برای روزه گرفتن در ماه مبارک شوال احکامی وجود دارد که در شش بند زیر ذکر خواهند شد.
- جمهور علمای قدیم و جدید امت اسلام بر این باورند که روزه شش روز اول ماه مبارک شوال ، مستحب است.
دلیل بر این فتوا حدیثی که از ابو ایوب انصاری (رض) روایت است، که سرور کائنات می‌فرماید:(من صام رمضان ثم اتبعه ستا من شوال کان کصیام الدهر)صحیح مسلم ۱۱۶۴
ضمنا این روزه مستحب شوال را می توان پشت سر هم و یا به صورت متفرقه انجام داد ؛ولی اگر پشت سرهم گرفته شوند، فضیلتش بیشتر است.
مبرهن است چون اجل به دست ما نیست، و در پیش آمدن حوادث و اتفاقات و مصائب نقش آن چنانی نداریم، بهتر آنست در جمع آوری خیرات و به تاخیر نه‌انداختن حسنات خیلی جدی باشیم.(نهایه المحتاج للرملی3/208)
2- هرکس قضای روزه رمضان دارد، بهتر آن است که در قضا کردن روزهای فوتی رمضان که واجب هستند عجله کند، سپس روزه مستحب را بگیرد. چون همیشه فرض بر سنت مقدم است و انسان هیچ وقت مالک نفس و عمر خویش نیست؛ کسی که روزه قضا داشتە ولی ابتدا بە گرفتن روزه مستحب شوال مبادرت می ورزد خلاف سنت رفتار کرده است …نجم الوهاج للدمیری( ۳۵۹/ ۳)
3- کسی که شش روزه مستحب شوال را قبل از قضای روزه فوتی در رمضان می‌گیرد، بنا بر قول ارجح فقهای مذاهب روزەاش قابل قبول است، ولی خلاف اولی است و آن ثوابی که در حدیث بالا ذکر شد را دریافت نمی کند و اگر خانمی در رمضان به سبب دوران قاعدگی و یا زن و مردی به خاطر مریضی یا مسافرت و یا هر چیز دیگر که نتوانسته بود روزه رمضان بگیرد، اصل بر آن است که قبل از هر چیز روزه رمضان چون واجب است و فوت شده را قضا کند و بعد از آن روزه سنت شوال را بگیرد. (فتاوای ابن باز ۱۵/۳٨٨)
4- هرکس تمامی ماه رمضان را به سبب بیماری یا هر عذر دیگری نتواند بگیرد و تمام ماه شوال را به قضای روزه‌های رمضان اختصاص داد و در نتیجه نتوانست شوال را در یابد، می‌تواند در ماه‌های دیگر شش روز سنت شوال را بگیرد؛ امید می‌رود ثواب‌و اجر آن روزه ها به او برسد
(فتاوی ابن عثیمین ۲۰/۱۹)
5- صحیح نیست سنت روزه شوال را با روزه قضای رمضان با یک نیت بجاآورد، چون روزه رمضان از واجبات است و روزه شوال جزو مستحبات و هر عبادتی به‌هدف و قصد خاصی انجام می شود و هرکس چنین کند یعنی برای دو روزه یک‌نیت بیاور فقط روزه مستحب به حساب می آید و روزه قضا بر سر جای خود باقی می‌ماند فتاوی الاسلام- سوال و جواب ۳۹۳۲۸)
6- کسی که در ماه شوال روزه بگیرد به نیت قضا و به تنهایی فقط نیت آن روزه را بیاورد، کارش صحیح است و ظاهراً از ثواب روزه شوال نیز محروم نخواهد شد اگرچه به درجه آن‌کس که قضای رمضان انجام می‌دهد و سپس شش روزه سنت شوال را می‌گیرد، نمی‌رسد.( مغنی المحتاج للشربینی ۲/۱۱٨)
والله تعالی اعلم
دکتر محمد سلیمان نصرالله الفرا
منبع: کانال د.وصفی ابو زید
برگرداننده: ابراهیم مهرابیان
