خداوند می فرمایند : « ای کسانی که ایمان آورده اید بر شما روزه واجب شده است. همانگونه که بر کسانی که پیش از شما بو ده اند واجب بوده است تا این که پر هیز گار شوید.» (بقره 183)
رسول خداوند (ص)فرمودند: « هر کس یک روز در ماه رمضان بدون عذر و رخصت ،روزه را بخورد، اگر همه ی روزگار روزه باشد نمیتواند پاداش آ ن را جبران کند ».
اقسام روزه
1-روزه ی واجب (روزه ی ماه مبارک رمضان ، روزه ی کفاره « تاوان گناهان » و روزه ی نذری)
2- روزه ی سنت (روزهای دوشنبه و پنجشنبه ی هر هفته، 9 و 10 محرمهر سال ، 12 ،13 ،14 هر ماه قمری و 6 روز از ماه شوال)
ارکان روزه
1- نیت ( در دل نیت کند که فردا روزه ی فرض ماه رمضان سال حاضر را به ادا برای خدای بزرگ انجام دهد)
2- خود داری از چیزهایی که روزه را باطل می کند .
شرایط واجب بودن
روزه بر کسی واجب است که
1* مسلمان
2*عاقل
و3* بالغ باشد. پس روزه بر کافر ، دیوانه و کودک واجب نیست.
فدیه دادن یا قضای روزه:
- پیرمردان و پیرزنان ، بیماری که انتظار بهبودی نمی رود ، کار گرانی که در تمام فصول سال کار های سنگین دارند ، مجازند که روزه نگیرند ، بلکه به جای آن یک نفر مسکین را طعام دهند .( بقره 184)
- بیماری که انتظار بهبودی می رود ، مسافر2 ، کارگرانی که در بعضی از فصول سال کار های سنگین دارند (مانند کشاورزان ) ، زن آبستن و شیرده مجازند که روزه نگیرند ، ولی قضای آن در ماههای بعد واجب است .
- روزه گرفتن زن در حال قاعدگی و نفساء ( دوران بعد از زایمان ) حرام است و بعد از گذشت دوران آن ، قضا واجب است.
مبطلات روزه ( چیزهای که روزه را باطل می کنند)
1.خوردن و نوشیدن به عمد
2. استفراغ عمدی
3. حیض و نفاس (حتی اگر در آخرین لحظه ی روز باشد )
4. استمناء
5. خوردن و بلعیدن مواد غیر خوراکی
6. جماع3 ( قرابت جنسی)
مستحبات روزه ( مواردی که انجام دادن آن ثواب بیشتری دارد اما انجام ندادنش عقابی به دنبال ندارد)
1-سحری
2- شتاب کردن در افطار
3- خود داری از چیزهایی که با روزه داری منافات دارد ( مانند : هرزه گویی ، فحّاشی ، غیبت ، سخن چینی ، دروغ گفتن ، نگاه کردن به نا محرم4 و… )
4- تلاوت قرآن
5- خواندن نمازهای تراویح
6- تلاش برای عبادت بیشتر در ده روز آخر رمضان
7- خواندن دعای افطار( اللهم لک صمت و بک آمنت وعلی رزقک افطرت فتقبل منا انک انت السميع العليم ) 8- انجام غسل قبل از طلوع فجر 9- افطار کردن با آب یا خرما
مباحات ( مواردی که انجام دادن آن اشکالی ایجاد نمی کند )
1-دوش گرفتن 2- سرمه کشیدن و قطره چکاندن به چشم 3- ناخن گرفتن و اصلاح موی بدن 4- تزریق آمپول ( عضلانی ، زیر جلدی ، وریدی ) خواه برای تغذیه یا تقویت 5- مضمضه یا استنشاق ( البته مبالغه در آن مکر وه است ) 6- مسواک زدن بدون خمیر بویی که از آن گریزی نیست 8- چیزهای که از آنها گریزی نیست5 ( مانند : گرد و غبار راه ، غبار آرد ، دود ، آب بینی و سینه )9- تأخیر غسل جنابت ، قاعدگی و . به بعد از نماز صبح اشکالی برای روزه ایجاد نمی کند .
قاعده کلی : هر کاری که سهواً یا در حال فراموشکاری یا به صورت اجبار انجام گیرد ، روزه را باطل نمی کند.
فضیلت ماه مبارک رمضان :
1-بوی دهان روزه دار نزد خدا از بوی مشک خوشبو تر است
2- درهای بهشت ( به خاطر ازدیاد اعمال نیک ) باز می شوند و درهای جهنم ( به خاطر دوری از گناهان ) بسته می شوند
3-لیلة القدر ( شب نزول قرآن ) در این ماه قرار دارد . هر کس در چنین شبی تصمیم بگیرد که زندگی اش را با قرآن جهت دهی کند برایش از هزار ماه بهتر و برتر است
4- در این ماه قلبها به هم نزدیک شده ، کینه و بغض و حسد از بین می رود و ارتباط با خدا بیشتر می شود.
1.لازم به ذکر است که روزه تاسوعا و عاشورا به دستور پیامبر در سال آخر حیات مبار کشان به عنوان یک سنت تلقی شد.
2. با طی کردن 84 کیلومتر مسافر محسوب میشود امام شافعی (رضی) در این مورد می فرماید : برای کسی که در سفر بتواند روزه بگیرد روزه گرفتن بهتر است و برای کسی که نتواند روزه بگیرد روزه نگرفتن بهتر است
3. جماع در حال روزه هم قضا و هم کفاره دارد و میزان کفاره در کتب احکام از جمله « فقه السنه » مشخص شده است.
4. البته چنین موارد ی ( غیبت و … ) فقط روزه را باطل نمی کنند والا در ذات خود گناه محسوب می شوند و عذاب اخروی به دنبال دارند.
5. الف) اگر بلغم به مخرج حرف « ح » – بالای حلقوم – برسد و بعد آن را قورت داد روزه باطل می شود ، اگر از جای خود کنده شود ، باید آن را از دهان خارج کنیم.
ب) اگر آب دهان بیرون رفته و سپس آن را برگرداند روزه باطل می شود ، اما قورت دادن آب دهان اشکالی ندارد.
الله اکبر و لله الحمد
دیاری هه ینی
