اصول

بدعت های رمضان!

 بدعت هایی که مردم در ماه مبارک رمضان پدید آورده اند

همانا خداوند دین و شریعت خود را برما کامل کرده و نعمات خود را بر ما تمام ساخته و رضایت خود را بر اینکه اسلام برنامه زندگیمان قرار گیرد نشان داده است.

 (الیوم أکملت لکم دینکم و أتممت نعمتی ورضیت لکم الاسلام دینا…..)

  امروز دینتان را بر شما تکمیل کردم و نعمت خود را بر شما تمام ساختم و اسلام را بعنوان آیین خدا پسند برایتان بر گزیدم.

انسان تعجب می کند هنگامی که بسیاری از مردم را مشاهده می کند که در دین خدا بدعت و نوآوری هایی  ایجاد می کنند که از جانب خدا هیچ فرمانی بر آن نازل نگشته است ،

 پس اعمال بدعی را قانون و تشریع قرار داده و کردار سنت که نصوص قرآن و سنت بر آن تشویق کرده اند را کنار می گذارند!

چه بسا بعضی را می بینی که حتی نسبت به پاره ای واجبات شرعی نیز سستی به خرج می دهند و هیچ اهمیتی نسبت به آن از خود بروز نمی دهند ولی در مقابل تلاش فراوانی را در نهادینه کردن  بدعت هایی از خود بروز می دهند!

براستی که بدعت ها فراوان گشته و متولیان آن در برنامه ریزی و زیبا جلوه دادن آن برای افراد نادان واینکه این گونه افعال بخشی از دین می باشد موفقیت های فراوانی را بدست آورده اند .

رمضان، ماه مبارکی که خداوند آن را به فضایل فراوان و مزایای منحصر به فردی تعریف نموده و بندگی و عبادت در آن را با اجر و پاداش مضاعفی پاسخ داده است ؛ولی صاحبان هوا و بدعت در راستای آنچه خداوند متعال مشروع کرده هیچ اراده ای از خود نشان نداده اند ، بلکه آنان بیشتر در صدد ایجاد بدعتند و به گمان خود از این طریق خداوند را بندگی می کنند و مردم را نیز به سوی آن چه حق می پندارند دعوت کرده و بسیاری از انسان های فرومایه دعوتشان را پذیرفته و می پذیرند!

از جمله این بدعت ها در ماه مبارک رمضان:

۱- خواندن سوره مبارکه انعام است؛ چون هیج نصی از قرآن و سنت در رابطه با تلاوت اختصاصی آن وارد نشده است  و هیچ یک از سلف صالح چنین نکرده اند!

ناگفته پیداست که هدف ما هر گز این نیست که بگوییم قرائت سوره مبارکه انعام  بدعت است؛  بلکه بدعت در این است که این سوره با حالت مشخص و خاصی تلاوت می گردد و گرنه سوره مذکور در هر مکان و زمانی که تلاوت شود قطعاً  تلاوت کننده اش مأجور خواهد بود ؛ البته مشروط به اینکه آنگونه تلاوت شود  که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم تلاوت نموده است.

اشکال کار اینجاست که عده ای اصرار می ورزند که حتما این سوره را در یک رکعت نماز تلاوت نمایند  و عده ای نیز تلاوت آن را از میان همه ی سوره های قرآن کریم برمی گزینند و در آخرین رکعت تراویح و در شب هفتم رمضان یا قبل از آن این کاررا می کنند!   این عده برای توجیه این بدعتشان به احادیثی استدلال می کنند که اساس و اصلی ندارند ، و دلیلی مبنی بر اینکه قرائت کل سوره انعام در یک رکعت از نماز تراویح  بدعت است بدین نحو می باشد که ذکر می شود :

  اول : برگزیدن آن در میان تمامی سوره های مبارکه این وهم را تداعی می کند که تلاوت آن و نه دیگر سوره ها سنت است ولی واقعیت خلاف آن است.

دوم : مخصوص گردانیدن تلاوت این سوره به نماز تراویح  و نه نمازهای دیگر و یا خاص کردن آن به آخرین رکعت غیر از رکعات دیگر

سوم: آنچه از طولانی کردن نماز بر مأمومین صورت می گیرد ، به ویژه برای کسی که از عادتشان بی اطلاع باشد،پس در آن رکعت دچار خستگی و ناراحتی و عبادت زدگی می شود.

دانشمندان بزرگ به بدعت بودن این کار فتوا  داده اند ؛در این رابطه از شیخ الاسلام ابن تیمیه (رحمه الله) در باره ی عمل کرد امامان این زمان مبنی بر خواندن سوره مبارکه انعام در ماه مبارک رمضان در یک رکعت و در شب جمعه سؤال شد که آیا کارشان بدعت است یا خیر ؟

او جواب داد: بله بدعت می باشد ؛ چرا که این عمل نه از پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم و نه هیچ یک از صحابه و تابعین (رضی الله عنهم) ثابت نشده که چنین کرده باشند.

۲- از جمله آن بدعت هایی که بعضی از مردم در ماه مبارک رمضان بوجود آورده اند عبارت است از اقامه نماز تراویح بعد از مغرب

در این باره از شیخ الاسلام ابن تیمیه (رحمه الله) سؤال شد که آیا چنین عملی سنت است یا بدعت؟ و اینکه می گویند که امام شافعی( رحمه الله) اینگونه نماز تراویح خوانده است آیا صحیح می باشد؟! او در جواب فرمود: سنت است که  تراویح را بعد از نماز عشاء برپا کنیم ؛آنگونه که سلف و امامان بر آن اتفاق نظر دارند و آنچه در این باره از امام شافعی (رحمه الله) نقل شده باطل و بی اساس است! و همه ی امامان از زمان پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم و خلفای راشدین گرفته تاکنون ، نماز تراویح رابعد از نماز عشاء برپا کرده اند واین که کسی این نماز را قبل از عشاء خوانده باشد در تاریخ اسلام ثابت نشده است؛

چون این عمل – تراویح – آن گونه که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم فرموده است با شب زنده داری لیالی رمضان محقق می شود؛ آنجا که می فرماید 🙁 خداوند متعال روزه ی رمضان را بر شما واجب گردانید و من نیز احیای لیالی و شبهای آن را بر شما سنت قرار دادم ؛پس هر کس روزه ی آن و احیای شب های آن را انجام دهد  همه ی گناهان گذشته اش مورد بخشش قرار می گیرد). 

و معلوم است که زنده نگهداشتن شب چه در رمضان وچه در غیر رمضان بعد از عشاء است.

و در سنن تصریح شده است هنگامی که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم در شب های رمضان به همراه صحابه نماز خواند آن را  بعد از عشاء انجام دادند .

۳- از جمله بدعت هایی که عده ای در ماه مبارک رمضان بوجود آورده اند، چیزی است به نام نماز قدر که اقامه آن بدین  شکل است که آنها بعد از تراویح دو رکعت به جماعت می خوانند ،  سپس در آخر شب صد رکعت را به تمام و کمال می خوانند و این نماز در شبی صورت می گیرد که گمان قاطع دارند که شب قدر است ؛بدین خاطر این نماز ، نماز قدر نامیده می شود .

از شیخ الاسلام ابن تیمیه (رحمه الله ) سؤال شد آیا کسی که که این کار را انجام می دهد بر حق است یا کسی که از انجام آن امتناع می ورزد؟

امام در جواب فرمود: کسی که که از ادای این نماز امتناع می کند بر حق است؛ چون چنین نمازی را هیچ یک از پیشوایان مسلمانان مستحب ندانسته اند ، بلکه به اتفاق همه ی امامان بدعتی است ناپسند که نه از پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم و نه یاران گرانقدر وی و نه تابعین صادر نگشته است بنابراین باید ترک شده و به نحوی مقتضی جلوی آن گرفته شود.

۴- از جمله بدعت هایی که عده ای در ماه مبارک رمضان بوجود آورده اند، خواندن اذکاری است بعد از هر دو رکعت از نماز تراویح،  که در آن نماز گزاران بصورت هماهنگ و با صدایی بلند آن را می خوانند .

و همین طور فراخوان مؤذن بعد از این ذکر پدید آمده که در آن می گوید: قدقامت الصلاه نماز پر پا شد رحمت الهی بر شما باد و این نیز بدعت است ؛ زیرا چنین عملی نه از پیامبر اسلام (ص )  و نه از یاران ایشان و نه از پیشینیان صالحخ روایت نشده است.

۵- از دیگر بدعت ها در رمضان که به وجود آورده اند باوریست مبنی بر اینکه نماز تراویح مشروعیت ندارد مگر در نیمه ی دوم ماه مبارک رمضان و چه بسا بعضی اعتقاد دارند که فقط در ده روز آخر رمضان برپا می شود!اما در اول رمضان فقط به یازده رکعت وتر که آن هم بصورت سریع می خوانند اکتفا می کنند!

و صلى الله علی سیدنا محمد و على آله وصحبه وسلم

منبع : سایت امام المسجد

ترجمه : شفیع صادقی

نمایش بیشتر

شفیع صادقی

نویسنده و مترجم آذربایجان غربی ارومیه خطیب و دعوتگر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا