اصول

تبریک کریسمس و سال نو میلادی از نگاهی دیگر !

آیا تبریک کریسمس و نو شدن سال میلادی به غیر مسلمانان جایز نیست؟

آیا اگر مسلمانی به مناسبت کریسمس و یا سال نو میلادی به غیر مسلمانی – مسیحی ، یهودی و … – تبریک بگوید، گناهی مرتکب شده است؟!
ایامی که در آن هستیم جشن های میلاد مسیح ( ع ) در حال برگزاری است، و مسلمانان زیادی بویژه در کشورهای غربی درگیر این جشن ها هستند، با توجه به روابط کاری و همسایگی و اختلاط در مدارس و دانشگاهها و به حکم پیوندهای انسانی و متنوع، اگر شخصی مسلمان به مناسبت این جشن ها به غیر مسلمانی تبریک بگوید، آیا گناه و حرامی را انجام داده است؟!
این سوال، تازه نیست و بین علما نیز اختلاف نظرهایی در این رابطه وجود دارد ؛ جمعی آن را حرام می پندارند ولی عده ای شروطی را قرار می دهند که در صورت عملی شدن آن شروط ، تبریک جایز است.
@ نظریه اول : کسانی که تبریک گفتن کریسمس را حرام می پندارند:
بدون شک امام ابن تیمیه و شاگردش امام ابن قیم در این مساله سخت گیری کرده اند، و تبریک گفتن فرد مسلمان به غیر مسلمان را به منزله ی رضایت به کفر او می پندارند و اگر کسی به کفری راضی شود خود نیز کافر خواهد شد.
عالمی سعودی بر اساس قول و نظریه ی امام ابن قیم به پرسش فردی در این مورد چنین فتوا می دهد: علما در باره ی حرمت تبریک کریسمس و جشن های میلاد به کفار متفقند، همانگونه که ابن قیم در کتاب « احکام الذمّه می گوید: « علما متفقاً تبریک به شعایر کفار را حرام می دانند؛ مانند تبریک گفتن جشن هایشان و روزه گرفتنشان  ، مثلاً بگوید، عیدتان مبارک باد و یا با آمدن جشنتان خوشحالم، هر کس این جملات را بگوید، اگر بواسطه ی گفتن آن کافر نشود، حداقل عمل حرامی را انجام داده است ؛ تبریک به یک مسیحی به منزله این است که کسی در برابر صلیب سجده کند و شخص مسلمان به او تبریک گوید ، تازه گناه این تبریک گفتن به مراتب بزرگتر از آن است که غیرمسلمان شراب بنوشد و یا زنا کند و یا قتلی انجام بدهد و مسلمان به او تبریک گوید! خیلی ها بدون این که بدانند به خاطر تبریک گفتن کار گناهی و یا بدعتی و یا کفری، خود را گرفتار خشم و غضب الهی می کنند.»
عالم سعودی افزود: علت تحریم تبریک گفتن به غیر مسلمان را در این می داند که آنان بدین وسیله بر کفر خود جسورتر و ماندگارتر خواهند شد؛ هرچند مسلمان بدان راضی نباشد، باز هم تبریک گفتن مسلمان به غیر مسلمان بر شعارهای کفر حرام است.
وی در ادامه می گوید: بر مسلمان حرام است که بدین مناسبت ها خود را به شکل و لباس کفار دربیاورد و یا هدیه ای به آنان بدهد و یا هدیه ای از آنان بگیرد و یا شیرینی پخش کند و یا طعامی آماده سازد و یا کارش را تعطیل کند.
در مذهب حنفی نیز شیخ ابو حفص نسفی چنین رای و نظری دارد.
-در کتاب المغنی ابن قدامه ی حنبلی بحثی از کریسمس و سال نوی میلادی نمی کند؛ بلکه حکم تبریک گفتن عید در بین مسلمانان را مورد بحث قرار می دهد و نظر و رای امام احمد را اینچنین بیان می کند:
در مورد تبریک گفتن اعیاد با جملاتی مانند: مبارک باشد و یا خدا قبول کند از امام احمد سوال کردند، ایشان در جواب فرمودند: چیز بدی نیست، بعد ادامه دادند: محمد ابن زیاد گفته: همراه یاران رسول الله ( ص ) از جمله ابو امامه باهلی و کسانی دیگر بودم ،وقتی از نماز عید برمی گشتند به همدیگر می گفتند: خدا از ما و شما قبول کند. امام احمد فرمود: سند این روایت سندی حسن است.
علی ابن ثابت می گوید: سی و پنج سال پیش، از امام مالک ابن انس در این باره پرسیدم که فرمودند: تا هم اکنون این تبریک گفتن بین مردم مدینه رواج دارد.

از امام احمد روایت می کنند که فرموده: من به کسی تبریک نمی گویم؛ ولی اگر کسی به من عید را تبریک بگوید؛ من نیز تبریک خواهم گفت.
زد علمای شافعی، تبریک گفتن به غیر مسلمانان در جشن هایشان و همانند آنان رفتار کردن کراهت دارد.

شیخ ابن حجر در فتح الباری در شرح این حدیث « هر قوم و مردمی عید خود را دارند….» می گوید: این فرموده و روایت بیان می دارد که شادی کردن و تبریک گفتن اعیاد به غیر مسلمانان و مشرکان و به شکل آنان درآمدن کراهت دارد.
ابن حجر در نقد نظر مخالفان این نظریه می گوید: شیخ ابو حفص نسفی در مذهب حنفی در مساله تبریک به غیر مسلمانان راه افراط را پیموده تا جایی که  گفته است : اگر مسلمانی تخم مرغی را به عنوان هدیه و تبریک عید و بزرگداشت آن روز در جشن مشرکان به آنان هدیه کند ، آن شخص  به خداوند کافر شده است؛ ولی می بینیم که گفته ی ابو حفص مشروط است به بزرگداشت و احترام آن روز؛ نه به خاطر نیکی کردن فرد مسلمان به فردی مشرک!

توجه کنید این رای از رای ابن قیم، خیلی آرام تر و آسان گیرانه تر می باشد.
پایان بخش اول.

حتما بخش دوم این مطلب را که تبریک گفتن به غیر مسلمانان را مُجار و مشروع می داند دنبال فرمایید .

حه سه ن پینجوینی

ترجمه از کوردی : محمود خالدی زاده

نمایش بیشتر

محمود خالدی زاده

@نویسنده و مترجم @ آذزبایجان غربی - مهاباد @ شغل : امام جماعت مسجد

نوشته های مشابه

یک نظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا