اصول

حکم شرعی آواز و ترانه خواندن

 

 یکی از بیماری هایی که امروزه آحاد امت اسلامی بدان دچار شده است، خواندن آواز و ترانه می باشد، ترانه خوانی جدا از اینکه شغل وپیشه انسان های مفلس وخسارتمند است از جهت دیگر تجربه ثابت کرده  کسانی که با آهنگ و ترانه درآمیخته اند معمولا افرادی بی مسئولیت و بی سود ونفع برای جامعه هستند وهرگز سر انجام نیک در انتظارشان نمی باشد.

دراینجا دلایلی از قرآن کریم واحادیث صحیح ونظر وآرا اکثر علما رامبنی بر حرام بودن آواز و نواختن موسیقی ذکرمیکنیم

1ـ قرآن کریم

 ( وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ (6) وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ آيَاتُنَا وَلَّى مُسْتَكْبِرًا كَأَنْ لَمْ يَسْمَعْهَا كَأَنَّ فِي أُذُنَيْهِ وَقْرًا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ (7) (سوره لقمان)

در ميان مردم كساني هستند كه خريدار سخنان پوچ و ياوه اند تا با چنين سخناني  بندگان خدا را جاهلانه از راه خدا منحرف و سرگشته سازند و آن را مسخره كنند . آنان عذاب خوار و رسوا كننده اي دارند . هنگامي كه آيات ما بر ايشان خوانده مي شود ، مستكبرانه روي برمي گردانند و مي روند . انگار آنها را نشنيده اند . گوئي در گوشهايشان سنگيني است . ايشان را به عذاب دردناكي مژده بده .

 در مورد (لهو الحدیث) بیشتر علما از جمله (ابن مسعود، ابن عباس، مجاهد، عکرمه رضی الله عنهم ) بر این باورند که مقصود،آواز وترانه است تا جایی که  ابن مسعود سوگند یاد می کند ومی فرماید: سوگند به پروردگاری که هیچ معبودی جز او نیست منظور از لهو الحدیث ،همان ترانه می باشد.

 

2) احادیث پیامبر أکرم (ص)

 1) : لَيَكُونَنَّ مِنْ أُمَّتِي أَقْوَامٌ يَسْتَحِلُّونَ الْحِرَ، وَالْحَرِيرَ، وَالْخَمْرَ، وَالْمَعَازِفَ، (رواه البخاری) در ميان امت من افرادي پيدا خواهند شد كه زنا، ابريشم، شراب و آلات موسيقي را حلال مي دانند..

2 ): ( لا تبیعوا القینات ولا تشتروهن ولا تعلموهن ولا خیر فی تجارة فیهن وثمنهن حرام ) آلات موسیقی را خرید وفروش نکنید و استفاده از آن را به کسی  یاد ندهید چون هیچ خیری در معامله کردن آن نیست وسودی که از آن به دست می آید حرام میباشد. .

3 ) : «ليشربن ناس من أمتي الخمر يسمّونها بغير اسمها، يعزف على رؤوسهم بالمعازف، يخسف الله بهم الأرض، ويجعل منهم القردة والخنازير» «عده اي از امت من شراب را با نام ديگری مي نوشند. آلات موسيقي نزدشان نواخته  مي شود، خداوند آنان را در زمين فرو مي برد و آنان را به ميمون و خوک تبديل مي کند.

4 ) : یکون فی امتی خسف وقذف ومسخ قیل یا رسول الله متی؟ قال اذا ظهرت المعازف القینات و استحلت اخمرة): درمیان امت من خسف، مسخ و قذف پیدا خواهد شد، پرسیدند چه زمانی چنین چیزی رخ میدهد ؟ پیامبرفرمودند هرگاه موسيقي و ترانه و ساز زیاد،و نوشيدن شراب حلال دانسته شود..

5 ) :   إن الله تعالی حرم المیسر والکوبة والغبیراء وکل مسکر حرام ) خداوند همه انواع قمار وآلات موسیقی وغبیراء ( نوعی از مسکرات ) را حرام نموده وبدون شک هر چیزی که باعث مستی واز خود بی خود شدن  شود حرام می باشد

 6) : یمسخ قوم من هذه الامة فی آخر الزمان قردة وخنازیر قالوا : الیس یشهدون ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله ؟ قال بلی ویصومون و یصلون ویحجبون، قیل فما بالهم ؟ قال اتخذوا المعازف والدفوف والقینات فباتو علی شربهم ولهوهم، فأصبحوا وقد مسخو قردة وخنازیر ( رواه ابو داود)

 در آخر الزمان مردمانی از امت من به میمون وخوک تبدیل می شوند ! اصحاب گفتند یا رسوالله (ص) آیا به خاطر اینست که شهادتین را بر زبان نمی آورند ؟ پیامبر (ص) فرمودند نه بدین سبب نیست بلکه آنها روزه می گیرند و نمازهم برگذار میکنند ! پرسیدند پس چه چیزی باعث می شود آنها به  چنین عذابی دچار آیند؟ پیامبر فرمودند به خاطر اینست که آنها دف وموسیقی میزنند وترانه می خوانند و همواره عرق می خورند ومست می شوند تا اینکه به خواب میروند..

7) : پیامبرمی فرماید:ان الله بعثنی رحمة وهدی للعالمین ، امرنی ان امحق المزامیر والکبارات یعنی البرابط والمعازف والاوثان ، التنی کانت تعبد فی الجاهلیة) به روایت بخاری : بی شک پروردگارم مرا مایه رحمت وهدایت برای جهانیان مبعوث نموده ومرا امر کرده که انواع آلت موسیقی وبتهای که در زمان جاهلی پرستش می شدند ، را از بین ببرم

(8) وهمچنین می فرماید:إذَا َعَملَتْ أُمَّتِي خَمْسَ عَشَرَةَ خِصْلَةً حَلَّ بِهَا البَلاءُ: إذَا كَانَ المَغْنَمِ دُولاً وَالأَمَانَةُ مَغْنَماً وَالزَّكَاة مَغْرَماً، وَأَطَاعَ الرَّجُلُ زَوْجَته وَعَقَّ أَخَاهُ وَبَرَّ صَدِيقَهُ وَجَفَا أبَاهُ وَارْتَفَعَتِ الأصْوَاتُ فِي المَسَاجِدِ، وَكَانَ زَعيمُ القَوْمِ أَرْذَلَهمْ وَأُكْرِمَ الرَّجُلُ مَخَافَةَ شَرِّهِ، وَشُرِبَتِ الخُمُور، وَلُبِسَ الحَرِيرُ وَاتُّخِذَت القَيْنَاتُ وَالمَعَازِفُ وَلَعَنَ آخِرُ هاذِهِ الأُمّةِ أوّلَها، فَلْيَرْتَقِبُوا عِنْدَ ذالِكَ ريحاً حَمْرَاءَ أَوْ خَسفاً أَوْ مَسْخاً. ( رواه ابن ابی دنیا)

 هرگاه  پانزده خصلت در امت من نفوذ کرد دچار بلا ومصیبت می شود اصحاب از آن خصایل پرسیدند، پیامبر (ص) فرمودند: هرگاه پول وثروت تنها در میان  ثروتمندان دست به دست گردید ، و با أمانت مثل مال غنیمت برخورد شد، زکات مال را همچون غرامتی بحساب آوردند، وهرگاه  مرد از زنش اطاعت واز مادرش نافرمانی، با رفقایش به نیکی اما با پدرش معاشرتی بد داشته باشد زمانی که در مساجد با صدای بلند صحبت شود و داد وفریاد درآنها براه انداخته شود. ، و پست ترینِ قوم رهبر آنها شود واز کسی احترام نهاده شود بخاطر ترس از اینکه  مبادا فتنه وآشوب برپا کند، وهمچنین زمانی که مشروب نوشیده شود ومردان لباس ابریشم بپوشند و آهنگ وترانه نواخته شود، و آخراین امت  اول آن را نفرین نمایند، وقتی که همه این خصلتها ظهورکردند آنگاه منتظر وزش بادی سرخ رنگ وفرو رفتن به عمق زمین و تبدیل شدن به کریه ترین شکل حیوانات باشید. .

3ـــ آراء ونظریات علماوإمامان دین

(1): امام مالک ( رحمه الله ) هنگامی که کنیزی را خریداری می نمود اگر آن کنیز آواز خوان می بود او را نمی پذیرفت ومی گفت که وی را نمی خواهد چراکه معیوب است

 (2) همچنان می فرمود (انما یفعله عندنا الفساق) یعنی: نزد ما تنها افراد فاسق ترانه می سرایند

 (3) امام ابو حنیفه ( رحمه الله) بسیار از ترانه متنفر بود و آنرا گناه به حساب می آورد

(4) ابو اسحاق در کتابش (المهذب) میفرماید

* ـ سود حاصل از ترانه که تنها جهت شادی وفرح باشد حرام میباشد

*ـ دادن پول به أفراد جهت ترانه خوانی مانند آن مطربان وآواز خوانانی که امروزه درمراسم عروسی دعوت می شوند حرام می باشد

 ـ آ ن مبلغی که از راه ترانه خوانی  به دست آورده می شود همانند خون جاری و گوشت مردار حرام است.

*ــ برای هیچ کس جایز نیست که پول خود را به هر نوع برای شنیدن ترانه هزینه کند چون این کار حرام می باشد .

*ــ نواختن نی حرام است . ( پس اگر نی وفلوت وامثال آنها حرام باشد انواع واقسام آلات و أدوات موسیقی که امروزه از آنها استفاده می شود،نیز شدیدا حرام می باشند.

 (6) روزی امام احمد، به پسرش  عبدالله فرمود از پدرم در مورد حکم ترانه پرسیدم در جواب فرمود ترانه در قلب نفاق می کارد لذا من هرگز آنرا نمی پسندم، سپس راوی نقل میکند که امام احمد فرمودند نزد ما تنها فاسقان وبی دینان ترانه می خوانند

(7): قازی ابو طیب می فرماید: نواختن ساز وسنتور وهر گونه آلات موسقی حرام بوده وشنونده آن فاسق است لذا تبعیت از جماعت مسلمانان بسار بهتر از تَبعیت نمودن ازافراد فاسق وگناه پیشه می باشد

صفاتی که برای ترانه بکار گرفته شده است

ابن قیم جوزی در کتاب ( إغاثة اللهفان) صفات بسیاری برای ترانه که در کتب شرعی آمده اند ذکرکرده است : از جمله { لهو ،لغو، باطل، مکاء، تصدیه، رقیة الزنا ، قرآن  شیطان، منبت النفاق فی القلب، صوت الأحمق، صوت التاجر، صوت الشیطان، مزمور الشیطان، السمود، ة} اینک بیا یید بدانیم هریک از این واژه ها در اصل از چه چیزی گرفته شده اند

1 (الهو) : آلت سرگرمی چنانچه پروردگار می فرماید ( وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْتَرِي لَهْوَ الْحَدِيثِ لِيُضِلَّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ بِغَيْرِ عِلْمٍ وَيَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ (6) وَإِذَا تُتْلَى عَلَيْهِ آيَاتُنَا وَلَّى مُسْتَكْبِرًا كَأَنْ لَمْ يَسْمَعْهَا كَأَنَّ فِي أُذُنَيْهِ وَقْرًا فَبَشِّرْهُ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ (7) در ميان مردم كساني هستند كه خريدار سخنان پوچ و ياوه اند تا با چنين سخناني

 بندگان خدا را  جاهلانه از راه خدا منحرف و سرگشته سازند و آن را مسخره كنند . آنان عذاب خوار و رسوا كننده اي دارند . هنگامي كه آيات ما بر ايشان خوانده مي شود ، مستكبرانه روي برمي گردانند و مي روند . انگار آنها را نشنيده اند . گوئي در گوشهايشان سنگيني است . ايشان را به عذاب دردناكي مژده بده . علما اجماع دارند که منظور از لهو الحدیث ترانه می باشد

(2) و(3) الزور والغو: یعنی گفتن ناحق و زیاده گویی . خداوند متعال می فرماید( وَالَّذِينَ لَا يَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا) الفرقان: 72 و  بندگان خداي رحمان  كسانيند كه بر باطل گواهي نمي دهند ، و هنگامي كه كارهاي ياوه و سخنان پوچي را ببينند و بشنوند ، بزرگوارانه  از شركت در بيهوده كاري و ياوه سرائي كناره گيري مي كنند و از آنها  مي گذرند .

محمد پسر حنیفه می فرماید: که زور عبارت است از ترانه ولغو، در زبان عربی ( کل ما یلغی ویطرح ) به هر چیزلغو وبدردنخور گفته می شود.

(4) الباطل : به چیزی گفته می شود که پس از تحقیق وجستجو معلوم شود که در اصل حقیقت وثبات ندارد ( وَقُلْ جَاء الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقاً) السراء: 81

و مشركان را بترسان و بديشان  بگو : حق فرا رسيده است  كه يكتاپرستي و آئين آسماني و دادگري است و باطل از ميان رفته و نابود گشته است ( كه چندتا پرستي و آئين تباه و ستمگري است . اصولاً باطل هميشه از ميان رفتني و نابود شدني است  و سرانجام پيروزي از آن حق و حقيقت بوده و هست.

 ابن وهب میفرماید: قاسم بن محمد معتقد بوده که مکان باطل آتش جهنم است بنابر این ترانه ، و ترانه گویان نیز در آتش جهنم جای می گیرند.

 همچنین یکی از ابن عباس پرسید: ترانه چه حکمی دارد ؟ ایشان در جواب فرمودند  من در مورد آن نظر نمی دهم تا آنکه ندانم   در قرآن چه حکمی دارد ، آن شخص گفت آیا در روز قیامت هنگامی که حق ونا حق از همدیگر جدا می شوند ترانه از زمره ناحقان نیست؟ ابن عباس فرمود دیگر نیازی به پرس وجو نیست چرا که خودت فتوی دادی!

(5)و(6) المکاء التصدیه : سوت كشيدن و كف زدن

 ابن عباس : می فرماید قریشیها قبل از اسلام زمانی که طواف کعبه  انجام می دادند خود را لخت وعریان می کردند وهمراه با طواف سوت می کشیدند وکف می زدند و از خود حرکات خاصی نشان میدادند

 وَمَا كَانَ صَلاَتُهُمْ عِندَ الْبَيْتِ إِلاَّ مُكَاء وَتَصْدِيَةً ( انفال ــ 35) دعا و تضرّع ايشان در كنار مسجدالحرام جز سوت كشيدن و كف زدن نمي باشد .

 

(7) رقیة الزنا : یعنی افسونی برای ارتکاب زنا

 چنان که زید بن ولید می گوید ای بنی امیه از آواز و ترانه دور شوید که واقعا ترانه شرم وآزرم را از صاحبش می گیرد وشهوت را زیاد می کند ومردانگی را از بین می برد حتی در بعضی مواقع ترانه به مثابه مشروب تلقی می شود ومی گوید اگر باز هم بر شنیدن ترانه اصرار دارید از استماع صدای زنان دوری کنید چون ترانه شوق و آرزوی زنا را درنفس انسان بر می انگیزد.

(8) منبت النفاق : محل رویش نفاق ، ابن مسعود می فرماید غناء و ترانه نفاق را در قلب می کارد همچنان که آب محصولات را می رویاند، همچنین روزی عمر بن عبدالعزیز نامه ای خطاب به پسرش مؤدب مینوسد که: ( پسرم : اولین ادبت  بغض وتنفرت از ملاهی (ادوات لهو لعب ) باشد چون سرآغازش از شیطان است وعاقبتش موجب خشم پروردگار می شود.

 ومن از علما شنیده ام که صدای موسیقی وترانه باعث ایجاد نفاق در قلب می شود همچون آبی که خس وخاشاکی جمع آوری شده می رویاند.

 (9)قرآن الشیطان: آن چنان که خداوند متعال در قرآن سوره (الاسراء 63_64) ، شیطان را مورد خطاب قرار داده می فرماید : برو ! تا روز رستاخيز به تو مهلت داده مي شود و هرچه مي خواهي بكن . آدميزادگان از عقل و اراده برخوردارند  كساني كه از ايشان از تو پيروي كنند ، دوزخ سزاي شما  اهريمن و آنان  است و سزاي فراوان و بي نقصاني است . و بترسان و خوار گردان با نداي دعوت به معصيت و وسوسه خود هركسي از ايشان را كه توانستي ، و لشكر سواره و پياده خود را بر سرشان بشوران و بتازان و همه تلاش خويش را براي شكست دادن و گول زدن ايشان به كار گير  و در اموال آنان  با تشويق و تحريكشان براي كسب آن از حرام و صرف آن در حرام و در اولاد ايشان  با گول زدن اولياء و رهنمود فرزندانشان به كفر و فساد در پرتو تربيت نادرستشان  شركت جوي ، و آنان را  به نبودن حساب و كتاب و بهشت و دوزخ ، يا به شفاعت خدايان و بتان و بزرگواري خاندان و غيره وعده بده  و بفريب  ، و وعده شيطان به مردمان جز نيرنگ و گول نيست .

 روزی (عمر بن عبدالعزیز) نامه ای به پسرش(مودب)(رضی الله عنهما) می نویسد که  :نفرتت از کارهای بیهوده اولین چیزی باشد که با ان میزان ادب و احترام تو سنجیده شود, چون اغاز این کارهای بی ثمر به ابلیس برمی گردد, وبدان  که عاقبت این کارها خشم خدا را دربردارد. زیرا از عالمان به من رسیده که گوش دادن به موسیقی وسپری نمودن اوقات با ان ,  نفاق و دورویی را در دل می کارد ان چنان که آب گیاه را می رویاند

 (ابن عباس(رضی الله عنهما)) در تفسیر آیه ی(واستفززمن استطعت منهم بصوتک) 64 اسراء می فرماید: تمام کسانی که مردم رابه گناه ورذایل دعوت میکنند از مصادیق این آیه می باشند.

همچنین(مجاهد:رضی الله عنه)) می فرماید: منظوراز این صدا ، صدای شیطان است که همان موسیقی می باشد,ودر جای دیگر می فرماید: صدایی که از آلات موسیقی شنیده می شود صدای شیطان است… و(حسن البصری)(رحمه الله) در این خصوص می فرماید:(دف یکی از صداهای شیطان است)

(10)شیپور شیطان:چون که در صحیحین از ام المومنین حضرت عائشه (رضی الله عنها) روایت می شود که می فرماید:روزی پیامبر(صلی الله علیه وسلم) بر من وارد شد در این هنگام دو تا کنیز در جوار من آواز می خواندند,ایشان هم در جای همیشگی خودشان نشستند وبه ما پشت کردند, نا گهان(ابوبکر) (رضی الله عنه) حضور پیدا کرد,وقتی این صحنه را مشاهده نمود خیلی عصبانی شد و فرمود: صدای شیطان درخانه پیامبر(ص)؟, در این لحظه پیامبر به ابو بکر نگریست وفرمود: آنها را به خود واگذار،(ام المومنین می فرماید : وقتی این صحنه را دیدم) با اشاره چشم آن دو کنیز را مطلع ساختم، آنها هم فهمیدند ورفتند.

(11) السمود:همانطور که خداوند متعال: می فرماید:(افمن هذاالحدیث تعجبون وتضحکون و لا تبکون وانتم سامدون(النجم:59_61) یعنی: آيا از اين سخن تعجب مي كنيد و در شگفت مي افتيد ؟ و آيا مي خنديد و گريه نمي كنيد ؟ و آيا پيوسته در غفلت و هوسراني بسر مي بريد؟

. اینجا عکرمه از ابن عباس نقل می کند و می فرماید:(السمود) به زبان(حمیری) یعنی: آواز، همانطور که می گویند: إسمدی لینا:یعنی برایمان آواز بخوان..

طبق مستندات مذکور ، برای ما روشن شد که آواز خواندن ، وگوش دادن به موسیقی و پایکوبی در جوار آواز خوانان حرام بوده و چیزی جز وقت تلف کردن واطاعت از أوامر شیطان نیست، و در قیامت هم غضب خداوند و گرفتار شدن در آتش دوزخ را در پی خواهد داشت.

دیدگاه عالمان در مورد سرودن آوازهای اسلامی یا گوش دادن به آنها

امروزه در دنیای اسلام مسائل بسیاری وجود دارد که مورد مناقشه مکاتب فکری می باشد که اکثرا رهبران این مکتبها ( که آن مناقشه های بی هدف را دنبال میکنند) از علوم شرعی بی بهره بوده ،وبا عینک بدبینی  به قضایا می نگرند ،و در مورد مسائل، را ههای کج و وارونه را می پیمایند، آنها کسانی هستند که در برداشت مسائل و تأویل انها نفع خودشان را در نظر میگیرند.

آنها ىر مورد سرودهای اسلامی اشتباها به بی راهه افتاده اند ،و  معتقدند خواندن و گوش کردن به سرودهای اسلامی خشم و غضب خداوند را به دنبال دارد،و جای شگفتی  است هنگامی که با انها بحث وجدل می کنی غالبا به نظر علما متکی می شوند و از این عجیب تر تمام هذیان گویی خودشان رابر گرفته از دید گاه عالمان می داند وبه آنها نسبت می دهند ، البته ما می گوییم شماها به خطا رفتید ،دیدگاه شما با دیدگاه عالمان زمین تا آسمان فرق دارد.

واینک آراء ونظریات علما

نخست : شیخ(عبدالعزیز ابن باز:رحمه الله))می فرماید:)

سرودهای اسلامی مختلف وگوناگونند اگرمضمون سرودها دعوت به خیر واطاعت ازخدا ورسول ودفاع از وطن در برابردشمنان وآمادگی در برابر دشمنان باشد بلا اشکال است ،ولی اگرمضمون انها دعوت به گناه ودرمورد  کشف اندام زنان واختلاط با انها یا هر نوع فسا د دیگری باشد گوش دادن به انها جایز نمی باشد.

و همچنین می فرماید:سروده های اسلامی مانند اشعار هستند؛ اگر سالم و پاک باشند گوش دادن به آنها اشکالی ندارد, ولی اگر زشتی وبداخلاقی در انها دیده شد گوش دادن بدانها جایز نمی باشد, کوتاه سخن اینکه: صادر نمودن حکم کلی (تحریم ) در مورد أشعار وسرودها اسلامی به هیچ شیوه ای درست نیست, بلکه آنچه که حائز اهمیت است این  است که درسرودهای پاک وسالم , اشکالی دیده نمی شود اما ان سرودهایی که بوی گناه و سرپیچی از دستورات خدا  و بدی وزشتی از انها به مشام برسد, گوش دادن به انها مطلقا پیشنهاد نمیشود.

 دوم : (شیخ محمد صالح عثیمین) رحمه الله می فرماید

در مورد سرودهای اسلامی بحث وگفتگوی بسیاری وجود دارد، در حالی که من مدت زیادی است به آنها گوش نکردم در اوایل که سرودهای اسلامی خوانده می شد, خیلی سالم و پاک بودند همراه دف خوانده نمی شدند و در سرودنشان هیچ گونه اسباب فتنه یافت نمی شد و  با اسلوب آهنگِ حرام اجرا نمی شدند،

 اما بعدا وقتی که با ریتم وآهنگهای مختص به آواز وترانه، و دف همراه شد، و خوانندگانی با صداهای مهیج برای خواندن این سرودها دعوت کردند,تا اینکه به درجه ای رسیده اند که به سبک واهنگ آوازهای حرام نواخته شدند . لذا می بینیم در مورد آن سرودهای که امروزه سروده می شوند شک وشبه ها ونگرانیهای بسیاری به وجود آمده , مع الوصف انسان نمیتواند حکم قطعی در مورد انها صادر کند, اما بطور کلی اگرخالی از موارد یاد شده باشند همچنین به اهنگ های حرام شباهت نداشته باشند گوش دادن به انها جای اشکال ندارد.

سوم : انجمن( الدائمه للافتا) می گویید: : سروده های اسلامی میتوان به جای سرودهای مبتذل, حاوی پند واندرز وعبرت وتعصب دینی وهمچنین باعث به لرزش دراوردن عواطف اسلامی ودورکردن شنونده از شر وبدی بشود تا اینکه نفس خواننده وشنونده را به اطاعت اوامر الهی وا دارد وهمچنین نفس شنونده را از نافرمانی خداوند به سوی جهاد در راه خداوند و طاعتش متمایل سازد. البته این به این معنی نیست که انسان تمام وقتش را به گوش دادن به این گونه سرودها صرف کند , بلکه بسته به شرایط وموقعیت مانند مراسم عروسی وهنگامی که همت انسانها وروح جهاد در وجود انها ضعیف می شود,در این حالت گوش دادن به آن سرودها درون خفته انسانها را بیدار واورا به سوی انجام کار خیرسوق می دهد,ونفس انسان را از گرایش به بدی وافتادن در باتلاق گناهان  باز می دارد.اما از این بهتر این است که به تلاوت حزبی از قران بپردازد یا ذکری از اذکار نبوی را زمزمه کند,زیرا این روش، بهترین راه تطهیر قلب وآرامش روحی وروانی انسان ها است.

خداوند متعال میفرماید:الله نزل احسن الحديث كتابا متشابها مثاني تقشعر منه جلود الدين يخشون ربهم ثم تلين جلودهم وقلوبهم الى ذكر الله ذلك هدى الله يهدي به من يشأ ومن يضلل الله فما له من هاد(الزمر: 23 .  خداوند بهترين سخن را  به نام قرآن   فرو فرستاده است . كتابي را که از لحاظ كاربرد و گيرائي الفاظ ، و والائي و هم آوايي معاني ، در اعجاز   همگون و مطالبي چون مواعظ و براهين و قصص ، و مسائل مقابل و مختلفي همانند : ايمان و كفر ، حق و باطل ، هدايت و ضلالت ، خير و شر ، حسنات و سيّئات ، بهشت و دوزخ ، البتّه هر بار به شكلي تازه و به شيوه اي نو ، در آن  مكرّر است . از   شنيدن آيات   آن لرزه بر اندام كساني مي افتد كه از پروردگار خود مي ترسند ، و از آن پس پوستهايشان و دلهايشان   و همه وجودشان  نرم و آماده پذيرش قرآن خدا مي گردد   و آن را تصديق و بدان عمل مي كنند   . اين  كتاب مشتمل بر رهنمود الهي است و خدا هر كه را بخواهد در پرتو آن راهياب مي سازد ، و خدا هر كه را گمراه سازد ، اصلاً راهنما و راهبري نخواهد داشت.

وهمچنین می فرماید::( الذين امنوا وتطمئن قلوبهم بذكر الله الا بذكر الله تطمئن القلوب.الذين امنوا وعملوا الصالحات طوبى لهم وحسن ماب(الرعد28 29   و آن كساني كه ايمان مي آورند و دلهايشان با ياد خدا سكون و آرامش پيدا مي كند . هان ! دلها با ياد خدا آرام مي گيرند و از تذكّر عظمت و قدرت خدا و انجام عبادت و كسب رضاي يزدان اطمينان پيدا مي كنند.

 چهارم:شیخ عبدالله بن عبدالرحمن الجبرین می فرماید: سرود خواندن همان قصیده است که به صورت انفرادی ویا به صورت دسته جمعی خوانده می شود,اما بعضی از بزرگان آن را زشت می شمارند,زیرا این گونه سرودها به مسلک صوفیان , و به سرودهایی که سبب تحریک غرائز جنسی می شوند شباهت زیادی دارد,وهمچنین سبب سرمستی وبردن عقل انسان ها می شوند,اما اگر این نوع سرودها حاوی مضامین جهادی وحماسی باشند ویا اینکه مسلمانان را به سوی کارهای خیر و دوری از گناهان دعوت کنند,وهمچنین از جمله اشعاری که روح همت ورقابت در کارهای خیر را در دل انسانها بپروراند,  گوش دادن به انها هیچ گونه إشکالی ندارد,  زمانی مصلحت انها روشن می شود که از قالب موسیقی وترنم وبرانگیختن فساد درامان باشد.

 پنجم : شیخ محمد ناصر الدین البانی رحمه الله می فرماید: به شرطی که این سرودها دارای مضامین اسلامی بوده وبا هیچ گونه آلات موسیقی همچون طبل ودف همراه نباشند, خواندنشان جایز و بدون اشکال است,لکن جا دارد در این جا به یک شرط مهم اشاره شود وآن این است که سرود اسلامی خالی از هرگونه موانع شرعی همچون غلو وزیاده رویی باشد, چنانچه شنونده  آن سرودها از قرآن وسنت نبوی وهمچنین طلب علم سودمند ودعوت به سوی خداوند غافل شود.

 ترجمه : بایزید قربانی

ویراستاری و بازنگری توسط : اسماعیل ابراهیمیان

نمایش بیشتر

بایزید قربانی

نویسنده و مترجم- آذربایجان غربی - مهاباد فعال دینی و مترجم

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا