خانواده

اینگونه فرزندانمان را به نماز علاقمند نماییم

این مقاله را تقدیم می کنم به هر پدر و مادری که فرموده خدای متعال را فهمیده باشند:{یا ایهاالذین آمنواقوا انفسکم واهلیکم نارا و قودهاالنّاس والحجاره علیها ملائکه غلاظ شداد ولا یعصون الله ما امرهم و یفعلون ما یومرون}1)ای کسانی که ایمان آورده اید خود و فرزندانتان را از آتشی که سوخت آن انسان و سنگ است محفوظ بدارید که بر آن فرشتگانی سنگ دل و نیرومند گمارده شده اند که چیزی را که خداوند به آنها امر کند نافرمانی نمی کنند انجام میدهند آنچه به آن امر شده اند).
احنف بن قیس که معاویه را درباره توجه ویژه به فرزند توصیه میکرد گفت:ای امیرمسلمانان ، آنها{فرزندان}میوه دلهایمان و تکیه گاه و پشتیبان ماهستند و ما برای آنها همچون زمین رام شده و آسمان سایه دار هستیم و به واسطه آنها به هر کار مهمی میرسیم پس اگر چیزی خواستند به آنها بده و اگر عصبانی شدند سعی کن آنها را راضی کنی ؛ که در این صورت محبتشان به تو می بخشند و با تمام وجود تورا دوست خواهند داشت و

وچون فرزندانمان گلهای خوشبوی زندگی و پاره جگرمان هستند خداوند پدر و مادر را نسبت به آنها توصیه به خیر و نیکی نموده
و پیامبر(ص)نیز دستور داده که آنها را به خوبی مراعات کنیم و نسبت به آنها مهربان باشیم.
پیامبر(ص)درحالی که می خواهد بیان کند چه کسی بهترین مردم است می فرماید:بهترین شما کسی است که برای خانواده اش بهتر باشد(3)
و بهترین شکل نیکی برای افراد خانواده خوب تحت نظارت قرار دادن و تربیت آنهاست.وحقیقتا بزرگترین شکل تربیت فرزندان یاد دادن نماز به آنها و جا دادن محبت نماز در دلهایشان است تا حق نماز را به بهترین شکل رعایت کنند.
نماز نشانه بزرگی است که پیامبر(ص)آن را نور نامیده و آن را ستون دین قرار داده است.نماز بین خالق و بنده اش در هر روز پنج بار ارتباط و پیوند برقرار می سازد و ایستگاه خلوت کردن با خداوند بزرگ و راز و نیاز با او و ذکر وتعظیمش می باشد در نماز انسان روبروی پروردگارش می ایستد و پروردگار باعزت هم به عبدش نگاه می کند.
خداوند می فرماید:{بنده ام مرا ستایش کرد بنده ام مرا تمجید کرد…پس برای بنده ام هست آنچه بخواهد}                                           نماز کلید بهشت است و دژ محکم و استواری است در برابر گناهان.خداوند فرموده است:{ان الصلاه تنهی عن الفحشا، والمنکر}4قطعا نماز انسان را از کارهای فاحشه و زشت باز میدارد.
پیامبرما (ص)پدرومادررا به ضرورت ارتباط فرزندان با خدای متعال دراول بچگی(7 سالگی )آگاه کرده است چون دوره بچگی مناسب ترین وقت است برای تربیت اولیه برمحبت خداوند وحریص بودن برنماز ودرک فضیلت های بسیارش.
رسول خدا(ص)فرموده:به فرزندانتان را سفارش کنید که ازهفت سالگی نمازبخوانندودرسن ده سالگی – و پس از سه سال تمرین و راهنمایی و دلسوزی باز- اگر در خواندن نماز سهل انگاری نمودند آنها را بزنیدودرخوابگاه بین ان هاجدای بیندازید(5)
وبه منظور تطبیق عملی این حدیث پیامبر(ص)  توسط پدران و مادران وخواهران عزیز، این نقشه راه  را که کمک می کند به بچه ها (دخترها وپسرها)تا نماز را دوست داشته باشند وبرانجام آن حریص باشند را خدمت شما تقدیم می نمایم .

روش های زیر حاصل اجتهادات بعضی از اهل دعوت وتربیت می باشد.
1) تربیت ایمانی اساس اول است
پدرومادری که در این راه زحمتی نکشیده اند نبایدازفرزندانشان انتظار داشته باشندکه اهل نماز باشند بچه ای که قلبش از عقیده خالی است نمی تواند اهل نماز باشد چون بچه دردوران بچگی نمی تواند چیزهای نهان را درک کند.
پس نقش پدرومادردراینجا عبارت است از آشنانمودن فرزند با معانی عقیده ؛ مثلا درک این حقیقت که خدا یکی است ومعنای پیامبری وحقیقت روز قیامت و نسبت دنیا واخرت با هم را با زبانی کودکانه برایش تبیین نماید.
برای ما الگووسرمشق خوبی از رسول خداهست ، آن حضرت درسالهای نخستین دعوت اسلامی به کاشت واستحکام عقیده ایمان به خدای واحد دردل مردم و یارانش می پرداختند ووقتی که عقیده در درون ها پابرجا و مستحکم شد آن وقت اصحاب اوهیچ نقص وایرادی درپیروی از دستورات خداوعمل به احکام شریعت احساس نمی کردند.
به این شیوه و زیر نظر چنان والدینی بچه ها حتی قبل از اینکه ناخنهایشان نرم باشد می دانند که قطعا خدا خالق همه مردم وتمام عالم هستی است .
و همچنین می دانند که اوست که نعمت هارا به انسان می بخشد و تنها اوروزی دهندمخلوقاتش است وخدا دوست دارد بندگانش راه خیرونیکی درپیش گیرند ، اوانسان های خوب را دوست می دارد وآدم های بدرا دوست نمی دارد؛ به همین خاطراست که برای راهنمایی مردم انسان های شایسته و مردمان نیکوکاری (پیامبران) را فرستاده تا انچه را برای زندگی انسانها مفید است به آنها یاددهند ، خداوند به کسانی که از پیامبران پیروی می کنند وعده باغ ها وقصرهاونعمت های تمام نشدنی داده است درحالی که کسانی که از انبیا پیروی نمی کنند راتهدید به شکنجه وعذاب سختی کرده است.
اینها صورت های تقریبی برای معانی عقیده است که بچه ها به آسانی انها را می فهمند.
2)پدرومادرالگوهای عملی وخوبی را برای فرزندانشان به عنوان نمونه بیاورندکه برخواندن  نماز – دراول وقت – حریص بوده اند وبه سنت های بعد از فرایض توجه خاصی داشته اند.چون بچه ها درخردسالی شیفته تقلیدوپیروی ازوالدینشان هستند.پس والدین باید از این شیوه برای کاشت علاقه به نماز در دل فرزندانشان بهره بگیرند .
زمانی  که بچه ها می بینند پدرانشان پس از شنیدن اذان هرکارمهمی را که داشته باشند معلق می گذارند وشتابان به سوی مسجد می روند دردل های کوچکشان اهمیت نماز ودرک فضل وبزرگی ان رسوخ پیدا می کند.
همچنین شایسته است که زمان دید وبازدیدهای خانواده مسلمان با وقت نماز تداخل نداشته باشد و همچنین در تعیین زمان نیز به وقت نماز ها اشاره شود مثلا پدر بگوید: بعداز نماز عصر اگر خدا بخواهد به دیدنی مادر بزرگتان می رویم . دراین حالت زندگی بچه با نماز و مسجد پیوند می خورد .                     تلاش جهت تثبیت مبانی عقیده در بچه ها از همان دوران کودکی لازم است ولی می توان مفاهیم ذهنی ونظری در احکام طهارت ونماز را تا وقتی که فرزندمان مدرسه می رود به تاخیر بیندازیم.
یا وقتی که به سن رشد وتمیز می رسد به او یادداده شود که این سودمندتر است
3)باید از داستان ها ونصیحت های رسیده از پیامبر(ص)و یارانش یا داستان های آدم های نیکوکار کمک بگیریم تا بچه ها اهمیت بزرگی نماز وراز دلبستن بزرگان به آن را بفهمند چون بچه ها در خردسالی  توان درک گفتگوی مستقیم را ندارند.
شایدنماز را بار سنگینی قلمداد کند چون اورا از بازی باز میداردیا فکر میکند نماز فقط برای بزرگ تر هاست وربطی به او ندارد ؛ اما وقتی که در قالب داستان صورت مسلمانان صالحی را برایش ترسیم می کنیم ، کسانی که دل هایشان با خدا پیوند خورده است ، آنان که  شادمانی وچشم روشنی را درمناجات با خالقشان ودر نماز بدست می آوردند ؛ در این وقت است که بچه با فطرت و پاکی قلبشان آدم های صالح واهل نمازرا دوست میدارند و به آنان علاقه نشان می دهند.
و شایسته است فرزند ما بداند که رسول خدا(ص) شب ها آنقدر طاعت و عبادت می کرد ودر نماز می ایستاد که پا هایش ورم می کرد تا بدینگونه  شکرخدارا بخاطر نعمت هایش بجا آورد.                              همچنین این داستان را برای جگرگوشه امان بازگوییم که یکی از مردان نیکوکار یکی از اعضایش را در نماز قطع کردند اما او به دلیل خشوعش در برابر خداوند متوجه این امرنشد ودردی احساس نکرد .
و پیا مبر خدا (ص) وقتی که برای نماز می ایستاد در سینه اش نا له ای شنیده میشد بخاطرگریه درپیشگاه خدا
4)همراه خود بردن بچه ها به مسجد؛ تا دل های کوچک بچه هایمان به محبت خانه های خدا پیوند بخورد؛چون خانه های خداجای تربیت انسان های بزرگ است که دلهایشان از محبت خدا پر است و مشتاق طاعت وعبادت هستند. در مسجد انسان های اهل علم وارشاد ودوستان خوب وجود دارند و درآنجا انسان ها بر معنای ایمان تربیت می شوند ،همان طور که در رفتن به مسجد سرگرمی وتفریح برای بچه ها وجود دارد ؛ چرا که بچه ها  خارج شدن از خانه همراه پدرانشان  را خیلی دوست دارند و همراه شدن با پدران برای رفتن به اماکن عمومی و همراهی آنان در بعضی از کارهای مورد علاقه بچه ها خیلی ارزشمند است از دیدگاه آنان.
5)تکیه بر دادن جایزه به فرزندان هروقت برنمازهایشان محافظت کنند
براستی هر بچه ای صفات شخصیتی وباورواعتمادبه خودرا از پدر ومادر کسب می کندپس هر بچه احتیاج به مهیا شدن و پاداش برهرکارمثبتی که انجام می دهد دارد -و این به صورت عمومی کاری اساسی است بسیار مفید دربخش تربیت فرزندان . پس به طریق اولی همین طور است وقتی که کارمربوط به نماز باشد.
نحوه جایزه دادن به بچه بدین شکل است:
تعریف او پیش افراد خانواده یا اختصاص هدیه ای که بچه آن را دوست دارد . چون ارزش هدیه با عث می شود ارزش و اهمیت نماز را درک کند

 

مصادر و مراجع
1-سوره تحریم ایه 6
2-سوره عنکبوت ایه 45
3-رواه الترمزی فی سنه
4-رواه ابو داود فی سنه
5-احیاء علوم دین غزالی باب حقوق الوالدین اولد
المصدر: موقع حب السلام
نویسنده: لیلی الناجی
مترجم : محمد قادری – میاندواب – کوخان 

نمایش بیشتر

محمد قادری

@نویسنده و مترجم @ آذزبایجان غربی - میاندواب @ شغل : امام جماعت مسجد

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا