مکتب خانه شهر حلب موفق به حفظ قرآن کریم شد. بعد از حفظ قرآن، علوم زبان عربی، فرائض و علوم دینی را فرا گرفت. وی در حضور شیخ محمد نجیب سراح، احمد الشماع، محمد سعید إدلبی، محمد راغب الطباخ، محمد نجیب خیاطه و دیگر علما کسب علم و دانش نمود.

مراحل آموزشی شیخ محمد علی صابونی
صابونی آموزش ابتدایی را در مدارس متوسطه حلب به پایان رسانید سپس به مدرسه التجاره پیوست ولی زیاد در آن دوام ننمود و بعد از آن به مدرسه متوسطه شرعی در حلب – که به مدرسه خسرویه معروف بود – پیوست و در سال ۱۹۴۹ م از آن فارغ التحصیل شد. در آن مدرسه کل تفسیر، فقه و دیگر علوم عربی به اضافهی علم شیمی، فیزیک و دیگر علوم را فرا گرفت. بعد از آن وزارت اوقاف سوریه وی را با هزینهی اوقاف به دانشگاه الازهر فرستاد. وی دل سال ۱۹۵۲ در رشته الشریعه فارغ التحصیل گشت. سپس در مقطع تخصصی برای کسب مدرک بین المللی در رشته قضاوت شرعی به تحصیل مشغول شد و در سال ۱۹۵۴ مدرک آن را به دست آورد.

زندگی علمی شیخ صابونی
بعد از فارغ التحصیلی در دانشگاه الازهر، به سوریه برگشت تا در دبیرستانهای حلب به عنوان استاد تمدن اسلامی فعالیت کند و تا سال ۱۹۶۲ در شغل تدریس باقی ماند. بعد از آن از طرف وزارت آموزش و پرورش جهت تدریس در دانشکده «الشریعه والدراسات الاسلامیه» و دانشکده «التربیه» به عربستان سعودی رفت و نزدیک به سی سال در آنجا مشغول به تدریس بود. بعد از آن دانشگاه «ام القری» وی را به عنوان پژوهشگر علمی در مرکز تحقیقات علمی و احیای تمدن اسلامی تعیین نمود. او سپس چندین سال در سازمان جهانی اسلام به عنوان مشاور در هیئت اعجاز علمی در قرآن و سنت کار کرد.

شیخ صابونی فعالیتهای علمی گستردهای داشت؛ وی حلقه درسی روزانه در مسجد الحرام در خصوص فتوا دادن در مواسم حج داشت. همچنان درسی هفتگی در یکی از مساجد شهر جدّه داشت و در قریب هشت سال بیشتر از دو سوم قرآن کریم را برای طلبه ها تدریس کرد که بر روی کاست ضبط گردیده است.

علاوه بر آنچه که بیان گردید، بیشتر از ششصد حلقه تصویری در خصوص تفسیر قرآن کریم از وی ضبط گردید تا در تلویزیون پخش گردد که این کار نزدیک به دو سال وقت گرفت و در پایان سال ۱۴۱۹ هجری به پایان رسید.

در سال ۲۰۰۷ م جایزه بین المللی دبی، به خاطر تلاشهای پی در پی شیخ صابونی در خدمت به اسلام و مسلمانان به وی اختصاص یافت.

در یک کنفرانس روزنامهنگاری که در محل اعطای جائزه برگزار شده بود رئیس کمیته سازماندهی آن، تصریح کرد که انتخاب شیخ صابونی بر اساس معیارهایی بوده که این سازمان هر سال برای انتخاب شخصیت جهانی اسلام تعیین میکند. وی افزود که شیخ صابونی یکی از علمای برجسته در علوم مختلف شرعی و علوم القرآن میباشد که کتاب «صفوه التفاسیر» و «روائع البیان فی تفسیر آیات الأحکام» و دیگر آثارش گواه بر این مدعا میباشد. و افزود شیخ بیشتر از ۴۰ تألیف دارد و وی یکی از علمای بارز در عصر حاضر میباشد و کتابهایش جزو مراجع و منابع مهم برای هر طلاب، اساتید و محققین در علوم دینی میباشند.

وی افزود: این جائزه در طول یازده سال از ابتدا تا امروز به علمایی داده شده که در جهان اسلام شناخته شده و برجسته بودهاند.از جمله میتوان به علمای زیر اشاره نمود:

شیخ شعراوی ، دکتر زغلول نجار، دکتر یوسف قرضاوی، و از رؤسای کشورها: شیخ زاید بن سلطان آل نهیان، دکتر علی عزت بیجوفیتش از بوسنی. وی تأکید کرد که علمای بسیاری از این قبیل هستند و با این جائزه گرامی داشته میشود.

شیخ صابونی تحقیقاتی بر کتاب بزرگی در تفسیر قرآن به نام «معانی القرآن» اثر امام ابو جعفر نحاس متوفای سال ۳۳۸ هـ، انجام داد. از این تفسیر تنها یک نسخه در جهان در دسترس بود که شیخ صابونی به تحقیق در آن قیام کرد و از منابع بسیاری از جمله کتابهای تفسیر، لغت، حدیث و دیگر کتابهای معتبر استفاده نمود. این تفسیر بعد از تحقیق ایشان در شش جلد به چاپ رسید.

شیخ صابونی از تقدیم کنندگان جائزه قدردانی کرد

شیخ صابونی از کمیته ترتیب دهندهی جائزه که او را به عنوان شخصیت اسلامی سال ۲۰۰۷م برگزیده بودند تشکر و قدر دانی نمود و اشاره کرد که دادن چنین جائزهای یک سنت حسنه است، خداوند برگزار کنندگان آن را پاداش نیک دهد و افزود: من خود را وقف خدمت به قرآن و علوم شرعی اسلام و خدمت به مسلمانان کردهام و تأکید نمود که این جائزه از برنامهها و فعالیتهایی است که در زمینه خدمت به قرآن کریم و به وجود آوردن نسلی که در علوم قرآنی، تلاوت و تجوید آن عالم باشند، است.

تألیفات شیخ صابونی

۱ ـ صفوه التفاسیر

۲ ـ المواریث فی الشریعه الإسلامیه

۳ ـ من کنوز السنه

۴ ـ روائع البیان فی تفسیر آیات الأحکام

۵ ـ قبس من نور القرآن الکریم

۶ ـ السنه النبویه قسم من الوحی الإلهی المنزّل

۷ ـ موسوعه الفقه الشرعی المیسر(سلسله التفقه فی الدین)

۸ ـ الزواج الإسلامی المبکر سعاده وحصانه

۹ ـ التفسیر الواضح المیسر

۱۰ ـ الهدی النبوی الصحیح فی صلاه التراویح

۱۱ ـ إیجاز البیان فی سور القرآن