پەتای کڕۆنا، وەک سەنگی مەحەک وابوو کەناخ و دەروونی کۆمەڵگای جیهانی خستەڕوو.ئەوەی کە ساغ و پڕکاکڵ بوو ڕزگاری بوو و بگرە بوو بەپردی سەرکەوتن و ئەزموونگەلێکی نوێ.
ئەو کۆمەڵگەیەی کە لەهەوەڵەوە سست و کرمەڕێزو قرپۆک بوو، هێندەی دیکەش ئەژنۆی شکاو پڵچ و پانتر بۆوە و لە قوڕ ڕۆچوو.
بەرهەمی ئەوپەتایە، پەردەی لەسەرعەیب و عارەکانی، وڵاتانی ڕزیوو کوڵیو و بێ بنەما، هەڵدایەوە و ئابڕووچوون نەبێ پێیان نەما، ئەوان چوون بۆ ڕیش، سمێڵیشیان لەسەردانا.
کۆمەڵگای دوای بوومەلەرزەی کڕۆنا، تووشی سەدان عیللەت و نەخۆشی و شێرپەنجە هاتوەو کۆڵەکەی بیرو باوەڕی بنەماڵەکانی تێکشاندوە و هیچ هومێد و متمانەیەکیان بەژیان و کارو چالاکی نەماوە و دەتوانین بڵێین لەسەر پەل بەندن.
ژینگەی بنەماڵەی ناساخ و سەمخۆرکراو و مناڵانێکی هێلانە شێواو و کۆمەڵگەیەی گورگ لێدراو، کە تووشی ئابووریێکی فەشەل و خزۆکە، بەهەموو هێزو تواناییەوە، بەرۆکی چین مامۆستایانی داگرتوە ودوای چەندساڵ، بە فکرێکی لێڵ و شێواو، هاتوونەوە ناو خوێندنگاکان.
لە کۆمەڵگایەکی ئاوا بێ دەرکەو حەوشە، کەخەمی سەرەکی نان و ئاوە، خوێندن و بارهێنان دەکەوێتە چەند پلە دواترو یان گرینگی نامێنێ و پشت گوێ دەخرێ و بەهای پێ نادرێ.
نەبوونی پیاوانی دڵسۆزو لێهاتوو، دێوەزمەی بێکاری تۆقێنەر، وەک زریانێکی ساردو بەستەڵەک، بەردەرکی بەهەموو ماڵەکان گرتوە و وەک سەگ، پێیان دەوەڕێ و داهاتوێکی ناڕوونی بۆ خوڵقاندوون.
گەندەڵی لە هەموو بوارەکاندا، وەک ئێستری سەرشێت ئاوساری پساوە و کەس نەیتوانیوە ڕەسمەی بگرێتە دەست. هەی لەوەی بپچڕێ و هەرکەس لەفکری گیرفان و گەدەی خۆی و کەس و کاری دایە و ئەوەی بێ نازە، پەروەردەی وڵات و نیشتمانە.
مامۆستای شارەزا و بەئەزموون و ئەمەگ، هەم ئاکاری بنەماڵەکان و هەم هەڵس و کەوتی مناڵان و هەم ژیانی خۆشی، دەقۆزێتەوە و ئەسپی ڕەسەنایەتی تاو دەدا و دێتەناوگۆڕەپانی چالاکی و ناهێڵێ جەستەی تێکقرماوی تەربیەت و بارهێنان، بێ ناز لەعەرز بکەوێ و کەس ئاوڕی لێنەداتەوە.
ئەگەرچی نکۆڵی لە ماف خوراوی و پێشێلی ئەو چینە بەڕێزه، ناکرێ کە چەندە بەڕێوەبەران، کەم تەرخەمن و گوێیان هاخنیوە و بەڵێنێ سەرخەرمان دەدەن.بەڵام لەوچاخەدا، ئەرکێکی نیشتمانی، هاتۆتە ئاراوە و دەبێ قۆڵی پیاوەتی، لێ هەڵماڵێ و نەهێڵێ ئەو شێرپەنجەیە، هەموو لەشی کۆمەڵگا داگرێ و بەفریای مناڵانی بەستەزمان و نەخۆش کەوێ کە بەرووبوومی ئەوجۆرە پەتایانەن.
کۆمەڵگای دەرماندراوکراوی ئەوڕۆ، نەبەدەرزی و دەواو دەرمان، نەبە پووڵ و پارە، نەبەتوندو تیژی و داپڵۆسین، دێتەوەسەرخۆ و نەبەودمی شێخ و مەشایخ و نیشتوونووسین چارەی دێ، بەڵکوو ئەوە کەسایەتی مامۆستایە کەوەک حەکیمێکی لێزان و دڵسۆز، دژی ئەونەخۆشیە ڕادەپەڕێ و بەبێ هیچ چاوەڕوانییەک، قۆڵی هیممەتی لێهەڵدەماڵێ و بەزمان و قەڵەمی نەشتەرئاسای، دەست دەداتە بژارو جۆماڵی زەوی و زاری بێ خاوەن، ئاخر ئەو شانشینی زانایی و بارهێنانە!
مامۆستای لێزان، هەرگیز، خۆ ناهێنێتە سەر ئاقڵ و بیری خانەوادە و کاربەدەستی بێ ڕێز و دەمەتەقە و دمبەدمە لەگەڵ، ئینسانی نەزان و ناحاڵی ناکا کە پەروەردەی بەهیچ دادەنێ و سووکایەتی لە زمان و نیگای دەبارێ چوون دەزانێ، ناحاڵی بۆیە ناحاڵییە کە نایهەوێ تێبگا و هەر خۆی دەبێنی.
زۆربەی بنەماڵەکانی ئێستا، وەبەر لافاوی ناهومێدی و برسیایەتی و پەتای کەم تەرخەمی کەوتوون و دەتوانین بڵێین بۆ خۆشیان نازانن بەئەنقەست چۆن سڕکراون و ئاوا پاڵدەنرێن و بەرەوکوێ هەڵدەدێرێن؟ لەڕاستیدا ئەوان نەخۆشن و بۆخۆشیان هەستیان پێنەکردوە کە دەرمانخوراو، کراون و سڕو گێژو وێژن و لە دەوری خۆیان هەڵدەسووڕێن.
ئەگەرسەدهێندە بەرهەڵستی کاری پەروەردە بن، مامۆستا دژی دەوەستێتوە و جوامێری و پیاوەتی و گەورەیی و مەزنایەتی دەنوێنێ داری بەری، هەمیشە بەردی تێدەگیرێ هەتا میوەی شیرن و بەتام هەڵوەرێنێ.
ئەو سەرقافڵەی شارستانیەت وپسپۆڕی هۆش و زەینە، کۆمەڵگا و بنەماڵە و منداڵی نەخۆش، دەناسێ و دەزانێ نەخۆش، کردەوەی سرووشتی نییە و لەتاو دەردی خۆی دەناڵێنێ.
مامۆستا بێ ڕێزی لەلایەن هیچ نەخۆشێکی بەهێند وەرناگرێ و دەستی پڕ لەمێهرو خۆشەویستی بەسەریان دادێنێ. هەرلە هەوەڵ هەنگاویدا، ڕێگای کوێستان و بەندەن و دژواری، هەڵبژارتوە و دەیزانی قەت ناحەسێتەوە.
کوڕی شاخ و هەڵدێر و تاریکایی و شەوەزەنگە، متمانەی بەخۆیەتی کە سوێندی خواردوە خیانەت بەمناڵانی وڵاتی ناکا ئەگەرچی دایکان و بابان بێ ڕێزی بنوێنن و کارگێڕان دەستیان لەقوڕگ نێن و بەستێنی حورمەتی ئەوان پێشێل کەن.
مامۆستا، فریشتەیەکە لەقاڵبی مرۆڤدا، کەژیان و مانی خۆی، فیدای وڵات و خاکەکەی دەکا. شەمێکە وردەوردە، دەتوێتەوە و کەس هەستی پێ ناکا، لەگەڵ شەوەزەنگ، ململانێ دەکا هەتائەوکاتەی ڕۆژ، تیشکاوێژ دەکاو بارگەوبنەی دەخا.
گوڵانی ٤٠١، سەردەشت، جەهانگیربابایی.
