(بعضی ازجلوه های اعجازآمیزتربیتی درآیه ی اهدناالصراط المستقیم.)
راه راست سخن خدا ست اهدنا الصراط المستقیم. یعنی پروردگارا ما را به راه راست هدایت فرما. (فاتحه6).
منظور از راه راست در این آیه بزرگ«صراط الذین انعمت تر علیهم غیرالمغضوب علیهم ولاالضالین» آمده است (فاتحه 7).
یعنی راه کسانی که بدانان نعمت داده ای نه راه آنان که خشم گرفته ای ونه گمراهان، پیامبرصلی الله علیه وسلم به بلیغ ترین کلمات وباقشنگی زیاد این آیه را تبیین و تفسیر نموده است .
حدیث اول :دراین حدیث پیامبرهدف ورحمت اسلام به مخلوقات برای محفوظ ازانحراف درطول راه بیان فرموده است.
فقدروی احمد-بسندحسن_عن النواس بن سمعان الانصاری عن رسول الله (ص) قال :ضرب الله مثلاصراطا مستقیماوعلی جنبتی الصراط سوران، فیهماابواب مفتحه وعلی الابواب ستورمرخاه، وعلی باب الصراط داع یقول ایهاالناس، ادخلواادخلواالصراط جمیعا، ولاتتفرجوا_اوقال ولاتعوجوا – وداع یدعوا من جوف الصراط فاذااراد یفتح شیءا من تلک الابواب قال ویحک، لاتفتحه، فانک ان فتحته تلجه، واصراط الاسلام، والسوران حدودالله تعالی، والابواب المفتحه محارم الله تعالی، وذالک الداعی علی راس الصراط کتاب الله والداعی فوق الصراط واعظ کتاب الله فی قلب کل مسلم.
احمدپسرحنبل_باسندحسن_روایت کرده است ازنواس پسرسمعان انصاری ازرسول الله که فرمود:
پیامبر راه راست را برای ما مثال زده و شرح داده است و در دو طرف راه دو دیوار نرم و ضعیف که در آنها درهای باز و بر درها،پرده ی نرم وضعیف وبر دو طرف راه دعوتگری ایستاده است که می گوید:ای مردم همگی دسته دسته وارد راه شوید و منحرف نگردید، ودعوتگری دیگر در وسط راه است هرگاه خواست یکی ازاین درها را باز می کند و می گوید:وای برشما بازش مکن، وهنگامی که بازش کردی واردت می کند.
راه= اسلام، دیوارها = حدودخدا، درهای باز= محارم خدا، دعوتگر سرراه = کتاب خدا، ودعوتگربالای راه =نصیحت خدادرقلب هرمسلمان استَ.
دقت کن چگونه پیامبر برای هشداردادن بشریت ماهیت وحقیقت راه و همچنین آشکارا محبت راه روان حق را، به مانشان می دهدو آنان را دعوت می کندبه راه سلامت وداخل شدن درآن، وبه تصویرمی کشدحال کسانی که داخل می شوند و ادامه دهنده آن راه هستند و به چندنوع حمایتشان می کند ازا ین که برگردند، یا از مرز سلامتی عبور کنند و خود را استتارکنند،و یابادهوی وهوس وگناه وبدعت پراکنده شان کندبه مکانی دور.
ببین چگونه پیامبربرای سلامت ماندن ازانحرافات داخلی که انسان به آن مبتلامی شود، دراین حدیث بیان فرموده است تاراه راست واستقامت را بپیماییم.
حدیث دوم: پیامبردراین حدیث، راه راست وادامه پیمودن آن وهشدار از تجاوزات خارجی را که می خواهندانسان را از راه راست به راه های گمراه کننده بکشند به تصویرکشیده است.
واین حدیث امام احمد_باسندی حسن-ازعبدالله پسرمسعود_روایت کرده است که می گوید :(خط رسول الله خطا بیده ثم قال :هذا سبیل الله مستقیماً). قال :ثم خط عن یمینه وشماله (خطوطا)، ثم قال (هذ ه السبل لیس منهاسبیل الاعلیه شیطان یدعوالیه) تم قرا:(وان هذا صراط مستقیماً فاتبعوه ولاتتبعوا السبل فتفرق بکم عن سبیله.)
ترجمه :این را ه که (من برایتان ترسیم وبیان کردم) راه مستقیم من است (و به سعادت هردوجهان می رسدپس) ازآن پیروی کنید وازراههای(باطل که شماراازآن نهی کرده ام) پیروی نکنید که شماراازراه خدا(منحرف و) پراکنده مینماید.( انعام 153.)
نویسنده مقال: دکترعبدالسلام مقبل المجیدی.
ترجمه:رحیم رهرو.
