اشاره:
قرآن کلام خداوند متعال است و معجزه ی جاوید دین اسلام است. آیه به آیه آن از اول تا آخر شگفت انگیز و معجزه است. با پیشرفت علم، نه تنها آیه ای از این کتاب به چالش کشیده نشده و زیر سوال نرفته بلکه با کمک همین علم و تکنولوژی هر روز پرده از رمز رازی و اعجازه آیه ای برداشته می‌شود، تا عقل و خرد ها را مخاطب قرار داده و ندای خدایی بودن این کلام را سر دهد.
این بار آیه 41 سوره عنکبوت؛ نکات و برداشت های مهم این آیه را می‌توان عقیدتی، سیاسی، اجتماعی، زیست شناسی و غیره برشمرد؛ که در این یادداشت روی زیست شناسی آن زوم شده است.
اعجازه شگفت انگیز اول:
خداوند متعال که خود خالق تمام جانداران است، به هر کدام از آنها هدایت تکوینی ویژه ای بخشیده است. هر جانداری به محض تولد میداند چگونه زندگی کند. زندگی‌اش را با تمام جزئیاتش بلد است. امروز پژوهشگران علوم زیست‌شناسی توانسته اند به قسمتی از زندگی پر رمز و راز آنها پی ببرند. خداوند متعال که خود خالق جانداران و صاحب هدایت تکوینی آنهاست، بی‌گمان تمام رموز ریز و درشت حیات آنها را می داند. خداوند در سوره مبارکه عنکبوت اشاره ای بسیار لطیف و اعجاز گونه ای حیرت آور به زندگی پر آشوب و قتل و کشتار درون خانگی و سستی کاشانه این حشره می نماید.
دانشمندان علوم بیولوژی می گویند عنکبوت ماده بعد از جفت گیری و پیدایش فرزندان همسر خویش را می‌کشد و لاشه بی‌رمقش را بیرون می اندازد!؟ همین که فرزندان رشد کردند این بار آنها مادرشان را می کشند! تو گویی در انتقام خون پدرشان است و به همان شیوه مادر، جسدش را بیرون می‌اندازند!؟ واقعاً چه منزل گرم و پر صفا و محبتی؟ مهر و محبت در آن موج می زند!
بی گمان بحرانی ترین و از بدترین نوع خانواده‌هاست.
قرآن کریم طی آیه ای امنیت و آسایش و نیز ساز و کار این منزل را چنین به تصویر می کشد:
“مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا ۖ وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ ۖ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ”
کار کسانی که جز خدا، (اشخاص و اصنام و اشیائی را به دوستی برگرفته‌اند، و از میان آفریدگان، برای خود) سرپرستانی برگزیده‌اند، همچون کار عنکبوت است که (برای حفظ خود از تارهای ناچیز) خانه‌ای برگزیده است (بدون دیوار و سقف و در و پیکری که وی را از گزند باد و باران و حوادث دیگر در امان دارد). بی‌گمان سست‌ترین خانه‌ها خانه و کاشانه‌ی عنکبوت است، اگر (آنان از سستی معبودها و پایگاههائی که غیر از خدا برگزیده‌اند باخبر بودند، به خوبی) می‌دانستند (که در اصل بر تار عنکبوت تکیه زده‌اند). سوره عنکبوت/ 41
بی تردید سست ترین منزل، منزل عنکبوت است. مردم ظاهر خانه عنکبوت را دیده و می دانند که چقدر سست و ضعیف است؛ کاشانه ای بی در و پیکر. اما از سستی و آشفتگی درون خانوادگی عنکبوت چیزی نمی‌دانستند مگر در این عصر و زمانه؛ برای همین است که در آخر آیه خداوند می فرماید: “لو کانوا یعلمون” اگر مردمان پی می بردند.
