تاریخ

خودکشی ؛ علل ، عواقب و حکم شرعی آن

خودکشی

یکی از نابهنجاری های اجتماعی که در طول تاریخ دامنگیر بشریت به ویژه جهان غرب بوده مسأله خودکشی است.

جدیدترین آمار سازمان بهداشت جهانی،حکایت از افزایش میزان خودکشی درجهان به یک میلیون نفر درسال دارد که تعداد افراد اقدام کننده به خودکشی ده تابیست برابر شده است.

اگرچه نرخ خودکشی درایران از اغلب کشورهای غربی پایین تر است ولی از سایر کشورهای خاور میانه بالاتر است و باحدود ۵۰۰مورد موفق در سال به یکی از آسیب های اجتماعی روبه رشد در ایران تبدیل شده است.

  • خودکشی درفرهنگ اسلامی به معنای عقب نشینی ازنیل به قله های کمال وسقوط به وادی حسرت وناکامی است. بدین جهت این اقدام ازنظراسلام حرام،محکوم وازگناهان کبیره است ؛ چنانکه قرآن میفرماید:{ولاتقتلو انفسکم ان الله کان بکم رحیما،ومن یفعل ذلک عدوانا وظلما فسوف نصلیه نارا} ای کسانی که ايمان آورده ايد ، اموال يکديگر را به ناحق مخوريد ، مگر، آنکه تجارتی باشد که هر دو طرف بدان رضايت داده باشيد و يکديگر را مکشيد هر آينه خدا با شما مهربان است

 براساس جهانبینی الهی،جهان هستی وتمام چیزهایی که در آن آفریده شده از خدا است ومالک تمام هستی او است بنابر این درملک الهی تنها با اجازه مالک می توان تصرف کرد.

این مسأله درمورد آفریده های الهی کاملا روشن است از جمله آفریده های خداوند انسان وجان وی است وهم چنین خودکشی برخلاف فلسفه ی آفرینش انسان است بناراین اقدام به خودکشی دراسلام حرام وممنوع اعلام گردیده است.

  • خداوند حکیم انسان را آفریده تادر دنیا زندگی کند(الذی خلق الموت والحیوه لیبلوکم احسن عملا) آن که مرگ و زندگی را بيافريد ، تا بيازمايدتان که کدام يک از شما به عمل نيکوتر است و اوست پيروزمند و آمرزنده

 ودر سایه ی پیروی الهی واستفاده ازمسخرات خداوند وپیروی ازپیامبران وتوجه به بعد روحانی درکنار بعد جسمانی به کمال رسیده وبه نعمت های جاویدان دست یابد. زندگی دنیا بستر کسب خوشبختی وسعادت است رسول گرامی اسلام می فرماید(دنیا مزرعه وکشتگاه آخرت است)کسی که دست به خود کشی می زند زمینه ی نیل به خوشبختی را ازبین می برد وباحکت الهی به مبارزه برمی خیزد.

  • درزندگی هرانسان،مسلماً نارحتی ها و یا شکست هایی پیش می آید که باعث نا امیدی شده به گونه ای که دنیا را درچشم او تیره وتار می کند دراین حالت انسان ها دوگونه اند : عده ای درمیان این غرقاب مشکلات،سربلند بیرون می آیند وباهمه سختی ها،وباتوکل به خداوند شروع به سازندگی دوباره می کنند(الذین اذا اصابتهم مصیبه قالوا انا لله وانا الیه راجعون) کسانی که چون مصيبتی به آنها رسيد گفتند : ما از آن خدا هستيم و به او باز می گرديم

 امادرمقابل عده ی دیگرهستند که زیر این مشکلات کمر خم کرده وبه انزوا کشیده می شوند یا بدتر از آن خود کشی می کنند.

اگر انسان به منطق اسلام آشنایی داشته باشد درمی یابد که نمی تواند نعمت حیات را ازخود سلب کند زیرا

۱.مرگ انتهای راه نیست بلکه ابتدای راه بی پایان می باشد.

۲هیچ مشکلی در دنیا آنقدر ارزش ندارد که انسان دربرابر آن جان با ارزشش را بگیرد.

۳عقل وفطرت هرانسانی می فهمد که از بین بردن هرنعمتی ازنعمات جهان امری مذموم وناپسند است .۴ازنظرجهانبینی اسلام ومعرفت قرآن مالک جهان هستی خداوندمی باشد واین نعمت ها رابه عنوان امانت برای تکامل وپیشرفت دراختیار ماداده است نه انحطات وسقوط.

۵نکته ی مهمتر این است حکمت ممنوعیت خودکشی دراسلام صرف حیات فردی که خودکشی داردنیست، بلکه حفظ حیات کل جامعه بشر ازخطر ونابودی است.

علل خود کشی:

درمنابع دینی وتجربی علل وعوامل بسیاری در سطوح مختلف فردی ، اجتماعی وخانوادگی برای خود کشی مطرح شده است تاآنجا که ۵۰علت وانگیزه برای ارتکاب این عمل برشمرده اند.(احساس پوچی،اعتیاد،شهوت رانی،عشق بازی،زنا،شراب خواری،بی صبری دربرابر مشکلات زندگی،غرور ،حسادت،خیانت،خشم وغضب ولجاجت ،یاس ونا امیدی نسبت به آینده،حب مقام افزایش انحرافات معنوی وعدم توجه به آن بی عدالتی جامعه وشکاف طبقاتی و…….)

