حکم خوردن یا آشامیدن شخص روزه‌دار از روی فراموشی:

شرح سؤال: انسان چه بسا در ایام ماه مبارک رمضان از روی فراموشی چیزی می‌خورد و پس از خوردن به یاد می‌آورد که روزه است: آیا در این صورت قضا بر او لازم است؟ با علم به این که پیامبر اکرم فرموده است: هر کس از روی فراموشی چیزی بخورد… و در جای دیگر فرموده است: گناه خطا و اشتباه، فراموشی و اکراه از دوش امتم بر داشته شده است. با توجه به سخنان پیامبر آیا خوردن و آشامیدن از روی فراموشی روزه را می‌شکند؟
جواب:

کسی که از روی فراموشی در ایام ماه مبارک رمضان چیزی بخورد گناهی متوجه او نمی‌شود و بر او لازم است که روزه‌اش را به اتمام برساند و طبق صحیح ترین فتوا قضا بر او لازم نیست. فتوای امام شافعی و امام احمد نیز همین است. دلیل این حکم حدیثی است که بخاری و مسلم از پیامبر اکرم روایت کرده‌اند:
«مَنْ نَسِی وهو صائم فأکَلَ أو شَرِبَ فَلْیتِمَّ صومَهُ فإنما أَطْعَمَهَ الله وسَقَاه»2
هر شخص روزه‌داری که از روی فراموشی چیزی بخورد یا بیاشامد روزه‌ای خود را تمام کند زیرا (در حقیقت) الله به او طعام و شراب داده است.
«إذا أکل الصائمُ ناسیاً أو شرب ناسیاً فإنما هو رِزْقٌ ساقَهُ الله إلیه، ولا قضاءَ علیه»3
«اگر شخص روزه‌دار از روی فراموشی چیزی بخورد یا بیاشامد (در واقع) این رزقی است که الله تعالی به او عطا کرده است. و قضا بر او لازم نیست.»
فتاوای کمیسیون دائمی مباحث علمی و افتا(10/269)

اصلاح وب