معجزه دوم:
این مورد بیشتر برای کسانی حیرت انگیز است که آشنایی مختصری با زبان عربی دارند. الله جل جلاله در همین سوره می فرماید: چون کلمه عنکبوت مذکر است بر اساس قواعد عربی ظاهراً صورت درست آیه می بایستی اینگونه می بود: کمثل العنکبوت اتخذ بیتا یعنی فعل (اتخذت) می بایستی بدون تانیث می بود. این موضوع دستاویزی شده برای عده‌ای که مدام در تلاش هستند تا هر طوری شده از قرآن اشکال تراشی بکنند -زهی خیال باطل- و داد بزنند که آهای مسلمانان! شما که مدعی این هستید در قرآن هیچ اشتباهی نیست بیایید و خود بنگرید که در این آیه اشتباه فاحشی هست که با قواعد علم نحو و لغت در تضاد است و جور در نمی آید. بی خبر از آنکه الله جل جلاله می خواهد در ضمن همین آیه مبارکه نکته ی حیرت انگیز نشان ما دهد که بی‌گمان مردمان ۱۴۰۰ سال قبل به هیچ عنوان از آن خبر نداشته اند؛ اعجازه علمی ای که بر ایمان و یقین مومنان بیافزاید و باعث ذلت و شکست و رسوایی کافران گردد.
به تازگی دانشمندان رشته بیولوژی -که به گونه شناسی و چگونگی زیست جانداران می‌پردازد- کشف نموده اند که تنها عنکبوت ماده توان و مهارت درست کردن لانه اش را دارد؛ پس اینجا معلوم می گردد که چرا الله متعال فعل مذکور در آیه را به صورت مونث آورده است! در اینجا قرآن با توجه به این حقیقت علمی کلمه عنکبوت را مونث گرفته و فعلی که به مونث اسناد داده شود باید علامت تانیث داشته باشد. پس اگر خداوند متعال می فرمود کمثل العنکبوت اتخذ بیتا از لحاظ علمی و بیولوژی غلط می بود.
تار باریک و سفید رنگی که از عنکبوت نر بیرون می آید، تنها برای انتقال، شکار و تحرک خودش است و توان به‌کارگیری در ساخت لانه اش را ندارد. در اینجا هم قرآن ما را به یک حقیقت علمی رهنم
ون است تا ثابت شود امکان ندارد این قرآن کلام غیر خدا باشد چون برای مسلمان و غیر مسلمان ثابت است که بشر آن روزی هرگز چنین اطلاعاتی در مورد جانداران و حشرات نداشته است.
نکته آخر اینکه:
خداوند متعال این سوره را “عنکبوت” نامگذاری کرده است. اما باید دانست که هیچ کلمه در قرآن نیست مگر این که در پس آن حکمت ها نهفته است. نام یک حشره! اما تنها در یک آیه از آن صحبت می کند. از اول سوره تا آخر آن از فتنه ها و آشوب ها صحبت می کند در ابتدا خداوند می فرماید:
“احسب الناس ان یترکوا و هم لا یفتنون”
آیا مردمان گمان برده اند همین که بگویند ایمان آورده ایم به حال خود رها می شوند و ایشان(با رنج ها و سختی ها) آزمایش نمی گردند؟!. عنکبوت/ 2
” ولقد فتنا الذین من قبلهم… ما کسانی را که قبل از ایشان بوده اند آزمایش کرده ایم… .عنکبوت/3
ممکن است انسان با خود گوید فتنه ها و آشوب ها چه ارتباطی با عنکبوت و تار های منزلش دارد؟ در جواب می‌توان گفت در هم آمیختگی فتنه ها به سان تارهای درهم تنیده و پیچیده عنکبوت هستند. که ازدیاد و پیچیدگی آنها توان تشخیص را از انسان
می گیرد. اما باید دانست در صورت توکل به الله متعال و کمک و یاری خواستن تنها از او و تکیه ندادن به جز او، فتنه ها و آشوب ها سهل و آسان می شوند و این فتنه ها تارهای سفید عنکبوتی بیشتر نیستند. و نکته آخر تر اینکه کسانی که به غیر الله تکیه می کنند گویی به به دیوار لانه ی عنکبوت تکیه زده اند که توضیح آن بماند.
تهیه و تنظیم: محمدامین سنایی
┏━━━━━━ ? ━┓
? @Sozimihrab ?
┗━ ? ━━━━━━┛