1-ضعف ایمان واعتقاد دینی:علت هایی چون احساس پوچی،یأس،ونا امیدی نسبت به آینده وبن بست فکری ،بی صبری وامثال اینها ناشی از ضعف اعتقاد ونداشتن شناخت کافی ازخداوند متعال وعدم شناخت جایگاه واقعی انسان وفلسفه ی آفرینش او است.

2- ضعف معنویت واخلاق دینی بسیاری از عوامل خودکشی مانند:حسادت ،کینه توزی، لجاجت، خشم، حب مقام،ازدواجهای اجباری ناشی از ضعف معنویت ورعایت نکردن مسایل اخلاقی ودینی است

3-عوارض طبیعی:جنون واختلالات روانی،ترس از کیفر،ضایعات قلبی،وکبدی و….

عواقب خودکشی:

خو کشی به سان ناهنجاری های دیگرجامعه دارای عواقب وپیامدهای سخت فردی واجتماعی است. کسانی که خودکشی می کنند اگر عمل آنها باعث مرگشان شود هر چند ممکن است ظاهرا ازدرد ورنج ومشکلات دنیا آزاد شوند اما بنابه اعتقاد دینی به عذاب سخت ودردناک گرفتار می شوند واز زمره ی کسانی می باشند که در آتش سخت جهنم می سوزند .

 از آثار دیگر خودکشی این است که این عمل باعث ناهنجاری وانحرافات جامعه می شود .هرچقدر خودکشی زیادتر باشدنابسامانی های جامعه نیز بیشتر می شود. بخصوص خودکشی جوانان باعث از بین رفتن سرمایه های انسانی جامعه می باشدوخودکشی پدرو مادر سبب افزایش تعداد افراد بی سرپرست درجامعه بوده ودرنتیجه زمینه برای جامعه ی ناسالم ومنحرف براثر فقدان خانواده ی سالم فراهم می شود.

بدون شک خود کشی در بین خانم ها بیشتر از آقایان هست ؛ چون احساسات خانم ها بر عقل و منطقشان برتری دارد.

مشاهده شده که بخاطر مساله ای بسیار ناراحت شدن بلافاصله بدون هیچ مقاومتی به زندگیشان پایان داده اند.

البته یک نکته را فراموش نکنیم

یک انسان با خدا(چه زن و چه مرد) محال است به خود کشی دست بزند درواقع

یک زن ضعیف الایمان یا بی ایمان بیشتر از یک مرد ضعیف الایمان یا بی ایمان اقدام به خود کشی می کند.

علت خوکشی زنان:

خشونت روانی بیشترین ارتباط را با تمایل به افکارمنتهی به خودکشی وآسیب رساندن به همسر دارد. در ذیل به بعضی از عوامل خودکشی اشاره می شود

۱_ازدواج های نامناسب که تفاوت های سنی در آن فاحش است ،فرهنگ مرد سالاری حاکم،نداشتن حق انتخاب همسر،فقر وبیکاری مردان، اطلاع نداشتن ازحقوق و وظایف اجتماعی وقانونی،اعتیاد همسر آزاری ،چند همسری،از مقوله ها یی است که به پدیده ی خودکشی در میان زنان دامن زده است. براساس یافته های آماری سازمان بهزیستی خودکشی به لحاظ سنی بالاترین میزان درگروه سنی ۲۰تا۲۹سال وسپ س ۱۰ تا۱۹سال درمیان زنان است.

 نتیجه ی تحقیقات یکی از استان ها نشان می دهد که از مجموع ۱۷۴مورد خودکشی ۷۴/۷مربوط به زنان و۲۳/۳ به مردان اختصاص دارد.

 شیوه ی خودکشی زنان خشن تر وبی رحمانه تر است به طوری که ۹۸درصد خودکشی های موفق به صورت خود سوزی بوده است.

حکم خود کشی:

(الانتحار حرام بالاتفاق)به اتفاق تمام علمای اهل سنت خودکشی حرام وبعد از شرک از بزرگ ترین گناهان می باشد.

 خداوند می فرماید:(و لا تقتلوا النفس التی حرم الله الا بالحق)

رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود:

«مَنْ قَتَلَ نَفْسَهُ بِحَدِیدَةٍ عُذِّبَ بِهِ فِی نَارِ جَهَنَّمَ» (بخاری:1363).

یعنی : «کسی که خود را بوسیله آهنی بکشد (خود کشی نماید) با همان چیز در دوزخ، عذاب داده می شود».

و در حدیث دیگری آمده که فرمود :

«الَّذِی یَخْنُقُ نَفْسَهُ یَخْنُقُهَا فِی النَّارِ، وَالَّذِی یَطْعُنُهَا یَطْعُنُهَا فِی النَّارِ».  (بخاری:1365)

یعنی : «کسی که خود را خفه نماید و بکشد، همیشه در دوزخ نیز خود را خفه می کند. و هرکس با نیزه خود را بکشد، همیشه خود را در دوزخ، با نیزه خواهد زد».

تهیه : کامیل ابراهیمیان

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا