اندیشه

ترک قرآن و مصادیق آن

ترک قرآن و مصادیق آن

وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَذَا القرآن مَهْجُورا
همانا خداوند متعال این امت را توسط کتابی که مقدس تر ازآن  وجود ندارد حمایت وپشتیبانی کرده است ، کتابی که خداوند در باره آن چنین می فرماید: لَا يَأْتِيهِ الْبَاطِلُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ تَنزِيلٌ مِّنْ حَكِيمٍ حَمِيدٍ سوره فصلت/42. ترجمه:هیچگونه باطلی ازهیچ جهتی متوجه قرآن نمی گردد ؛ چرا که قرآن فروفرستاده یزدان است که با حکمت وستوده است.

چنانچه با نوری که زیباتر وبهتر از آن نیست این امت را شرف وبزرگواری بخشیده است ” وَلَكِن جَعَلْنَاهُ نُورًا نَّهْدِي بِهِ مَنْ نَّشَاء مِنْ عِبَادِنَا سورة شورى/ (52) ترجمه:لیکن ما قرآن را نور عظیمی نموده ایم که در پرتو آن هرکس از بندگان خویش رابخواهیم هدایت می بخشیم.

این نور، قرآن عظیم است؛میثاق آخرین پیامبر وتا قیام قیامت معجزة ای جاودانه باقی خواهد ماند، تلاوت زیاد ، آن را کهنه نمی گرداند، به قاری وتلاوت کننده اش هنگامی که با تجوید مزینش گرداند بها وزیبایی می بخشد، رابطه میان آسمان وزمین است وعهدوپیمانی است میان خدا وبندگانش.

هریاغی وسرکشی در صدد ترک آن برآید خداوندکمرش را می شکند و هرکه هدایت را از غیر آن بجوید خداوند وی را گمراه می سازد ” ذَلِكَ الْكِتَابُ لاَ رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ. سورة البقرة /2 ترجمه:این کتابی است که هیچ گمانی در آن نیست وراهنمای پرهیزکاران است ”

بدین خاطر است که در بیشتر از یک جا بر تلاوت وترتیل آن تاکیدشده است “وَرَتِّلِ القرآن تَرْتِيلًا.مزمل/ 4 ترجمه: وقرآن را بخوان خواندنی.

وغایت وهدف از تنزیل آن تدبر وتامل درآن قلمداد شده است ” كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ} سورة ص (29) ای محمد این قرآن کتاب پرخبر وبرکتی است وآن را برای تو فرو فرستاده ایم تا در باره آیه هایش بیندیشید وخردمندان پند گیرند ؛ چنانچه خداوند متعال برقرائت وتلاوت آن اجری عظیم ومقامی والا را وعده داده است.
با این وجود مردم زیادی از امت اسلامی را می بینیم که قرآن را فراموش نموده ، تلاوتش را ترک گفته وحکم به غیرقرآن می کنند ونیز بجای گوش دادن به آیه های آن از سرود وترانه های اهریمنی استفاده می نمایند
این رویگردانان از قرآن هستند که پیامبر اکرم نزد خدا از آنان شکایت می کند ” وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَذَا القرآن مَهْجُورًا” سوره الفرقان (30) ترجمه: وپیغمبر عرض می کند پروردگارا قوم من این قرآن را رها واز آن دوری کرده اند یعنی از آن رویگردان شدند وآن را ترگ گفتند با اینکه برآنها بود که منقاد وفرمانبردار احکامش باشند وبه آن روی آورند وازآن تبعیت نمایند.

 خداوند متعال جهت تسلی دل رسول و فرستاده اش وی را با خبر می نماید که پیشتر نیز کسانی بوده اند که چنبن عملکردی داشته اند واز کتاب خدا رویگردان شده اند ؛ چنانچه می فرماید: وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ سوره الفرقان/ 31 ترجمه: اینگونه که تو ای پیغمبر با عداوت این گروه روبروشده ای همه پیغمبران در چنین شرائطی قرار داشته اند و برای هرپیغمبری گروهی از بزهکاران را دشمن ساخته ایم.
الله متعال کسانی را که به این قرآن روی می نهند ودرمقابل خواندنش خود را به جهالت می زنند تهدید نموده و می فرماید “وَقَد آتَينَاكَ مِن لَدُنَّا ذِكرَاً طه/99 ما از سوی خود قرآن را به تو عطا کرده ایم”

 مَن أعرَضَ عَنهُ به این معنی که هرکه از این ذکری که قرآن کریم است رویگردان شود وبه آن پشت نهد وبه حلال وحرام آن عمل ننماید وبه عقاید ذکرشده درآن معتقد نباشد واز قصص وداستان واندرزهای آن عبرت نگیرد در این صورت  “فَإنَّهُ يَحمِلُ يَومَ القِيَامَةِ وِزرَاً ” بارسنگینی  ازعذاب مسئولیت وگناه  بردوش خواهد کشید وعلی رغم تمام اینها:خَالِدِينَ فِيهِ وَسَاءَ لَهُم يَومَ القِيَامَةِ حِملاً.سوره طه /101 یعنی:آنهاجاودانه درآن عذاب خواهند ماند وچه بار بدی که در قیامت دارند.

خداوند متعال برای کسانی که از این ذکر رویگردان شده اند در روز قیامت صحنه ای را ترسیم نموده که آنها چنانچه مسافر کوله بار خود را حمل می کند بارهای خود را به دوش خواهند کشید اما این بار چه بد باری است از بار گناه که حمل نموده اند در آن روز بسیار سخت که در صور دمیده می شود ومجرمین با چهره واندام کبود رنگ بسوی میدان محشر به راه می اُفتند که خواروپستی وجود ایشان را فرا گرفته وبخاطر ترسی که آنها را در برگرفته آهسته وزیرگوشی به یکدیگرمیگویند “إن لَّبِثتُم إلّا عَشرَا.ً”طه/103 ترجمه:جزده شبانه روز در دنیا نبوده اید ونمانده اید.

مصادیق و نمونه هایی از رها نمودن قرآن

گاهی به فکرخطور می کند که ترک قرآن تنها منحصر در فردی است که آیاتش را تلاوت نمی کند وبه ترنم کلماتش نمی پردازد و در آن تامل نمی کند ؛ بله که این نوعی هجر وتر ک قرآن بشمار می آید اما انواع دیگری از ترک وجود دارد و اکثر مسلمانان از آن بی خبرند که اگراز عاقبت آنها برحذر نباشیم ترس این می رود که تهدیدعذاب شدید خدا هرکدام ازما را در برگیرد؛
*ابن قیم در کتاب ارزشمندش “الفوائد” ترک قرآن را به سه قسمت تقسیم نموده است:
1
ترک شنیدن آن،عدم ایمان به آن،عدم گوش دادن به آن.
2
-ترک عمل به آن،ترک حلال وحرامش هرچندکه آن را بخواند وظاهراً به آن ایمان داشته باشد.
3
-قضاوت نکردن به آن و داور قرار ندادن آن در زمینة اصول وفروع دین، واعتقاد به اینکه مراجعه به قرآن مفید و کارساز نمی باشد.
4-عدم تدبر وفهم آن.
5
عدم طلب شفا وبهبودی از آن نسبت به تمام مریضی ها و بیماریهای دل ، و شفا خواستن از غیر قرآن ، که تمام اینها داخل درفرموده حق تعالی می باشند آنجا که می فرماید: وَقَالَ الرَّسُولُ يَا رَبِّ إِنَّ قَوْمِي اتَّخَذُوا هَذَا القرآن مَهْجُورًا سورة الفرقان/30 وپیغمبر عرض می کند پروردگارا قوم من این قرآن را رها واز آن دوری کرده اند.
– پس ای کسی که شنیدن وتلاوت قرآن را ترک گفته ای اگر واقع را پی گیری نموده باشی به این حقیقت می رسی که:هیچ کتابی ترک تلاوت آن حرام نمی باشد جز قرآن که تلاوت نمودن آن جزء خصوصیاتی است که هیچ کتاب دیگری چنین ویژگیی را ندارد پس بنگر که چگونه خدا کسانی را که متعهد به تلاوت وخواندن آن هستند را ستایش می نماید؟ آنجا که می فرماید : مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ أُمَّةٌ قَآئِمَةٌ يَتْلُونَ آيَاتِ اللّهِ آنَاء اللَّيْلِ وَهُمْ يَسْجُدُونَ سورة آل عمران /113.ترجمه: گروهی از اهل کتاب به دادگری برخاسته اند و برحق ، پا برجایند ودربخش هایی از شب-درحالی که به نماز ایستاده اند-آیات خدا را می خوانند آیا شایسته نیست که من وتو نیز جزء آنها باشیم.

اهل علم می گویند:مکروه است که چهل روز برانسان بگذرد ودر آن به تلاوت قرآن نپردازد.
-ای کسی که عمل به آن ونیز حلال وحرام آن را ترک گفته ای آیا پی برده ای که قرآن برای حلال گرداندن حلال ها وتحریم حرام ها واحترام نهادن به حدودهایش نازل شده است .

خداوند متعال می فرماید “إِنَّمَا كَانَ قَوْلَ الْمُؤْمِنِينَ إِذَا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ أَن يَقُولُوا سَمِعْنَا وَأَطَعْنَا وَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ سوره النور ‏/51. ترجمه:مؤمنان هنگامی که به سوی خدا وپیغمبرش فرا خوانده شوند تا میان آنان داوری کند سخنشان تنها این است که می گویند:شنیدیم واطاعت کردیم ورستگاران واقعی ایشانند.
-ای کسی که به آن حکم نمی کنی و داوری را نزد آن نمی بری بدان که این کتابی که دراختیار تواست برای این نازل شده که مردم در اختلافات خود به آن حکم کنند وقضاوت خود را نزدش ببرند چرا که قرآن کریم قانون ودستور مسلمانان است ودر زمینه اختلافات دین ودنیایشان باید قرآن حَکَم باشد ؛ بنابراین ترک حُکم به آن ناجایز وحُکم به غیر آن حرام می باشد چنانکه خداوند متعال خبرداده که: وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ الإِسْلاَمِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ وَهُوَ فِي الآخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِينَ سورة آل عمران /85 ترجمه: وکسی که غیر ازآئین وشریعت اسلام آئینی برگزیند از او پذیرفته نمی شود و او در آخرت از زمره زیان کاران خواهد بود.
-ای کسی که در قرآن تدبر و اندیشه نمی کنی:بدان که تدبرقرآن واندیشه در معانی آن دل های برگزیدگان و پاکان را منزلت وترقی می بخشد که اگرمردم با دلی زنده وآگاه و درونی ترسان باآن زندگی کنند ودرآن تدبرنمایند به سوی رضوان خداسوق داده می شوند” كِتَابٌ أَنزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ لِّيَدَّبَّرُوا آيَاتِهِ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ سورة ص /29 ترجمه:ای محمد این قرآن کتاب پرخیروبرکتی است و آن را برای تو فروفرستاده ایم تا درباره آیه هایش بیندیشید وخردمندان پند گیرند، خداوند متعال در جایی ازقرآن تهدیدکنان می فرماید “أَفَلَا يَتَدَبَّرُونَ القرآن أَمْ عَلَى قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا. سورة محمد/24.ترجمه:آیا در باره قرآن نمی اندیشید یا اینکه بردل ها –یشان – قفل های ویژه ای زده اند؟
-وتو ای کسی که شفا وبهبودی دردهای درون را از قرآن نمی خواهی بدان که قرآن درمانی است که نظیر ندارد ، اگرچه همه بیمارستان های دنیا را هم بگردی ؛ چرا که این قرآن بیمارستانی ربانی است که تمام نفع وضرر به دست وی می باشد” إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيْئًا أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ سورة يس/ 82 ترجمه:هرگاه خدا چیزی را بخواهد که بشود کار او تنها این است که خطاب بدان بگوید:بشو وآن هم می شود.

هرگاه زیانی دیدی و یا به بیماریی گرفتار شدی پس علاج را از کسی بخواه که در بهترین و صادق ترین کتابش می فرماید:وَنُنَزِّلُ مِنَ القرآن مَا هُوَ شِفَاء وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِينَ سورة اسراء/ (82).ترجمه:ماآیاتی از قرآن را فرو می فرستیم که مایه بهبودی ورحمت مؤمنان است.

“قُلْ هُوَ لِلَّذِينَ آمَنُوا هُدًى وَشِفَاء ” سورة فصلت/44ترجمه:بگوقرآن برای مؤمنان مایه راهنمائی و بهبودی است.
* گونه ای دیگر از ترک قرآن در عصر ماشایع است که عبارت است از تبرک جستن صرف به آن مانند اینکه آن را در پارچه ای می پیچند ودرتاقچه منزل یا ماشین نگه داری می کنند بدون آنکه آن را بخوانند درنتیجه گرد وغبار برآن جمع می شود که این کار نسبت به کتاب خدا سوء ادب ونوعی رها و ترک قرآن به شمارمی آید.
ابن جوزی میگوید:هرکس در خانه مصحفی از قرآن دارد برای اینکه مهجور واقع نگردد باید روزانه آیاتی را از آن تلاوت نماید.
از خداوند متعال خواستارم همه ما مسلمانان را از آتش جهنم محفوظ بدارد ؛ چرا که اوقادربرهمه چیزاست.
ترجمه:اسمعیل ابراهیمیان

نمایش بیشتر

اسماعیل ابراهیمیان

@نویسنده و مترجم @ آذزبایجان غربی - مهاباد @ فعال دینی و دعوتگر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا