مقدمه :
دین حنیف و سراسر رحمت و شفقت اسلام ، بیش از هر دین و آیین دیگری خیر و صلاح انسان ها را مدّ نظر دارد و تمام برنامه های ریز و درشتِ آن در راستای تحقّقِ هرچه دقیق تر این هدف بزرگ تدوین شده است .
معروف و مشهور است که می گویند: فکر سالم در بدن سالم است ، امّا نه تنها فکرِ سالم که دین سالم نیز در بدن سالم است ، به همین جهت آیین جهانی و جامع و کامل اسلام ، برای تحقّق جامعه ای سالم ، عالی ترین و کامل ترین برنامه های بهداشتی و تندرستی را فراروی انسان ها قرار داده است .
عنایت چشم گیر اسلام به رعایتِ اصولِ بهداشتی در زمینه های فردی و اجتماعی ، به حدّی است که بدون رعایت این اصول ، دیانت ورزی غیر ممکن است ؛ به تعبیر دیگر توصیه های بهداشتی و سلامت ورزی چنان در تار و پود دین حنیف اسلام تنیده شده است که می توان اسلام را به نظافت و نظافت را به دین تعریف کرد و گفت: اسلام یعنی نظافت و نظافت یعنی اسلام ؛ لذا وظیفه ی تمام مسلمانان است که همچون یک وظیفه ی دینی و اسلامی ، در هر شرایطی نظافت و پاکیزگی را در صدر اولویّت ها قرارداده و در رعایت اصولِ نظافت و طهارت فروگذاری ننمایند .
چنانکه همه می دانیم ، چندی است بیماری خطرناکی در جهان در حال گسترش است و به سرعت به اقصی نقاط جهان سرایت می کند و کشورهای مختلفی را درگیر کرده است ، منشأ اصلی این بیماری ویروسی ، کشور چین است ، اما به سرعت از چین به بسیاری از کشورها از جمله کشور ما سرایت کرده است ..
ضروری است که جهان برای مقابله با این اپیدمی در آماده باش کامل باشد ، متأسفانه در کشور ما امکانات کافی برای مقابله با این بیماری وجود ندارد و بهترین کاری که می شود برای مقابله با این ویروس مخوف انجام داد اقدامات پیشگیرانه و در رأس آن ها اقدامات بهداشتی است ، بنابراین توجّه به نظافت و پاکیزگی ضرورت دوچندان دارد و باید هم در سطح فردی و هم در سطح اجتماعی ، هم مردم و هم مراکز بهداشتی و درمانی ، رعایت نظافت و بهداشت را در اولویّت قرار دهند و در حد امکان از حضور در اجتماعات و اماکن عمومی پرهیز کنند .
سوزی میحراب مثل همیشه در این گونه شرایط پیشتازانه فرصت را مغتنم شمرده و به منظور مدیریت صحیح بحران موجود سراغ عده ای از علمای منطقه رفته و سؤالاتی را که از دل جامعه و مردم نشات می گیرد از آنان پرسیده است تا نقش علمای بزرگوار نیز در این گونه شرایط مورد توجه قرار گرفته و از دید دوستان و علاقمندان پنهان نماند.
*************************************************************
این شما و این هم گفتگوی کرونایی سوزی میحراب با دو استاد بزرگوار و اندیشمند جناب ماموستا عبدالرحمن سبحانی از اشنویه و ماموستا هاشم حکیمی از پاوه
سؤال اول : آیا درشرایط کنونی ، که بیماری ناشی از ویروس کرونا به یک اپیدمی درآمده است ، عدم حضور در جمعه و جماعت ، گناه محسوب می شود یا خیر ؟ لطفا برای علاقمندان و بویژه نمازگزاران عزیز توضیح دهید
پاسخ ماموستا سبحانی : بر اساس فرموده ی ، الضرورات تبیح المحذورات ، که یکی از قواعد بنیادین فقهی است ، هنگامی که حضور در اماکن عمومی موجب شیوع و انتشار یک بیماری خطرناک شود و سلامتِ عمومی را به مخاطره بیندازد ، حضور در آن اماکن از دیدگاه شرع مبین اسلام حرام است .
تازه این در صورتی است که سلامتِ جامعه به خطر بیفتد ، اما اگر علاوه بر آن جان افراد جامعه نیز به خطر بیفتد به طور قطع و یقین حضور در آن اماکن و تجمع ها از محرّمات کبیره است .
پس در این شرائط ، عدم حضور در مراسم جمعه و جماعت نه تنها گناه نیست بلکه یک ضرورت است .
سؤال دوم : وظائف أئمّه ی جمعه و جماعات در این گونه شرایط حساس و بحرانی چیست ؟
پاسخ ماموستا سبحانی : وظیفه أئمّه ی جمعه و جماعت این است که هرچه سریع تر راهنمائی های لازم را در مورد چگونگی پیشگیری و مقابله با بیماری نام برده ، ارائه دهند و ضمن کاستن از دلهره و اضطراب مردم ، روش صحیح مقابله با این گونه بیماری ها را آموزش دهند .
سوال سوم : وظیفه ی نمازگزارانی که علیرغم جواز عدم حضور در مساجد جهت إقامه ی نماز جمعه و جماعت به مساجد می روند چیست ؟
پاسخ ماموستا سبحانی : نمازگزاران گرامی باید رعایت اصول بهداشتی را مدّنظر داشته باشند و حتی المقدور از سرویس بهداشتی های عمومی و مسجد استفاده نکنند و پس از قضای حاجت دست های خود را با مایع دستشوئی با دقت شستشو دهند و از دست دادن با یکدیگر و روبوسی به شدّت اجتناب نمایند.
سؤال چهارم: وظیفه ی خادمین و هیئت امنای مساجد در این گونه شرایط چیست ؟
پاسخ ماموستا سبحانی: خادمین و هیئت امنای محترم وظیفه دارند بهداشت فضای مسجد و متعلّقات آن را زیر نظر داشته باشند و فضای داخلی و خارجی مسجد را ضدعفونی نموده و مایعات و اسپری های ضدّعفونی کننده را در دسترس ارباب رجوع قراردهند و تمام تلاش خود را در جهت پیشگیری از شیوع بیماری کرونا ویروس بکار گیرند .
عبدالرّحمن سبحانی – امام جمعه و جماعت روستای حسن آباد – اشنویه
*****************************************************************
سوال اول : هم چنانکه استحضار دارید این روزها به منظور پیشگیری از ویروس واگیردار کُرونا در کشورمان کلیه مراکز علمی و آموزشی و آسایشگاه ها و تالارها و … تعطیل اعلام شده است؛ بر این اساس نظر شما در مورد تجمع نمازگزاران – بویژه زنان و کودکان – در نمازهای جمعه و جماعت که سلامتی آنان را با خطر ابتلا به این ویروس جهانی تشدید می کند، از لحاظ فقهی چیست ؟
پاسخ ماموستا حکیمی: بسم الله الذی لایضر مع اسمه شیئ في اﻷرض و لا في السماء و هوالسميع العليم
احکام فقهی بر مبنای نصوص شرعی و یا علت مؤثر صادر مي شوند بنابراين اگر در محلی بیماری واگیر(مثل کرونا ) شایع گردید و سلامتی نمازگزاران به خطر افتاد لازم است تجمع نمازگزاران در مساجد متوقف شود.
سوال دوم : توصیه های فقهی شما به آن دسته از امامان جمعه ای که جمعه هایشان را برگزار می کنند، چیست ؟
پاسخ ماموستا حکیمی : امامان جمعه لازم است 4 نکته اساسی را رعایت کنند :
1- خطیبان جمعه باید مظهر امید و آرامش باشند.
2- خطبه های جمعه بیش از هر زمان ديگر کوتاه و مفيد باشد.
3- موضوع خطبه در راستای بهداشت جسمی و روانی و تقویت روحیه همکاری و خیرخواهی و نیز امید به گشایش ورحمت خدا باشد .
4- برای سلامتی مردم و شفای بیماران و موفقیت خدمتگزاران دعا شود .
سوال سوم : توصیه های بهداشتی شما به نمازگزارانی که جهت اقامه نماز جمعه و جماعت در مساجد حضور پیدا می کنند چیست ؟
پاسخ : نمازگزاران باید موارد زیر را رعایت کنند :
1- کسانی که علایم سرماخوردگی دارند یا با بیماران کرونا در ارتباط بوده اند به هیچ وجه در جمعه و جماعت شرکت نکنند.
2- نمازگزاران از روبوسی و مصافحه جدا پرهیز کنند.
3- در حد امکان از دستکش و ماسک استفاده نمایند .
4- از دست زدن به دهان ؛ چشم و بینی پرهیز نمایند .
5- هنگام سرفه و عطسه حتما با دستمال کاغذی جلوی دهان خود را بگیرند.
6- سالمندان و بیماران سرطانی ؛ قلبی ؛ کلیوی و… که سیستم ایمنی آنان ضعیف است در صورت اصرار بر حضور در مسجد باید احتیاط جدی به عمل آورند..
سوال چهارم : توصیه های بهداشتی شما به خادم و هیات امنای مساجد چیست ؟
پاسخ : خادمان و هیات امنای مساجد لازم است:
– بامشورت مراکز بهداشتی اقدامات لازم را برای تامین سلامت مردم انجام دهند
– صابون مایع و دستمال کاغذی کافی در محل داشته باشند .
– درصورت مشاهده فردی که مشکوک به علایم سرماخوردگی است محترمانه وی را متقاعد کنند که از ورود به مسجد و اماکن عمومی خود داری نماید.
خداوند همگان را از آسیب این بیماری محفوظ نماید.
هاشم حکیمی – امام جمعه دوریسان – پاوه
ادامه دارد
